Samenvatting De Geo globalisering hoofdstuk 3

Aardrijkskunde samenvatting wereld (globalisering)
Hoofdstuk 3

Paragraaf 1/2/3
Kernlanden, groeilanden en achterblijvers
Je kunt de economische ontwikkeling in landen vergelijken aan de hand van verschillende
indicatoren:
 VN-ontwikkelingsindex = index van de menselijke ontwikkeling (imo)/human
development index (hdi-index) is een samengestelde indicator die het bnp per
inwoner, het analfabetisme, het onderwijs en de levensverwachting in een
land weergeeft
 Inkomen = alles wat iemand per jaar ontvangt als opbrengst van arbeid,
onderneming of vermogen, bijvoorbeeld loon, winst op rente
(je kijkt hier naar netto-inkomen  wat je overhoudt als alle uitkeringen,
subsidies, premies en belastingen eraf gehaald zijn
 Samenstelling van de beroepsbevolking = alle mensen tussen 15-65 jaar die
werken in de primaire, secundaire en tertiaire sector

DRIE LANDEN: Egypte, Tsjechië en Duitsland

1. Egypte
Economie:
 Laag aandeel landbouw (30%)
 Groot deel bevolking woont op platteland
 Er is veel te weinig landbouwgrond, maar werk buiten de landbouw is er niet
= economische overbevolking
 Aandeel dienstensector groeit (bijv. toeristensector)
 Inkomen per hoofd stijgt nauwelijks
- Bevolking groeit snel
- Koopkracht daalt vanwege inflatie
 Prijzen voor levensmiddelen stijgen sneller dan de lonen
 Overheid zorgde voor economische hervormingen
- Speciale economische zones, waar bedrijven geen heffingen betalen om
producten te exporteren/grondstoffen te importeren
 Toenemende buitenlandse investeringen zorgen voor werk in de industrie
 China investeert ook in Egypte
- Europese en Amerikaanse markten zijn vanuit Egypte beter te bereiken
dan vanuit China
- Egyptische werknemers goedkoper dan Chinese
 Egyptische regering verwacht dat toenemende welvaart op lange termijn ook
de onderste sociale lagen zal bereiken, maar toenemende ongelijkheid leidt
tot sociale onvrede + politiek/religieus activisme




Demografie

,  Grote natuurlijke bevolkingsgroei door hoog vruchtbaarheidscijfer
 Hoge sterfte
 Hoge demografische druk  groep werkenden tussen 15-65 jaar ten opzichte
van de niet-werkenden is klein (oorzaak = heel veel inwoners onder de 15
jaar)
Deze zogenaamde groene druk vereist:
- Investeringen in scholing
- Investeringen in werkgelegenheid
 Grote regionale ongelijkheid, verschillen in:
- Vruchtbaarheidscijfers stad/platteland
- Kindersterfte

Steden & welvaart
 Steeds meer mensen in de stad (verstedelijking/urbanisatie)
 Verstedelijkingsgraad LAGER dan Tsjechië en Duitsland, verstedelijkingstempo
HOOG
 Hoofstad Cairo = agglomeratie
Een agglomeratie is een stad met het omliggende gebied
 Groot-Cairo = primate city
Een primate city is een stad die qua inwoneraantal en economische, politieke
en culturele significantie disproportioneel groter is dan alle andere steden in
het land of de regio
 Twee derde van het bbp wordt in Cairo verdiend
- Gemiddelde inkomen per hoofd neemt toe
- Inkomensongelijkheid neemt ook toe
 Werkloosheidscijfer ongeveer 10%, maar verborgen werkeloosheid veel
groter

2. Tsjechië
Economie:
 Economie is jaren beïnvloed door het communisme
 Sinds de val van het IJzeren Gordijn in 1989 is er een overgang van een
planeconomie naar een vrijemarkteconomie
 Gunstige geografische ligging
 Door industriële verleden veel technisch geschoolde arbeidskrachten
 Meer geld voor infrastructuur
 Veel toerisme
 Veel directe buitenlandse investeringen
 Automobielindustrie een van de belangrijkste werkgevers
 Door exportgerichte industrie  land is kwetsbaar voor economische
veranderingen (bij bijvoorbeeld een recessie is er ineens enorme
werkloosheid)
 Punten van aandacht:
- Lage arbeidsproductiviteit
- Hoge jeugdwerkloosheid
 Ook Taiwan en China actief in Tsjechië
 Veranderende verhoudingen tussen centrum en periferie 2