Interculturele communicatie
Hoofdstuk 1 cultuur, communicatie en wereldburgerschap
Cultuur beïnvloedt de manier waarop we denken, voelen en ons gedragen. En vormt onze
waarneming. Cultuur is aangeleerd en wordt programmering genoemd, dit gebeurt via opvoeding,
socialisatie, normen, waarden en waarneming.
3 niveaus van programmering:
1 individu
2 cultuur
3 menselijke natuur
-
Met opmerkingen [sN1]: Opvolgen:
1 tastbare zaken/artefacten (buitenste laag: de eerste zaken die je opvallen)
2 normen en waarden (on)geschreven standaarden voor correct en gewenst gedrag
Norm: manier van doen die geldt als normaal. Waarden: wat we goed of juist vinden
3 basiswaarden (diepste laag/abstract en onzichtbaar) je leert ze op jonge leeftijd, niet bewust van
de invloed op ons -> beleving en oordelen over anderen worden sterk gevormd door deze
basiswaarden
-
Cultuur: cultuur is de collectieve mentale programmering die de leden van een groep onderscheidt
van die van andere groepen (hofstede)
• Hall: the way of life of a people, the sum of their learned behavior patterns, attitudes and material
things
• Trompenaars: cultuur is de manier waarop een groep mensen problemen oplost.
Collectief: wijst op de groep of subgroepen waartoe wij horen
-
Communicatie: het uitwisselen van informatie
Interculturele communicatie: de communicatie tussen zenders en ontvangers uit verschillende
culturen
− Zender-> iemand die informatie geeft aan de ander
− Medium: is een voorziening om een boodschap over een afstand te zenden en/of te
ontvangen (lucht, papier, internet)
− Ruis: alles wat een boodschap verstoort of blokkeert, wat de ontvanger afleidt of wat ervoor
zorgt dat de boodschap niet begrepen wordt (externe, interne, culturele ruis)
− Externe/fysieke ruis: verstoring vanuit de omgeving -> ontvanger zal je moeilijk begrijpen
− Interne/psychologische ruis: emoties, zorgen of persoonlijke vooroordelen die je ervan
weerhouden echt aandacht te hebben voor wat wordt gecommuniceerd
, − Culturele ruis: ontstaat wanneer verschillen in culturele programmering de boodschappen
beïnvloeden -> TOPOI model-> hiermee kun je beter omgaan met culturele ruis
-
TOPOI MODEL: model die 5 gebieden in de communicatie onderscheidt waar we eventuele
misverstanden kunnen achterhalen (Taal, Ordening, Personen, Organisatie en Inzet)
Taal: Gaat over betekenis
− Verbale taal: duidelijk vastgestelde betekenissen (op te zoeken in een woordenboek)
− Non-verbale taal
Ordening: de zienswijze van elk van de deelnemers, je kijk op de werkelijkheid (normen en waarden)
Personen: het relationele gedeelte van een gesprek
− Symmetrische relaties: relaties tussen gelijken
− Complementaire relaties: relaties tussen mensen waarbij een verschil in autoriteit bestaat
(ouders vs kinderen etc)
Organisatie: de sociale en professionele context van het communicatieproces (organisatiestructuren
waarmee we niet vertrouwd zijn kunnen de oorzaak zijn van misverstanden)
Inzet en invloed: het doel, bedoelingen, behoeften en motieven van deelnemers
Gebruik de 5 letters en het gebied waarvoor ze staan als een checklist om te reflecteren op een
misverstand. Stel dan de 3 sleutelvragen:
3 sleutelvragen voor interventie/TOPOI vragen
1. Wat is mijn aandeel in het misverstand
2. War is het aandeel van de ander in het misverstand
3. Wat is de invloed van de sociale omgeving- de normen en de waarden en heersende
opvattingen?
Interventie: vraag die je stelt om een probleem op te lossen
-
Wereldburgerschap: een bewustzijn dat zich uitstrekt tot buiten de grenzen van de lokale of
nationale gemeenschap, inzicht in internationale ontwikkelingen, empathie met en respect voor
mensen uit andere delen van de wereld, reflectie op de vele verbanden tussen de persoonlijke
situatie en de omstandigheden elders en de bereidheid daar conclusies aan te verbinden. Een
wereldburgerschap houding omvat het begrijpen van meerdere indentiteitsniveaus
Wereldburgerschap competenties blz 28
• Attitude om groepsidentiteit en meerdere identiteiten te begrijpen
• Kennis en cognitieve vaardigheden: kritisch en creatief denken over globale, regionale
nationale en lokale zaken en verbanden hierin zien
• Niet-cognitieve vaardigheden en gedrag sociale vaardigheden, communicatievaardigheden
en talent voor netwerken
• Het vermogen om in samenwerking met anderen te handelen voor het gezamenlijk
belang om een vrediger en duurzamer wereld tot stand te brengen
-
Hoofdstuk 2, de 6 basiswaarden van Hall
Basiswaarde 1: communicatie in hoogcontext- en laagcontextculturen
Laagcontext: Nederland, angelsaksiche, Germaanse gebieden, Noordwest-europa en noord amerika,
australie, en nieuw-zeeland
• Informatie expliciet gecommuniceerd (met nadruk op gesproken of geschreven woorden)
Hoofdstuk 1 cultuur, communicatie en wereldburgerschap
Cultuur beïnvloedt de manier waarop we denken, voelen en ons gedragen. En vormt onze
waarneming. Cultuur is aangeleerd en wordt programmering genoemd, dit gebeurt via opvoeding,
socialisatie, normen, waarden en waarneming.
3 niveaus van programmering:
1 individu
2 cultuur
3 menselijke natuur
-
Met opmerkingen [sN1]: Opvolgen:
1 tastbare zaken/artefacten (buitenste laag: de eerste zaken die je opvallen)
2 normen en waarden (on)geschreven standaarden voor correct en gewenst gedrag
Norm: manier van doen die geldt als normaal. Waarden: wat we goed of juist vinden
3 basiswaarden (diepste laag/abstract en onzichtbaar) je leert ze op jonge leeftijd, niet bewust van
de invloed op ons -> beleving en oordelen over anderen worden sterk gevormd door deze
basiswaarden
-
Cultuur: cultuur is de collectieve mentale programmering die de leden van een groep onderscheidt
van die van andere groepen (hofstede)
• Hall: the way of life of a people, the sum of their learned behavior patterns, attitudes and material
things
• Trompenaars: cultuur is de manier waarop een groep mensen problemen oplost.
Collectief: wijst op de groep of subgroepen waartoe wij horen
-
Communicatie: het uitwisselen van informatie
Interculturele communicatie: de communicatie tussen zenders en ontvangers uit verschillende
culturen
− Zender-> iemand die informatie geeft aan de ander
− Medium: is een voorziening om een boodschap over een afstand te zenden en/of te
ontvangen (lucht, papier, internet)
− Ruis: alles wat een boodschap verstoort of blokkeert, wat de ontvanger afleidt of wat ervoor
zorgt dat de boodschap niet begrepen wordt (externe, interne, culturele ruis)
− Externe/fysieke ruis: verstoring vanuit de omgeving -> ontvanger zal je moeilijk begrijpen
− Interne/psychologische ruis: emoties, zorgen of persoonlijke vooroordelen die je ervan
weerhouden echt aandacht te hebben voor wat wordt gecommuniceerd
, − Culturele ruis: ontstaat wanneer verschillen in culturele programmering de boodschappen
beïnvloeden -> TOPOI model-> hiermee kun je beter omgaan met culturele ruis
-
TOPOI MODEL: model die 5 gebieden in de communicatie onderscheidt waar we eventuele
misverstanden kunnen achterhalen (Taal, Ordening, Personen, Organisatie en Inzet)
Taal: Gaat over betekenis
− Verbale taal: duidelijk vastgestelde betekenissen (op te zoeken in een woordenboek)
− Non-verbale taal
Ordening: de zienswijze van elk van de deelnemers, je kijk op de werkelijkheid (normen en waarden)
Personen: het relationele gedeelte van een gesprek
− Symmetrische relaties: relaties tussen gelijken
− Complementaire relaties: relaties tussen mensen waarbij een verschil in autoriteit bestaat
(ouders vs kinderen etc)
Organisatie: de sociale en professionele context van het communicatieproces (organisatiestructuren
waarmee we niet vertrouwd zijn kunnen de oorzaak zijn van misverstanden)
Inzet en invloed: het doel, bedoelingen, behoeften en motieven van deelnemers
Gebruik de 5 letters en het gebied waarvoor ze staan als een checklist om te reflecteren op een
misverstand. Stel dan de 3 sleutelvragen:
3 sleutelvragen voor interventie/TOPOI vragen
1. Wat is mijn aandeel in het misverstand
2. War is het aandeel van de ander in het misverstand
3. Wat is de invloed van de sociale omgeving- de normen en de waarden en heersende
opvattingen?
Interventie: vraag die je stelt om een probleem op te lossen
-
Wereldburgerschap: een bewustzijn dat zich uitstrekt tot buiten de grenzen van de lokale of
nationale gemeenschap, inzicht in internationale ontwikkelingen, empathie met en respect voor
mensen uit andere delen van de wereld, reflectie op de vele verbanden tussen de persoonlijke
situatie en de omstandigheden elders en de bereidheid daar conclusies aan te verbinden. Een
wereldburgerschap houding omvat het begrijpen van meerdere indentiteitsniveaus
Wereldburgerschap competenties blz 28
• Attitude om groepsidentiteit en meerdere identiteiten te begrijpen
• Kennis en cognitieve vaardigheden: kritisch en creatief denken over globale, regionale
nationale en lokale zaken en verbanden hierin zien
• Niet-cognitieve vaardigheden en gedrag sociale vaardigheden, communicatievaardigheden
en talent voor netwerken
• Het vermogen om in samenwerking met anderen te handelen voor het gezamenlijk
belang om een vrediger en duurzamer wereld tot stand te brengen
-
Hoofdstuk 2, de 6 basiswaarden van Hall
Basiswaarde 1: communicatie in hoogcontext- en laagcontextculturen
Laagcontext: Nederland, angelsaksiche, Germaanse gebieden, Noordwest-europa en noord amerika,
australie, en nieuw-zeeland
• Informatie expliciet gecommuniceerd (met nadruk op gesproken of geschreven woorden)
