Samenvatting Recht (2de jaar) ( )

RECHT
DE MEERDERJARIGE BESCHERMDE PERSONEN: DE WET VAN 17/03 2013 TOT
INSTELLING VAN EEN NIEUWE BESCHERMINGSSTATUS

INLEIDING EN DOELSTELLINGEN

 Niet in staat voor zichzelf te zorgen  beschermingsstatuut
 Wie?
o Psychiatrische patiënten
o Demente personen
o Mentale beperkingen
 We leven in rechtstaat
o Houden aan de regels elke burger en ook de overheid
o De wet is niet altijd zoals ze zou moeten zijn
 Beschermingsstatuten
o Verlengde staat van minderjarigheid
 Bestaat niet meer
 Ernstige mentale beperking
 Aangeboren mentale beperking
 Vb syndroom van Down
o Gerechtelijke onbekwaam verklaring
 Afgeschaft
 Personen die krankzinnig waren of aanhoudende staat van onnozelheid
o Toevoegen van een gerechtelijke raadsman
 afgeschaft
o Gedwongen opname
 Geestesziekte
 Gevaar voor zichzelf en anderen
 Geen alternatief
o Bewind
 Personen +18
o Internering  strafrechtelijke daad verricht
 3 internationale instrumenten
o Het VN-gehandicaptenverdrag
o Aanbeveling van het comité van ministers van de raad van Europa (2x)
 Nieuwe wet
o Meer bescherming aan persoonlijke belangen
o Personen voor inwerkingtreding onder voorlopig bewind geplaatst voorlopig bewind nog 2
jaar van toepassing
o Overgangsperiode van 5 jaar die voor de inwerkingtreding verlengd minderjarig werden
verklaar
o De voogd of ouder worden automatisch bewindvoerders
o Personen onder gerechtelijk raadsman overgangstermijn van 5 jaar


1

, o Nieuwe regeling= een bewind voor personen en/ of bewind voor de goederen en voegt de
buitenrechtelijke bescherming toe
o Bescherming van goederen en personen in 1 wet
o Streven naar individualiteit en autonomie
o Gradaties toevoegen
o Krachtlijnen
 Individualiteit
 Meer autonomie
 Wijzigen van de maatschappelijke opvattingen

TOEPASSINGSGEBEID

 Bekwaamheid
o Vanaf 18 jaar
o Tenzij volledig of gedeeltelijk onbekwaam rond
 Personen
 Goederen
 Beiden
o Lastgeving mogelijk= volmacht
 Onderhands: op papier
 Notarieel
o Voorkeurverklaring bewindvoerder
 Vrederechter
 Notaris
 Bescherming  wilsonbekwame persoon die door gezondheidstoestand niet eer in staat zelf zijn
belangen van vermogensrechtelijke en niet- vermogensrechtelijke aard behoorlijk waar te nemen
 Gedeeltelijke of geheel of tijdelijke en of definitief
 Vrederechter in concreto oordelen
o Steunen op deskundigheid van een arts
o Welke concrete gevolgen de gezondheidstoestand van de beschermende persoon heeft
o Rekening houden met psychische stoornissen en fysieke beperkingen
 Verkwisters
o Rekening houden met juridische, sociale en economische elementen

PROCEDURE


BUITENRECHTELIJKE BESCHERMING

 Lastgeving= overeenkomst waarbij de lastgever aan de lasthebber een soort volmacht verleent
 Elke persoon lasthebber aanduiden
 Lastgevingsovereenkomst op maat van de persoon en enkel op goederen
o Buitenrechtelijke bescherming de voorrang
 Verplicht registratie van de overeenkomst in centraal register
 Buitenrechtelijke bescherming eindigt van zodra de lastgever komt te overlijden of een rechtelijke
beschermingsmaatregel zich opdringt
 Herroepen kan indien de lastgever wilsbekwaam is


ONBEKWAAMHEID


2

,  Buitengerechtelijk
o Lastgeving blijft
o Mits registratie voor onbekwaamheid
 Gerechtelijke
o Bewindvoerder
 Neerleggen van eenzijdig verzoekschrift
 Ambtshalve
 Bewind over persoon
 1 bewindvoerder tenzij 2 ouders
 Bewind over goederen
 1 of meerdere
 Bij voorkeur dezelfde als over de persoon
o Bewind over de persoon
 Wet betreffende de rechten van de patiënt
 Eerst contractuele vertegenwoordiger
o Zonder wens
o Met wensen (vb. zorgvolmacht)
 Dan toepassing nieuwe wet
 Dan cascadesysteem
o Partner
o Meerderjarige kinderen
o Ouders
o Broers en zussen
o Algemeenheden
 bevoegde rechter= vrederechter
 opstarten procedure: verzoek indienen bij vrederechter
 geneeskundige verklaring: max 15 dagen oud
 horen van beschermde persoon
 aanvaarden opdracht door bewindvoerder
 verslaggeving
 machtiging
 Bekwaam  verklaring afleggen waarbij voorkeur reeds te kennen geeft
o Verklaring wordt bijgehouden in de centraal register
o Bewindvoerder wordt aangeduid tenzij de vrederechter de keuze niet wenst te volgen
 Indien men voorafgaandelijk geen keuze van bewindvoerder heeft opgegeven, dan kiest de
vrederechter er één.
o Een familielid of iemand die instaat voor de dagelijkse zorg
o De persoon die de beschermde persoon en diens omgeving begeleidt in de zorg
o Een private stichting (zet zich in voor de wensen van de te beschermen persoon)
o Bij belangentegenstelling: ad hoc
 Bewindvoerder zal enkel vervangen worden door een andere door de vrederechter aangestelde
bewindvoerder voor specifieke geval van belangstelling
 Gevolgen
o Vrederechter bepaalt de omvang
o Opleggen van beschermingsstatus is persoonlijk en maatwerk
o Bijstand
 Beschermende persoon de handelingen zelf mogen stellen maar moet bijgestaan
worden
 Naast de beschermende persoon

3

, o Vertegenwoordiging
 Neemt de plaats in van de beschermende persoon
 Om 2 jaar evaluatie
o Hoogstpersoonlijk geen bijstand of vertegenwoordiging
 Vb toestemming tot huwen
o Bepaalde handelingen moet de bewindvoerder een machtiging vragen aan de vrederechter
 Vb wijziging van verblijfplaats
o Beschermingsstatus wordt vastgelegd in Belgisch staatsblad, bevolkingsregisters en
rijkregister
o Bewinddossier bijgehouden
 Beschermende persoon, vertrouwenspersoon, bewindvoerder en openbaar
ministerie inzagerecht
 Verslagen van bewindvoerders
 De vertrouwenspersoon
o Recht op bijstand van vertrouwenspersoon
o Niet de bewindvoerder
o Aangeduid op verzoek van en door de beschermende persoon
 De beëindiging
o Op elke ogenblik vervangen worden
o Maand na beëindiging eindverslag opmaken
o Overlijden van beschermende persoon  eindigt 2 maanden na overlijden
o Beëindigen op verzoek
 Beschermende persoon, vertrouwenspersoon, bewindvoerder
 Vrijheidsberoving
o Is niet toegelaten
o Tenzij als er een wet is die wel mag uitgevoerd worden
 Welke rechten
o Veroordeling door rechtbank
o Aanhouding
o Geesteszieken
o Besmettelijke ziekten
o Verlenen van gezondheidszorg
 Beroepsuitoefening
o Bescherming titel: iemand niet de titel kan dragen als hij erkend is
o Bescherming beroep: verschillende activiteiten door die persoon kan worden uitgevoerd als
die ervoor bevoegd is
 Verpleegkundige bevoegdheid
o B1 : fysische beveiliging
 Maatregelen ter voorkoming van lichamelijke letsels: fixatiemiddelen, isolatie,
beveiliging, toezicht
 Technisch verpleegkundige verstrekkingen
o B1 moeten worden uitgevoerd aan de hand van
 standaard verpleegplan
 Procedures
o B2 moeten aan de hand van
 geschreven medisch voorschrift
 mondeling medisch voorschrift
 staand order
 mantelzorger

4