College aantekeningen Algemene Economie

ALGEMEN ECONOMIE
KENNIS A




Algemene economie

,Inhoudsopgave
College 1........................................................................................................................................................ 2

Vraaglijn...............................................................................................................................................................3

Aanbodlijn.............................................................................................................................................................3

Verschuiving..........................................................................................................................................................3

Marktevenwicht: vraag=aanbod..........................................................................................................................3

Marktstructuur.....................................................................................................................................................3

Structuur  gedrag..................................................................................................................................................3

Gedrag  resultaat..................................................................................................................................................3

Overheidsingrijpen................................................................................................................................................4

Uitgangspunten van overheidsingrijpen..............................................................................................................4

College 2........................................................................................................................................................ 4

Productie...............................................................................................................................................................4

Bruto Binnenlands Product (BBP).........................................................................................................................5

Welvaart...............................................................................................................................................................5

Welzijn..................................................................................................................................................................5

Banken: intermediair op de kapitaalmarkt..........................................................................................................5

Primair inkomen...................................................................................................................................................5

Secundair inkomen...............................................................................................................................................5

Tertiaire inkomensverdeling.................................................................................................................................5

Consumptie...........................................................................................................................................................5

Hoogte van de totale consumptie........................................................................................................................6

Vaste kapitaalgoederen........................................................................................................................................6

Vlottende kapitaalgoederen.................................................................................................................................6

4 soorten investeringen........................................................................................................................................6

Overheidsbestedingen..........................................................................................................................................6

Staat van Middelen en Bestedingen (SMB)..........................................................................................................7

Bedrijfsbalans.......................................................................................................................................................7

Welk land is het?..................................................................................................................................................7
ALGEMENE ECONOMIE 1

,College 3........................................................................................................................................................ 7

Inflatie meten: CPI................................................................................................................................................7

Begrippen..............................................................................................................................................................8

Gevolgen voor consument....................................................................................................................................8

Gevolgen voor producent.....................................................................................................................................8

Verschillende inflatie............................................................................................................................................8

In de Macro-Economische Verkenning (MEV) van het CPB staan:.......................................................................8

Conjunctuurgevoelige sectoren............................................................................................................................8

Niet-conjunctuurgevoelige sectoren.....................................................................................................................9

De Nederlandse Bank (DNB).................................................................................................................................9

Conjunctuurgevoeligheid......................................................................................................................................9

Soorten werkloosheid...........................................................................................................................................9

Alle bedrijven worden onderverdeeld in:..............................................................................................................9

College 4........................................................................................................................................................ 9

Quartaire sector (collectieve sector).....................................................................................................................9

Economische taken.............................................................................................................................................10

Allocatie..............................................................................................................................................................10

Herverdeling.......................................................................................................................................................10

Regulering...........................................................................................................................................................10

Verschillend beleid..............................................................................................................................................10

Lekken.................................................................................................................................................................11

aantekeningen Oefentoets.................................................................................................................................11

aantekeningen toets 1........................................................................................................................................12




COLLEGE 1


ALGEMENE ECONOMIE 2

,VRAAGLIJN
 De gevraagde hoeveelheid verandert niet door een prijsverandering, maar door:
 Verandering behoeftes
 Reclamecampagne
 Wegvallen concurrent
 Loop van rechtsboven naar linksonder

AANBODLIJN
 Hogere marktprijs leidt (vaak) tot een hogere winst(marge)
 Hogere winst (marge) leidt tot een hogere productiehoeveelheid
 Loopt van linksonder naar rechtsboven /

VERSCHUIVING
 Bij elke prijs stijgt de aangeboden hoeveelheid
 Kostendaling (loon, grondstoffen)
 Efficiencywinst (innovatie)
 Hogere afzetverwachting

MARKTEVENWICHT: VRAAG=AANBOD
 1 prijs waarbij de gevraagde hoeveelheid gelijk is aan de aangeboden hoeveelheid
 Marktevenwicht en de bijbehorende marktprijs

MARKTSTRUCTUUR
 Concentratie van aanbieder
 Cn-ratio
 Product
 Homogene producten (concurrentie op prijs, macht kopers)
 Heterogene producten (concurrentie op product, macht verkopers)
 Kostenstructuur
 Variabele kosten
 Vaste kosten
 Toetreding barrières
 Toegang tot distributiekanalen
 Bescherming door de overheid
 Schaalvoordelen
 Merkbekendheid
 Overstapkosten

STRUCTUUR  GEDRAG
 Toetreding
 Productievolume
 Prijsbepaling
 Vestigingen
 Investeringen
 Innovatief gedrag

GEDRAG  RESULTAAT
 Omzet/afzet
 Winst (rentabiliteit)

ALGEMENE ECONOMIE 3

,  Marktaandeel
 Toegevoegde waarde
 Werkgelegenheid
 Innovatiekracht

OVERHEIDSINGRIJPEN
 Zelf produceren: collectieve goederen (het leger)
 Productie controleren: quasi-collectieve goederen, overheid geeft subsidies (scholen)
 Subsidies en belastingen (merit goederen en demerit goederen)
 Minimum- en maximumprijzen
 Verbod op productie

Minimumprijzen: beschermen de werknemer of de verkoper
Maximumprijzen: beschermen de consumenten

UITGANGSPUNTEN VAN OVERHEIDSINGRIJPEN
 Geen prijsafspraken
 Vrije vestiging
 Openbaarheid cijfers
 Vrije openingstijden
 Openheid over leveranciers

 Aan de vraagkant van de economie gaat het meestal om de vraag naar goederen
 Een homogeen product is nadelig voor de huidige aanbieders
 Concurrentie is geen voorbeeld van marktfalen (milieuvervuiling en werkloosheid wel)




COLLEGE 2

PRODUCTIE

ALGEMENE ECONOMIE 4

,  Productie = tgw
 Productie = verkoopwaarde-inkoopwaarde
 Verkoopwaarde = omzet
 Winst = omzet – (alle) kosten

BRUTO BINNENLANDS PRODUCT (BBP)
 De totale toegevoegde waarde van alle in een land geproduceerde finale goederen en
diensten.
 Economische groep = groep BBP
 Hogere inkomens
 Meer werkgelegenheid

WELVAART
 De mate waarin de behoeften met de beschikbare middelen kunnen worden bevredigd
 Behoeftevereniging

WELZIJN
 Een zekere mate van materiële en immateriële tevredenheid
 HDI (gezondheid, kennis en ontwikkeling, levensstandaard)

BANKEN: INTERMEDIAIR OP DE KAPITAALMARKT
 Bedrijven lenen bij banken om investeringen te financieren
 Gezinnen sparen bij banken in ruil voor rente
 Rente gaat van bedrijven  gezinnen

PRIMAIR INKOMEN
 Inkomen als beloning voor het leveren van productiefactoren
 Loon (beloning werknemers)
 Rente (inkomen uit vermogen)
 Winst (bij aandelen: dividend)

SECUNDAIR INKOMEN
 Herverdeling van het primaire inkomen door de overheid
 Versterkt uitkeringen en (directe) subsidies
 Worden gefinancierd door sociale premies en directe belastingen

TERTIAIRE INKOMENSVERDELING
 Herverdeling van de koopkracht, niet van het inkomen
 Bv. door accijns of belastingen




CONSUMPTIE
 Voedings- en genotmiddelen (brood, groente, drank, tabak)
 Duurzame consumptiegoederen (computers, meubelen, witgoed)

ALGEMENE ECONOMIE 5