Complete samenvatting psychologie.
Samenvatting psychologie
Hoofdstuk 1
2 vormen van kennis, dagelijkse en wetenschappelijke.
Als wij kennis onthouden hebben we ons er bewust mee bezig gehouden.
Kennis die we al hebben gebruiken we om te ordenen, hierdoor onthouden we ze ook en slaan we
ze op.
We onthouden niet alles, we selecteren uit wat we meemaken.
Wetenschappelijke kennis wordt ook verworven door ordening en selectie.
Dit verloopt via strikte regels, onderscheid maken tussen toevallige gebeurtenissen en niet
toevallige.
Zo objectief mogelijk kennis verwerven.
Wetenschapper gaat verder moet zoeken naar verbanden in de waargenomen werkelijkheid.
Theorieën formuleren
Psychologie is ervaringswetenschap/empirische wetenschap net zoals: natuurkunde, scheikunde,
geschiedkunde en letterkunde. Bieden verklaringen voor het waargenomen.
Normatieve wetenschappen schrijven voor: wat is de juist manier van handelen, hoe je iets moet
doen of hoe je je moet gedragen. Bijvoorbeeld geneeskunde opvoedkunde.
Formele wetenschappen: logica en wiskunde.
Moeder der wetenschappen: filosofie (wijsbegeerte)
Binnen ervaringswetenschappen onderscheid tussen:
-natuurwetenschappen: natuurkunde, scheikunde, biologie
-geest en cultuurwetenschappen: geschiedenis, taalwetenschappen, musicologie
Het onderwerp waar een psycholoog zich mee bezig houdt is het object.
Veel verschillende meningen over wat de psycholoog zijn object is.
Gedrag is waarneembaar en te controleren op betrouwbaarheid
Psychologie: is een wetenschap waarbij zowel het gedrag van mensen wordt bestudeerd als de
gevoelens en gedachten die mensen hebben bij het ervaren van hun gedrag en de
omstandigheden waarin dat plaatsvindt.
Cognitie: vrijwel alle activiteiten die in onze hersenen plaats vinden: gedachten, gewaarwording,
emotie , motivatie enz.
Naast object is ook de gebruikte theorie bepalend voor de omschrijving van een wetenschap.
Waarneming wordt bepaald door eigen normen en theoretische uitgangspunten (bril)
Familie van psychologie:
Broertjes en zusje: sociale wetenschappen, sociologie, pedagogiek, politicologie, culturele
antropologie
Ouders: moeder filosofie, vader fysiologie.
Er zijn verschillende specialismen die als neefjes en nichtjes worden beschouwd:
psychofarmacologie
Grensoverschrijdingen tussen de wetenschappen is onvermijdelijk.
Wat psychologie vooral onderscheid is de fysiologische kant, biologie.
,3 indelingen gegeven in de psychologie
-interne systematiek
-indeling in het werkveld/specialisaties
-indeling naar theoretische vooronderstelling: de scholen.
Interne systematiek
Experimentele benadering stelt het huidige gedrag van de mens centraal.
Differentiële benadering stelt het systematisch onderscheid tussen mensen centraal. (Huidig
gedrag)
Ontwikkelingsbenadering houdt zich bezig met de ontwikkeling van het gedrag (gedrag uit
verleden heden en toekomst).
Inleiding is specialisaties
Specialisaties zijn praktijkgerichte deelgebieden in de psychologie en hebben met het werkveld of
maatschappelijke probleemgebieden te maken.
-klinische psychologie heeft relaties met het maatschappelijk probleemgebied. Vooral afwijkend
gedrag bestudeerd.
-kinder-jeugdpsychologie heeft alles te maken met ontwikkelingsbenadering.
-onderwijspsychologie heeft als maatschappelijk probleemgebied het onderwijs.
-arbeids en organisatiepsychologie houdt zich bezig met het verloop van werkprocessen en het
motiveren van arbeiders.
Indeling naar theoretische vooronderstellingen: de scholen
De theoretische scholen binnen de psychologie kun je vergelijken met tactiek uit de sportwereld.
Door op verschillende manieren naar gedrag te kijken kun je verschillende verklaringen voor 1
hetzelfde gedrag krijgen.
Er is geen een theorie binnen de psychologie die als enige juist is. Elke theorie geeft een mogelijke
afspiegeling van een deel van de werkelijkheid.
Lichaam/geest-problematiek : wat is belangrijker, lichaam of geest.
Mechanistisch, organistisch, personalistisch:
Mechanisch beweegt zich op het laagste niveau, gaat ervan uit dat gedrag door specifieke factoren
wordt bepaald. Behavioristische leerpsychologie.
Organistisch beweegt zich op hoger niveau. Benadrukt dat je altijd de mens in interactie met zijn
omgeving moet benaderen.
Personalistische theorie ziet de individuele persoonlijkheid als het centrale begrip, persoonlijk
leven en persoonlijke ervaring. Het hoogste niveau
Intergratie tussen de verschillende scholen. Praktische bruikbaarheid wordt steeds belangrijker.
Afhankelijk van wat je wilt bestuderen kies je een theorie die het meeste ter bieden heeft.
Samenvatting psychologie
Hoofdstuk 2
, Aangeboren gedrag vs aangeleerd gedrag
Erfelijkheid versus omgeving
Mensen hebben aangeboren gedragsmogelijkheden, dit is de biologische kant
Al ons gedrag is erfelijk voorbereid
Hoe het gedrag zich ontwikkeld en vorm krijgt hangt af van de omgeving.
Mensen zijn intelligente en sociale wezens.
De rijping van de hersenen vindt grotendeels buiten de baarmoeder plaats, daardoor worden wij
erg beïnvloed door de sociale omstandigheden waarin we opgroeien. Dit verloopt via
leerprocessen.
Als de biologische invloed verwaarloosd wordt, spreekt men van een culturele oriëntatie. De
nadruk bij het verklaren van het gedrag wordt dan bij de invloed van cultuur, maatschappij en
opvoeding gelegd.
Instinct, reflex en rijping worden verbonden met onze aangeboren mogelijkheden.
-Instinct staat voor een aantal (complexe) handelingen die universeel zijn. Ze bestaan uit meet dan
1 handeling. Ze verschijnen onder specifieke omstandigheden. Instincten zijn aangeboren. Ze
hebben als doel de overlevingskans van een individu te vergroten. Mensen kunnen meester
worden tot op zekere hoogte van hun instinct, dieren niet.
-Reflex zijn ook aangeboren, net als instinct. Het is vaak een eenvoudige mechanische reactie van
het lichaam op een bepaalde prikkel. Het nut is onduidelijk, al wordt er gezegd dat ze een functie
hadden in een eerder stadium van onze evolutie. Een reflex is nooit te onderdrukken, ook al wil je
dat. Ook vind het reflex eerst plaats en worden we ons daarna pas bewust van ons gedrag.
Reflexen spelen een grote rol bij het klassiek conditioneren.
-Rijping is de term waarmee mensen aangeven wat in aanleg voor gedragsmogelijkheid is, eerst
uit moet groeien, moet rijpen. Gedragsmogelijkheden zijn niet te beïnvloeden voordat de rijping
heeft plaats gevonden. Daarna is het gedrag wel met leerprocessen te beïnvloeden. (Een
pasgeborene kan nog niet leren lopen). Instinct en reflex hebben geen invloed op het leerproces.
Leren: als men iets geleerd heeft, dan is men tot iets in staat waartoe men vroeger niet in staat
was.
4 belangrijke aspecten te onderscheiden bij alle definities van leren:
- Leren veroorzaakt een relatief permanente verandering.
- Leren produceert nieuwe gedragsmogelijkheden
- Bij leren speelt vaak beloning of straf een rol
- Bij leren speelt oefening vrijwel altijd een rol
2 begrippen die onlosmakelijk verbonden zijn met leerpsychologie: stimulus/respons
Een ander woord voor stimulus is prikkel, er gebeurd iets waardoor ons organisme geprikkeld of
gestimuleerd wordt.
Respons staat voor: het gedrag (de reactie) die door de stimulus wordt uitgelokt.
Klassiek conditioneren. (Ivan Pavlov)
Vlees in de mond -> (reflex) -> speekselvorming
Bel geluid en vlees in de mond -> (leerproces) -> speekselvorming
Bel geluid -> (leerresultaat) -> speekselvorming
De relatie tussen de ongeconditioneerde stimulus en de ongeconditioneerde respons is een reflex.
Ongeconditioneerd betekend dat het aangeboren is
Samenvatting psychologie
Hoofdstuk 1
2 vormen van kennis, dagelijkse en wetenschappelijke.
Als wij kennis onthouden hebben we ons er bewust mee bezig gehouden.
Kennis die we al hebben gebruiken we om te ordenen, hierdoor onthouden we ze ook en slaan we
ze op.
We onthouden niet alles, we selecteren uit wat we meemaken.
Wetenschappelijke kennis wordt ook verworven door ordening en selectie.
Dit verloopt via strikte regels, onderscheid maken tussen toevallige gebeurtenissen en niet
toevallige.
Zo objectief mogelijk kennis verwerven.
Wetenschapper gaat verder moet zoeken naar verbanden in de waargenomen werkelijkheid.
Theorieën formuleren
Psychologie is ervaringswetenschap/empirische wetenschap net zoals: natuurkunde, scheikunde,
geschiedkunde en letterkunde. Bieden verklaringen voor het waargenomen.
Normatieve wetenschappen schrijven voor: wat is de juist manier van handelen, hoe je iets moet
doen of hoe je je moet gedragen. Bijvoorbeeld geneeskunde opvoedkunde.
Formele wetenschappen: logica en wiskunde.
Moeder der wetenschappen: filosofie (wijsbegeerte)
Binnen ervaringswetenschappen onderscheid tussen:
-natuurwetenschappen: natuurkunde, scheikunde, biologie
-geest en cultuurwetenschappen: geschiedenis, taalwetenschappen, musicologie
Het onderwerp waar een psycholoog zich mee bezig houdt is het object.
Veel verschillende meningen over wat de psycholoog zijn object is.
Gedrag is waarneembaar en te controleren op betrouwbaarheid
Psychologie: is een wetenschap waarbij zowel het gedrag van mensen wordt bestudeerd als de
gevoelens en gedachten die mensen hebben bij het ervaren van hun gedrag en de
omstandigheden waarin dat plaatsvindt.
Cognitie: vrijwel alle activiteiten die in onze hersenen plaats vinden: gedachten, gewaarwording,
emotie , motivatie enz.
Naast object is ook de gebruikte theorie bepalend voor de omschrijving van een wetenschap.
Waarneming wordt bepaald door eigen normen en theoretische uitgangspunten (bril)
Familie van psychologie:
Broertjes en zusje: sociale wetenschappen, sociologie, pedagogiek, politicologie, culturele
antropologie
Ouders: moeder filosofie, vader fysiologie.
Er zijn verschillende specialismen die als neefjes en nichtjes worden beschouwd:
psychofarmacologie
Grensoverschrijdingen tussen de wetenschappen is onvermijdelijk.
Wat psychologie vooral onderscheid is de fysiologische kant, biologie.
,3 indelingen gegeven in de psychologie
-interne systematiek
-indeling in het werkveld/specialisaties
-indeling naar theoretische vooronderstelling: de scholen.
Interne systematiek
Experimentele benadering stelt het huidige gedrag van de mens centraal.
Differentiële benadering stelt het systematisch onderscheid tussen mensen centraal. (Huidig
gedrag)
Ontwikkelingsbenadering houdt zich bezig met de ontwikkeling van het gedrag (gedrag uit
verleden heden en toekomst).
Inleiding is specialisaties
Specialisaties zijn praktijkgerichte deelgebieden in de psychologie en hebben met het werkveld of
maatschappelijke probleemgebieden te maken.
-klinische psychologie heeft relaties met het maatschappelijk probleemgebied. Vooral afwijkend
gedrag bestudeerd.
-kinder-jeugdpsychologie heeft alles te maken met ontwikkelingsbenadering.
-onderwijspsychologie heeft als maatschappelijk probleemgebied het onderwijs.
-arbeids en organisatiepsychologie houdt zich bezig met het verloop van werkprocessen en het
motiveren van arbeiders.
Indeling naar theoretische vooronderstellingen: de scholen
De theoretische scholen binnen de psychologie kun je vergelijken met tactiek uit de sportwereld.
Door op verschillende manieren naar gedrag te kijken kun je verschillende verklaringen voor 1
hetzelfde gedrag krijgen.
Er is geen een theorie binnen de psychologie die als enige juist is. Elke theorie geeft een mogelijke
afspiegeling van een deel van de werkelijkheid.
Lichaam/geest-problematiek : wat is belangrijker, lichaam of geest.
Mechanistisch, organistisch, personalistisch:
Mechanisch beweegt zich op het laagste niveau, gaat ervan uit dat gedrag door specifieke factoren
wordt bepaald. Behavioristische leerpsychologie.
Organistisch beweegt zich op hoger niveau. Benadrukt dat je altijd de mens in interactie met zijn
omgeving moet benaderen.
Personalistische theorie ziet de individuele persoonlijkheid als het centrale begrip, persoonlijk
leven en persoonlijke ervaring. Het hoogste niveau
Intergratie tussen de verschillende scholen. Praktische bruikbaarheid wordt steeds belangrijker.
Afhankelijk van wat je wilt bestuderen kies je een theorie die het meeste ter bieden heeft.
Samenvatting psychologie
Hoofdstuk 2
, Aangeboren gedrag vs aangeleerd gedrag
Erfelijkheid versus omgeving
Mensen hebben aangeboren gedragsmogelijkheden, dit is de biologische kant
Al ons gedrag is erfelijk voorbereid
Hoe het gedrag zich ontwikkeld en vorm krijgt hangt af van de omgeving.
Mensen zijn intelligente en sociale wezens.
De rijping van de hersenen vindt grotendeels buiten de baarmoeder plaats, daardoor worden wij
erg beïnvloed door de sociale omstandigheden waarin we opgroeien. Dit verloopt via
leerprocessen.
Als de biologische invloed verwaarloosd wordt, spreekt men van een culturele oriëntatie. De
nadruk bij het verklaren van het gedrag wordt dan bij de invloed van cultuur, maatschappij en
opvoeding gelegd.
Instinct, reflex en rijping worden verbonden met onze aangeboren mogelijkheden.
-Instinct staat voor een aantal (complexe) handelingen die universeel zijn. Ze bestaan uit meet dan
1 handeling. Ze verschijnen onder specifieke omstandigheden. Instincten zijn aangeboren. Ze
hebben als doel de overlevingskans van een individu te vergroten. Mensen kunnen meester
worden tot op zekere hoogte van hun instinct, dieren niet.
-Reflex zijn ook aangeboren, net als instinct. Het is vaak een eenvoudige mechanische reactie van
het lichaam op een bepaalde prikkel. Het nut is onduidelijk, al wordt er gezegd dat ze een functie
hadden in een eerder stadium van onze evolutie. Een reflex is nooit te onderdrukken, ook al wil je
dat. Ook vind het reflex eerst plaats en worden we ons daarna pas bewust van ons gedrag.
Reflexen spelen een grote rol bij het klassiek conditioneren.
-Rijping is de term waarmee mensen aangeven wat in aanleg voor gedragsmogelijkheid is, eerst
uit moet groeien, moet rijpen. Gedragsmogelijkheden zijn niet te beïnvloeden voordat de rijping
heeft plaats gevonden. Daarna is het gedrag wel met leerprocessen te beïnvloeden. (Een
pasgeborene kan nog niet leren lopen). Instinct en reflex hebben geen invloed op het leerproces.
Leren: als men iets geleerd heeft, dan is men tot iets in staat waartoe men vroeger niet in staat
was.
4 belangrijke aspecten te onderscheiden bij alle definities van leren:
- Leren veroorzaakt een relatief permanente verandering.
- Leren produceert nieuwe gedragsmogelijkheden
- Bij leren speelt vaak beloning of straf een rol
- Bij leren speelt oefening vrijwel altijd een rol
2 begrippen die onlosmakelijk verbonden zijn met leerpsychologie: stimulus/respons
Een ander woord voor stimulus is prikkel, er gebeurd iets waardoor ons organisme geprikkeld of
gestimuleerd wordt.
Respons staat voor: het gedrag (de reactie) die door de stimulus wordt uitgelokt.
Klassiek conditioneren. (Ivan Pavlov)
Vlees in de mond -> (reflex) -> speekselvorming
Bel geluid en vlees in de mond -> (leerproces) -> speekselvorming
Bel geluid -> (leerresultaat) -> speekselvorming
De relatie tussen de ongeconditioneerde stimulus en de ongeconditioneerde respons is een reflex.
Ongeconditioneerd betekend dat het aangeboren is
