Veterinaire volksgezondheid
Waarom belangrijk?
Epidemiologische effecten: om economische verliezen te vermijden.
Zorgen dat voedsel veilig is, waardoor mensen niet ziek worden.
Zoönose: ziekte die overgaat van dier op mens.
Hoofdstuk 1 inleiding tot de VVG
Door de intensieve veehouderij is VVG steeds belangrijker geworden.
Als er iets misgaat heeft dit effect op een veel grotere groep consumenten.
Er wordt steeds meer onderzoek naar gedaan, mensen zijn zich bewuster en veeleisender.
Door globalisering is er een langere transport weg van het voedsel.
Door de grootte van bedrijven zijn deze gevoeliger voor epidemieën.
Productiefase:
Diervoeder
Fokken van dieren
Afmest van dieren
Het transport van dieren en dierlijke producten
Slachtproces
Veilig en gezond voedsel produceren is een sterk geïntegreerd proces, niet alleen het eindproduct
moet gecontroleerd worden, maar de hele keten.
Elke schakel is even belangrijk!!!
,Controleren stroomlijnen en beheersbaar door:
Integrale keten bewaking, niet alleen het eindproduct wordt gecontroleerd.
Tracking en tracing: codes op dieren/dierproducten.
o Tracking: stroomopwaarts.
o Tracing: stroomafwaarts.
Elke producent is verantwoordelijk voor zijn eigen eindproduct voor het naar de volgende
schakel of consument gaat.
De verplichting van autocontrole binnen elke schakel.
HACCP: hazard analysis and critical control points.
o Gevaren identificeren
o Critical control points identificeren
o Kritische limieten vaststellen
o Monitoring producedures
o Corrective Actions, actiemaatregel
o Alles registreren
o Alles verifiëren
Of voedsel veilig is hangt af van drie factoren:
Van de ziekteverwekker/NOXE: ineffectiviteit, virulentie, besmettingsgevaar etc.
Van de omgeving: management, dierenarts, klimaat, hygiëne, huisvesting etc.
Van de gastheer: species, ras, leeftijd, immuniteit, ziekte, YOPI etc.
YOPI groep: mensen met een gedaalde afweer, zijn gevoeliger voor infecties.
Virulente kiem: kiem die snel infecteert.
Risico-analyse zal gaan bepalen of een bepaald voedsel ingrediënt, dat gevaar bevat, of dat gevaar
ook een risico vormt.
Het risico op ziekte wordt tot nul (of bijna nul) gereduceerd.
Het gevaar zal altijd blijven.
Verschillende gevaren: biologische agens, fysische agens, chemisch agens.
MRL (maximale residue level): de hoogste concentratie van een actieve substantie, wat legaal
getollereerd wordt in voedsel of voeder wanneer pesticides correct worden toegepast.
ARfD: geschatte inname van een chemische substantie in voedsel, over lichaamsgewicht,
opgenomen in een korte tijdsperiode, normaal gesproken tijdens één maaltijd of één dag, zonder
een gezondheidsrisico te zijn.
Het wetgevend kader
Mundiaal niveau: food and agriculture organisation en world health organisation opgericht na
WOII, overgegaan in:
Codex alimentarius vormt de basis voor de Europese en nationale wetgeving.
o Een collectie van standaarden, richtlijnen en codes.
,Europees niveau: oprichten Europese unie voor zelfvoorziening en productiviteit, binnen Europa
uniforme wetgeving noodzakelijk vanwege interne markt. Om:
Oneerlijke concurrentie uit te sluiten.
Zelfde garantie op voedselveiligheid.
Vrije handel te garanderen.
Daarom uniforme en gecontroleerde rol van de dierenarts.
Het Europees voedselveiligheidsbeleid werd vastgelegd in het Groen Boek en afgewerkt in het Wit
boek. Wit boek bestaat uit 5 grondbeginselen:
Een geïntegreerde benadering van de voedselketen.
De risicoanalyse als grondslag van het beeld.
De verantwoordelijkheid van de exploitant.
De traceerbaarheid van de producten tijdens alle stadia van de voedselketen.
Het recht van de consument op duidelijke en precieze informatie.
EFSA (european food and safety authority): voert onderzoek uit over voedselveiligheid, gebaseerd
op risico-analyse.
Ze beschermen consumeerders van labels op voedsel die niet waar zijn.
Nationaal niveau: Elke Europese lidstaat implementeert de Europese wetgeving
FOD volksgezondheid, veiligheid en de voedselketen en leefmilieu in België.
FOD economie, KMO, middenstand en energie.
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap voor landbouw en Visserij: garandeert de controle
voor het slachten.
Nationale waakhond is het FAVV: federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen.
Meldingsplicht: elke verantwoordelijke in een deel van de keten heeft de plicht om problemen te
melden aan de controle-instanties.
Voorzorgsbeginsel: stimuleert dat als men denkt dat er een mogelijk gevaar is voor de
volksgezondheid, terwijl er geen wetenschappelijk bewijs is, toch maatregelen te nemen.
Taken van het FAVV:
Controle/keuren van voedingsstoffen en hun grondstoffen.
Controle/keuring van proces, site van productie, verwerking, bewaring, vervoer, verkoop.
Toekennen van erkenningen en vergunningen.
Toepassen en uitwerken van identificatie- en traceerbaarheidssystemen.
Verzamelen, integreren en verspreiden van alle informatie.
Beheren van een beleid van preventie en sensibilisering.
Toezien op de naleving van de wetgeving ter zake in alle schakels van de voedselketen.
Belang van het bedrijfstype op VVG:
Intensief vs extensief
Biologisch vs conventioneel
Open of gesloten
Achterwaartse integratie of voorwaartse integratie
,
Waarom belangrijk?
Epidemiologische effecten: om economische verliezen te vermijden.
Zorgen dat voedsel veilig is, waardoor mensen niet ziek worden.
Zoönose: ziekte die overgaat van dier op mens.
Hoofdstuk 1 inleiding tot de VVG
Door de intensieve veehouderij is VVG steeds belangrijker geworden.
Als er iets misgaat heeft dit effect op een veel grotere groep consumenten.
Er wordt steeds meer onderzoek naar gedaan, mensen zijn zich bewuster en veeleisender.
Door globalisering is er een langere transport weg van het voedsel.
Door de grootte van bedrijven zijn deze gevoeliger voor epidemieën.
Productiefase:
Diervoeder
Fokken van dieren
Afmest van dieren
Het transport van dieren en dierlijke producten
Slachtproces
Veilig en gezond voedsel produceren is een sterk geïntegreerd proces, niet alleen het eindproduct
moet gecontroleerd worden, maar de hele keten.
Elke schakel is even belangrijk!!!
,Controleren stroomlijnen en beheersbaar door:
Integrale keten bewaking, niet alleen het eindproduct wordt gecontroleerd.
Tracking en tracing: codes op dieren/dierproducten.
o Tracking: stroomopwaarts.
o Tracing: stroomafwaarts.
Elke producent is verantwoordelijk voor zijn eigen eindproduct voor het naar de volgende
schakel of consument gaat.
De verplichting van autocontrole binnen elke schakel.
HACCP: hazard analysis and critical control points.
o Gevaren identificeren
o Critical control points identificeren
o Kritische limieten vaststellen
o Monitoring producedures
o Corrective Actions, actiemaatregel
o Alles registreren
o Alles verifiëren
Of voedsel veilig is hangt af van drie factoren:
Van de ziekteverwekker/NOXE: ineffectiviteit, virulentie, besmettingsgevaar etc.
Van de omgeving: management, dierenarts, klimaat, hygiëne, huisvesting etc.
Van de gastheer: species, ras, leeftijd, immuniteit, ziekte, YOPI etc.
YOPI groep: mensen met een gedaalde afweer, zijn gevoeliger voor infecties.
Virulente kiem: kiem die snel infecteert.
Risico-analyse zal gaan bepalen of een bepaald voedsel ingrediënt, dat gevaar bevat, of dat gevaar
ook een risico vormt.
Het risico op ziekte wordt tot nul (of bijna nul) gereduceerd.
Het gevaar zal altijd blijven.
Verschillende gevaren: biologische agens, fysische agens, chemisch agens.
MRL (maximale residue level): de hoogste concentratie van een actieve substantie, wat legaal
getollereerd wordt in voedsel of voeder wanneer pesticides correct worden toegepast.
ARfD: geschatte inname van een chemische substantie in voedsel, over lichaamsgewicht,
opgenomen in een korte tijdsperiode, normaal gesproken tijdens één maaltijd of één dag, zonder
een gezondheidsrisico te zijn.
Het wetgevend kader
Mundiaal niveau: food and agriculture organisation en world health organisation opgericht na
WOII, overgegaan in:
Codex alimentarius vormt de basis voor de Europese en nationale wetgeving.
o Een collectie van standaarden, richtlijnen en codes.
,Europees niveau: oprichten Europese unie voor zelfvoorziening en productiviteit, binnen Europa
uniforme wetgeving noodzakelijk vanwege interne markt. Om:
Oneerlijke concurrentie uit te sluiten.
Zelfde garantie op voedselveiligheid.
Vrije handel te garanderen.
Daarom uniforme en gecontroleerde rol van de dierenarts.
Het Europees voedselveiligheidsbeleid werd vastgelegd in het Groen Boek en afgewerkt in het Wit
boek. Wit boek bestaat uit 5 grondbeginselen:
Een geïntegreerde benadering van de voedselketen.
De risicoanalyse als grondslag van het beeld.
De verantwoordelijkheid van de exploitant.
De traceerbaarheid van de producten tijdens alle stadia van de voedselketen.
Het recht van de consument op duidelijke en precieze informatie.
EFSA (european food and safety authority): voert onderzoek uit over voedselveiligheid, gebaseerd
op risico-analyse.
Ze beschermen consumeerders van labels op voedsel die niet waar zijn.
Nationaal niveau: Elke Europese lidstaat implementeert de Europese wetgeving
FOD volksgezondheid, veiligheid en de voedselketen en leefmilieu in België.
FOD economie, KMO, middenstand en energie.
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap voor landbouw en Visserij: garandeert de controle
voor het slachten.
Nationale waakhond is het FAVV: federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen.
Meldingsplicht: elke verantwoordelijke in een deel van de keten heeft de plicht om problemen te
melden aan de controle-instanties.
Voorzorgsbeginsel: stimuleert dat als men denkt dat er een mogelijk gevaar is voor de
volksgezondheid, terwijl er geen wetenschappelijk bewijs is, toch maatregelen te nemen.
Taken van het FAVV:
Controle/keuren van voedingsstoffen en hun grondstoffen.
Controle/keuring van proces, site van productie, verwerking, bewaring, vervoer, verkoop.
Toekennen van erkenningen en vergunningen.
Toepassen en uitwerken van identificatie- en traceerbaarheidssystemen.
Verzamelen, integreren en verspreiden van alle informatie.
Beheren van een beleid van preventie en sensibilisering.
Toezien op de naleving van de wetgeving ter zake in alle schakels van de voedselketen.
Belang van het bedrijfstype op VVG:
Intensief vs extensief
Biologisch vs conventioneel
Open of gesloten
Achterwaartse integratie of voorwaartse integratie
,
