Docent 1: K. op de Beeck
HC1: Zintuigelijke leren 10/02/2021
Taak ergo
Anatomische eigenschappen van zintuigen
Voorkennis sensorische functies ICF
- Sensorische functies en pijn
o Pijn
o Evenwicht
o Reukzin
o Introceptieve → gewaarwordingen verband houdend met spijsverteringsstelsel, urogenitaal stelsel,
hart, bloedvaten, ademhaling stelsel (wel werken aan de waarneming)
Kinderen verkennen met hun mond, basale materiaal
Dit is belangrijk voor de ergo, als middel inzetten; Doel: het kan maar meestal in combinatie met mentale functies
Vaardigheden, meerdere functiegebieden
Inzetbaar in meerdere activiteiten
bv. Auditieve perceptie (sfeer scheppen, zien of baby’s wel kunnen horen) , tactiele perceptie
ontwikkelingsniveaus
- Basaal
o Bewustzijn, aandacht, psycho-sociaal, stemming
- Baby
o Aandacht, psychosociaal, oriëntatie, geheugen
- Peuter, kleuter
o Verfijning in perceptie, volgehouden, gerichte aandacht, psycho- motoriek, taal, rekenen,..
Welbevinden → participatie→ leren
Cliengericht werken:
- just right challenge!
o Vertrek vanuit wat de client aankan
- Zone naast ontwikkeling
o Vertrek vanuit wat de client kan of wat er al ontwikkeld is
Samenwerking zintuigsystemen
- Prikkeldrempel (Situatie waardoor alleen prikkels boven een bepaalde sterkte (drempelwaarde) effect
hebben)
- Prikkelselectie: bepaalde prikkels niet naar de achtergrond krijgen, normale mensen doen dit al uit hun eigen
- Modulatie
o Inhibitie
o Excitatie → perceptie, herkennen
- Reactive fysiek, motorisch, emotioneel, sociaal
- Zelfregulatie
Impact sensorische deprivatie
Als er te weinig prikkels kan dat u volledig gek maken. Bv. Guantanamo
Wie? Mensen in coma,
,Prikkels niet kunnen filteren
= sensorische overload
Bv. Gaan winkelen in drukken straat vind ik verschrikkelijk,..
Mensen die dit krijgen zetten ze in een prikkel loze ruimte (dit word in instelling gedaan)
Atypische sensorische verwerking en verwant gedrag
- Snel afgeleid - Slechte slaper
- Impulsief - Moeilijke eter
- Abnormaal activiteitenniveau - Teruggetrokken
- Slecht georganiseerd - Moe
- Angstig - Bruut
- Emotioneel labiel - Schrijfmoeilijkheden
- Onhandig - Moeilijk gedrag bij wassen, haar kammen,..
Belang van sensorische verwerking
- De wijze waarop iemand sensaties verwerkt en erop reageert heeft een grote impact op ADL en keuze van
activiteiten
Atypische of beperkte sensorische verwerking: Heeft een grote impact op sociale participatie, zelfregulatie,
executieve functies zowel als op gebied van wonen, leren, werken, vrije tijd
Vooral inzetten op participatie en externe factoren als ergo → ICF
PEO is ook belangrijk, analyseren en niet te globaal invullen, werken met de tussen stukken (voorbeeld tijdens online
les)
Zintuigen en alertheid
Invloed van zintuigen op alertheid
- Hoeveelheid en intensiteit van omgevingsprikkels
- Waardering
o Leuk/ niet leuk
o Bekend / onbekend
o Gevaarlijk/ veilig
- Vermogen om taal te geven / inzicht
Alertheid.. prikkelbaarheid
Prikkelmeter
- Zaken die je kan geven aan een kind en deze kan zeggen hoe ze zich voelt
De zones van regulatie
- Aangeven in welke zone ze zitten
- Algemeen
- Specifieke
Wat heeft die persoon nodig in deze situatie?
Sensorische integratie
Jean ayres
- Grondlegster sensorische integratie
- Theorie: proces op hersenniveau
- Praktijk: assessment en interventie
,De manier waarop wij informatie opnemen
en verwerken is voor elk persoon anders.
De drempelwaarde per zintuig verschilt van
mens tot mens alsook de reactie er op.
De drempelwaarde en de reactie van een
persoon kan ook in de tijd erg variëren: na
een trauma, bij stress, bij ziekte, een
aandoening, rust, een drukke omgeving…
al deze factoren kunnen de waarneming beïnvloeden
Hip en trendy
- Bodymap
o Reflexen af te leren
Therapie
- Vestibulaire, tactiele en proprioceptieve
- Kind- gecentreerd, inspraak
- Just right challenge, ZNO (1)
- Actieve deelname, intrinsieke motivatie
- Spel, is ook beloningselement (2)
- Flexibiliteit en creativiteit van de therapeut (3)
- Veel variatie, leuk
- Kind en familie hebben inspraak
- Transfer ADL, gesprek met externen
- Kind strategieën ontwikkelen
o Motorische acties voorstellen en plannen
o Gedrag organiseren
- Omgeving aanpassen
Samen de activiteiten te doen, doel: is veel evenwichtsprikkels te geven en deze reguleren hersenen hard
Test
Praxis en sensorische verwerking en integratie van de vestibulaire, proprioceptieve, tactiele, kinetische, visuele
systemen
, Miller
SPD → sensorische
verwerkingsstoornissen
In België word er weinig
gediagnosticeerd door een
neuroloog, worden gezien
binnen autisme, ADHD,…
Sensorische discriminatie
stoornis: pijn bij haar knippen,
mensen roepen volgens hun, alles eten,…
Dyspraxie: niet genoeg verwerken van proprioceptie
Posturale stoornis: hangen als ze zitten, die niet rechtop kunnen blijven,..
Dun
- Modulatiestoornissen
HC2: zintuigelijk leren 22/02/2021
Sensorisch profiel (winny dunn)
Modilatiestoornissen
- Dr dunn: professor van het departement
ergotherapie opleiding
- Bouwen ergo hier op verder
- Differentiatie en motoriek laat ze meer
achterwegen
Op sommige zintuigelijke vlakken ben je gevoeliger dan
andere bv. Misselijk worden in de bus, van geuren weg
te lopen,…
Zelfregulatie (hoe ga je om met de prikkels):
- passief: alles blijft gewoon binnen komen
- Actief: ze zoeken het zelf of vermijden het, ze zijn er mee bezig
Theoretical underpinnings
Dit is het nieuwe schema (het bovenste is het oude)
Waarom? Het kan doorheen lopen, het is mogelijk er tussen
in zit. Het oude is niet zo flexibel
Winny dunn: therapie
- Coachen
- Taken aanpassen
- Omgeving (fysiek en attitudes) aanpassen
- Persoon versterken
Bv. Overgevoelig: omgeving aanpassen, ondergevoelig:
omgeving aanpassen, taken aanpassen
HC1: Zintuigelijke leren 10/02/2021
Taak ergo
Anatomische eigenschappen van zintuigen
Voorkennis sensorische functies ICF
- Sensorische functies en pijn
o Pijn
o Evenwicht
o Reukzin
o Introceptieve → gewaarwordingen verband houdend met spijsverteringsstelsel, urogenitaal stelsel,
hart, bloedvaten, ademhaling stelsel (wel werken aan de waarneming)
Kinderen verkennen met hun mond, basale materiaal
Dit is belangrijk voor de ergo, als middel inzetten; Doel: het kan maar meestal in combinatie met mentale functies
Vaardigheden, meerdere functiegebieden
Inzetbaar in meerdere activiteiten
bv. Auditieve perceptie (sfeer scheppen, zien of baby’s wel kunnen horen) , tactiele perceptie
ontwikkelingsniveaus
- Basaal
o Bewustzijn, aandacht, psycho-sociaal, stemming
- Baby
o Aandacht, psychosociaal, oriëntatie, geheugen
- Peuter, kleuter
o Verfijning in perceptie, volgehouden, gerichte aandacht, psycho- motoriek, taal, rekenen,..
Welbevinden → participatie→ leren
Cliengericht werken:
- just right challenge!
o Vertrek vanuit wat de client aankan
- Zone naast ontwikkeling
o Vertrek vanuit wat de client kan of wat er al ontwikkeld is
Samenwerking zintuigsystemen
- Prikkeldrempel (Situatie waardoor alleen prikkels boven een bepaalde sterkte (drempelwaarde) effect
hebben)
- Prikkelselectie: bepaalde prikkels niet naar de achtergrond krijgen, normale mensen doen dit al uit hun eigen
- Modulatie
o Inhibitie
o Excitatie → perceptie, herkennen
- Reactive fysiek, motorisch, emotioneel, sociaal
- Zelfregulatie
Impact sensorische deprivatie
Als er te weinig prikkels kan dat u volledig gek maken. Bv. Guantanamo
Wie? Mensen in coma,
,Prikkels niet kunnen filteren
= sensorische overload
Bv. Gaan winkelen in drukken straat vind ik verschrikkelijk,..
Mensen die dit krijgen zetten ze in een prikkel loze ruimte (dit word in instelling gedaan)
Atypische sensorische verwerking en verwant gedrag
- Snel afgeleid - Slechte slaper
- Impulsief - Moeilijke eter
- Abnormaal activiteitenniveau - Teruggetrokken
- Slecht georganiseerd - Moe
- Angstig - Bruut
- Emotioneel labiel - Schrijfmoeilijkheden
- Onhandig - Moeilijk gedrag bij wassen, haar kammen,..
Belang van sensorische verwerking
- De wijze waarop iemand sensaties verwerkt en erop reageert heeft een grote impact op ADL en keuze van
activiteiten
Atypische of beperkte sensorische verwerking: Heeft een grote impact op sociale participatie, zelfregulatie,
executieve functies zowel als op gebied van wonen, leren, werken, vrije tijd
Vooral inzetten op participatie en externe factoren als ergo → ICF
PEO is ook belangrijk, analyseren en niet te globaal invullen, werken met de tussen stukken (voorbeeld tijdens online
les)
Zintuigen en alertheid
Invloed van zintuigen op alertheid
- Hoeveelheid en intensiteit van omgevingsprikkels
- Waardering
o Leuk/ niet leuk
o Bekend / onbekend
o Gevaarlijk/ veilig
- Vermogen om taal te geven / inzicht
Alertheid.. prikkelbaarheid
Prikkelmeter
- Zaken die je kan geven aan een kind en deze kan zeggen hoe ze zich voelt
De zones van regulatie
- Aangeven in welke zone ze zitten
- Algemeen
- Specifieke
Wat heeft die persoon nodig in deze situatie?
Sensorische integratie
Jean ayres
- Grondlegster sensorische integratie
- Theorie: proces op hersenniveau
- Praktijk: assessment en interventie
,De manier waarop wij informatie opnemen
en verwerken is voor elk persoon anders.
De drempelwaarde per zintuig verschilt van
mens tot mens alsook de reactie er op.
De drempelwaarde en de reactie van een
persoon kan ook in de tijd erg variëren: na
een trauma, bij stress, bij ziekte, een
aandoening, rust, een drukke omgeving…
al deze factoren kunnen de waarneming beïnvloeden
Hip en trendy
- Bodymap
o Reflexen af te leren
Therapie
- Vestibulaire, tactiele en proprioceptieve
- Kind- gecentreerd, inspraak
- Just right challenge, ZNO (1)
- Actieve deelname, intrinsieke motivatie
- Spel, is ook beloningselement (2)
- Flexibiliteit en creativiteit van de therapeut (3)
- Veel variatie, leuk
- Kind en familie hebben inspraak
- Transfer ADL, gesprek met externen
- Kind strategieën ontwikkelen
o Motorische acties voorstellen en plannen
o Gedrag organiseren
- Omgeving aanpassen
Samen de activiteiten te doen, doel: is veel evenwichtsprikkels te geven en deze reguleren hersenen hard
Test
Praxis en sensorische verwerking en integratie van de vestibulaire, proprioceptieve, tactiele, kinetische, visuele
systemen
, Miller
SPD → sensorische
verwerkingsstoornissen
In België word er weinig
gediagnosticeerd door een
neuroloog, worden gezien
binnen autisme, ADHD,…
Sensorische discriminatie
stoornis: pijn bij haar knippen,
mensen roepen volgens hun, alles eten,…
Dyspraxie: niet genoeg verwerken van proprioceptie
Posturale stoornis: hangen als ze zitten, die niet rechtop kunnen blijven,..
Dun
- Modulatiestoornissen
HC2: zintuigelijk leren 22/02/2021
Sensorisch profiel (winny dunn)
Modilatiestoornissen
- Dr dunn: professor van het departement
ergotherapie opleiding
- Bouwen ergo hier op verder
- Differentiatie en motoriek laat ze meer
achterwegen
Op sommige zintuigelijke vlakken ben je gevoeliger dan
andere bv. Misselijk worden in de bus, van geuren weg
te lopen,…
Zelfregulatie (hoe ga je om met de prikkels):
- passief: alles blijft gewoon binnen komen
- Actief: ze zoeken het zelf of vermijden het, ze zijn er mee bezig
Theoretical underpinnings
Dit is het nieuwe schema (het bovenste is het oude)
Waarom? Het kan doorheen lopen, het is mogelijk er tussen
in zit. Het oude is niet zo flexibel
Winny dunn: therapie
- Coachen
- Taken aanpassen
- Omgeving (fysiek en attitudes) aanpassen
- Persoon versterken
Bv. Overgevoelig: omgeving aanpassen, ondergevoelig:
omgeving aanpassen, taken aanpassen
