Les 2: Ethische eisen aan
onderzoek
Doel van ethiek va onderzoek
= belangen van de deelnemers aan onderzoek NIET schaden
Als onderzoeker een ‘correcte’ grondhouding aanneemt op basis waarvan juiste beslissingen
genomen worden
‐ Reflectieve component:
ð Tijdens elke onderzoeksfase binnen het onderzoeksproces steeds stil staan bij het
(nog) ethisch verantwoord zijn van het onderzoek.
ð Geldt voor elk type onderzoek
Criteria voor het beoordelen van ethische aspecten van
onderzoek
1. Onderzoek bruikbaar? Relevant?
Onderzoeksvraag waarop antwoord al gekend is
ð Tijdverlies + nodeloze belasting op deelnemers
ð Verspilling geld
2. Afwegen voor- en nadelen
Wegen de inspanningen, mogelijke risico’s voor de deelnemers op tegen de voordelen van de
kennis die het onderzoek mogelijks oplevert?
3. Informed consent
= geïnformeerde toestemming
‐ Elke deelnemer moet goed geïnformeerd zijn. Op basis van deze informatie toestemming
voor deelnamen geven
‐ Vrijwillig meedoen + op elk moment, zonder opgaaf van reden mag elke deelnemer zich uit
het onderzoek terug trekken.
4. Competente onderzoekers
Vaardigheden goed onder de knie hebben.
Bv. Afnemen van interviews, nemen van een bloeddruk, uitvoeren dosismetingen…
Zoniet:
‐ Onbetrouwbare data
‐ Mogelijke schade aan deelnemers
5. Overwegingen steeds opnieuw maken
Als tijdens het onderzoek blijkt dat er toch meer nadelen zijn dan verwacht onderzoek
stopzetten.
6. Anonimiteit/vertrouwelijkheid
Geheimhouding bij de registratie van privégegevens van deelnemers (anonimiteit verzekeren)
De meetgegevens/antwoorden deelnemer worden anoniem verwerkt.
‐ Vertrouwen tussen onderzoeker en deelnemers
‐ Vertrouwelijk omgaan met data
onderzoek
Doel van ethiek va onderzoek
= belangen van de deelnemers aan onderzoek NIET schaden
Als onderzoeker een ‘correcte’ grondhouding aanneemt op basis waarvan juiste beslissingen
genomen worden
‐ Reflectieve component:
ð Tijdens elke onderzoeksfase binnen het onderzoeksproces steeds stil staan bij het
(nog) ethisch verantwoord zijn van het onderzoek.
ð Geldt voor elk type onderzoek
Criteria voor het beoordelen van ethische aspecten van
onderzoek
1. Onderzoek bruikbaar? Relevant?
Onderzoeksvraag waarop antwoord al gekend is
ð Tijdverlies + nodeloze belasting op deelnemers
ð Verspilling geld
2. Afwegen voor- en nadelen
Wegen de inspanningen, mogelijke risico’s voor de deelnemers op tegen de voordelen van de
kennis die het onderzoek mogelijks oplevert?
3. Informed consent
= geïnformeerde toestemming
‐ Elke deelnemer moet goed geïnformeerd zijn. Op basis van deze informatie toestemming
voor deelnamen geven
‐ Vrijwillig meedoen + op elk moment, zonder opgaaf van reden mag elke deelnemer zich uit
het onderzoek terug trekken.
4. Competente onderzoekers
Vaardigheden goed onder de knie hebben.
Bv. Afnemen van interviews, nemen van een bloeddruk, uitvoeren dosismetingen…
Zoniet:
‐ Onbetrouwbare data
‐ Mogelijke schade aan deelnemers
5. Overwegingen steeds opnieuw maken
Als tijdens het onderzoek blijkt dat er toch meer nadelen zijn dan verwacht onderzoek
stopzetten.
6. Anonimiteit/vertrouwelijkheid
Geheimhouding bij de registratie van privégegevens van deelnemers (anonimiteit verzekeren)
De meetgegevens/antwoorden deelnemer worden anoniem verwerkt.
‐ Vertrouwen tussen onderzoeker en deelnemers
‐ Vertrouwelijk omgaan met data
