hoorcollege 1
→ 2/10
1.1 Historisch besef van waar we komen!
methodieken = gereedschap van een hulpverlener
Een cliënt is bijvoorbeeld afhankelijk van middelengebruik: verslaving. Als een hulpverlener
die cliënt helemaal clean krijgt, maar die cliënt komt buiten in een SL waar men veel gebruik
ziet, dan moet je kijken naar de context en de SL waarin die cliënt zit, niet enkel kijken naar
het cliëntperspectief.
geschiedenis: hoe zijn die methodieken ontstaan, hoe is SW gestart?
Middeleeuwse armenzorg of caritas:
caritas = we proberen iets goed te doen voor God
Men keek in ME naar slechte & goede armen
→ slechte armen: kwamen in opstand, weerstand tegen die armoede
→ goede armoede: lot meedragen
→ goede leefloners: die zich willen activeren
→ slechte leefloners: die niet te activeren vallen
armenzorg bestond, vanuit de angst dat men in opstand/ weerstand zou komen
→ daarom deed men aan caritas: goed doen voor die armen
Industrialisering: mensen trekken van platteland naar steden om te werken
→ leven in slechte hygiëne, arbeidershuisjes, overbevolking, grote kindersterfte
De hogere klasse begonnen zich te moeien met die arbeidersklasse omdat ze vonden dat ze
heropgevoed moesten worden (zagen hen ook als een gevaarlijke klasse) (zagen dat
bepaalde normen vervaagd waren)
Filantropie ontstaat: welzijn van die ander verbeteren, levensomstandigheden verhogen, en
van daaruit tussenkomen/ interveniëren
Doel: levensomstandigheden verbeteren, welzijn verhogen (filantropie)
Vanuit welke blik in industrialisering ? omdat men angst had voor die gevaarlijke klasse →
angst voor ziektes, opstanden
bv. moeders horen bij hun kinderen thuis: dus ook arbeidersvrouwen
Grootste probleem: men kijkt naar de individuele verantwoordelijkheid van die
arbeidersvrouwen en niet naar de sociale omstandigheden (namelijk dat ze moeten werken
om brood op de plank te krijgen)
, In tijd van industrialisering ontstaan de eerste instrumenten om preventief in te grijpen op
sociaal probleem. categorieën: onderwijs, opvoeding, tewerkstelling
→ verbod op kinderarbeid
→ wet van de kinderbescherming: belang van het kind
→ kinderen hadden recht op een goede opvoeding
→ ouders zijn verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kind, tenzij dat dat recht in het
gedrang zou komen (zegt wet op kinderbescherming)
→ men kreeg oog voor de sociale context: onveilige omgeving/ impact op kinderen, men
keek ruimer
1.2 Het verleden werkt door…
Spanningsvelden in de geschiedenis zijn nog steeds vandaag de dag in sociaal werk te zien.
Spanningsveld disciplinering - emancipering
- disciplinering: controlerende, dwingende visie
- emancipering: brede, sociale, activerende, culturele visie
bv.
mensen sanctioneren, straffen, als ze te lang werkloos zijn in de hoop zo mensen aan het
werk krijgen
Als iemand al 2 dagen in de week naar een dagcentrum gaat, kan al goed zijn
→ middelengebruik: men weet niet meer hoe aan te pakken door overlast: militairen op
straat brengen (controleren, disciplinerend)
→ Centrum Gate? in Brussel waar men illegale drug kan consumeren, wordt gecontroleerd
door verplegers in een veilige ruimte
→kijken: welke soort hulpverlener ben ik
Spanningsveld individu-structuur
→ wanneer werkt sociaal werk? werkt sw als de individu die voor u zit geholpen is of als de
SL zo goed in elkaar zit waardoor er geen individuele hulpvragen meer bestaan?
bv.
mensen met beperking: individu rolstoel geven, we kunnen ook onze SL aanpassen dat er
overal inclusieve infrastructuur zijn waardoor er geen individuele hulpvragen bestaan
Mary Richmond lag aan basis professionalisering sociaal werk:
→ deed onderzoek naar de oorzaken van armoede
→ zag dat de oorzaken van armoede niet enkel als het lot van god was, maar een
wisselwerking tussen individu en structuur
Zij is de grondlegger geweest van een stappenplan: onderzoek, diagnose, handelingsplan,
evaluatie
Ze merkte; bij stappenplan was er scholing, deskundigheid nodig
→ startte met sociale scholen op te richten om dat stappenplan een stukje aan te leren
→ 1920: sociale scholen opgericht door emiel van de velde, minister van justitie
→ 2/10
1.1 Historisch besef van waar we komen!
methodieken = gereedschap van een hulpverlener
Een cliënt is bijvoorbeeld afhankelijk van middelengebruik: verslaving. Als een hulpverlener
die cliënt helemaal clean krijgt, maar die cliënt komt buiten in een SL waar men veel gebruik
ziet, dan moet je kijken naar de context en de SL waarin die cliënt zit, niet enkel kijken naar
het cliëntperspectief.
geschiedenis: hoe zijn die methodieken ontstaan, hoe is SW gestart?
Middeleeuwse armenzorg of caritas:
caritas = we proberen iets goed te doen voor God
Men keek in ME naar slechte & goede armen
→ slechte armen: kwamen in opstand, weerstand tegen die armoede
→ goede armoede: lot meedragen
→ goede leefloners: die zich willen activeren
→ slechte leefloners: die niet te activeren vallen
armenzorg bestond, vanuit de angst dat men in opstand/ weerstand zou komen
→ daarom deed men aan caritas: goed doen voor die armen
Industrialisering: mensen trekken van platteland naar steden om te werken
→ leven in slechte hygiëne, arbeidershuisjes, overbevolking, grote kindersterfte
De hogere klasse begonnen zich te moeien met die arbeidersklasse omdat ze vonden dat ze
heropgevoed moesten worden (zagen hen ook als een gevaarlijke klasse) (zagen dat
bepaalde normen vervaagd waren)
Filantropie ontstaat: welzijn van die ander verbeteren, levensomstandigheden verhogen, en
van daaruit tussenkomen/ interveniëren
Doel: levensomstandigheden verbeteren, welzijn verhogen (filantropie)
Vanuit welke blik in industrialisering ? omdat men angst had voor die gevaarlijke klasse →
angst voor ziektes, opstanden
bv. moeders horen bij hun kinderen thuis: dus ook arbeidersvrouwen
Grootste probleem: men kijkt naar de individuele verantwoordelijkheid van die
arbeidersvrouwen en niet naar de sociale omstandigheden (namelijk dat ze moeten werken
om brood op de plank te krijgen)
, In tijd van industrialisering ontstaan de eerste instrumenten om preventief in te grijpen op
sociaal probleem. categorieën: onderwijs, opvoeding, tewerkstelling
→ verbod op kinderarbeid
→ wet van de kinderbescherming: belang van het kind
→ kinderen hadden recht op een goede opvoeding
→ ouders zijn verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kind, tenzij dat dat recht in het
gedrang zou komen (zegt wet op kinderbescherming)
→ men kreeg oog voor de sociale context: onveilige omgeving/ impact op kinderen, men
keek ruimer
1.2 Het verleden werkt door…
Spanningsvelden in de geschiedenis zijn nog steeds vandaag de dag in sociaal werk te zien.
Spanningsveld disciplinering - emancipering
- disciplinering: controlerende, dwingende visie
- emancipering: brede, sociale, activerende, culturele visie
bv.
mensen sanctioneren, straffen, als ze te lang werkloos zijn in de hoop zo mensen aan het
werk krijgen
Als iemand al 2 dagen in de week naar een dagcentrum gaat, kan al goed zijn
→ middelengebruik: men weet niet meer hoe aan te pakken door overlast: militairen op
straat brengen (controleren, disciplinerend)
→ Centrum Gate? in Brussel waar men illegale drug kan consumeren, wordt gecontroleerd
door verplegers in een veilige ruimte
→kijken: welke soort hulpverlener ben ik
Spanningsveld individu-structuur
→ wanneer werkt sociaal werk? werkt sw als de individu die voor u zit geholpen is of als de
SL zo goed in elkaar zit waardoor er geen individuele hulpvragen meer bestaan?
bv.
mensen met beperking: individu rolstoel geven, we kunnen ook onze SL aanpassen dat er
overal inclusieve infrastructuur zijn waardoor er geen individuele hulpvragen bestaan
Mary Richmond lag aan basis professionalisering sociaal werk:
→ deed onderzoek naar de oorzaken van armoede
→ zag dat de oorzaken van armoede niet enkel als het lot van god was, maar een
wisselwerking tussen individu en structuur
Zij is de grondlegger geweest van een stappenplan: onderzoek, diagnose, handelingsplan,
evaluatie
Ze merkte; bij stappenplan was er scholing, deskundigheid nodig
→ startte met sociale scholen op te richten om dat stappenplan een stukje aan te leren
→ 1920: sociale scholen opgericht door emiel van de velde, minister van justitie