Noa Macario – student LLO 2
De tijd van de ridders, boeren en
monniken (*500 – 1200)
1.1 Situering in de tijd
De naam “middeleeuwen”
De naam middeleeuwen (wat tussen de oudheid en de nieuwe tijd viel, lag verloren)
draagt een negatieve connotatie:
Dagelijks leven was hard
o Feodaal systeem
o Oorlogen
o Slechte hygiëne
o Primitieve medische kennis
De negatieve connotatie is deels onterecht, want
o Indrukwekkende religieuze gebouwen
o Oprichting universiteiten (Oxford en Cambridge in 12 e eeuw)
o Vlaamse primitieven (late middeleeuwen): Jan Van Eyck,…
Indeling
vroege middeleeuwen late middeleeuwen
= Kersteningstijd (historische bekering = Stedentijd
van niet-christenen tot het christendom) Vlaamse bloeiperiode
Start met de val van het WRR Ontstaan belangrijke steden
Duurt van 5e tot 11e eeuw Duurt van 12e tot 15e eeuw
Begin en einde van de middeleeuwen
Het begin van de middeleeuwen Het einde van de middeleeuwen
476: val van het WRR Het einde kende zowel een politieke, een
De laatste W-R keizer wordt economische als een godsdienstige
afgezet door de Germaanse reden.
koning (Odoaker) 1453: val van het ORR1 (politiek)
1492: Columbus ontdekt Amerika
De eenheid van de Mare Nostrum (economisch)
(Middellandse Zeegebied) verdwijnt. 1517: de start van de reformatie
(einde van de christelijke eenheid)
(godsdienstig)
In deze periode ontstaat de
boekdrukkunst belangrijke culturele
evolutie.
1
Het ORR (Oost-Romeins rijk) wordt ook wel het Byzantijnse rijk genoemd.
, Noa Macario – student LLO 2
1.2 Situering in de ruimte Atlas - kaart
35
1.2.1 Invallen van de Germanen maakten een
einde aan het WRR (476)
Inwendige factor Uitwendige factor
Rivieren: de Donau en de Rijn De Hunnen (volk uit centraal Azië)
natuurlijke grenzen valt het WRR binnen
De Germanen2 vallen aan
Eind 4e eeuw vond er een
klimaatverslechtering plaats.
Germanen hebben het koud (brr Inwendige + uitwendige factoren maken
brr) ze willen naar het zuiden het voor de Germaanse koningen
Economische achteruitgang mogelijk om steeds meer macht te
(zorgt voor breuken in de grenzen) krijgen.
o Romeinse soldaten werden In onze streken krijgen de Franken de
niet meer betaald en lieten macht.
Germanen passeren
o Productie op de latifundia
(landerijen) gaat achteruit
minder eten
bevolkingscijfer daalt
Tijdens de vroege middeleeuwen situeren we 3 grote
politieke rijken:
1) Islam samenleving (622)
2) Byzantijnse rijk (tot 1453)
3) Frankisch rijk (Merovingers-Karolingers)
1.2.2 De islam-samenleving
Het ontstaan van de islam
De stichter was: Mohammed (profeet) (geboren te Mekka)
In een visioen gaf engel Gabriël hem een opdracht van God (Allah)
Twee centrale denkbeelden
o Het idee van het laatste oordeel
o Het geloof in één God (Allah)
622: Mohammed gaat met zijn aanhangers naar Mekka (de hedjsra3)
o Het begin van de islamitische jaartelling
De islamitische leer
Onderwerping aan Allah (monotheïsme)
Theologisch systeem steunt op de Koran, de traditie en de uitspraken van
Mohammed
Soenna (regel die Mohammed volgde i.v.m. de maatschappelijke organisatie)
De 5 zuilen van de islam (de plichtenleer van de mens t.o.v. Allah)
2
Foutenanalyse Germanen is een verzamelnaam voor de Franken, Vandalen, Sueven,
Alemannen,.. Het waren dus verschillende stammen/volkeren met afzonderlijke koningen.
3
Hedjsra: de migratie van de islamitische profeet Mohammed en zijn volgelingen van Mekka.
De tijd van de ridders, boeren en
monniken (*500 – 1200)
1.1 Situering in de tijd
De naam “middeleeuwen”
De naam middeleeuwen (wat tussen de oudheid en de nieuwe tijd viel, lag verloren)
draagt een negatieve connotatie:
Dagelijks leven was hard
o Feodaal systeem
o Oorlogen
o Slechte hygiëne
o Primitieve medische kennis
De negatieve connotatie is deels onterecht, want
o Indrukwekkende religieuze gebouwen
o Oprichting universiteiten (Oxford en Cambridge in 12 e eeuw)
o Vlaamse primitieven (late middeleeuwen): Jan Van Eyck,…
Indeling
vroege middeleeuwen late middeleeuwen
= Kersteningstijd (historische bekering = Stedentijd
van niet-christenen tot het christendom) Vlaamse bloeiperiode
Start met de val van het WRR Ontstaan belangrijke steden
Duurt van 5e tot 11e eeuw Duurt van 12e tot 15e eeuw
Begin en einde van de middeleeuwen
Het begin van de middeleeuwen Het einde van de middeleeuwen
476: val van het WRR Het einde kende zowel een politieke, een
De laatste W-R keizer wordt economische als een godsdienstige
afgezet door de Germaanse reden.
koning (Odoaker) 1453: val van het ORR1 (politiek)
1492: Columbus ontdekt Amerika
De eenheid van de Mare Nostrum (economisch)
(Middellandse Zeegebied) verdwijnt. 1517: de start van de reformatie
(einde van de christelijke eenheid)
(godsdienstig)
In deze periode ontstaat de
boekdrukkunst belangrijke culturele
evolutie.
1
Het ORR (Oost-Romeins rijk) wordt ook wel het Byzantijnse rijk genoemd.
, Noa Macario – student LLO 2
1.2 Situering in de ruimte Atlas - kaart
35
1.2.1 Invallen van de Germanen maakten een
einde aan het WRR (476)
Inwendige factor Uitwendige factor
Rivieren: de Donau en de Rijn De Hunnen (volk uit centraal Azië)
natuurlijke grenzen valt het WRR binnen
De Germanen2 vallen aan
Eind 4e eeuw vond er een
klimaatverslechtering plaats.
Germanen hebben het koud (brr Inwendige + uitwendige factoren maken
brr) ze willen naar het zuiden het voor de Germaanse koningen
Economische achteruitgang mogelijk om steeds meer macht te
(zorgt voor breuken in de grenzen) krijgen.
o Romeinse soldaten werden In onze streken krijgen de Franken de
niet meer betaald en lieten macht.
Germanen passeren
o Productie op de latifundia
(landerijen) gaat achteruit
minder eten
bevolkingscijfer daalt
Tijdens de vroege middeleeuwen situeren we 3 grote
politieke rijken:
1) Islam samenleving (622)
2) Byzantijnse rijk (tot 1453)
3) Frankisch rijk (Merovingers-Karolingers)
1.2.2 De islam-samenleving
Het ontstaan van de islam
De stichter was: Mohammed (profeet) (geboren te Mekka)
In een visioen gaf engel Gabriël hem een opdracht van God (Allah)
Twee centrale denkbeelden
o Het idee van het laatste oordeel
o Het geloof in één God (Allah)
622: Mohammed gaat met zijn aanhangers naar Mekka (de hedjsra3)
o Het begin van de islamitische jaartelling
De islamitische leer
Onderwerping aan Allah (monotheïsme)
Theologisch systeem steunt op de Koran, de traditie en de uitspraken van
Mohammed
Soenna (regel die Mohammed volgde i.v.m. de maatschappelijke organisatie)
De 5 zuilen van de islam (de plichtenleer van de mens t.o.v. Allah)
2
Foutenanalyse Germanen is een verzamelnaam voor de Franken, Vandalen, Sueven,
Alemannen,.. Het waren dus verschillende stammen/volkeren met afzonderlijke koningen.
3
Hedjsra: de migratie van de islamitische profeet Mohammed en zijn volgelingen van Mekka.
