Samenvatting Hoorcollege Bas 4
HC 1.01 – Introductie BAS 4, Artrose en de KNGF richtlijn
Voor artrose aan de heup en de knie zijn er enkele classificatiecriteria. Aan de hand
van deze criteria kan je artrose in- of uitsluiten. Hieronder de classificatiecriteria voor
heup- en knieartrose van de ACR:
*crepiteren = krakend geluid
Artrose kent verschillende risicofactoren, deze staan hieronder op een rijtje:
- Leeftijd, geslacht (vrouwen krijgen eerder artrotische verschijnselen)
en erfelijkheid
- Obesitas
Gewichtsverlies leidt tot artrosepreventie
- Beroep of sport
- Trauma
Bijvoorbeeld bij meniscusletsel, de aanpassing van het kraakbeen aan de
veranderde belasting kan beperkt zijn
- Ontwikkelingsstoornis
- Reuma
Kraakbeen raakt beschadigt door ontsteking
- Diabetes en andere metabole stoornissen
- Blessures
Risicofactoren voor knieartrose zijn vooral overgewicht, spierzwakte, zitten in
hurkhoudingen en laxiteit (hypermobiliteit).
Risicofactoren voor heupartrose zijn vooral etniciteit en genetische aanleg.
,De symptomen van heup- en knieartrose zijn als volgt:
- PIJN
- (Start)stijfheid
- Bewegingsbeperking
- Spierkrachtvermindering
▪ Knie: Quadriceps
▪ Heup: Abductoren
- Crepitaties (vooral bij de knie)
- Hydrops
- Osteofytvorming
- Standsverandering
▪ Knie: Inzakking aan de mediale kant
Bij ongeveer 65%-85% van de gevallen met heup- of knieartrose is er sprake van
comorbiditeit (dus een aandoening naast de heup en/of knieartrose zelf)
Er is geen directe relatie tussen hetgeen wat je op een röntgenfoto ziet en het
klinische beeld dat een patiënt geeft
- Voorbeeld: Op de foto is artrose te zien, maar de patiënt zelf vertoont geen
symptomen
Voor heup- en knieartrose gelden specifieke rode vlaggen:
- Warme, gezwollen (en rode) knie
- Onverklaarbare hevige pijn in de heup en/of knie
- Zwelling in de lies
- Ernstige slotklachten in de knie
- (Hevige) pijn in rust en zwelling (zonder trauma)
Ook kunnen mensen na een heup- of knieprothese bij je langs komen voor
fysiotherapie.
Voor deze postoperatieve behandeling gelden ook rode vlaggen:
- Het krijgen van koorts (>38,5°)
- De operatiewond blijft gezwollen en rood
- De wond gaat of blijft lekken
- Plotselinge hevige pijn in het prothesegewricht
- Meer pijn in de knie die niet afneemt door pijnstillers
, - De patiënt kan niet meer op een been staan, terwijl dat eerst wel kon
- Pijn in de kuit bij het oprekken van de tenen
- Een pijnlijk en roodgekleurd onderbeen
richtlijn artrose bij heup en knie
Mensen met atrose
hebben vaak moeite
met een specifiek
aantal activiteiten:
- Bukken, hurken en knielen
- Het opstaan en gaan zitten
- Auto in- en uitstappen
- Gaan liggen en omdraaien in bed
- Lopen
- (Lang) staan en (lang)
zitten
- Verplaatsen
- Wassen
- Kleden
- Toiletgang
Er zijn enkele voorbeelden
van een ongunstig
prognostisch verloop van
pijn en fysiek functioneren bij
heup- en knieartrose (niet
operatief):
, Ook zijn er voorbeelden van een ongunstig prognostisch verloop van pijn en
fysiek functioneren bij mensen die wel een gewricht vervangende operatie hebben
gehad (post operatief):
Bij heup- en knieartrose
zijn er vormen van
klinimetrie te gebruiken:
- Pijnschaal (NPRS/NRS)
- PSK – schaal
- 1RM submaximaal test
(voor het bepalen van
het aanvangsniveau)
- KOOS ADL – schaal
(voor de knie)
- HOOS ADL – schaal
(voor de heup)
- 6 MWT
- Astrand submaximaal
test
- Prognostisch: Timed
up and go – test
(prognostisch)
HC 1.01 – Introductie BAS 4, Artrose en de KNGF richtlijn
Voor artrose aan de heup en de knie zijn er enkele classificatiecriteria. Aan de hand
van deze criteria kan je artrose in- of uitsluiten. Hieronder de classificatiecriteria voor
heup- en knieartrose van de ACR:
*crepiteren = krakend geluid
Artrose kent verschillende risicofactoren, deze staan hieronder op een rijtje:
- Leeftijd, geslacht (vrouwen krijgen eerder artrotische verschijnselen)
en erfelijkheid
- Obesitas
Gewichtsverlies leidt tot artrosepreventie
- Beroep of sport
- Trauma
Bijvoorbeeld bij meniscusletsel, de aanpassing van het kraakbeen aan de
veranderde belasting kan beperkt zijn
- Ontwikkelingsstoornis
- Reuma
Kraakbeen raakt beschadigt door ontsteking
- Diabetes en andere metabole stoornissen
- Blessures
Risicofactoren voor knieartrose zijn vooral overgewicht, spierzwakte, zitten in
hurkhoudingen en laxiteit (hypermobiliteit).
Risicofactoren voor heupartrose zijn vooral etniciteit en genetische aanleg.
,De symptomen van heup- en knieartrose zijn als volgt:
- PIJN
- (Start)stijfheid
- Bewegingsbeperking
- Spierkrachtvermindering
▪ Knie: Quadriceps
▪ Heup: Abductoren
- Crepitaties (vooral bij de knie)
- Hydrops
- Osteofytvorming
- Standsverandering
▪ Knie: Inzakking aan de mediale kant
Bij ongeveer 65%-85% van de gevallen met heup- of knieartrose is er sprake van
comorbiditeit (dus een aandoening naast de heup en/of knieartrose zelf)
Er is geen directe relatie tussen hetgeen wat je op een röntgenfoto ziet en het
klinische beeld dat een patiënt geeft
- Voorbeeld: Op de foto is artrose te zien, maar de patiënt zelf vertoont geen
symptomen
Voor heup- en knieartrose gelden specifieke rode vlaggen:
- Warme, gezwollen (en rode) knie
- Onverklaarbare hevige pijn in de heup en/of knie
- Zwelling in de lies
- Ernstige slotklachten in de knie
- (Hevige) pijn in rust en zwelling (zonder trauma)
Ook kunnen mensen na een heup- of knieprothese bij je langs komen voor
fysiotherapie.
Voor deze postoperatieve behandeling gelden ook rode vlaggen:
- Het krijgen van koorts (>38,5°)
- De operatiewond blijft gezwollen en rood
- De wond gaat of blijft lekken
- Plotselinge hevige pijn in het prothesegewricht
- Meer pijn in de knie die niet afneemt door pijnstillers
, - De patiënt kan niet meer op een been staan, terwijl dat eerst wel kon
- Pijn in de kuit bij het oprekken van de tenen
- Een pijnlijk en roodgekleurd onderbeen
richtlijn artrose bij heup en knie
Mensen met atrose
hebben vaak moeite
met een specifiek
aantal activiteiten:
- Bukken, hurken en knielen
- Het opstaan en gaan zitten
- Auto in- en uitstappen
- Gaan liggen en omdraaien in bed
- Lopen
- (Lang) staan en (lang)
zitten
- Verplaatsen
- Wassen
- Kleden
- Toiletgang
Er zijn enkele voorbeelden
van een ongunstig
prognostisch verloop van
pijn en fysiek functioneren bij
heup- en knieartrose (niet
operatief):
, Ook zijn er voorbeelden van een ongunstig prognostisch verloop van pijn en
fysiek functioneren bij mensen die wel een gewricht vervangende operatie hebben
gehad (post operatief):
Bij heup- en knieartrose
zijn er vormen van
klinimetrie te gebruiken:
- Pijnschaal (NPRS/NRS)
- PSK – schaal
- 1RM submaximaal test
(voor het bepalen van
het aanvangsniveau)
- KOOS ADL – schaal
(voor de knie)
- HOOS ADL – schaal
(voor de heup)
- 6 MWT
- Astrand submaximaal
test
- Prognostisch: Timed
up and go – test
(prognostisch)
