Samenvatting Economisch en Financieel recht + opgeloste oefeningen

1



Economisch en financieel recht:
samenvatting:
Inhoudsopgave
Grondslagen en start van de onderneming......................................................3
Grondslagen................................................................................................................... 3
Start van de onderneming.............................................................................................. 4
Oefeningen..................................................................................................................... 7

EU mededingingsrecht (European competition law).......................................11
Algemeen..................................................................................................................... 11
Verbod op mededingsbeperkende afspraken (‘kartels’), art. 101 VWEU.......................12
Verbod op misbruik van marktpositie, art. 102 VWEU...................................................13
Handhaving, art. 103-106 VWEU...................................................................................14
Verbod op staatssteun, art. 107 VWEU.........................................................................14
Concentraties van ondernemingen, Vo 139/2004.........................................................14
Oefeningen................................................................................................................... 15

Belgisch mededingingsrecht.........................................................................16
Algemeen..................................................................................................................... 16
Inbreuken op het mededingingsrecht, Art. IV.1-IV.5 WER..............................................16
Concentraties, Art. IV.6-IV.11 WER................................................................................17
BMA, organisatie, Art. IV.16 WER..................................................................................18
BMA, samenstelling, Art. IV.16-IV.29 WER.....................................................................19
BMA, statuut, Art. IV.30-IV.36/1 WER.............................................................................20
Handhaving BMA.......................................................................................................... 20
Onderzoeksprocedure – Algemeen............................................................................20
Inbreuken op mededingingsrecht & beslissingen BMA..............................................21
Concentraties............................................................................................................ 24
Voorlopige maatregelen............................................................................................ 31
Kennisgeving en bekendmaking................................................................................32
Geldboetes en dwangsommen..................................................................................33
Beroep....................................................................................................................... 33
Handhaving door Belgische rechter...........................................................................33

Prijsreglementering......................................................................................35
Belang.......................................................................................................................... 35
Regelgeving.................................................................................................................. 35

Veiligheid van producten en diensten............................................................38

,2

Bevoegde instanties..................................................................................................... 38
EU-regelgeving rond productveiligheid.........................................................................38
Belgische regelgeving rond productveiligheid..............................................................39
Informatie- en adviesstructuren....................................................................................41
Controle: opsporing, vaststelling van inbreuken & rechtshandhaving..........................41
Aansprakelijkheid......................................................................................................... 42
Oefening....................................................................................................................... 43

Intellectuele eigendomsrechten....................................................................43
Auteursrecht................................................................................................................. 44
Computerprogramma’s................................................................................................. 47
Bedrijfsgeheimen.......................................................................................................... 47
Domeinnaam................................................................................................................ 48
Rechtspraak hieromtrent.............................................................................................. 48
Uitvindingsoctrooi......................................................................................................... 48
Merken.......................................................................................................................... 51
Tekening en modellen................................................................................................... 53
Strijd tegen namaak en piraterij...................................................................................55
Rechtshandhaving........................................................................................................ 56
Toepassingen................................................................................................................ 57

Inleiding...................................................................................................... 64
Algemeen..................................................................................................................... 64
Eengemaakte Europese betaalruimte...........................................................................64

Betalingsdiensten........................................................................................66
Definities...................................................................................................................... 66
Principes & toepassingsgebied.....................................................................................66
Vergelijkbaarheid van de vergoedingen........................................................................67
Informatieverplichtingen............................................................................................... 67
Rechten en plichten i.k.v. het aanbieden en gebruik van betalingsdiensten.................69
Algemene regels....................................................................................................... 69
Toestaan van betalingstransacties............................................................................69
Uitvoeren van betalingstransacties...........................................................................71
Oefeningen................................................................................................................ 73
Incidenten en geschillenbeslechting.............................................................................73
Basisbankdienst............................................................................................................ 74
Overstapdienst betaalrekeningen.................................................................................75

Financiële diensten......................................................................................75

,3

MiFID – richtlijn............................................................................................................. 75
Deposito-en beleggersbescherming..............................................................................78




Deel Economisch recht:
Grondslagen en start van de onderneming
Grondslagen
 Begrip, economisch recht:
o Regels van publiek en privaat recht
o die er toe strekken economische actiiviteit te organiseren
o met het oog op de verwezenlijking van een economische ordening en een
economisch sturingsbeleid
 Definities, boek I WER
o Onderneming  art. I.1, 1° WER, Art. I.6 12° WER
 Economische activiteit – op duurzame wijze – ongeacht de rechtsvorm
o Consument  art. I.1, 2° WER
o Gedragscode  art. I.1, 7° WER
o Beoefenaar van een vrij beroep  art. I.1, 14° WER
o Duurzame gegevensdrager  art. I.1, 15° WER
 Structuur van het WER
o III  vrijheid van vestiging
o IV  mededinging
o V  prijsevolutie
o VII  betalingsdiensten
o VIII  kwaliteit producten en diensten
o IX  veiligheid producten en diensten
o XI  intellectuele eigendom
o XII  elektronische economie
o XV  rechtshandhaving
o XVII  bijzondere rechtsprocedures
 Grondslagen
o Boek II
o Grondwet
 Het gelijkheidsbeginsel
 Nagestreefd doel moet rechtmatig zijn, algemeen belang
nastreven
 Bij onderscheid, adequate criteria (=objectiviteit)

, 4

 Resultaat in verhouding tot doel (=proportionaliteit)

o Bijzondere Wet 8.08.1980
 Vrijheid van personen, goederen, kapitaal en diensten
 Vrijheid van handel en nijverheid (ex decreet d’Allarde 1791)
 Nu in art. II.3 WER
 Bevat het normatief karakter van de economische en monetaire unie

Start van de onderneming
 Algemeen
o Iedereen is vrij om enige economische activiteit naar keuze uit te oefenen
o MAAR beperkingen
 Juridische bevoegdheid, denk aan:
 Handelingsbekwaamheid
 Onverenigbaarheden
 Verbodsbepalingen
 Verplichtingen naleven
 Formele verplichtingen
o Inschrijven bij KBO (Art. III.17. WER) – openen van een
zakelijke betaalrekening – bekendmaken van
huwelijksovereenkomst – boekhouding voeren (Art.
III.82. WER) – voldoen aan de vestigingswet –
vergunningen/toelatingen aanvragen – btw-nummer
aanvragen – aansluiten bij een sociaal
verzekeringsfonds – registreren in het UBO-register
(Ultimate beneficial owner, Art. III.42, 6° WER) –
afsluiten van verzekeringen
 Algemene verplichtingen
o Informatie – transparantie – niet-discriminatie
 Specifieke regels (denk aan GDPR)
 Aandachtspunten
o Het ondernemingsloket
 Centraal contactpunt voor starters en bestaande ondernemingen om
de administratieve formaliteiten te vervullen
 Art. I.2., 13° WER, Art. III.49 en 59. WER
o Stappenplan voor een onderneming
 1) oprichtingsakte & statuten, indien voor een RP gekozen is
 2) neerlegging bij ondernemingsrechtbank + bekendmaking BS
 3) ondernemingsnummer aanvragen
 4) ondernemingsloket
o KBO