Hoofdstuk 1 PID
Inleiding
Er bestaan grote verschillen tussen mensen: iedereen is anders
● fysiek voorkomen
● psychologisch
=> Spreken over de gemiddelde persoon is spreken over iemand die niet bestaat
=> Om het menselijk gedrag,gedachten en gevoelens te begrijpen hebben we nood aan een
psychologie van individuele verschillen
Emoties: reacties op gebeurtenissen die voor ons van belang zijn
● belangrijk onderdeel van onze persoonlijkheid, van ons leven
● Beslissingen worden beslist door emoties
● emoties kleuren ons leven,bepalen onze voor en afkeuren, ons gedrag,...
○ mensen verschillen sterk in de emoties die ze ervaren
○ er zijn relatief stabiele verschillen tussen mensen in hoe ze zich voelen
=> inter-individuele verschillen (verschill tussen mensen)
● mensen verschillen sterk in de emoties die ze ervaren van de ene situatie op de
andere
=> intra-individuele verschillen (verschil binnen mensen)
Samengevat:
Er zijn grote verschillen
TUSSEN mensen in de emoties die ze ervaren
BINNEN mensen van het ene moment op het andere
Dergelijke verschillen bestaan niet enkel op vlak van emoties, maar ook op vlak van
- meer algemeen: persoonlijkheid, gedrag, gedachten en gevoelens
- intelligentie
Deze verschillen zijn studieobjecten van de psychologie van individuele verschillen
● beschrijven
● verklaren
Verschillende takken uit psychologie: begaan met ontdekken van “algemene
wetmatigheden”
Functieleer: hoe werkt ons geheugen, perceptie, emoties en affect? bv. oorzaak van onze
emoties?
Sociale psychologie: hoe is ons gedrag functie van sociale factoren? bv. sociale oorzaken,
functie, en gevolgen van emoties?
Biologische psychologie: hoe kunnen onze gedachten, gevoelens, en gedragingen
verklaard worden door onze biologie? bv. neurale processen onderliggend aan emoties
➔ Zoektocht naar algemene wetmatigheden s zeer belangrijk en waardevol, maar niet
gehele plaatje
◆ want er zijn grote verschillen tussen en binnen mensen inzake ons gedrag,
prestaties,cognities,gevoelens bv. onze emoties
◆ onderwerp van PID
, PID= psychologie van verschillen tussen mensen: <-> algemene psychologie (functieleer,
sociale psycho)
DOEL:
1. Beschrijven:
a. van verschillen: op welke vlakken verschillen mensen van elkaar? welke zijn
de belangrijkste verschillen?
i. bv. agressie, intelligentie, persoonlijkheid, uiterlijk
b. van verbanden tussen verschillen: met wat hangen zulke verschillen samen?
2. Verklaren van verschillen: wat ligt er aan de basis van deze verschillen?
genetisch?Opvoeding?Biologisch?
PID
=>Is geen tak van psychologie die in isolatie bestaat, maar heeft implicaties voor alle
toepassingsgebieden van de psychologie
1. Organisaties, bedrijven
- selectie/recrutering/promotie
- wat maakt sommige mensen betere leiders?
- wat maakt sommige mensen gevoeliger voor burn-out? etc.
2. School- en klinische psychologie
- wat verklaart verschillen tussen leerlingen in schools presteren
- (hoe) kunnen we minder presterende studenten helpen?
- wat onderscheidt goed van minder goed functionerende individuen?
- wat maakt mensen kwetsbaar of veerkrachtig? Cfr. illustratie COVID
3. Theorie en Onderzoek
Mentaal welzijn en covid
Verschillen beschrijven: impliceert een vergelijking
● vooral tussen mensen (tussen individuen, tussen mannen en vrouwen, tussen
groepen)
● (in mindere mate) binnen mensen (over de tijd, in verschillende situaties)
Algemene psycho<-> algemene wetten
Inleiding
Er bestaan grote verschillen tussen mensen: iedereen is anders
● fysiek voorkomen
● psychologisch
=> Spreken over de gemiddelde persoon is spreken over iemand die niet bestaat
=> Om het menselijk gedrag,gedachten en gevoelens te begrijpen hebben we nood aan een
psychologie van individuele verschillen
Emoties: reacties op gebeurtenissen die voor ons van belang zijn
● belangrijk onderdeel van onze persoonlijkheid, van ons leven
● Beslissingen worden beslist door emoties
● emoties kleuren ons leven,bepalen onze voor en afkeuren, ons gedrag,...
○ mensen verschillen sterk in de emoties die ze ervaren
○ er zijn relatief stabiele verschillen tussen mensen in hoe ze zich voelen
=> inter-individuele verschillen (verschill tussen mensen)
● mensen verschillen sterk in de emoties die ze ervaren van de ene situatie op de
andere
=> intra-individuele verschillen (verschil binnen mensen)
Samengevat:
Er zijn grote verschillen
TUSSEN mensen in de emoties die ze ervaren
BINNEN mensen van het ene moment op het andere
Dergelijke verschillen bestaan niet enkel op vlak van emoties, maar ook op vlak van
- meer algemeen: persoonlijkheid, gedrag, gedachten en gevoelens
- intelligentie
Deze verschillen zijn studieobjecten van de psychologie van individuele verschillen
● beschrijven
● verklaren
Verschillende takken uit psychologie: begaan met ontdekken van “algemene
wetmatigheden”
Functieleer: hoe werkt ons geheugen, perceptie, emoties en affect? bv. oorzaak van onze
emoties?
Sociale psychologie: hoe is ons gedrag functie van sociale factoren? bv. sociale oorzaken,
functie, en gevolgen van emoties?
Biologische psychologie: hoe kunnen onze gedachten, gevoelens, en gedragingen
verklaard worden door onze biologie? bv. neurale processen onderliggend aan emoties
➔ Zoektocht naar algemene wetmatigheden s zeer belangrijk en waardevol, maar niet
gehele plaatje
◆ want er zijn grote verschillen tussen en binnen mensen inzake ons gedrag,
prestaties,cognities,gevoelens bv. onze emoties
◆ onderwerp van PID
, PID= psychologie van verschillen tussen mensen: <-> algemene psychologie (functieleer,
sociale psycho)
DOEL:
1. Beschrijven:
a. van verschillen: op welke vlakken verschillen mensen van elkaar? welke zijn
de belangrijkste verschillen?
i. bv. agressie, intelligentie, persoonlijkheid, uiterlijk
b. van verbanden tussen verschillen: met wat hangen zulke verschillen samen?
2. Verklaren van verschillen: wat ligt er aan de basis van deze verschillen?
genetisch?Opvoeding?Biologisch?
PID
=>Is geen tak van psychologie die in isolatie bestaat, maar heeft implicaties voor alle
toepassingsgebieden van de psychologie
1. Organisaties, bedrijven
- selectie/recrutering/promotie
- wat maakt sommige mensen betere leiders?
- wat maakt sommige mensen gevoeliger voor burn-out? etc.
2. School- en klinische psychologie
- wat verklaart verschillen tussen leerlingen in schools presteren
- (hoe) kunnen we minder presterende studenten helpen?
- wat onderscheidt goed van minder goed functionerende individuen?
- wat maakt mensen kwetsbaar of veerkrachtig? Cfr. illustratie COVID
3. Theorie en Onderzoek
Mentaal welzijn en covid
Verschillen beschrijven: impliceert een vergelijking
● vooral tussen mensen (tussen individuen, tussen mannen en vrouwen, tussen
groepen)
● (in mindere mate) binnen mensen (over de tijd, in verschillende situaties)
Algemene psycho<-> algemene wetten
