Macro economie samenvatting

Macro economie samenvatting
Hoofdstuk 2

1. Het Bruto Binnenlands Product (BBP)

Drie manieren om BBP te bepalen:
 Productiebenadering: totale waarde van alle finale goederen en
diensten geproduceerd in een economie in een bepaalde tijdspanne.
 Inkomensbenadering: totale waarde van inkomen verdiend door de
productie van alle finale goederen en diensten in een economie in een
bepaalde tijdspanne. Maakt onderscheid tussen kapitaal inkomen en
arbeidsinkomen.
 Bestedingsbenadering: totale uitgaven voor de finale goederen en
diensten geproduceerd in een economie in een bepaalde tijdspanne.
 (toegevoegde waarde benadering): toegevoegde waardes bij elkaar
optellen. Maakt geen onderscheid tussen kapitaal en arbeid.

 Het gaat altijd om de waarde van de finale goederen en diensten, niet om
de waarde van de intermediaire goederen en diensten.

Intermediaire goederen en diensten = gebruikt om andere goederen en diensten
te produceren

 Bij stijging van de voorraden is de uitgave voor de eigenaars van het
bedrijf. Dus als ze te veel produceren dan zijn de overige kosten voor het
bedrijf. Op deze manier is de BBP waarde hetzelfde voor alle drie de
benaderingen. Bijvoorbeeld: inkopen voor 100 auto’s, 99 worden verkocht.
Voor BBP wordt er gerekend alsof er 100 worden verkocht. In feite is de
prijs van de laatste voor het bedrijf.
 Voorbeelden van economische productie die NIET in het BBP wordt
geïmputeerd: thuisproductie en zwarte markt

Nominaal BBP en reëel BBP
 Het nominaal BBP (PY) in periode t is het BBP in periode t waarbij de
finale goederen en diensten gewaardeerd worden aan de hand van de
prijzen in periode t (de lopende prijzen).
 Het reëel BBP (Y) in periode t is het BBP in periode t waarbij de finale
goederen en diensten gewaardeerd worden aan de hand van prijzen in een
bepaalde basisperiode.

Groeivoet = de percentuele verandering van het BBP tegenover het voorgaande
jaar

Chain-weighted reëel BBP
 Groeivoet van het reëel BBP hangt af van de basisperiode
 Vertekeningen als de basisperiode lang geleden is of ver in de toekomst
 Berekenen door:
1. Neem periode t al basisperiode en bereken de groeivoet van het
reëel BBP tussen t en t +1
2. Neem periode t +1 als basisperiode en bereken opnieuw de
groeivoet van het reëel BBP tussen t en t +1

, 3. Het gemiddelde van beide groeivoeten is de chain-weighted
groeivoet van het reëel BBP tussen t en t +1
4. Stel het chain-weighted reëel BBP in een basisperiode T gelijk aan
het nominaal BBP in periode T
5. Gebruik chain-weighted groeivoeten van het reëel BBP om het
chain-weighted reëel BBP te berekenen in andere periodes (met
periode T als basisjaar)

Bestedingsbenadering
 Private consumptie
o Duurzame en niet duurzame consumptiegoederen
o Diensten
 Investeringen
o Vanwege gezinnen, bedrijven en de overheid
o Ook huizen
o Ook voorraden
o NIET beleggingen
 Overheidsconsumptie
o NIET inkomenstransferten
 Netto-export (handelsbalans)

Afgeleide variabelen
 BNP= Bruto Nationaal Product
 NNP= Netto Nationaal Product
 Nationaal inkomen


Beschikbaar inkomen=BBP−( netto ) belastingen
¿ Y −T


Het BBP is hoog in Q4, laag in Q1, juli en augustus:
 Sinterklaas, Kerstmis, Oud en Nieuw
 Te koud => bouwsector valt deels stil
 Zomervakantie
Daarom worden macro-economische statistieken vaak aangepast om seizoen
fluctuaties eruit te halen.

2. De inflatie
De inflatie is de groeivoet van een prijsindex: (prijsindex = gemiddelde van
prijzen)

Pt −P(t −1 )
π t=
P(t −1)

Δ Pt
¿
P(t−1)


 volgens de BBP-deflator (of de impliciete prijsdeflator):

, nominaal BBP ∈ periode t
Pt =
reëel BBP∈ periode t


 volgens de consumentenprijsindex (CPI)


prijs van een korf goederen en diensten∈ periode t
Pt =
prijs van dezelfde korf goederen en diensten∈basisperiode


Inflatie volgens BBP-deflator en CPI zijn sterk met elkaar gecorreleerd
CPI wordt direct beïnvloedt door import prijzen
BBP-deflator wordt slechts indirect beïnvloedt door importprijzen

Belangrijke basis formules:

z=x∗y x
z=
y
∆x
∗∆ y
∆z x ∆z ∆x ∆y
= = −
z y z x y


 Laspeyres prijsindex
Gewichten van de prijzen blijven constant doorheen de tijd:

Σ i pi , t∗qi , 0
CPI t =
Σ i p i ,0∗qi ,0
 Paasche prijsindex
Gewichten van de prijzen veranderen doorheen de tijd:

Σ i pi , t∗qi , t
CPI t =
Σ i p i ,0∗qi ,t

pi,t is de prijs van goed i in periode t
qi,t is de kwantiteit van goed i in periode t
0 is de basisperiode

3. De werkeloosheidsgraad

 Bevolking op arbeidsleeftijd = beroepsbevolking (L) + restcategorie
 Beroepsbevolking (L) = werkenden (E) + werklozen (U)

aantal werklozen(U )
 Werkeloosheidsgraad (u) =
beroepsbevolking(L)

beroepsbevolking ( L)
 Participatiegraad =
bevoling op arbeidsleeftijd