Chemoluminescentie van luminol
d
Profielwerkstuk N&T Havo 5
Startdatum onderzoek:22-06-13
Onderwerp: Luminol
Plaats: Haren
Naam: Pim Elzer
Klas: MH5H
Begeleider: Guus Jacket
,Voorwoord
De bedoeling van dit profielwerkstuk is om de theorie en praktijk van de afgelopen jaren toe
te passen door middel van proeven en het vergaren van correcte informatiebronnen.
Dit profielwerkstuk moet gaan over één of twee profielvakken, in mijn geval zal dit
natuurkunde en scheikunde zijn.
Ik ben erg geïnteresseerd in de scheikundige wereld en ik zie regelmatig series waarin de
stof “luminol” wordt gebruikt. Dit voor het opsporen van informatie, uit chemisch zichtbaar
gemaakte sporen, zoals bloedsporen, vingerafdrukken, etc. Daarom heb ik gekozen om
luminol als onderwerp voor mijn profielwerkstuk te gebruiken. Met hulp van de begeleiders
heb ik mijn proeven/onderzoeken uitgevoerd op een zorgvuldige en correcte manier. Om
een goed onderzoek te kunnen opstellen en uitvoeren is de samenwerking met anderen erg
belangrijk. In dit geval zal dit voornamelijk zijn met een docent chemie, voor de verschillende
oplossingen en de nodige uitleg hierbij.
Verder wil ik de volgende personen van harte bedanken. Zij hebben mij geholpen en
ondersteund bij het maken van dit profielwerkstuk en het uitvoeren van de
proeven/onderzoeken.
Guus Jaeckel als profielwerkstukbegeleider, de hulp bij externe communicatie, nieuwe
bevindingen en feedback op tussentijdse inlevermomenten.
Sjoke Vos als technisch onderwijsassistent voor het klaarzetten- en hulp bij het maken van
chemische oplossingen.
Ali Maat als technisch onderwijsassistent voor het klaarzetten- en hulp bij het maken van
chemische oplossingen.
Jan van der Veen als technisch onderwijsassistent bij het opstarten van het profielwerkstuk
op het Zernike college te Haren, en hulp bij een meetopstelling waarmee licht gemeten kan
worden.
Adri Schuit als ondersteunend leraar, die mij heeft geholpen met een correcte
proefopstelling en indeling hiervan.
Wouter Fournier als ondersteunend leraar, die mij heeft geholpen met de redoxreacties.
Daan Wiggers als contactpersoon bij het bétasteunpunt, van de Rijksuniversiteit Groningen.
Hij was mijn begeleider van de eerste reeks proeven die gedaan zijn bij het chemisch lab van
de Rijksuniversiteit te Groningen.
Alle andere personen die ik niet heb genoemd
2
, Samenvatting
In dit profielwerkstuk heb ik uitgelegd hoe een molecuul in elkaar zit, hoe fotonen ontstaan,
wat bloed is en wat er in bloed(cellen) zit. Een aantal experimenten hebben bewezen, dat
ook andere katalysatoren dan het ijzer in bloed, kunnen reageren met luminol.
Experiment 1, 2, 3, 5, 6 heb ik met succes kunnen uitvoeren. Alle experimenten waren
verschillend van elkaar en hadden een andere reactietijd. Het zuurstofrijke bloed met
luminol, reageerde het langst met ongeveer 18 minuten en luminol met
bleekloog/kaliumhexacyanoferraatoplossing reageerden beide het kortst met ongeveer 4
seconden.
Ik heb in totaal zes experimenten uitgevoerd, welke in de volgorde zoals hieronder
beschreven staat, aan bod komen.
Experiment 1: Luminol met zuurstofrijk bloed, blz. 23
Experiment 2: Luminol met zuurstofarm bloed, blz. 23
Experiment 3: Luminol met kopersulfaat, blz. 28
Experiment 4: Luminol met ijzerchloride, blz. 31
Experiment 5: Luminol met kaliumhexacyanoferraat, blz. 32
Experiment 6: Luminol met bleekloog (chloor), blz. 35
Door middel van het uitvoeren van de verschillende experimenten, heb ik inzicht gekregen
op verschillende punten, zoals:
Het maken van een proefvoorschrift.
Het correct volgens de stappen uitvoeren, van een experiment.
Het constateren van uitkomsten en hierbij een conclusie vormen.
Het samenwerken met verschillende personen en het communiceren met geraadpleegde
professionals.
Ik heb met veel plezier aan dit werkstuk gewerkt. Op een gegeven moment moest ik de
redoxreactie en halfreacties van luminol met een katalysator en waterstofperoxide
uitwerken. Eerst had ik geen idee hoe ik een redoxreactie moest maken. Maar in dezelfde
periode dat ik deze reactievergelijkingen en halfreacties moest maken, heb ik tijdens de
scheikundeles geleerd hoe dit gedaan kon worden. Door dit profielwerkstuk heb ik meer
inzicht gekregen in het maken van een groot werkstuk, de planning, waar haal ik de juiste
informatie vandaan, wie heb ik hiervoor nodig, welk materiaal heb ik nodig, etc.
3
d
Profielwerkstuk N&T Havo 5
Startdatum onderzoek:22-06-13
Onderwerp: Luminol
Plaats: Haren
Naam: Pim Elzer
Klas: MH5H
Begeleider: Guus Jacket
,Voorwoord
De bedoeling van dit profielwerkstuk is om de theorie en praktijk van de afgelopen jaren toe
te passen door middel van proeven en het vergaren van correcte informatiebronnen.
Dit profielwerkstuk moet gaan over één of twee profielvakken, in mijn geval zal dit
natuurkunde en scheikunde zijn.
Ik ben erg geïnteresseerd in de scheikundige wereld en ik zie regelmatig series waarin de
stof “luminol” wordt gebruikt. Dit voor het opsporen van informatie, uit chemisch zichtbaar
gemaakte sporen, zoals bloedsporen, vingerafdrukken, etc. Daarom heb ik gekozen om
luminol als onderwerp voor mijn profielwerkstuk te gebruiken. Met hulp van de begeleiders
heb ik mijn proeven/onderzoeken uitgevoerd op een zorgvuldige en correcte manier. Om
een goed onderzoek te kunnen opstellen en uitvoeren is de samenwerking met anderen erg
belangrijk. In dit geval zal dit voornamelijk zijn met een docent chemie, voor de verschillende
oplossingen en de nodige uitleg hierbij.
Verder wil ik de volgende personen van harte bedanken. Zij hebben mij geholpen en
ondersteund bij het maken van dit profielwerkstuk en het uitvoeren van de
proeven/onderzoeken.
Guus Jaeckel als profielwerkstukbegeleider, de hulp bij externe communicatie, nieuwe
bevindingen en feedback op tussentijdse inlevermomenten.
Sjoke Vos als technisch onderwijsassistent voor het klaarzetten- en hulp bij het maken van
chemische oplossingen.
Ali Maat als technisch onderwijsassistent voor het klaarzetten- en hulp bij het maken van
chemische oplossingen.
Jan van der Veen als technisch onderwijsassistent bij het opstarten van het profielwerkstuk
op het Zernike college te Haren, en hulp bij een meetopstelling waarmee licht gemeten kan
worden.
Adri Schuit als ondersteunend leraar, die mij heeft geholpen met een correcte
proefopstelling en indeling hiervan.
Wouter Fournier als ondersteunend leraar, die mij heeft geholpen met de redoxreacties.
Daan Wiggers als contactpersoon bij het bétasteunpunt, van de Rijksuniversiteit Groningen.
Hij was mijn begeleider van de eerste reeks proeven die gedaan zijn bij het chemisch lab van
de Rijksuniversiteit te Groningen.
Alle andere personen die ik niet heb genoemd
2
, Samenvatting
In dit profielwerkstuk heb ik uitgelegd hoe een molecuul in elkaar zit, hoe fotonen ontstaan,
wat bloed is en wat er in bloed(cellen) zit. Een aantal experimenten hebben bewezen, dat
ook andere katalysatoren dan het ijzer in bloed, kunnen reageren met luminol.
Experiment 1, 2, 3, 5, 6 heb ik met succes kunnen uitvoeren. Alle experimenten waren
verschillend van elkaar en hadden een andere reactietijd. Het zuurstofrijke bloed met
luminol, reageerde het langst met ongeveer 18 minuten en luminol met
bleekloog/kaliumhexacyanoferraatoplossing reageerden beide het kortst met ongeveer 4
seconden.
Ik heb in totaal zes experimenten uitgevoerd, welke in de volgorde zoals hieronder
beschreven staat, aan bod komen.
Experiment 1: Luminol met zuurstofrijk bloed, blz. 23
Experiment 2: Luminol met zuurstofarm bloed, blz. 23
Experiment 3: Luminol met kopersulfaat, blz. 28
Experiment 4: Luminol met ijzerchloride, blz. 31
Experiment 5: Luminol met kaliumhexacyanoferraat, blz. 32
Experiment 6: Luminol met bleekloog (chloor), blz. 35
Door middel van het uitvoeren van de verschillende experimenten, heb ik inzicht gekregen
op verschillende punten, zoals:
Het maken van een proefvoorschrift.
Het correct volgens de stappen uitvoeren, van een experiment.
Het constateren van uitkomsten en hierbij een conclusie vormen.
Het samenwerken met verschillende personen en het communiceren met geraadpleegde
professionals.
Ik heb met veel plezier aan dit werkstuk gewerkt. Op een gegeven moment moest ik de
redoxreactie en halfreacties van luminol met een katalysator en waterstofperoxide
uitwerken. Eerst had ik geen idee hoe ik een redoxreactie moest maken. Maar in dezelfde
periode dat ik deze reactievergelijkingen en halfreacties moest maken, heb ik tijdens de
scheikundeles geleerd hoe dit gedaan kon worden. Door dit profielwerkstuk heb ik meer
inzicht gekregen in het maken van een groot werkstuk, de planning, waar haal ik de juiste
informatie vandaan, wie heb ik hiervoor nodig, welk materiaal heb ik nodig, etc.
3
