Recht en onderneming
PRAKTISCHE INFO:
Studiemateriaal:
- Recht en onderneming deel 1 en 2 (nieuwe kopen, er is veranderd)
- Ondernemingsrecht in hoofdlijnen (editie twaalf) ook voor volgend jaar dit boek
Multiple choice examen : 3 antwoordmogelijkheden met verhoogde censuur (27/40 om te slagen)
Voor 16 december alle vragen gesteld moeten hebben voor dit vak (laatste les) – int echt komen vragen
Op blackboard kijken als hij te laat is
Hij gebruikt geen powerpoints
LES (23/09/25)
INLEIDING TOT HET RECHT:
Geen onderlinge samenhang tussen de verschillende domeinen van het recht
1. Wat verstaan we onder ‘recht’?
“Recht is het geheel van bindende regels tot ordening van de samenleving in beginsel opgelegd, minstens
bekrachtigd door de maatschappij en als zodanig adwingbaar gesteld”
In privaat leven voortdurend geconfronteerd, maar ook in professioneel leven (denk aan abonnement trein)
Als je recht wilt bekomen, moet je er zelf voor zorgen (‘het recht behoort aan de waakzame’).
Sancties kunnen zich beperken tot burgerlijke gevolgen (schadevergoeding) of kleine strafsancties (geldboetes)
Omschrijving, definitie van recht: drie categorieën van regels:
1: ordenen (samenleven, functioneren ordenen)
2: afdwingen (recht kunnen afdwingen) – regel die zegt wat u niet mag doen
3: wijzigen of afschaffen (recht evolueert voortdurend) – bestaande regels wijzigen
Objectief recht
De rechtsregels zoals ze bestaan, zoals ze in het leven worden geroepen door de rechtsorganen
Subjectief recht
De concretisering of individualisering van het objectief recht is het subjectief recht.
Subjectieve rechten = de aanspraken die individuen kunnen laten gelden ten opzichte van anderen.
De rechten die u ontleent aan het objectief recht, iedereen is houder van het subjectief recht (bv. Rechten
die u haalt uit het recht zoals deze bestaat en die je kan afdwingen aan de rechter, bv. Auteurswetgeving
of voorbeeld op de foto staan zonder je het wilt, jij hebt recht om te zeggen dat je da ni wilt)
Publieke subjectieve rechten: recht om te stemmen, …
Verschilpunten tussen recht en moraal:
- Recht is meestal genuanceerder en gedetailleerder
o Bv. verschil tussen opzettelijke doodslag met voorbedachtheid (= moord) en onopzettelijke doodslag (bv.
in een verkeersongeval)
- Maatschappelijke orde → eisen van het recht mogen niet te hoog zijn → een gewone burger, niet een ethische
superheld
Een rechtsregel poogt het gedrag te sturen, maar mag ook niet te veel afwijken van de heersende opvattingen → rekening
houden met het maatschappelijk effect bij het maken van de rechtsregel.
2. Indeling van het recht
, 1: nationaal recht
Oorsprong: nationaal, bv. Federaal parlement, …
2: internationaal recht
Oorsprong: voortvloeiend uit verdragen die we sluiten, landen die overeenkomsten sluiten, bv. EU
Indeling v/h nationaal recht:
Privaat recht: recht dat de relaties tussen burgers beheerst, bv. Aansprakelijk zijn voor schade die je
toebrengt, of trouwen of erfenis krijgen
Publiek recht: relatie tussen burger en de overheid, maar ook relaties tussen overheden onderling
Wat valt er onder het privaatrecht?
1: burgerlijk recht: recht dat relaties tussen burgers regelt, geschreven voor burgers, bv. overeenkomsten,
intermenselijke relaties: huwen, scheiden, …
Burgerlijk wetboek (BW): ‘bijbel van burgerlijk recht’, nooit in geheel vernieuwd, wel jaar na jaar stukjes
vernieuwd (BW: inclusief de vernieuwingen, OBW: bepalingen die nog niet vernieuwd zijn)
Afzonderlijke wetgevingen
2: ondernemingsrecht: recht geschreven voor ondernemingen (en enkel ondernemingen)
Waarom? Voor makkelijker, sneller, efficiënter bewijzen van iets, bv. Transacties
Wetboek van Economisch Recht (WER): alle economische wetgevingen: boek I- XX (elk boek
behandelt een aparte problematiek, bv. Octrooien, consumentenbescherming, …
Wetboek Vennootschappen en Verenigingen (WVV): inhoud is volgend jaar pas te kennen
Afzonderlijke wetten
3: privaatrechtelijk procesrecht of gerechtelijk recht: rechtsregel kunnen afdwingen, regelt:
- organisatie,
- procedures,
Gerechtelijk wetboek: bepaalt of u in beroep kan gaan etc.
Afzonderlijke wetgevingen
Wat valt er onder het publiek recht?
1: Grondwettelijk recht:
Grondwet (GW) →
- Staatsstructuur: je hebt federale overheid, maar ook daarnaast vlaamse, waalse, … gemeenschap, het feit dat we
provincies hebben
- Basisbeginselen: vinden wij fundamenteel voor een rechtstaat (Bv. Scheiding der machten)
- Rechten en vrijheden: iedereen moet zich kunnen organiseren, verenigen (Bv. Vrijheid van meningsuiting, …)
2: Bestuursrecht:
- De regel/wetgeving van de uitvoerende macht: bv. Regering de wever, op vlaams niveau: regering diependaele,
3: fiscaal recht:
- Bepaalt de financiën van de overheid,
- BTW (wetboek)
- WIB (wetboek inkomstenbelasting)
4: strafrecht:
- Dingen die we als maatschappij niet kunnen aanvaarden (bv. Verkeersovertreding, lichamelijk geweld, …) de
overheid dagvaart u, het is de overheid die weet dat het niet acceptabel is
- Strafwetboek (SW)
- En afzonderlijke wetten: waarin verschillende daden worden aangegeven waar boeten en straffen op worden gezet
5: het strafprocesrecht:
- De juridische procedure die men volgt bij strafrechterlijke vervolging
, - Wetboek van strafvordering
Belang van het onderscheid tussen publiek -en privaatrecht?
Privaatrecht →veel rechtsregels, maar van aanvullend recht of suppletief
Voorbeeld: huwelijksvermogensstelsel: relevantie van het onderscheid tussen publiek en privaatrecht
➔ Dwingend recht/ openbare orde → u moet deze respecteren, kan hier niet van afwijken
➔ Dwingend recht: principieel niet van afwijken, maar beschermt private belangen
➔ Publiek recht: Openbare orde: dwingend, maar de belangen van de overheid, de publieke belangen
beschermt (bv. Je kan de aard van de rechtbank niet kiezen)
Relativiteit:
Rechtstakken: kunnen deels tot het publiek en deels privaatrecht behoren
- Ondernemingsrecht, economisch recht:
o Eigenlijke ondernemingsrecht = privaatrecht
o Economisch recht = publiekrecht recht dat bepaalt hoe u u als onderneming op de markt moet gedragen (Bv.
Als u een machtspositie op de markt hebt, mag u die niet misbruiken → bv. Microsoft: als u 1 programma
koopt, moet u het hele pakket erbij kopen, dit is misbruik van de machtspositie
- Sociaal recht:
o Arbeidsrecht:
1. Individueel arbeidsrecht = privaatrecht: relatie werknemer werkgever
2. Collectief arbeidsrecht = publiekrecht: collectieve afspraken tussen werknemers en werkgevers (bv.
Vakbonden die afspraken maken over de sectoren heen)
o Eigenlijke sociaal recht: bv. Reglementering ivm ziekte, werkloosheid … = publiekrecht, omdat onze sociale
zekerheid een soort herverdelingsmechanisme is (verdeling tussen degene die middelen hebben en die die
geen middelen hebben)
Overlapping in concrete praktische problemen:
- De praktijk laat zich niet altijd indelen: vb. familievennootschap (privaat)
o Fiscale regels: hoevevel kan u uit de vennootschap halen
o Vennootschapsrecht: welke vennootschap en welke bestuursorganen?
o Sociaal recht: wat zijn de gevolgen voor de jobs en lonen v/d werknemers?
o Erfrecht: hoe zit het met de aandelen na de overlijden v/d stichter-familievader?
o Zakenrecht: belangrijk voor financiële waardering van activa en voor kredieten
o Verbintenissen: talrijke overeenkomsten met leveranciers en klanten
- Europees recht:
o Op Europees niveau geen onderscheid tussen publiek -en privaatrecht (hechten niet veel belang aan de
formele indeling en focust meer op de reële situatie)
Privaatrechtelijke technieken:
Overheid:
- “alles wat de overheid betreft is publiekrecht”→ laatste tijd meer en meer regels van privaatrecht gebruiken =
privaatrechtelijke technieken gebruiken
o Vb. de overheid die gronden/gebouwen wil verwerven om projecten te realiseren: vroeger ging de overheid dan
onteigenen (iemand zijn grond afnemen, niet per se wederzijds akkoord), nu: koop/verkoop → niet meer
onteigenen maar kopen (tweezijdige rechtshandeling waarbij beide partijen akkoord zijn)
o Vb. ambtenaren → werknemers worden verworven door arbeidsovereenkomst en niet door een statuut
(eenzijdig bepaald en hier valt u onder, maar onderhandelt niet met werkgever)
o Vb. geen overheidsonderneming oprichten, maar aandelen nemen in grote private ondernemingen of bepaalde
minimumrichtlijnen geven aan private ondernemingen of ze subsidiëren
, HOOFDSTUK 3: HET INTERNATIONAAL RECHT
Internationaal privaatrecht (IPR):
Recht dat bepaalt welk nationaal recht toegepast zal worden
- Bv. U rijdt met een wagen naar Duitsland, botst met een Bulgaar (welk recht wordt hier toegepast? → taak v/h
internationaal privaatrecht, zal aanknopingspunten geven en zal bepalen welk recht u zal volgen)
- Nationale rechtsorde: wetboek van IPR
- Het IPR is nationaal, wat betekent dat ieder land er verschillende regels kan op nahouden
- Verschillende verdragen (overeenkomsten gesloten tussen verschillende landen) → gaan voor juridische problemen
bepalen welk recht wordt toegepast
- ‘hinkende rechtsrelaties’: bepaalde rechtsverhouding in het ene land wel erkend, maar in een ander land niet (de
relatie hinkt, omdat ze niet in alle betrokken landen dezelfde rechtsgeldigheid heeft
Internationaal publiekrecht of het volkerenrecht:
Het recht dat de relaties tussen landen regelt
- Ook betrekking tot landen en internationale organisaties (bv. Verenigde Naties)
- De relatie tussen internationale organisaties onderling
- Geregeld door verdragen: die tot stand komen door:
o Onderhandelen
o Ondertekening (door de onderhandelaars)
o Bekrachtiging (door het parlement)
Europees recht:
Recht dat voortkomt uit de EU (27 lidstaten)
- Supranationaal: landen dragen blijvend macht over aan een hogere (internationale) instelling die zelf bindende
regels mag maken, zelfs boven nationale wetten.
Voorbeeld: de EU maakt regels die boven de wetten van de lidstaten staan.
= Bevoegdheidsoverdracht van de lidstaten, lidstaten kunnen uit zichzelf niet meer optreden (daarom de Britten eruit)
o Verschil met de verenigde naties → zij hebben geen bevoegdheden
Positie van het Europees recht wordt versterkt door 2 belangrijke kenmerken:
- Primauteit of de voorrang van het Europees recht (!!!):
o Belgische grondwet is ondergeschikt aan het Europees recht → zeer uniek
- Rechtstreekse/directe werking van Europees recht (!!!):
o Bv. Een conflict escaleert en je moet naar de rechter, bv; overeenkomst niet nageleefd. U gaat voor de rechter
een rechtsregel moeten opleggen → u beroept zich op regels bij het Belgische recht
o Maar bij verdragen kan u zich niet beroepen → afspraken tussen landen, geen directe werking. U kan zich
beroepen op een rechtsnorm waarbij de tegenpartij zich niet heeft gehouden: u kan rechtstreeks beroepen op
regels van Europees recht en zelfs tegen nationale instanties → eigenheid v/d Europese unie
Deel II. Publiek recht
HOOFDSTUK 1: GRONDPRINCIPES VAN DE STAATSORDE
De rechtsstaat
De overheid, die niet zijn eigen belangen prioriteit geeft, maar er is om de belangen van zijn burgers veilig te stellen
- Rechtstaat (overheid) moet ons beschermen tegenover andere burgers, tegenover de overheid zelf, maar ook ten
opzichte van buitenlandse overheden
PRAKTISCHE INFO:
Studiemateriaal:
- Recht en onderneming deel 1 en 2 (nieuwe kopen, er is veranderd)
- Ondernemingsrecht in hoofdlijnen (editie twaalf) ook voor volgend jaar dit boek
Multiple choice examen : 3 antwoordmogelijkheden met verhoogde censuur (27/40 om te slagen)
Voor 16 december alle vragen gesteld moeten hebben voor dit vak (laatste les) – int echt komen vragen
Op blackboard kijken als hij te laat is
Hij gebruikt geen powerpoints
LES (23/09/25)
INLEIDING TOT HET RECHT:
Geen onderlinge samenhang tussen de verschillende domeinen van het recht
1. Wat verstaan we onder ‘recht’?
“Recht is het geheel van bindende regels tot ordening van de samenleving in beginsel opgelegd, minstens
bekrachtigd door de maatschappij en als zodanig adwingbaar gesteld”
In privaat leven voortdurend geconfronteerd, maar ook in professioneel leven (denk aan abonnement trein)
Als je recht wilt bekomen, moet je er zelf voor zorgen (‘het recht behoort aan de waakzame’).
Sancties kunnen zich beperken tot burgerlijke gevolgen (schadevergoeding) of kleine strafsancties (geldboetes)
Omschrijving, definitie van recht: drie categorieën van regels:
1: ordenen (samenleven, functioneren ordenen)
2: afdwingen (recht kunnen afdwingen) – regel die zegt wat u niet mag doen
3: wijzigen of afschaffen (recht evolueert voortdurend) – bestaande regels wijzigen
Objectief recht
De rechtsregels zoals ze bestaan, zoals ze in het leven worden geroepen door de rechtsorganen
Subjectief recht
De concretisering of individualisering van het objectief recht is het subjectief recht.
Subjectieve rechten = de aanspraken die individuen kunnen laten gelden ten opzichte van anderen.
De rechten die u ontleent aan het objectief recht, iedereen is houder van het subjectief recht (bv. Rechten
die u haalt uit het recht zoals deze bestaat en die je kan afdwingen aan de rechter, bv. Auteurswetgeving
of voorbeeld op de foto staan zonder je het wilt, jij hebt recht om te zeggen dat je da ni wilt)
Publieke subjectieve rechten: recht om te stemmen, …
Verschilpunten tussen recht en moraal:
- Recht is meestal genuanceerder en gedetailleerder
o Bv. verschil tussen opzettelijke doodslag met voorbedachtheid (= moord) en onopzettelijke doodslag (bv.
in een verkeersongeval)
- Maatschappelijke orde → eisen van het recht mogen niet te hoog zijn → een gewone burger, niet een ethische
superheld
Een rechtsregel poogt het gedrag te sturen, maar mag ook niet te veel afwijken van de heersende opvattingen → rekening
houden met het maatschappelijk effect bij het maken van de rechtsregel.
2. Indeling van het recht
, 1: nationaal recht
Oorsprong: nationaal, bv. Federaal parlement, …
2: internationaal recht
Oorsprong: voortvloeiend uit verdragen die we sluiten, landen die overeenkomsten sluiten, bv. EU
Indeling v/h nationaal recht:
Privaat recht: recht dat de relaties tussen burgers beheerst, bv. Aansprakelijk zijn voor schade die je
toebrengt, of trouwen of erfenis krijgen
Publiek recht: relatie tussen burger en de overheid, maar ook relaties tussen overheden onderling
Wat valt er onder het privaatrecht?
1: burgerlijk recht: recht dat relaties tussen burgers regelt, geschreven voor burgers, bv. overeenkomsten,
intermenselijke relaties: huwen, scheiden, …
Burgerlijk wetboek (BW): ‘bijbel van burgerlijk recht’, nooit in geheel vernieuwd, wel jaar na jaar stukjes
vernieuwd (BW: inclusief de vernieuwingen, OBW: bepalingen die nog niet vernieuwd zijn)
Afzonderlijke wetgevingen
2: ondernemingsrecht: recht geschreven voor ondernemingen (en enkel ondernemingen)
Waarom? Voor makkelijker, sneller, efficiënter bewijzen van iets, bv. Transacties
Wetboek van Economisch Recht (WER): alle economische wetgevingen: boek I- XX (elk boek
behandelt een aparte problematiek, bv. Octrooien, consumentenbescherming, …
Wetboek Vennootschappen en Verenigingen (WVV): inhoud is volgend jaar pas te kennen
Afzonderlijke wetten
3: privaatrechtelijk procesrecht of gerechtelijk recht: rechtsregel kunnen afdwingen, regelt:
- organisatie,
- procedures,
Gerechtelijk wetboek: bepaalt of u in beroep kan gaan etc.
Afzonderlijke wetgevingen
Wat valt er onder het publiek recht?
1: Grondwettelijk recht:
Grondwet (GW) →
- Staatsstructuur: je hebt federale overheid, maar ook daarnaast vlaamse, waalse, … gemeenschap, het feit dat we
provincies hebben
- Basisbeginselen: vinden wij fundamenteel voor een rechtstaat (Bv. Scheiding der machten)
- Rechten en vrijheden: iedereen moet zich kunnen organiseren, verenigen (Bv. Vrijheid van meningsuiting, …)
2: Bestuursrecht:
- De regel/wetgeving van de uitvoerende macht: bv. Regering de wever, op vlaams niveau: regering diependaele,
3: fiscaal recht:
- Bepaalt de financiën van de overheid,
- BTW (wetboek)
- WIB (wetboek inkomstenbelasting)
4: strafrecht:
- Dingen die we als maatschappij niet kunnen aanvaarden (bv. Verkeersovertreding, lichamelijk geweld, …) de
overheid dagvaart u, het is de overheid die weet dat het niet acceptabel is
- Strafwetboek (SW)
- En afzonderlijke wetten: waarin verschillende daden worden aangegeven waar boeten en straffen op worden gezet
5: het strafprocesrecht:
- De juridische procedure die men volgt bij strafrechterlijke vervolging
, - Wetboek van strafvordering
Belang van het onderscheid tussen publiek -en privaatrecht?
Privaatrecht →veel rechtsregels, maar van aanvullend recht of suppletief
Voorbeeld: huwelijksvermogensstelsel: relevantie van het onderscheid tussen publiek en privaatrecht
➔ Dwingend recht/ openbare orde → u moet deze respecteren, kan hier niet van afwijken
➔ Dwingend recht: principieel niet van afwijken, maar beschermt private belangen
➔ Publiek recht: Openbare orde: dwingend, maar de belangen van de overheid, de publieke belangen
beschermt (bv. Je kan de aard van de rechtbank niet kiezen)
Relativiteit:
Rechtstakken: kunnen deels tot het publiek en deels privaatrecht behoren
- Ondernemingsrecht, economisch recht:
o Eigenlijke ondernemingsrecht = privaatrecht
o Economisch recht = publiekrecht recht dat bepaalt hoe u u als onderneming op de markt moet gedragen (Bv.
Als u een machtspositie op de markt hebt, mag u die niet misbruiken → bv. Microsoft: als u 1 programma
koopt, moet u het hele pakket erbij kopen, dit is misbruik van de machtspositie
- Sociaal recht:
o Arbeidsrecht:
1. Individueel arbeidsrecht = privaatrecht: relatie werknemer werkgever
2. Collectief arbeidsrecht = publiekrecht: collectieve afspraken tussen werknemers en werkgevers (bv.
Vakbonden die afspraken maken over de sectoren heen)
o Eigenlijke sociaal recht: bv. Reglementering ivm ziekte, werkloosheid … = publiekrecht, omdat onze sociale
zekerheid een soort herverdelingsmechanisme is (verdeling tussen degene die middelen hebben en die die
geen middelen hebben)
Overlapping in concrete praktische problemen:
- De praktijk laat zich niet altijd indelen: vb. familievennootschap (privaat)
o Fiscale regels: hoevevel kan u uit de vennootschap halen
o Vennootschapsrecht: welke vennootschap en welke bestuursorganen?
o Sociaal recht: wat zijn de gevolgen voor de jobs en lonen v/d werknemers?
o Erfrecht: hoe zit het met de aandelen na de overlijden v/d stichter-familievader?
o Zakenrecht: belangrijk voor financiële waardering van activa en voor kredieten
o Verbintenissen: talrijke overeenkomsten met leveranciers en klanten
- Europees recht:
o Op Europees niveau geen onderscheid tussen publiek -en privaatrecht (hechten niet veel belang aan de
formele indeling en focust meer op de reële situatie)
Privaatrechtelijke technieken:
Overheid:
- “alles wat de overheid betreft is publiekrecht”→ laatste tijd meer en meer regels van privaatrecht gebruiken =
privaatrechtelijke technieken gebruiken
o Vb. de overheid die gronden/gebouwen wil verwerven om projecten te realiseren: vroeger ging de overheid dan
onteigenen (iemand zijn grond afnemen, niet per se wederzijds akkoord), nu: koop/verkoop → niet meer
onteigenen maar kopen (tweezijdige rechtshandeling waarbij beide partijen akkoord zijn)
o Vb. ambtenaren → werknemers worden verworven door arbeidsovereenkomst en niet door een statuut
(eenzijdig bepaald en hier valt u onder, maar onderhandelt niet met werkgever)
o Vb. geen overheidsonderneming oprichten, maar aandelen nemen in grote private ondernemingen of bepaalde
minimumrichtlijnen geven aan private ondernemingen of ze subsidiëren
, HOOFDSTUK 3: HET INTERNATIONAAL RECHT
Internationaal privaatrecht (IPR):
Recht dat bepaalt welk nationaal recht toegepast zal worden
- Bv. U rijdt met een wagen naar Duitsland, botst met een Bulgaar (welk recht wordt hier toegepast? → taak v/h
internationaal privaatrecht, zal aanknopingspunten geven en zal bepalen welk recht u zal volgen)
- Nationale rechtsorde: wetboek van IPR
- Het IPR is nationaal, wat betekent dat ieder land er verschillende regels kan op nahouden
- Verschillende verdragen (overeenkomsten gesloten tussen verschillende landen) → gaan voor juridische problemen
bepalen welk recht wordt toegepast
- ‘hinkende rechtsrelaties’: bepaalde rechtsverhouding in het ene land wel erkend, maar in een ander land niet (de
relatie hinkt, omdat ze niet in alle betrokken landen dezelfde rechtsgeldigheid heeft
Internationaal publiekrecht of het volkerenrecht:
Het recht dat de relaties tussen landen regelt
- Ook betrekking tot landen en internationale organisaties (bv. Verenigde Naties)
- De relatie tussen internationale organisaties onderling
- Geregeld door verdragen: die tot stand komen door:
o Onderhandelen
o Ondertekening (door de onderhandelaars)
o Bekrachtiging (door het parlement)
Europees recht:
Recht dat voortkomt uit de EU (27 lidstaten)
- Supranationaal: landen dragen blijvend macht over aan een hogere (internationale) instelling die zelf bindende
regels mag maken, zelfs boven nationale wetten.
Voorbeeld: de EU maakt regels die boven de wetten van de lidstaten staan.
= Bevoegdheidsoverdracht van de lidstaten, lidstaten kunnen uit zichzelf niet meer optreden (daarom de Britten eruit)
o Verschil met de verenigde naties → zij hebben geen bevoegdheden
Positie van het Europees recht wordt versterkt door 2 belangrijke kenmerken:
- Primauteit of de voorrang van het Europees recht (!!!):
o Belgische grondwet is ondergeschikt aan het Europees recht → zeer uniek
- Rechtstreekse/directe werking van Europees recht (!!!):
o Bv. Een conflict escaleert en je moet naar de rechter, bv; overeenkomst niet nageleefd. U gaat voor de rechter
een rechtsregel moeten opleggen → u beroept zich op regels bij het Belgische recht
o Maar bij verdragen kan u zich niet beroepen → afspraken tussen landen, geen directe werking. U kan zich
beroepen op een rechtsnorm waarbij de tegenpartij zich niet heeft gehouden: u kan rechtstreeks beroepen op
regels van Europees recht en zelfs tegen nationale instanties → eigenheid v/d Europese unie
Deel II. Publiek recht
HOOFDSTUK 1: GRONDPRINCIPES VAN DE STAATSORDE
De rechtsstaat
De overheid, die niet zijn eigen belangen prioriteit geeft, maar er is om de belangen van zijn burgers veilig te stellen
- Rechtstaat (overheid) moet ons beschermen tegenover andere burgers, tegenover de overheid zelf, maar ook ten
opzichte van buitenlandse overheden
