PSYCHOLOGISCHE BENADERINGEN –
PSYCHOPATHOLOGIE
HENK SAP EN LYNN BRAECKMAN
ARTEVELDE HOGESCHOOL
2022-2023
, 1
INTRODUCTIE
SITUERING EN DOELSTELLINGEN
Op 31/12/2020 kregen 170.224 mensen een uitkering wegens arbeidsongeschiktheid als gevolg van psychische
problemen. Dat is ¼ (26,02%) meer dan 5 jaar terug.
Volgens de OESO, worstelde naar schatting 1/6 (17,9%) Belgen het afgelopen jaar met psychologische
problemen. Volgens de OESO kost ons dat jaarlijks 20,7 miljard.
Iedereen wordt (on)rechtsreeks met psychische problemen geconfronteerd. Als sociaal werker dus ook.
- Mensen komen deels door de psychische problemen in sociale problemen – hierdoor zal een sociaal
werker exponentieel meer met psychische problemen worden geconfronteerd
TOCH
- Heerst er een grote afstand
o Het overkomt me niet
- Laten mensen zich leiden door vooroordelen
o Ze zijn gevaarlijk
- Worden mensen gediscrimineerd
o Hier komen ze niet binnen
- Bestaat er nog taboe
o Daar praat je met niemand over
49% wil zijn problemen zelf oplossen
48% wil zijn omgeving hiermee niet belasten
32% heeft schaamtegevoelens
26% is bang voor de reacties van de omgeving
OPBOUW
Te bespreken stoornissen:
- Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen:
- Autismespectrum stoornissen en ADHD
- Depressie
- Angststoornissen
- OCD
- Verslaving
- Eetstoornissen
- Schizofrenie
Opbouw:
, 2
- Symptomatologie
- Typologie
- Comorbiditeit (het samen voorkomen van symptomen)
- Prevalentie (het voorkomen, over hoeveel mensen gaat het -> jaarlijks en life time prevalentie)
- Prognose (wat zijn de vooruitzichten, hoe groot is de kans op herval/genezing)
- Etiologie (wat is de oorzaak van de stoornis)
- Behandeling
De etiologie en de behandeling zijn met elkaar verbonden. De manier waarop jij denkt dat een bepaalde
stoornis ontstaan, bepaalt dan ook de behandeling die je zal gebruiken.
, 3
THEMA (AB)NORMALITEIT
HET TERREIN VAN DE KLINISCHE PSYCHOLOGIE
Binnen de psychologie onderscheiden we:
- Basisdisciplines:
o Functieleer
o Ontwikkelingspsychologie/levenslooppsychologie
o Sociale psychologie
o Persoonlijkheidspsychologie
o Methodenleer
- Toepassingsgerichte disciplines:
o Klinische- en gezondheidspsychologie
o Arbeids- en organisatiepsychologie
o Onderwijspsychologie
Psychopathologie of klinische psychologie houdt zich bezig met vragen als:
- Hoe ontstaan psychische stoornissen?
- Hoe komt het dat psychische stoornissen vaak zo hardnekkig zijn?
- Welke verschillende psychische stoornissen zijn er te onderscheiden?
- Wat valt er te doen aan deze psychische stoornissen?
PSYCHOPATHOLOGIE/KLINISCHE PSYCHOLOGIE:
- = een deelgebied van de psychologie
- Houdt zich bezig met de beschrijving van diverse vormen van psychische stoornissen met de oorzaken
en de behandeling daarvan
- Klinisch psycholoog: beter geschoold in empirisch onderzoek
- = een specialisatie binnen een academische master in de psychologie van 5 jaar
PSYCHIATRIE:
- = een deelgebied van de geneeskunde
- Houdt zich bezig met de diagnostiek en de behandeling van psychische stoornissen
- Psychiater:
o beter geschoold in de biologische aspecten van psychische stoornissen
o mag (als enige) psychofarmaca voorschrijven
- = een specialisatie binnen de geneeskunde van 6 jaar + 6 jaar specialisatie
PSYCHOTHERAPEUT:
- = iemand met een diploma als geneesheer, klinisch psycholoog of klinisch orthopedagoog die
o Een bijkomende specifieke opleiding in de psychotherapie van minimum 70 ECTS heeft
gevolgd aan een universiteit of hogeschool;
o Een professionele stage in het domein van de psychotherapie heeft gedaan van minstens 2
jaar voltijdse uitoefening (of het equivalent in geval van deeltijdse uitoefening)
- Bekent zich ook steeds tot de één of andere psychologische school/benadering
HET TERREIN VAN DE SOCIAAL WERKER:
PSYCHOPATHOLOGIE
HENK SAP EN LYNN BRAECKMAN
ARTEVELDE HOGESCHOOL
2022-2023
, 1
INTRODUCTIE
SITUERING EN DOELSTELLINGEN
Op 31/12/2020 kregen 170.224 mensen een uitkering wegens arbeidsongeschiktheid als gevolg van psychische
problemen. Dat is ¼ (26,02%) meer dan 5 jaar terug.
Volgens de OESO, worstelde naar schatting 1/6 (17,9%) Belgen het afgelopen jaar met psychologische
problemen. Volgens de OESO kost ons dat jaarlijks 20,7 miljard.
Iedereen wordt (on)rechtsreeks met psychische problemen geconfronteerd. Als sociaal werker dus ook.
- Mensen komen deels door de psychische problemen in sociale problemen – hierdoor zal een sociaal
werker exponentieel meer met psychische problemen worden geconfronteerd
TOCH
- Heerst er een grote afstand
o Het overkomt me niet
- Laten mensen zich leiden door vooroordelen
o Ze zijn gevaarlijk
- Worden mensen gediscrimineerd
o Hier komen ze niet binnen
- Bestaat er nog taboe
o Daar praat je met niemand over
49% wil zijn problemen zelf oplossen
48% wil zijn omgeving hiermee niet belasten
32% heeft schaamtegevoelens
26% is bang voor de reacties van de omgeving
OPBOUW
Te bespreken stoornissen:
- Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen:
- Autismespectrum stoornissen en ADHD
- Depressie
- Angststoornissen
- OCD
- Verslaving
- Eetstoornissen
- Schizofrenie
Opbouw:
, 2
- Symptomatologie
- Typologie
- Comorbiditeit (het samen voorkomen van symptomen)
- Prevalentie (het voorkomen, over hoeveel mensen gaat het -> jaarlijks en life time prevalentie)
- Prognose (wat zijn de vooruitzichten, hoe groot is de kans op herval/genezing)
- Etiologie (wat is de oorzaak van de stoornis)
- Behandeling
De etiologie en de behandeling zijn met elkaar verbonden. De manier waarop jij denkt dat een bepaalde
stoornis ontstaan, bepaalt dan ook de behandeling die je zal gebruiken.
, 3
THEMA (AB)NORMALITEIT
HET TERREIN VAN DE KLINISCHE PSYCHOLOGIE
Binnen de psychologie onderscheiden we:
- Basisdisciplines:
o Functieleer
o Ontwikkelingspsychologie/levenslooppsychologie
o Sociale psychologie
o Persoonlijkheidspsychologie
o Methodenleer
- Toepassingsgerichte disciplines:
o Klinische- en gezondheidspsychologie
o Arbeids- en organisatiepsychologie
o Onderwijspsychologie
Psychopathologie of klinische psychologie houdt zich bezig met vragen als:
- Hoe ontstaan psychische stoornissen?
- Hoe komt het dat psychische stoornissen vaak zo hardnekkig zijn?
- Welke verschillende psychische stoornissen zijn er te onderscheiden?
- Wat valt er te doen aan deze psychische stoornissen?
PSYCHOPATHOLOGIE/KLINISCHE PSYCHOLOGIE:
- = een deelgebied van de psychologie
- Houdt zich bezig met de beschrijving van diverse vormen van psychische stoornissen met de oorzaken
en de behandeling daarvan
- Klinisch psycholoog: beter geschoold in empirisch onderzoek
- = een specialisatie binnen een academische master in de psychologie van 5 jaar
PSYCHIATRIE:
- = een deelgebied van de geneeskunde
- Houdt zich bezig met de diagnostiek en de behandeling van psychische stoornissen
- Psychiater:
o beter geschoold in de biologische aspecten van psychische stoornissen
o mag (als enige) psychofarmaca voorschrijven
- = een specialisatie binnen de geneeskunde van 6 jaar + 6 jaar specialisatie
PSYCHOTHERAPEUT:
- = iemand met een diploma als geneesheer, klinisch psycholoog of klinisch orthopedagoog die
o Een bijkomende specifieke opleiding in de psychotherapie van minimum 70 ECTS heeft
gevolgd aan een universiteit of hogeschool;
o Een professionele stage in het domein van de psychotherapie heeft gedaan van minstens 2
jaar voltijdse uitoefening (of het equivalent in geval van deeltijdse uitoefening)
- Bekent zich ook steeds tot de één of andere psychologische school/benadering
HET TERREIN VAN DE SOCIAAL WERKER: