Inhoud
Deel I. Kader – Bezorgdheid over de Rechtspraak..................................................4
Deel II. Inleiding – methodiek – basisbeginselen..................................................17
Hoofdstuk 1: inleiding........................................................................................ 17
Hoofdstuk 2: bronnen van burgerlijk procesrecht..............................................22
Afdeling 1: grondwet...................................................................................... 22
Afdeling 2: gerechtelijk wetboek....................................................................23
Afdeling 3: bijzondere wetten.........................................................................23
Afdeling 4: rechtspraak.................................................................................. 24
Afdeling 5: rechtsleer..................................................................................... 24
Afdeling 6: internationale verdragen en verordeningen.................................25
Afdeling 7: gebruiken..................................................................................... 25
Afdeling 8: algemene beginselen van behoorlijke procesvoering...................25
Hoofdstuk 3: karaktertrekken............................................................................ 40
Hoofdstuk 4: toepassingsgebied.......................................................................41
Afdeling 1: personeel toepassingsgebied.......................................................42
Afdeling 2: materieel toepassingsgebied.......................................................42
Afdeling 3: toepassing in de tijd.....................................................................42
Afdeling 4: toepassing in de ruimte................................................................47
Hoofdstuk 5: procesrechtsmisbruik...................................................................47
Deel III. Basisbegrippen........................................................................................ 49
Hoofdstuk 1: kernbegrippen.............................................................................. 49
Afdeling 1: geschil.......................................................................................... 49
Afdeling 2: rechtsvordering............................................................................ 50
Afdeling 3: eis en verweer.............................................................................. 51
Afdeling 4: de partij........................................................................................ 55
Begrip......................................................................................................... 55
Vereisten om partij te kunnen zijn...............................................................56
Hoofdstuk 2: verloop van het geding................................................................61
Afdeling 1: fase 1 – voorbereiding en inleiden van het geding.......................61
Afdeling 2: scharnierpunt 1 – inleidingszitting................................................68
Afdeling 3: fase 2 – in staat stellen van de zaak............................................70
Afdeling 4: scharnierpunt 2 – pleitzitting........................................................78
Afdeling 5: fase 3 – (advies OM), beraad en uitspraak...................................80
Hoofdstuk 3: werking van een gerechtelijke uitspraak......................................85
Afdeling 1: inter partes................................................................................... 85
1
, Afdeling 2: ten aanzien van derden................................................................94
Hoofdstuk 4: tussengeschillen...........................................................................96
Afdeling 1: begrip........................................................................................... 96
Afdeling 2: soorten incidenten.......................................................................96
Hoofdstuk 5: uitgaven en kosten – gerechtskosten.........................................107
Deel IV. Bevoegdheid.......................................................................................... 112
Hoofdstuk 1: materiële bevoegdheid..............................................................113
Hoofdstuk 2: territoriale bevoegdheid.............................................................117
Hoofdstuk 3: bevoegdheidsincidenten in eerste aanleg..................................117
Hoofdstuk 4: bevoegdheidsincidenten in hoger beroep..................................120
Hoofdstuk 5: afwikkeling bevoegdheidsincident..............................................120
Afdeling 1: afwijzing..................................................................................... 120
Afdeling 2: gegrond...................................................................................... 120
Afdeling 3: incidenten binnen de schoot van één rechtscollege...................121
Deel V. Sancties.................................................................................................. 121
Hoofdstuk 1: de sanctieregeling in het burgerlijk procesrecht........................121
Afdeling 1: geen nietigheid zonder uitdrukkelijke wettekst..........................123
Afdeling 2: belangenschade.........................................................................124
Afdeling 3: herstel van bewezen belangenschade.......................................125
Afdeling 4: regularisatie van de (ontbrekende) handtekening......................127
Afdeling 5: dekking van de nietigheid..........................................................128
Afdeling 6: nodeloze kosten.........................................................................129
Afdeling 7: het schrappen van art.867 Ger.W...............................................129
Afdeling 9: nietigheid en de Taalwet Gerechtszaken....................................129
Afdeling 10: rechtsgevolgen van nietigheid.................................................129
Hoofdstuk 2: termijnen en hun sanctieregeling...............................................130
Deel VI. Uitlegging, verbetering, herstel.............................................................134
Deel VII. Spoedprocedures.................................................................................. 137
Hoofdstuk 1: kortgeding.................................................................................. 137
Hoofdstuk 2: rechtspleging op eenzijdig verzoekschrift..................................143
Deel VIII. Invordering onbetwiste geldschulden..................................................144
Hoofdstuk 1: toepassingsgebied.....................................................................145
Hoofdstuk 2: procedureverloop.......................................................................145
Hoofdstuk 3: enkele cijfergegevens................................................................147
Deel IX. Rechtsmiddelen..................................................................................... 147
Hoofdstuk 1: algemene beginselen.................................................................147
Hoofdstuk 3: het verzet................................................................................... 150
2
, Afdeling 1: algemeen................................................................................... 150
Afdeling 2: verstek....................................................................................... 150
Begrip....................................................................................................... 151
Gevolgen................................................................................................... 152
Afdeling 3: verzet......................................................................................... 153
Hoofdstuk 4: het hoger beroep........................................................................155
Afdeling 1: algemeen................................................................................... 155
Afdeling 2: bijzondere toelaatbaarheidsvereisten........................................155
Afdeling 3: uitbreiding aantal procespartijen in beroep................................169
Afdeling 4: uitgelokt hoger beroep...............................................................170
Afdeling 5: hoger beroep in onsplitsbare geschillen.....................................171
Afdeling 6: procedure................................................................................... 172
Afdeling 7: gevolgen.................................................................................... 174
Hoofdstuk 5: voorziening in cassatie...............................................................179
Hoofdstuk 6: derdenverzet.............................................................................. 182
3
, Samenvatting procesrecht –
burgerlijk procesrecht
Deel I. Kader – Bezorgdheid over de
Rechtspraak
5 bezorgdheden:
1) Vertrouwen van de burger in justitie
- Is onze RS een loterij?
o Digitaliseren kan van RS minder een loterij maken:
digitaliseren kan meten van al wat meetbaar is (hoelang
duurt een zaak, wat is de norm & wat is de afwijking…) op
die manier loterij verhinderen
o Jubel – R. Valkeneers
Feiten: man giet zwavelzuur over gezicht van vrouw
politiediensten in stad Luik wisten dat man gevaarlijk
was door verwittigingen politie ondernam geen actie
hiertegen procedure
Uitspraken:
RB van eerste aanleg: geen vergoeding voor
vrouw want geen causaal verband politie had
schade nooit kunnen verhinderen gelet op
criminele ingesteldheid van man
HvB: beroep aangetekend door vrouw onzeker
dat schade vermeden kon worden MAAR wel
verlies op kans van 50% 50% van schade
vergoeden
HvC: verbreekt uitspraak HvB
Opnieuw naar HvB: verlies van kans van 80%
80% van schade vergoeden
Opnieuw naar HvC: uitspraak HvB opnieuw
verbroken
Uiteindelijk opnieuw naar HvB: 100% vergoeding
voor geleden schade fout van politie staat in
causaal verband met schade
De feiten bewegen dus niet MAAR de 3
verschillende HvB’en doen wel over zelfde
zaak uitspraak op een verschillende
manier
Er is dus sprake van een grote
rechtelijke vrijheid
Dat leidt tot een groot maatschappelijk
prijskaartje (oa rechtszekerheid
aangetast)
- Enkele grafieken:
4
Deel I. Kader – Bezorgdheid over de Rechtspraak..................................................4
Deel II. Inleiding – methodiek – basisbeginselen..................................................17
Hoofdstuk 1: inleiding........................................................................................ 17
Hoofdstuk 2: bronnen van burgerlijk procesrecht..............................................22
Afdeling 1: grondwet...................................................................................... 22
Afdeling 2: gerechtelijk wetboek....................................................................23
Afdeling 3: bijzondere wetten.........................................................................23
Afdeling 4: rechtspraak.................................................................................. 24
Afdeling 5: rechtsleer..................................................................................... 24
Afdeling 6: internationale verdragen en verordeningen.................................25
Afdeling 7: gebruiken..................................................................................... 25
Afdeling 8: algemene beginselen van behoorlijke procesvoering...................25
Hoofdstuk 3: karaktertrekken............................................................................ 40
Hoofdstuk 4: toepassingsgebied.......................................................................41
Afdeling 1: personeel toepassingsgebied.......................................................42
Afdeling 2: materieel toepassingsgebied.......................................................42
Afdeling 3: toepassing in de tijd.....................................................................42
Afdeling 4: toepassing in de ruimte................................................................47
Hoofdstuk 5: procesrechtsmisbruik...................................................................47
Deel III. Basisbegrippen........................................................................................ 49
Hoofdstuk 1: kernbegrippen.............................................................................. 49
Afdeling 1: geschil.......................................................................................... 49
Afdeling 2: rechtsvordering............................................................................ 50
Afdeling 3: eis en verweer.............................................................................. 51
Afdeling 4: de partij........................................................................................ 55
Begrip......................................................................................................... 55
Vereisten om partij te kunnen zijn...............................................................56
Hoofdstuk 2: verloop van het geding................................................................61
Afdeling 1: fase 1 – voorbereiding en inleiden van het geding.......................61
Afdeling 2: scharnierpunt 1 – inleidingszitting................................................68
Afdeling 3: fase 2 – in staat stellen van de zaak............................................70
Afdeling 4: scharnierpunt 2 – pleitzitting........................................................78
Afdeling 5: fase 3 – (advies OM), beraad en uitspraak...................................80
Hoofdstuk 3: werking van een gerechtelijke uitspraak......................................85
Afdeling 1: inter partes................................................................................... 85
1
, Afdeling 2: ten aanzien van derden................................................................94
Hoofdstuk 4: tussengeschillen...........................................................................96
Afdeling 1: begrip........................................................................................... 96
Afdeling 2: soorten incidenten.......................................................................96
Hoofdstuk 5: uitgaven en kosten – gerechtskosten.........................................107
Deel IV. Bevoegdheid.......................................................................................... 112
Hoofdstuk 1: materiële bevoegdheid..............................................................113
Hoofdstuk 2: territoriale bevoegdheid.............................................................117
Hoofdstuk 3: bevoegdheidsincidenten in eerste aanleg..................................117
Hoofdstuk 4: bevoegdheidsincidenten in hoger beroep..................................120
Hoofdstuk 5: afwikkeling bevoegdheidsincident..............................................120
Afdeling 1: afwijzing..................................................................................... 120
Afdeling 2: gegrond...................................................................................... 120
Afdeling 3: incidenten binnen de schoot van één rechtscollege...................121
Deel V. Sancties.................................................................................................. 121
Hoofdstuk 1: de sanctieregeling in het burgerlijk procesrecht........................121
Afdeling 1: geen nietigheid zonder uitdrukkelijke wettekst..........................123
Afdeling 2: belangenschade.........................................................................124
Afdeling 3: herstel van bewezen belangenschade.......................................125
Afdeling 4: regularisatie van de (ontbrekende) handtekening......................127
Afdeling 5: dekking van de nietigheid..........................................................128
Afdeling 6: nodeloze kosten.........................................................................129
Afdeling 7: het schrappen van art.867 Ger.W...............................................129
Afdeling 9: nietigheid en de Taalwet Gerechtszaken....................................129
Afdeling 10: rechtsgevolgen van nietigheid.................................................129
Hoofdstuk 2: termijnen en hun sanctieregeling...............................................130
Deel VI. Uitlegging, verbetering, herstel.............................................................134
Deel VII. Spoedprocedures.................................................................................. 137
Hoofdstuk 1: kortgeding.................................................................................. 137
Hoofdstuk 2: rechtspleging op eenzijdig verzoekschrift..................................143
Deel VIII. Invordering onbetwiste geldschulden..................................................144
Hoofdstuk 1: toepassingsgebied.....................................................................145
Hoofdstuk 2: procedureverloop.......................................................................145
Hoofdstuk 3: enkele cijfergegevens................................................................147
Deel IX. Rechtsmiddelen..................................................................................... 147
Hoofdstuk 1: algemene beginselen.................................................................147
Hoofdstuk 3: het verzet................................................................................... 150
2
, Afdeling 1: algemeen................................................................................... 150
Afdeling 2: verstek....................................................................................... 150
Begrip....................................................................................................... 151
Gevolgen................................................................................................... 152
Afdeling 3: verzet......................................................................................... 153
Hoofdstuk 4: het hoger beroep........................................................................155
Afdeling 1: algemeen................................................................................... 155
Afdeling 2: bijzondere toelaatbaarheidsvereisten........................................155
Afdeling 3: uitbreiding aantal procespartijen in beroep................................169
Afdeling 4: uitgelokt hoger beroep...............................................................170
Afdeling 5: hoger beroep in onsplitsbare geschillen.....................................171
Afdeling 6: procedure................................................................................... 172
Afdeling 7: gevolgen.................................................................................... 174
Hoofdstuk 5: voorziening in cassatie...............................................................179
Hoofdstuk 6: derdenverzet.............................................................................. 182
3
, Samenvatting procesrecht –
burgerlijk procesrecht
Deel I. Kader – Bezorgdheid over de
Rechtspraak
5 bezorgdheden:
1) Vertrouwen van de burger in justitie
- Is onze RS een loterij?
o Digitaliseren kan van RS minder een loterij maken:
digitaliseren kan meten van al wat meetbaar is (hoelang
duurt een zaak, wat is de norm & wat is de afwijking…) op
die manier loterij verhinderen
o Jubel – R. Valkeneers
Feiten: man giet zwavelzuur over gezicht van vrouw
politiediensten in stad Luik wisten dat man gevaarlijk
was door verwittigingen politie ondernam geen actie
hiertegen procedure
Uitspraken:
RB van eerste aanleg: geen vergoeding voor
vrouw want geen causaal verband politie had
schade nooit kunnen verhinderen gelet op
criminele ingesteldheid van man
HvB: beroep aangetekend door vrouw onzeker
dat schade vermeden kon worden MAAR wel
verlies op kans van 50% 50% van schade
vergoeden
HvC: verbreekt uitspraak HvB
Opnieuw naar HvB: verlies van kans van 80%
80% van schade vergoeden
Opnieuw naar HvC: uitspraak HvB opnieuw
verbroken
Uiteindelijk opnieuw naar HvB: 100% vergoeding
voor geleden schade fout van politie staat in
causaal verband met schade
De feiten bewegen dus niet MAAR de 3
verschillende HvB’en doen wel over zelfde
zaak uitspraak op een verschillende
manier
Er is dus sprake van een grote
rechtelijke vrijheid
Dat leidt tot een groot maatschappelijk
prijskaartje (oa rechtszekerheid
aangetast)
- Enkele grafieken:
4
