Media Lieselot Vandamme
1 Inleiding LES 1 – 22 september
1.1 Inleiding
1.1.1 Brainstorm
Communicatievermogen = de mate waarin een medium in staat is een specifieke boodschap
op een bepaalde doelgroep over te brengen. Het is afhankelijk van een aantal factoren:
- De technische eigenschappen van het medium: formaat, kleurgebruik…
- Context van het medium: redactionele inhoud en overige reclameboodschappen.
- Confrontatiesituatie: verschillende aspecten; internal pacing en external pacing,
plaats van de confrontatie, de duur van de confrontatie, de sfeer van de omgeving.
- Binding met het medium: mate van tevredenheid, de wil tot contact opnemen met
het medium…
- Autoriteit van het medium: het oordeel dat iemand heeft over het gezag, de
geloofwaardigheid van de inhoud van een bepaald medium…
Internal pacing = de ontvanger van het medium kan de boodschap in een door haar of hem
zelf bepaalde volgorde en tempo ontvangen, bv. het internet)
External pacing = de ontvanger van de boodschap heeft geen invloed op het tempo en de
volgorde waarin hij of zij de boodschap wil ontvangen, bv. bioscoopreclame)
Beschikbaarheid van het medium: de media moet ingeschakeld kunnen worden op het
gewenste moment. In een maandblad kan minder frequent worden geadverteerd per jaar
dan in een weekblad.
1.1.2 Algemeen schema: relatie tussen publiek-adverteerder-mediabedrijf
1
,1.1.2.1 Het publiek vraagt content
Welke content?
1. Behoefte aan informatie
2. Behoefte aan entertainment
3. Behoefte aan routine
4. Behoefte aan sociale cohesie
5. Behoefte aan service
o Mensen willen hun leven kunnen plannen, bv. elke avond om 19u kijken we
naar het journaal. In de week luister ik elke ochtend om 8u naar het nieuws.
Redactionele inhoud = het tegenovergestelde van commerciële inhoud in de zin dat
redactionele inhoud niet mag worden gebruikt om een bedrijf, product of dienst te
verkopen of promoten.
De redactie bestaat uit journalisten, redacteurs… die beslissen welk nieuws er bij de
consument wordt gebracht. Ze nemen beslissingen over voor het nieuws en
duidingsprogramma’s.
Redactionele inhoud bevat 3 lagen:
1. Feiten:
o Het zijn objectieve, verifieerbare gegevens.
o Programma’s zoals ‘Het Journaal’, ze antwoorden op de basisvragen: wie,
wat, waar, wanneer en hoe.
2. Duiding:
o De interpretatie of uitleg van de feiten.
o Het levert achtergrondinformatie en legt verbanden, vaak gebaseerd op
deskundige analyses of historische context, zoals ‘Terzake’.
3. Commentaar:
o De redactionele opinie of mening over de feiten en hun betekenis. De
redactie of een individuele columnist reflecteert op de gebeurtenis.
o Wordt duidelijk als mening gepresenteerd, zoals ‘Lezersbrieven’
Redactionele inhoud is cruciaal in een democratie. Ze behouden de vrijheid van
meningsuiting, redactionele vrijheid en voorzien een redactiestatuut voor journalisten.
Een redactiestatuut voor journalisten = journalisten worden beschermd door de overheid.
Media als 4e macht = media dienen als waakhond of kritiekfunctie, ze communiceren alle
berichten van de andere 3 machten. Ze geven er ook zelf hun mening over, zie 3e laag van de
redactionele inhoud: commentaar.
1. Rechtgevende macht = justitie
2. Wetgevende macht = parlement
3. Uitvoerende macht = regering
4. Media
2
,Kenmerken van entertainment-programma’s:
- Ze zijn een spiegel van de maatschappij.
- Creëren van herkenbaarheid met bijhorende reclame.
- Het is content die aspirationeel is, iets wat je niet hebt maar graag wilt hebben.
Aspirationeel doet dromen.
1.1.2.2 Adverteerder vraagt toegang tot publiek
Via een medium zoals de krant kan je je doelgroep bereiken. Het lezersprofiel van ‘De Tijd’ is
het invloedrijkste en koopkrachtigste publiek van België. Als dit je doelgroep is, dan is het
aangeraden om via De Tijd te adverteren.
1.1.2.3 Mediabedrijf biedt content + toegang
Een mediabedrijf biedt content aan het publiek. Ze geven ook toegang aan adverteerders
om hun producten te adverteren. Het is een duaal product business.
Dual product = de consument betaalt voor een product, de adverteerder betaalt voor de
aandacht en het plaatsen van reclame in/op een product.
Mediabedrijven maken mediaproducten. Op welke mediums zijn ze aanwezig. Waar
bevinden de potentiële adverteerders zich?
Push = de aanbieder duwt informatie, producten of diensten naar de ontvanger.
Pull = de ontvanger trekt de informatie, producten of diensten naar zich toe door actief te
zoeken of vragen.
3
,2 Mediumtypes LES 2 – 7 oktober
2.1 Dagbladen
2.1.1 Definitie en kenmerken
De kranten zijn heel ‘courant’, het zijn lopende nieuwtjes of courante nouvellen.
Een synoniem voor krant is dagblad, maar niet elke krant is een dagblad. Sommige kranten
komen twee wekelijks uit. Een dagblad is een krant die elke dag uitkomt.
Kranten van vroeger waren niet voor iedereen betaalbaar, het was een product voor de
rijker, ook wat discriminerend dus.
Kenmerken van de dagbladen:
- Actualiteit
- Vaste periodiciteit:
o Een dagblad wordt elke dag gepubliceerd.
- Continuïteit:
o Voortduring, ononderbroken samenhang.
- Openbaarheid
- Universaliteit
De krant dateert heel snel, sommige artikels in de online krant zijn over tijd als ze de dag
erna in de papieren krant komen.
Een krant is een periodieke publicatie die een onbeperkt lezerspubliek tracht te veroveren
door een actuele en universele inhoud.
De Morgen:
- Socialistische zuil
- Cultureel nieuws
- Voor hoger opgeleiden
De Standaard:
- Katholieke zuil
- Voor hoger opgeleiden
Het nieuwsblad:
- Veel sport
- Populaire krant
- Minder sensatie dan HLN
Het laatste nieuws:
- Populaire krant
- Veel sensatie
4
,De Tijd:
- Roze krant
- Economische cijfers
NINA:
- Magazine van het Nieuwsblad
- Weekendbijlages
Sabato:
- Magazine van de Tijd
- Weekendbijlages
Waarom worden magazines bij kranten verkocht? Je spreekt een breder en ander publiek
aan. Je breidt je doelgroep uit. Als je meer aandacht krijgt van verschillende doelgroepen kan
je meer bieden aan adverteerders. Je kan dus ook meer verdienen als krantenbureau.
=> extra reclame-inkomsten
Doordat weekbladen ook beginnen met magazines te verkopen is er meer concurrentie op
de magazinemarkt.
2.1.2 Soorten
Soorten kranten:
- Landelijke of nationale kranten
- Regionale kranten
- Ochtendkranten
- Avondkranten
- Populaire kranten:
o Meer ruimte voor sport, regionaal nieuws, showbizz…
o Zoals The SUN…
- Kwaliteitskranten:
o Er ligt meer nadruk op kwalitatief nieuws, de opmaak is veel soberder…
o Zoals The Times, Le Monde, NRC Handelsblad…
OPMERKING: Er is een grote verscheidenheid of pluriformiteit. Er is veel nood aan
verscheidenheid in onze democratie.
2.1.3 De krant is door. Leve de krant?
2.1.3.1 Burgerjournalistiek
- Internetjournalistiek
o Influencers zijn niet per se nieuwsmakers.
o UGC = User Generated Content, soms word je betaald voor de beelden.
- Beroep doen op de burger voor het vergaren van nieuwsfeiten.
o Iedereen kan nieuws maken, maar het is niet altijd kwalitatief.
o Je kan je eigen nieuws inzenden, als er een ongeval is gebeurd of er is een
band, een journalist kan niet altijd direct ter plekke zijn.
Maar men moet kritisch blijven bij burgerjournalistiek.
5
, SEEN is een platform voor burgerjournalistiek. Het is een andere manier van nieuwsmaken.
Ze laten mensen aan het woord die anders nooit in het nieuws zouden komen. Het is nodig
om jongeren te laten spreken, er zijn mensen aan het woord die we nooit zouden zien op
klassieke nieuwssites.
- Burgerjournalisten zijn de nieuwe waakhond van de democratie
- Citizen journalism
- Fake news of ‘nepnieuws’:
o Sinds Amerikaanse presidentsverkiezingen 2016
o Slaat op bewust foutieve en vaak sensationele nieuwsberichten die
verspreid worden.
o Er kunnen zowel economische motieven spelen (geld verdienen via
advertenties) als politieke motieven (publieke opinie beïnvloeden)
o Er zijn héél wat initiatieven om dit te voorkomen, zoals ‘NWS check’.
2.1.3.2 Branded journalism
Branded Journalism:
- Sponsored content of native advertising
- Merken worden zelf publisher: eigen magazines, blogs, apps en programma’s.
2.1.3.3 Een overzicht van de uitgevers en hun dagbladen
VLAANDEREN Mediahuis Het Nieuwsblad/De Gentenaar
De Standaard
Het Belang van Limburg
De Gazet van Antwerpen
VLAANDEREN DPG = De Persgroep Het Laatste Nieuws/De Nieuwe Gazet
De Morgen
VLAANDEREN Mediafin De Tijd
WALLONIË IPM = Information et La Libre Belgique
Production Multimedia La Demière Heure/Les Sports
WALLONIË Rossel Le Soir
Sudpresse (La Meuse, Nord Eclair, La Capitale,
La Nouvelle Gazette, La Province Grenz-Echo)
WALLONIË Mediafin (Roularta & Rossel) L’Echo
WALLONIË Les Editions de l’Avenir L’Avenir (9 regionale edities)
(Nethys/Publifin)
De Krant is spraakmakend, bereikt veel doelgroepen. Het zijn hoogopgeleiden, zaakvoerders,
zelfstandigen, opiniemakers en invloedrijke mensen. Als een merk in de krant staat op de
voorpagina voelt het betrouwbaar aan voor lezers. Het kan een merk upgraden.
6
1 Inleiding LES 1 – 22 september
1.1 Inleiding
1.1.1 Brainstorm
Communicatievermogen = de mate waarin een medium in staat is een specifieke boodschap
op een bepaalde doelgroep over te brengen. Het is afhankelijk van een aantal factoren:
- De technische eigenschappen van het medium: formaat, kleurgebruik…
- Context van het medium: redactionele inhoud en overige reclameboodschappen.
- Confrontatiesituatie: verschillende aspecten; internal pacing en external pacing,
plaats van de confrontatie, de duur van de confrontatie, de sfeer van de omgeving.
- Binding met het medium: mate van tevredenheid, de wil tot contact opnemen met
het medium…
- Autoriteit van het medium: het oordeel dat iemand heeft over het gezag, de
geloofwaardigheid van de inhoud van een bepaald medium…
Internal pacing = de ontvanger van het medium kan de boodschap in een door haar of hem
zelf bepaalde volgorde en tempo ontvangen, bv. het internet)
External pacing = de ontvanger van de boodschap heeft geen invloed op het tempo en de
volgorde waarin hij of zij de boodschap wil ontvangen, bv. bioscoopreclame)
Beschikbaarheid van het medium: de media moet ingeschakeld kunnen worden op het
gewenste moment. In een maandblad kan minder frequent worden geadverteerd per jaar
dan in een weekblad.
1.1.2 Algemeen schema: relatie tussen publiek-adverteerder-mediabedrijf
1
,1.1.2.1 Het publiek vraagt content
Welke content?
1. Behoefte aan informatie
2. Behoefte aan entertainment
3. Behoefte aan routine
4. Behoefte aan sociale cohesie
5. Behoefte aan service
o Mensen willen hun leven kunnen plannen, bv. elke avond om 19u kijken we
naar het journaal. In de week luister ik elke ochtend om 8u naar het nieuws.
Redactionele inhoud = het tegenovergestelde van commerciële inhoud in de zin dat
redactionele inhoud niet mag worden gebruikt om een bedrijf, product of dienst te
verkopen of promoten.
De redactie bestaat uit journalisten, redacteurs… die beslissen welk nieuws er bij de
consument wordt gebracht. Ze nemen beslissingen over voor het nieuws en
duidingsprogramma’s.
Redactionele inhoud bevat 3 lagen:
1. Feiten:
o Het zijn objectieve, verifieerbare gegevens.
o Programma’s zoals ‘Het Journaal’, ze antwoorden op de basisvragen: wie,
wat, waar, wanneer en hoe.
2. Duiding:
o De interpretatie of uitleg van de feiten.
o Het levert achtergrondinformatie en legt verbanden, vaak gebaseerd op
deskundige analyses of historische context, zoals ‘Terzake’.
3. Commentaar:
o De redactionele opinie of mening over de feiten en hun betekenis. De
redactie of een individuele columnist reflecteert op de gebeurtenis.
o Wordt duidelijk als mening gepresenteerd, zoals ‘Lezersbrieven’
Redactionele inhoud is cruciaal in een democratie. Ze behouden de vrijheid van
meningsuiting, redactionele vrijheid en voorzien een redactiestatuut voor journalisten.
Een redactiestatuut voor journalisten = journalisten worden beschermd door de overheid.
Media als 4e macht = media dienen als waakhond of kritiekfunctie, ze communiceren alle
berichten van de andere 3 machten. Ze geven er ook zelf hun mening over, zie 3e laag van de
redactionele inhoud: commentaar.
1. Rechtgevende macht = justitie
2. Wetgevende macht = parlement
3. Uitvoerende macht = regering
4. Media
2
,Kenmerken van entertainment-programma’s:
- Ze zijn een spiegel van de maatschappij.
- Creëren van herkenbaarheid met bijhorende reclame.
- Het is content die aspirationeel is, iets wat je niet hebt maar graag wilt hebben.
Aspirationeel doet dromen.
1.1.2.2 Adverteerder vraagt toegang tot publiek
Via een medium zoals de krant kan je je doelgroep bereiken. Het lezersprofiel van ‘De Tijd’ is
het invloedrijkste en koopkrachtigste publiek van België. Als dit je doelgroep is, dan is het
aangeraden om via De Tijd te adverteren.
1.1.2.3 Mediabedrijf biedt content + toegang
Een mediabedrijf biedt content aan het publiek. Ze geven ook toegang aan adverteerders
om hun producten te adverteren. Het is een duaal product business.
Dual product = de consument betaalt voor een product, de adverteerder betaalt voor de
aandacht en het plaatsen van reclame in/op een product.
Mediabedrijven maken mediaproducten. Op welke mediums zijn ze aanwezig. Waar
bevinden de potentiële adverteerders zich?
Push = de aanbieder duwt informatie, producten of diensten naar de ontvanger.
Pull = de ontvanger trekt de informatie, producten of diensten naar zich toe door actief te
zoeken of vragen.
3
,2 Mediumtypes LES 2 – 7 oktober
2.1 Dagbladen
2.1.1 Definitie en kenmerken
De kranten zijn heel ‘courant’, het zijn lopende nieuwtjes of courante nouvellen.
Een synoniem voor krant is dagblad, maar niet elke krant is een dagblad. Sommige kranten
komen twee wekelijks uit. Een dagblad is een krant die elke dag uitkomt.
Kranten van vroeger waren niet voor iedereen betaalbaar, het was een product voor de
rijker, ook wat discriminerend dus.
Kenmerken van de dagbladen:
- Actualiteit
- Vaste periodiciteit:
o Een dagblad wordt elke dag gepubliceerd.
- Continuïteit:
o Voortduring, ononderbroken samenhang.
- Openbaarheid
- Universaliteit
De krant dateert heel snel, sommige artikels in de online krant zijn over tijd als ze de dag
erna in de papieren krant komen.
Een krant is een periodieke publicatie die een onbeperkt lezerspubliek tracht te veroveren
door een actuele en universele inhoud.
De Morgen:
- Socialistische zuil
- Cultureel nieuws
- Voor hoger opgeleiden
De Standaard:
- Katholieke zuil
- Voor hoger opgeleiden
Het nieuwsblad:
- Veel sport
- Populaire krant
- Minder sensatie dan HLN
Het laatste nieuws:
- Populaire krant
- Veel sensatie
4
,De Tijd:
- Roze krant
- Economische cijfers
NINA:
- Magazine van het Nieuwsblad
- Weekendbijlages
Sabato:
- Magazine van de Tijd
- Weekendbijlages
Waarom worden magazines bij kranten verkocht? Je spreekt een breder en ander publiek
aan. Je breidt je doelgroep uit. Als je meer aandacht krijgt van verschillende doelgroepen kan
je meer bieden aan adverteerders. Je kan dus ook meer verdienen als krantenbureau.
=> extra reclame-inkomsten
Doordat weekbladen ook beginnen met magazines te verkopen is er meer concurrentie op
de magazinemarkt.
2.1.2 Soorten
Soorten kranten:
- Landelijke of nationale kranten
- Regionale kranten
- Ochtendkranten
- Avondkranten
- Populaire kranten:
o Meer ruimte voor sport, regionaal nieuws, showbizz…
o Zoals The SUN…
- Kwaliteitskranten:
o Er ligt meer nadruk op kwalitatief nieuws, de opmaak is veel soberder…
o Zoals The Times, Le Monde, NRC Handelsblad…
OPMERKING: Er is een grote verscheidenheid of pluriformiteit. Er is veel nood aan
verscheidenheid in onze democratie.
2.1.3 De krant is door. Leve de krant?
2.1.3.1 Burgerjournalistiek
- Internetjournalistiek
o Influencers zijn niet per se nieuwsmakers.
o UGC = User Generated Content, soms word je betaald voor de beelden.
- Beroep doen op de burger voor het vergaren van nieuwsfeiten.
o Iedereen kan nieuws maken, maar het is niet altijd kwalitatief.
o Je kan je eigen nieuws inzenden, als er een ongeval is gebeurd of er is een
band, een journalist kan niet altijd direct ter plekke zijn.
Maar men moet kritisch blijven bij burgerjournalistiek.
5
, SEEN is een platform voor burgerjournalistiek. Het is een andere manier van nieuwsmaken.
Ze laten mensen aan het woord die anders nooit in het nieuws zouden komen. Het is nodig
om jongeren te laten spreken, er zijn mensen aan het woord die we nooit zouden zien op
klassieke nieuwssites.
- Burgerjournalisten zijn de nieuwe waakhond van de democratie
- Citizen journalism
- Fake news of ‘nepnieuws’:
o Sinds Amerikaanse presidentsverkiezingen 2016
o Slaat op bewust foutieve en vaak sensationele nieuwsberichten die
verspreid worden.
o Er kunnen zowel economische motieven spelen (geld verdienen via
advertenties) als politieke motieven (publieke opinie beïnvloeden)
o Er zijn héél wat initiatieven om dit te voorkomen, zoals ‘NWS check’.
2.1.3.2 Branded journalism
Branded Journalism:
- Sponsored content of native advertising
- Merken worden zelf publisher: eigen magazines, blogs, apps en programma’s.
2.1.3.3 Een overzicht van de uitgevers en hun dagbladen
VLAANDEREN Mediahuis Het Nieuwsblad/De Gentenaar
De Standaard
Het Belang van Limburg
De Gazet van Antwerpen
VLAANDEREN DPG = De Persgroep Het Laatste Nieuws/De Nieuwe Gazet
De Morgen
VLAANDEREN Mediafin De Tijd
WALLONIË IPM = Information et La Libre Belgique
Production Multimedia La Demière Heure/Les Sports
WALLONIË Rossel Le Soir
Sudpresse (La Meuse, Nord Eclair, La Capitale,
La Nouvelle Gazette, La Province Grenz-Echo)
WALLONIË Mediafin (Roularta & Rossel) L’Echo
WALLONIË Les Editions de l’Avenir L’Avenir (9 regionale edities)
(Nethys/Publifin)
De Krant is spraakmakend, bereikt veel doelgroepen. Het zijn hoogopgeleiden, zaakvoerders,
zelfstandigen, opiniemakers en invloedrijke mensen. Als een merk in de krant staat op de
voorpagina voelt het betrouwbaar aan voor lezers. Het kan een merk upgraden.
6
