MANAGEMENT
Renzo Dt
ARTEVELDEHOGESCHOOL 2024-2025
,H1 investeringsbeslissingen
1. Inleidende begrippen
Begrip investeren
• In enge zin => aanschaffen van duurzame productiemiddelen die dienen om andere
goederen te produceren bv terrein, gebouw, rollend materiaal
• In ruime zin => vastleggen van vermogen in vaste en vlottende activa bv voorraad, liquide
middelen, vaste activa
Soorten investeringen en investeringsbehoeften
• Vervangingsinvesteringen => vervangen van bestaande kapitaalgoederen wegens slijtage
• Uitbreidingsinvestering => vergroten van de kapitaalgoederenvoorraad /
productiecapaciteit; kan via creatie van nieuw capaciteit maw aanschaffen naast de al
bestaande capaciteit of via een vervangingsinvestering die leidt tot een
uitbreidingsinvestering
2. Investeringsanalyse – investeringsevaluatietechnieken
De keuze om een investeringsproject te kiezen hebben we nood aan rentabiliteitscriteria en een
beoordelingsmethode
1
, 2.1 Pay-backmethode (zie excel bestand voor oefeningen)
• Synoniem => terugverdientijd
• = Het aantal jaar waarin de initiële investering terugverdiend wordt uit de netto-
ontvangstenstroom (cashflow) voortvloeiend uit de investering
• Hoe vlugger de onderneming de initiële investeringsuitgave heeft terugverdiend (met
kasstromen voortvloeiend uit de investering), des te beter.
• De investering met de snelste terugverdientijd krijgt de voorkeur (als we deze methode
gebruiken)
Hoe berekenen?
• Stap 1: Bepaal het terug te verdienen investeringsbedrag (vb aankoopprijs,
vrachtkosten,…)
• Stap 2: Bepaal de jaarlijkse kasstroom (CF) die de investering zal genereren = netto-winst
+ niet kaskosten
• Stap 3: Bereken het aantal jaar nodig om het investeringsbedrag terug te verdienen. Hou
rekening met restwaarde
• Bij periodiek gelijke kasstromen
o Initiële investeringsuitgave – restwaarde / jaarlijkse cashflow uit investeringen na
belasting
• Bij periodiek verschillende kasstromen: tijdsas
o Bereken: - investering + CF1 nb + CF2 nb + CF3 nb + … tot > 0
o De payback ligt in de periode waar de gecumuleerde CF nb > 0 wordt
o Deze methode kan ook toegepast worden bij periodiek gelijke CF
Hoe beoordelen?
• Eenvoudig
• Houdt geen rekening met kasstromen na de terugverdientijd
• Houdt geen rekening met spreiding in de kasstromen over de looptijd van het project
• Houdt geen rekening met de tijdswaarde van het geld
• Het correct inschatten van kasstromen is belangrijk en niet altijd evident
2
, 2.2 Net present value (zie Excel bestand voor oefeningen)
• Synoniem = Methode netto contante waarde
• vergelijkt de som van de actuele waarden van de verwachte netto-ontvangsten met de
initiële investeringssom
• Een project is economisch aanvaardbaar als de som van de actuele waarden van de
verwachte netto ontvangsten > de initiële investeringsuitgave. Indien de NCW>0 is het
project economisch aanvaardbaar. Het project met de grootste NCW krijgt de voorkeur!
• Deze methode houdt dus rekening met de tijdswaarde van het geld
Hoe berekenen?
• Stap 1: Wat is het minimum rendementspercentage? = cut-off rate, “r” (veelal de
gemiddelde vermogenskost van het bedrijf)
• Stap 2: Bepaal de jaarlijkse kasstroom (cashflow) die de investering zal genereren =
netto-winst + niet kaskosten
• Stap 3: Verdisconteer de jaarlijkse kasstroom = bereken de actuele waarde van de
toekomstige kasstromen
• Stap 4: Vergelijk de som van de actuele waarde van de jaarlijkse kasstroom met de
initiële investeringsuitgave en evalueer
Formule
𝐾1 𝐾2 𝐾3 𝐾𝑛 𝑅𝑊
• 𝑁𝐶𝑊 = + (1+𝑟)2 + (1+𝑟)3 + ⋯ + (1+𝑟)𝑛 + (1+𝑟)𝑛 - AW
(1+𝑟)
• K1 = verwachte netto-ontvangsten van de investering na 1 jaar
• RW = eventuele toekomstige restwaarde
• AW (of Io) = initiële investeringsuitgave
𝐾1
• (1+𝑟)
= huidige waarde (op tijdstip 0) van de verwachte netto-ontvangsten (cashflow) van
de investering na 1 jaar
𝑅𝑊
• (1+𝑟)𝑛
= huidige waarde (op tijdstip 0) van de verwachte restwaarde van de investering
Hoe beoordelen?
• Houdt rekening met spreiding in de kasstromen over de looptijd van het project
• Houdt rekening met de tijdswaarde van het geld
• Geen inzicht in het eigenlijk rendement van de investering zelf
• Het correct inschatten van kasstromen (in de tijd) en het gebruik van een juiste cut-off
rate zijn belangrijk
3
, 2.3 Internal rate of return (zie Excel bestand voor oefeningen)
Formule
𝐾1 𝐾2 𝐾3 𝐾𝑛 𝑅𝑊
• AW = Io= (1+𝑟) + (1+𝑟)2 + (1+𝑟)3 + ⋯ + (1+𝑟)𝑛 + (1+𝑟)𝑛
• K1 = verwachte netto-ontvangsten van de investering na 1 jaar
• RW = eventuele toekomstige restwaarde
• AW (of Io) = initiële investeringsuitgave
𝐾1
• (1+𝑟)
= NCW (op tijdstip 0) van de verwachte netto-ontvangsten van de investering na 1
jaar
𝑅𝑊
• (1+𝑟)𝑛
= NCW (op tijdstip 0) van de verwachte restwaarde van de investering
• => Bereken “r” via trial and error
Hoe beoordelen?
• Houdt rekening met spreiding in de kasstromen over de looptijd van het project
• Houdt rekening met de tijdswaarde van het geld
• Geeft een goed inzicht in het rendement van de investering zelf en maakt het mogelijk
om te vergelijken met het vooropgesteld rendement (in vele gevallen is dit de
kapitaalkost)
• Het correct inschatten van kasstromen (in de tijd) en een juist vooropgesteld rendement
zijn belangrijk
Vanaf welk bedrag zijn deze methoden nuttig?
• Hangt niet alleen af van het bedrag, ook de complexiteit en looptijd vd investering
• Indicatieve richtlijnen
o Tot €10.000: Vaak is een eenvoudige paybackmethode voldoende, vooral bij
kleine aankopen of snelle investeringen
o €10.000 - €100.000: NCW en IRR worden nuttiger, vooral bij investeringen met
een langere levensduur (zoals machines of IT-systemen)
o €100.000+ of langetermijnprojecten: NCW en IRR zijn essentieel om rendement
en risico goed te beoordelen
Conclusie
• Voor kleine en snelle investeringen: Paybackmethode.
• Voor strategische en langetermijnbeslissingen: NCW en IRR.
• Voor rendementsoverwegingen zonder vaste discontovoet: IRR.
• Vaak worden NCW en IRR samen gebruikt om een compleet beeld te krijgen
• Discontovoet => een percentage waarmee verwachte kosten en baten in de toekomst
worden teruggerekend naar het basisjaar van het project
3. Oefeningen
4. Financieel plan (werkstuk)
• Rest zie pwp en vooral excel bestand voor oefeningen
4