SOCIALE WETGEVING
,Inhoud
Module 1: Introductie ............................................................................................................................. 9
Algemene Arbeidsrechtelijke beschouwing ............................................................................................ 9
Historiek .............................................................................................................................................. 9
Toepassingsgebied: ............................................................................................................................. 9
Ratione Personae ............................................................................................................................ 9
Ratione Materia............................................................................................................................. 10
Ratione Loci ................................................................................................................................... 10
Rechtsbronnen: ................................................................................................................................. 11
Algemeen: hiërarchie der normen ................................................................................................ 11
Internationale rechtsbronnen ....................................................................................................... 12
Nationale rechtsbronnen .............................................................................................................. 12
Arbeidsrechtelijke bronnen: specifieke hiërarchie ....................................................................... 13
Toelichting bij de specifieke ‘arbeidsrechtelijke’ hiërarchie ......................................................... 13
Sociaal handhavingsrecht .................................................................................................................. 13
Rechtscollege................................................................................................................................. 13
Inspectiediensten .......................................................................................................................... 14
Sociaal strafrecht ........................................................................................................................... 14
Arbeidsmarktrecht ................................................................................................................................ 14
Organisatie van de arbeidsmarkt ...................................................................................................... 14
Algemeen....................................................................................................................................... 14
Beperking van de toegang tot de arbeidsmarkt ................................................................................ 15
Arbeidsbemiddeling .......................................................................................................................... 16
Bespreking ..................................................................................................................................... 16
Recht i.v.m. werkgelegenheid ........................................................................................................... 16
Algemene werkgelegenheidsbevorderende maatregelen ............................................................ 16
Specifieke werkgelegenheidsbevorderende maatregelen ............................................................ 17
Module 2: Individueel arbeidsrecht ...................................................................................................... 18
Arbeidsovereenkomst: begripsomschrijving ......................................................................................... 18
Essentiële bestanddelen.................................................................................................................... 18
Onderscheid met andere arbeidsrelaties .......................................................................................... 18
1
, Band van ondergeschiktheid ............................................................................................................. 19
Algemeen....................................................................................................................................... 19
Bewijs ............................................................................................................................................ 20
Beoordeling ................................................................................................................................... 20
Arbeidsrelatiewet .......................................................................................................................... 20
Aanwerving............................................................................................................................................ 22
Algemeen........................................................................................................................................... 22
Precontractuele fase ..................................................................................................................... 22
Aanwervingsvrijheid (cf. ondernemingsvrijheid), maar: ............................................................... 22
Selectiecriteria ................................................................................................................................... 25
Verplichtingen van de werkgever...................................................................................................... 25
Aanwervingsonderzoek ..................................................................................................................... 26
Sluiten van de arbeidsovereenkomst .................................................................................................... 27
Algemene beginselen contractenrecht ............................................................................................. 27
Geldigheidsvereisten ......................................................................................................................... 27
Vormvereisten ................................................................................................................................... 28
Arbeidsovereenkomst: bewijs ........................................................................................................... 28
Soorten arbeidsovereenkomsten en bijzondere types ......................................................................... 29
Duur ................................................................................................................................................... 29
Voor onbepaalde tijd: .................................................................................................................... 29
Voor bepaalde duur:...................................................................................................................... 29
Te verrichten werk ............................................................................................................................ 30
Hoedanigheid werknemer ................................................................................................................. 31
Vervangingsovereenkomst ................................................................................................................ 31
Deeltijdse arbeid ............................................................................................................................... 33
Flexijobs ............................................................................................................................................. 34
Verenigingswerk ................................................................................................................................ 35
Studenten .......................................................................................................................................... 35
Handelsvertegenwoordigers ............................................................................................................. 36
Telewerkers ....................................................................................................................................... 36
Structureel telewerk ...................................................................................................................... 36
Occasioneel telewerk .................................................................................................................... 37
Uitzendarbeid ................................................................................................................................ 37
Specifieke bedingen .............................................................................................................................. 40
2
, Verboden bedingen ........................................................................................................................... 40
Bedingen geregeld door de wetgever ............................................................................................... 41
Niet door de wetgever geregelde bedingen ..................................................................................... 42
Rechten en plichten van partijen .......................................................................................................... 42
Plichten werkgever ............................................................................................................................ 42
Betaling loon.................................................................................................................................. 43
Respecteren arbeidsduur .............................................................................................................. 45
Taalgebruik .................................................................................................................................... 47
Opstellen arbeidsregelement ........................................................................................................ 49
Plichten werknemer .......................................................................................................................... 50
Aansprakelijkheid .................................................................................................................................. 50
Algemeen........................................................................................................................................... 50
Aansprakelijkheidsbeperkend mechanisme...................................................................................... 52
Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst .................................................................. 53
Begrip: ............................................................................................................................................... 53
Overmacht ......................................................................................................................................... 55
Vertraging en afwezigheid................................................................................................................. 55
Onderbroken arbeidsdag............................................................................................................... 56
Uitingen stemplicht ....................................................................................................................... 56
Jaarlijkse vakantie.............................................................................................................................. 56
Algemeen....................................................................................................................................... 56
Duur wettelijke vakantie ............................................................................................................... 57
Duur ............................................................................................................................................... 57
Tijdstip ........................................................................................................................................... 59
Vakantiegeld .................................................................................................................................. 59
Varia............................................................................................................................................... 60
Klein verlet......................................................................................................................................... 60
Feestdagen ........................................................................................................................................ 60
Ziekte en ongeval .............................................................................................................................. 61
Algemeen....................................................................................................................................... 61
Loonwaarborg ............................................................................................................................... 61
Verplichtingen werknemer ............................................................................................................ 62
Controle ......................................................................................................................................... 62
Zwangerschap.................................................................................................................................... 63
3
,Inhoud
Module 1: Introductie ............................................................................................................................. 9
Algemene Arbeidsrechtelijke beschouwing ............................................................................................ 9
Historiek .............................................................................................................................................. 9
Toepassingsgebied: ............................................................................................................................. 9
Ratione Personae ............................................................................................................................ 9
Ratione Materia............................................................................................................................. 10
Ratione Loci ................................................................................................................................... 10
Rechtsbronnen: ................................................................................................................................. 11
Algemeen: hiërarchie der normen ................................................................................................ 11
Internationale rechtsbronnen ....................................................................................................... 12
Nationale rechtsbronnen .............................................................................................................. 12
Arbeidsrechtelijke bronnen: specifieke hiërarchie ....................................................................... 13
Toelichting bij de specifieke ‘arbeidsrechtelijke’ hiërarchie ......................................................... 13
Sociaal handhavingsrecht .................................................................................................................. 13
Rechtscollege................................................................................................................................. 13
Inspectiediensten .......................................................................................................................... 14
Sociaal strafrecht ........................................................................................................................... 14
Arbeidsmarktrecht ................................................................................................................................ 14
Organisatie van de arbeidsmarkt ...................................................................................................... 14
Algemeen....................................................................................................................................... 14
Beperking van de toegang tot de arbeidsmarkt ................................................................................ 15
Arbeidsbemiddeling .......................................................................................................................... 16
Bespreking ..................................................................................................................................... 16
Recht i.v.m. werkgelegenheid ........................................................................................................... 16
Algemene werkgelegenheidsbevorderende maatregelen ............................................................ 16
Specifieke werkgelegenheidsbevorderende maatregelen ............................................................ 17
Module 2: Individueel arbeidsrecht ...................................................................................................... 18
Arbeidsovereenkomst: begripsomschrijving ......................................................................................... 18
Essentiële bestanddelen.................................................................................................................... 18
Onderscheid met andere arbeidsrelaties .......................................................................................... 18
1
, Band van ondergeschiktheid ............................................................................................................. 19
Algemeen....................................................................................................................................... 19
Bewijs ............................................................................................................................................ 20
Beoordeling ................................................................................................................................... 20
Arbeidsrelatiewet .......................................................................................................................... 20
Aanwerving............................................................................................................................................ 22
Algemeen........................................................................................................................................... 22
Precontractuele fase ..................................................................................................................... 22
Aanwervingsvrijheid (cf. ondernemingsvrijheid), maar: ............................................................... 22
Selectiecriteria ................................................................................................................................... 25
Verplichtingen van de werkgever...................................................................................................... 25
Aanwervingsonderzoek ..................................................................................................................... 26
Sluiten van de arbeidsovereenkomst .................................................................................................... 27
Algemene beginselen contractenrecht ............................................................................................. 27
Geldigheidsvereisten ......................................................................................................................... 27
Vormvereisten ................................................................................................................................... 28
Arbeidsovereenkomst: bewijs ........................................................................................................... 28
Soorten arbeidsovereenkomsten en bijzondere types ......................................................................... 29
Duur ................................................................................................................................................... 29
Voor onbepaalde tijd: .................................................................................................................... 29
Voor bepaalde duur:...................................................................................................................... 29
Te verrichten werk ............................................................................................................................ 30
Hoedanigheid werknemer ................................................................................................................. 31
Vervangingsovereenkomst ................................................................................................................ 31
Deeltijdse arbeid ............................................................................................................................... 33
Flexijobs ............................................................................................................................................. 34
Verenigingswerk ................................................................................................................................ 35
Studenten .......................................................................................................................................... 35
Handelsvertegenwoordigers ............................................................................................................. 36
Telewerkers ....................................................................................................................................... 36
Structureel telewerk ...................................................................................................................... 36
Occasioneel telewerk .................................................................................................................... 37
Uitzendarbeid ................................................................................................................................ 37
Specifieke bedingen .............................................................................................................................. 40
2
, Verboden bedingen ........................................................................................................................... 40
Bedingen geregeld door de wetgever ............................................................................................... 41
Niet door de wetgever geregelde bedingen ..................................................................................... 42
Rechten en plichten van partijen .......................................................................................................... 42
Plichten werkgever ............................................................................................................................ 42
Betaling loon.................................................................................................................................. 43
Respecteren arbeidsduur .............................................................................................................. 45
Taalgebruik .................................................................................................................................... 47
Opstellen arbeidsregelement ........................................................................................................ 49
Plichten werknemer .......................................................................................................................... 50
Aansprakelijkheid .................................................................................................................................. 50
Algemeen........................................................................................................................................... 50
Aansprakelijkheidsbeperkend mechanisme...................................................................................... 52
Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst .................................................................. 53
Begrip: ............................................................................................................................................... 53
Overmacht ......................................................................................................................................... 55
Vertraging en afwezigheid................................................................................................................. 55
Onderbroken arbeidsdag............................................................................................................... 56
Uitingen stemplicht ....................................................................................................................... 56
Jaarlijkse vakantie.............................................................................................................................. 56
Algemeen....................................................................................................................................... 56
Duur wettelijke vakantie ............................................................................................................... 57
Duur ............................................................................................................................................... 57
Tijdstip ........................................................................................................................................... 59
Vakantiegeld .................................................................................................................................. 59
Varia............................................................................................................................................... 60
Klein verlet......................................................................................................................................... 60
Feestdagen ........................................................................................................................................ 60
Ziekte en ongeval .............................................................................................................................. 61
Algemeen....................................................................................................................................... 61
Loonwaarborg ............................................................................................................................... 61
Verplichtingen werknemer ............................................................................................................ 62
Controle ......................................................................................................................................... 62
Zwangerschap.................................................................................................................................... 63
3