SAMENVATTING ENGAGEMENT IN DE SAMENLEVING
Algemeen
SDG – Global Goals – Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen:
Wat het is: De SDG's (Sustainable Development Goals), of Duurzame
Ontwikkelingsdoelstellingen, zijn 17 doelen die de Verenigde Naties in 2015 opstelden om
de wereld duurzamer, eerlijker en veiliger te maken tegen 2030. Deze doelen richten zich
op belangrijke thema's zoals armoedebestrijding, onderwijs, gendergelijkheid, schoon
water, klimaatverandering en vrede.
Waarom het belangrijk is: Ze zijn bedoeld om wereldwijd problemen op te lossen en een
betere toekomst voor iedereen te creëren, ongeacht waar je woont.
Wereldburger – Wereldburgerschap:
Wat het is: Een wereldburger is iemand die zich verbonden voelt met de rest van de
wereld, niet alleen met zijn eigen land of cultuur. Wereldburgerschap betekent dat je
verantwoordelijkheid neemt voor de wereldwijde gemeenschappen en actief bijdraagt aan
een betere, duurzamere wereld.
Waarom het belangrijk is: Het helpt mensen te begrijpen dat de acties van één land
invloed kunnen hebben op andere landen. Wereldburgerschap bevordert samenwerking
en respect tussen mensen van verschillende landen, culturen en achtergronden.
,VN (Verenigde Naties):
Wat het is: De VN is een internationale organisatie, opgericht in 1945, die bestaat uit bijna
alle landen van de wereld. De VN werkt aan het bevorderen van wereldvrede, het
verbeteren van de samenwerking tussen landen en het bevorderen van mensenrechten,
veiligheid, en duurzame ontwikkeling.
Waarom het belangrijk is: De VN speelt een belangrijke rol bij het oplossen van conflicten,
het helpen van landen in nood, en het samenwerken aan wereldwijde problemen zoals
klimaatverandering en gezondheidszorg.
Systeemdenken:
Wat het is: Systeemdenken is een manier van denken waarbij je niet alleen naar losse
delen kijkt, maar naar hoe alles met elkaar verbonden is in een groter geheel. Het helpt om
complexe problemen beter te begrijpen door te kijken naar hoe de verschillende
onderdelen van een systeem elkaar beïnvloeden.
Waarom het belangrijk is: Systeemdenken is handig voor het oplossen van ingewikkelde
maatschappelijke problemen zoals klimaatverandering, armoede en gezondheidszorg,
omdat het helpt om te zien hoe kleine veranderingen grote gevolgen kunnen hebben.
Duurzame ontwikkeling (5 P’s):
Wat het is: Duurzame ontwikkeling betekent dat we de behoeften van vandaag vervullen
zonder de mogelijkheid van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien
in gevaar te brengen. De 5 P’s van duurzame ontwikkeling zijn:
1. People (Mensen): Het verbeteren van het leven en welzijn van mensen wereldwijd.
2. Planet (Planeet): Zorg dragen voor de aarde en natuurlijke hulpbronnen om een
gezonde planeet te behouden.
3. Prosperity (Welvaart): Het bevorderen van economische groei en welvaart voor
iedereen.
4. Peace (Vrede): Het bevorderen van vrede, recht en sterke instellingen voor
wereldwijde samenwerking.
5. Partnership (Partnerschap): Samenwerking tussen landen, bedrijven en andere
organisaties om de doelen te bereiken.
Waarom het belangrijk is: Duurzame ontwikkeling zorgt ervoor dat we vooruitgang
boeken op sociaal, economisch en ecologisch vlak, zonder schade aan de aarde of de
mensen die er wonen.
Community Service Learning (CSL):
Wat het is: Community Service Learning (CSL) is een onderwijsaanpak waarbij studenten
leren door betrokken te zijn bij echte maatschappelijke projecten of vrijwilligerswerk. Ze
, helpen hun gemeenschap en leren tegelijkertijd belangrijke vaardigheden, zoals
samenwerken, probleemoplossing en leiderschap.
Waarom het belangrijk is: CSL biedt studenten de kans om praktische ervaring op te
doen, meer te leren over hun eigen gemeenschap en bij te dragen aan maatschappelijke
verandering, terwijl ze ook belangrijke persoonlijke en academische vaardigheden
ontwikkelen.
Democratie en samenlevingsopbouw
Sociale (maatschappelijke) organisaties = groep mensen die samenwerken om een
maatschappelijk of sociaal doel te bereiken. vb: kerken, jeugdhuizen, musea, sportverenigingen
Het sociaal weefsel (middenveld) = Een web van interacties en verbindingen dat ons allemaal als
samenleving verbindt vb: Jeugdverenigingen, Sportclubs, Mutualiteiten/ziekenfondsen
In het sociaal weefsel zitten ook overheidsinstellingen = organisaties die namens de overheid
taken uitvoeren. Zij worden vaak ook door de overheid bekostigt en samengesteld. vb:
Basisonderwijs, Ouderenzorg, Kinderopvang, Ziekenhuizen, …
Sociale zekerheid = inkomen en/of verzorging te garanderen voor personen ten tijde van pensioen,
ziekte, arbeidsongeschiktheid, overlijden of werkloosheid.
SZ garandeert elke Belg financiële bescherming, zen hele leven lang
Iedereen staat deel van inkomsten af aan SZ verplicht! ondernemingen dragen per
werknemer bij
Deel van ontvangen belastinggeld gaat ook naar SZ
Budget sociale zekerheid, jaarlijks +- 100 miljard euro
Gebruikt voor: pensioenen, gezondheidszorg (terugbetaling doktersbezoek),
werkloosheidsuitkering (arbeidsongeval), kindergeld
Belastingen = geldbedragen die burgers en bedrijven betalen aan de overheid.
Hoe komt de belasting binnen?
Inkomstenbelasting – een deel van je loon gaat automatisch naar de staat.
BTW (Belasting op Toegevoegde Waarde) – dit betaal je bij bijna alles wat je koopt (meestal
6%, 12% of 21%).
Accijnzen – extra belasting op bepaalde producten zoals alcohol, tabak en brandstof.
Onroerende voorheffing – belasting op eigendom van huizen of grond.
Verkeersbelasting – voor het bezitten en gebruiken van een voertuig.
Wat gebeurt er met het belastinggeld?
Sociale zekerheid: pensioenen, werkloosheidsuitkeringen en kinderbijslag.
Gezondheidszorg: ziekenhuizen, dokters, mutualiteiten.
Onderwijs: scholen, universiteiten en leerkrachten.
, Infrastructuur: wegen, bruggen, openbaar vervoer.
Veiligheid: politie, brandweer en justitie.
Belastingen zijn een soort gezamenlijke spaarpot waar iedereen aan bijdraagt, zodat we allemaal
gebruik kunnen maken van belangrijke diensten.
Politiek:
Wat is politiek voor mij:
Het systeem dat onze samenleving vormgeeft: van belastingen tot onderwijs, van
klimaatbeleid tot zorg. Het beïnvloedt dagelijks onze rechten, kansen en
leefomstandigheden.
Wanneer voel ik me betrokken bij politieke beslissingen?
Ik voel me vooral betrokken bij politieke beslissingen wanneer ze directe invloed hebben
op mijn leven of de mensen om me heen. Denk aan thema’s als sociale rechtvaardigheid,
milieubeleid en vrijheid van meningsuiting. Ook bij verkiezingen en maatschappelijke
discussies voel ik een sterke betrokkenheid.
Is het een luxe om niet met politiek bezig te moeten zijn?
Of het een luxe is om niet met politiek bezig te moeten zijn? Absoluut. Het betekent vaak
dat je in een positie bent waarin politieke beslissingen weinig negatieve gevolgen hebben
voor je dagelijkse leven. Voor veel mensen, zoals zij die strijden voor gelijke rechten of
basisvoorzieningen, is politiek echter geen keuze, maar een noodzaak.
Scheiding der machten = De macht in een land is verdeeld over drie verschillende groepen, zodat
niet één persoon of groep alles beslist. de basis van onze democratie
Wetgevende macht: het parlement en de koning
Uitvoerende macht: de regering
Rechterlijke macht: de rechtbank
+ de vierde macht: de pers en de (sociale) media
Stemrecht (vrijwillig stemmen) en stemplicht (verplichte deelname)
Voor stemrecht (vrijwillig stemmen)
1. Vrije keuze is essentieel voor democratie – Verplichting kan leiden tot ongeïnformeerde
of ongeïnteresseerde stemmen, wat de kwaliteit van de democratie vermindert.
Algemeen
SDG – Global Goals – Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen:
Wat het is: De SDG's (Sustainable Development Goals), of Duurzame
Ontwikkelingsdoelstellingen, zijn 17 doelen die de Verenigde Naties in 2015 opstelden om
de wereld duurzamer, eerlijker en veiliger te maken tegen 2030. Deze doelen richten zich
op belangrijke thema's zoals armoedebestrijding, onderwijs, gendergelijkheid, schoon
water, klimaatverandering en vrede.
Waarom het belangrijk is: Ze zijn bedoeld om wereldwijd problemen op te lossen en een
betere toekomst voor iedereen te creëren, ongeacht waar je woont.
Wereldburger – Wereldburgerschap:
Wat het is: Een wereldburger is iemand die zich verbonden voelt met de rest van de
wereld, niet alleen met zijn eigen land of cultuur. Wereldburgerschap betekent dat je
verantwoordelijkheid neemt voor de wereldwijde gemeenschappen en actief bijdraagt aan
een betere, duurzamere wereld.
Waarom het belangrijk is: Het helpt mensen te begrijpen dat de acties van één land
invloed kunnen hebben op andere landen. Wereldburgerschap bevordert samenwerking
en respect tussen mensen van verschillende landen, culturen en achtergronden.
,VN (Verenigde Naties):
Wat het is: De VN is een internationale organisatie, opgericht in 1945, die bestaat uit bijna
alle landen van de wereld. De VN werkt aan het bevorderen van wereldvrede, het
verbeteren van de samenwerking tussen landen en het bevorderen van mensenrechten,
veiligheid, en duurzame ontwikkeling.
Waarom het belangrijk is: De VN speelt een belangrijke rol bij het oplossen van conflicten,
het helpen van landen in nood, en het samenwerken aan wereldwijde problemen zoals
klimaatverandering en gezondheidszorg.
Systeemdenken:
Wat het is: Systeemdenken is een manier van denken waarbij je niet alleen naar losse
delen kijkt, maar naar hoe alles met elkaar verbonden is in een groter geheel. Het helpt om
complexe problemen beter te begrijpen door te kijken naar hoe de verschillende
onderdelen van een systeem elkaar beïnvloeden.
Waarom het belangrijk is: Systeemdenken is handig voor het oplossen van ingewikkelde
maatschappelijke problemen zoals klimaatverandering, armoede en gezondheidszorg,
omdat het helpt om te zien hoe kleine veranderingen grote gevolgen kunnen hebben.
Duurzame ontwikkeling (5 P’s):
Wat het is: Duurzame ontwikkeling betekent dat we de behoeften van vandaag vervullen
zonder de mogelijkheid van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien
in gevaar te brengen. De 5 P’s van duurzame ontwikkeling zijn:
1. People (Mensen): Het verbeteren van het leven en welzijn van mensen wereldwijd.
2. Planet (Planeet): Zorg dragen voor de aarde en natuurlijke hulpbronnen om een
gezonde planeet te behouden.
3. Prosperity (Welvaart): Het bevorderen van economische groei en welvaart voor
iedereen.
4. Peace (Vrede): Het bevorderen van vrede, recht en sterke instellingen voor
wereldwijde samenwerking.
5. Partnership (Partnerschap): Samenwerking tussen landen, bedrijven en andere
organisaties om de doelen te bereiken.
Waarom het belangrijk is: Duurzame ontwikkeling zorgt ervoor dat we vooruitgang
boeken op sociaal, economisch en ecologisch vlak, zonder schade aan de aarde of de
mensen die er wonen.
Community Service Learning (CSL):
Wat het is: Community Service Learning (CSL) is een onderwijsaanpak waarbij studenten
leren door betrokken te zijn bij echte maatschappelijke projecten of vrijwilligerswerk. Ze
, helpen hun gemeenschap en leren tegelijkertijd belangrijke vaardigheden, zoals
samenwerken, probleemoplossing en leiderschap.
Waarom het belangrijk is: CSL biedt studenten de kans om praktische ervaring op te
doen, meer te leren over hun eigen gemeenschap en bij te dragen aan maatschappelijke
verandering, terwijl ze ook belangrijke persoonlijke en academische vaardigheden
ontwikkelen.
Democratie en samenlevingsopbouw
Sociale (maatschappelijke) organisaties = groep mensen die samenwerken om een
maatschappelijk of sociaal doel te bereiken. vb: kerken, jeugdhuizen, musea, sportverenigingen
Het sociaal weefsel (middenveld) = Een web van interacties en verbindingen dat ons allemaal als
samenleving verbindt vb: Jeugdverenigingen, Sportclubs, Mutualiteiten/ziekenfondsen
In het sociaal weefsel zitten ook overheidsinstellingen = organisaties die namens de overheid
taken uitvoeren. Zij worden vaak ook door de overheid bekostigt en samengesteld. vb:
Basisonderwijs, Ouderenzorg, Kinderopvang, Ziekenhuizen, …
Sociale zekerheid = inkomen en/of verzorging te garanderen voor personen ten tijde van pensioen,
ziekte, arbeidsongeschiktheid, overlijden of werkloosheid.
SZ garandeert elke Belg financiële bescherming, zen hele leven lang
Iedereen staat deel van inkomsten af aan SZ verplicht! ondernemingen dragen per
werknemer bij
Deel van ontvangen belastinggeld gaat ook naar SZ
Budget sociale zekerheid, jaarlijks +- 100 miljard euro
Gebruikt voor: pensioenen, gezondheidszorg (terugbetaling doktersbezoek),
werkloosheidsuitkering (arbeidsongeval), kindergeld
Belastingen = geldbedragen die burgers en bedrijven betalen aan de overheid.
Hoe komt de belasting binnen?
Inkomstenbelasting – een deel van je loon gaat automatisch naar de staat.
BTW (Belasting op Toegevoegde Waarde) – dit betaal je bij bijna alles wat je koopt (meestal
6%, 12% of 21%).
Accijnzen – extra belasting op bepaalde producten zoals alcohol, tabak en brandstof.
Onroerende voorheffing – belasting op eigendom van huizen of grond.
Verkeersbelasting – voor het bezitten en gebruiken van een voertuig.
Wat gebeurt er met het belastinggeld?
Sociale zekerheid: pensioenen, werkloosheidsuitkeringen en kinderbijslag.
Gezondheidszorg: ziekenhuizen, dokters, mutualiteiten.
Onderwijs: scholen, universiteiten en leerkrachten.
, Infrastructuur: wegen, bruggen, openbaar vervoer.
Veiligheid: politie, brandweer en justitie.
Belastingen zijn een soort gezamenlijke spaarpot waar iedereen aan bijdraagt, zodat we allemaal
gebruik kunnen maken van belangrijke diensten.
Politiek:
Wat is politiek voor mij:
Het systeem dat onze samenleving vormgeeft: van belastingen tot onderwijs, van
klimaatbeleid tot zorg. Het beïnvloedt dagelijks onze rechten, kansen en
leefomstandigheden.
Wanneer voel ik me betrokken bij politieke beslissingen?
Ik voel me vooral betrokken bij politieke beslissingen wanneer ze directe invloed hebben
op mijn leven of de mensen om me heen. Denk aan thema’s als sociale rechtvaardigheid,
milieubeleid en vrijheid van meningsuiting. Ook bij verkiezingen en maatschappelijke
discussies voel ik een sterke betrokkenheid.
Is het een luxe om niet met politiek bezig te moeten zijn?
Of het een luxe is om niet met politiek bezig te moeten zijn? Absoluut. Het betekent vaak
dat je in een positie bent waarin politieke beslissingen weinig negatieve gevolgen hebben
voor je dagelijkse leven. Voor veel mensen, zoals zij die strijden voor gelijke rechten of
basisvoorzieningen, is politiek echter geen keuze, maar een noodzaak.
Scheiding der machten = De macht in een land is verdeeld over drie verschillende groepen, zodat
niet één persoon of groep alles beslist. de basis van onze democratie
Wetgevende macht: het parlement en de koning
Uitvoerende macht: de regering
Rechterlijke macht: de rechtbank
+ de vierde macht: de pers en de (sociale) media
Stemrecht (vrijwillig stemmen) en stemplicht (verplichte deelname)
Voor stemrecht (vrijwillig stemmen)
1. Vrije keuze is essentieel voor democratie – Verplichting kan leiden tot ongeïnformeerde
of ongeïnteresseerde stemmen, wat de kwaliteit van de democratie vermindert.
