Contextualiseren 4A: geschiedenis van het wonen
Een geschiedenis van het wonen
1.Inleiding
Locatie:
- Stad VS platteland
- Europa
Met af en toe een ‘excursie’ naar USA, Canada, Afrika, Azië, …
Sociale hiërarchie:
- Een complexe interactie van rijkdom, politieke invloed, cultureel kapitaal en
religie
- Vernaculaire of ‘wetende’ architectuur
Methodes:
- Architectuurgeschiedenis
- Sociologie
- Gender studies
- Archeologie
- Kunstgeschiedenis
- Geschiedenis
-…
Tijd:
17de tot 20ste eeuw
Momenteel zijn er 9x zoveel inwoners op zo’n 500 jaar tijd
DUS toen was er ook minder nodig dan nu
MAAR neem nu bijvoorbeeld kerken in Gent
→Deze zijn gemaakt en gefinancierd door een veel kleinere populatie dan
vandaag de dag in Gent
1.1.Geschiedenis van gedrag
1.1.1.De Stolba varkensstal (1978-1984)
=Men gaat op zoek naar stereotiep gedrag bij varkens
-D.m.v. medicatie
De varkens kregen permanent antibiotica
MAAR mensen eten varkensvlees met residuen
DUS ziektekiemen worden hierdoor resistent
-Wat als de beesten minder gestrest zijn?
- Ze bijten hun staarten af
DUS gaan deze afhakken
-Moeder rolt over een biggetje
1
,Contextualiseren 4A: geschiedenis van het wonen
DUS steken moedervarken in een kooi
MAAR dit zorgt enkel voor meer stress
DUS er komt een stereotiep, repetitief gedrag omdat ze niets anders
kunnen doen
→Dit wijst op een gebrek van welbevinden
MAAR welk gedrag is natuurlijk gedrag en gaat bijgevolg geen stress ver-
tonen?
= Waar doet welk beest wat? (Vaststelling)
1.De beer heeft niets te zeggen
WANT is in de eerste plaats zaaddrager
DUS mogen ons niet baseren op een mensengezin
2. Een leidinggevende reu
DUS blijkbaar hebben dieren ingebouwd gedrag (=een reeks)
→Als deze ‘reeks’ van varkens een manier is waarvan zij rustig
worden, is dit de manier om een stal te ontwerpen
DUS de stal wordt aangepast aan de reeks
DUS men stelt vast dat varkens een nest maken aan de rand van een bos
WANT dan is hun rug gedekt
EN hebben ze zicht op de omgeving
→Men komt uit bij een varkensappartement
- Slapen in de meest warme ruimte
- Kakken waar het koud is
DUS weg van het nest, in de koude gang
buiten
- Zone om wortels te graven
MAAR van waar komt dit ingebouwde gedrag?
EN in welke mate is ook ons woongedrag natuurlijk gedrag?
1.1.2.Anna en Richard Wagner
Richard is een spoorwegambtenaar. Ze vieren kerst, hebben geen kinderen, komen
goed rond. Richard is een hobbyfotograaf.
→Iedere kerst wordt er een foto gemaakt met hun cadeaus en gebruikt als
kerstkaart
- 1900
- 1909
: In Berlijn nu
- 1914
: De oorlog had eigenlijk al gedaan moeten zijn volgens het augustus-
optimisme
- 1916
: Luxecadeaus maken plaats voor nuttigere cadeaus
- 1917
2
,Contextualiseren 4A: geschiedenis van het wonen
: Blijkbaar zeer koud want ze dragen allebei een mantel binnen hun
appartement
EN we zien ook hulpmiddelen om energiezuinig te koken
DUS hout, steenkool, … waren zeer duur
- 1919
: Cadeaus bestaan voornamelijk uit eten
- 1926
: Elektrische apparaten maken hun intrede
DUS ze kunnen zich wel wat permitteren
- 1935
: Elektrische radiator
- 1937
: Een volksontvanger (=een radio in bakeliet)
DUS iedereen kan nu luisteren naar Hitler
- 1940
: Het is oorlog, en koud, want zitten beide met hun
jas aan
- 1945
: Anna sterft
MAAR Anna en Richard doen ieder jaar hetzelfde
DUS mensen zijn zeer repetitief ingesteld
DUS de geschiedenis van het wonen gaat niet in grote schokken en verandert traag
1.1.3.Paul Mebes, Wöhnstrasse
Paul Mebes ontwerpt appartementen met een gezamenlijke courtyard
MAAR in welke mate is wonen fysiek, natuurlijk gedetermineerd?
→Mensen hebben het gevoel dat hun huis een veilige thuishaven is
MAAR hoe ga ik dat lezen als ontwerper?
1.2.Een horrorhuis
1.2.1.Carl en Karin Larsson
Carl en Karin wonen in Lilla Hyttnäs, Zweden
= Oorspronkelijk het buitenverblijf
MAAR wordt al snel de woning van vrouw en kinderen
Het huis wordt geleidelijk aan verbouwd
EN alle textiel wordt met de hand gemaakt door Karin
MAAR Carl schildert en tekent boeken over deze woning
: Hij toont de kamer samen met het onbevangen gebruik van die kamer
= Het vrijere leven
MAAR maakt ook een zelfportret van Carl met een clownspop in de hand
→Dit drukt een gevoel uit
= Hij voelt zich de clown in het dromerige leven van zijn vrouw
= Hij voelt zich opgesloten, wilt weg uit huis en naar Stockholm
3
, Contextualiseren 4A: geschiedenis van het wonen
DUS hij toont in zijn tekeningen vaak iets scherp, een gevaar
DUS voor Carl is die zoete woning een horrorhuis
1.2.2.Nevada, US
= German town
= Klassieke Duitse huizen worden gebouwd om te bombarderen en zo te testen wat
Wapens precies doen
MAAR dit is propaganda vanuit de VS
= Your family survival plan
1.3.Een geschiedenis van seks
Gorilla’s bestaan uit groepen
MAAR 1 mannelijke leider die als enige toegang heeft tot
de vrouwtjes
Chimpansees: iedereen heeft toegang tot iedereen
→Dus de gorilla plant sowieso voort
WANT hij is de enige
DUS geslachtsdeel doet er niet echt toe
MAAR chimpansee moeten beter zijn dan …
WANT hun sperma moet winnen om zicht voort te
planten
DUS geslachtsdeel is belangrijk
1.3.1.Een maatschappij zonder vaders of echtgenoten
In China is er een groep genaamd de ‘Na’
= Een groep zonder vaders en echtgenoten
MAAR wereldwijd is het gedrag dat een man een vrouw zoekt en er kinderen
komen
DUS deze gaan het huis uit en vormen op zich een nieuwe entiteit
MAAR bij de Na krijgen de moeders miraculeus kinderen, de dochters ook, …
en ze blijven allemaal de moeder wonen
DUS het is één grote familie
MAAR toch is er geen sprake van incest
MAAR worden er nooit over emoties gesproken?
-Hoe komen er dan kinderen?
= Het heimelijke bezoek
= Vrouwen gaan ‘slapen’, mannen klimmen een openstaand raam binnen,
en de vrouw kan weigeren of niet (=een recht)
MAAR de vraag komt op of dit allemaal Na-mannen zijn
WANT er loopt een autostrade door het gebied, dus er kunnen ook
andere mannen stoppen
4
Een geschiedenis van het wonen
1.Inleiding
Locatie:
- Stad VS platteland
- Europa
Met af en toe een ‘excursie’ naar USA, Canada, Afrika, Azië, …
Sociale hiërarchie:
- Een complexe interactie van rijkdom, politieke invloed, cultureel kapitaal en
religie
- Vernaculaire of ‘wetende’ architectuur
Methodes:
- Architectuurgeschiedenis
- Sociologie
- Gender studies
- Archeologie
- Kunstgeschiedenis
- Geschiedenis
-…
Tijd:
17de tot 20ste eeuw
Momenteel zijn er 9x zoveel inwoners op zo’n 500 jaar tijd
DUS toen was er ook minder nodig dan nu
MAAR neem nu bijvoorbeeld kerken in Gent
→Deze zijn gemaakt en gefinancierd door een veel kleinere populatie dan
vandaag de dag in Gent
1.1.Geschiedenis van gedrag
1.1.1.De Stolba varkensstal (1978-1984)
=Men gaat op zoek naar stereotiep gedrag bij varkens
-D.m.v. medicatie
De varkens kregen permanent antibiotica
MAAR mensen eten varkensvlees met residuen
DUS ziektekiemen worden hierdoor resistent
-Wat als de beesten minder gestrest zijn?
- Ze bijten hun staarten af
DUS gaan deze afhakken
-Moeder rolt over een biggetje
1
,Contextualiseren 4A: geschiedenis van het wonen
DUS steken moedervarken in een kooi
MAAR dit zorgt enkel voor meer stress
DUS er komt een stereotiep, repetitief gedrag omdat ze niets anders
kunnen doen
→Dit wijst op een gebrek van welbevinden
MAAR welk gedrag is natuurlijk gedrag en gaat bijgevolg geen stress ver-
tonen?
= Waar doet welk beest wat? (Vaststelling)
1.De beer heeft niets te zeggen
WANT is in de eerste plaats zaaddrager
DUS mogen ons niet baseren op een mensengezin
2. Een leidinggevende reu
DUS blijkbaar hebben dieren ingebouwd gedrag (=een reeks)
→Als deze ‘reeks’ van varkens een manier is waarvan zij rustig
worden, is dit de manier om een stal te ontwerpen
DUS de stal wordt aangepast aan de reeks
DUS men stelt vast dat varkens een nest maken aan de rand van een bos
WANT dan is hun rug gedekt
EN hebben ze zicht op de omgeving
→Men komt uit bij een varkensappartement
- Slapen in de meest warme ruimte
- Kakken waar het koud is
DUS weg van het nest, in de koude gang
buiten
- Zone om wortels te graven
MAAR van waar komt dit ingebouwde gedrag?
EN in welke mate is ook ons woongedrag natuurlijk gedrag?
1.1.2.Anna en Richard Wagner
Richard is een spoorwegambtenaar. Ze vieren kerst, hebben geen kinderen, komen
goed rond. Richard is een hobbyfotograaf.
→Iedere kerst wordt er een foto gemaakt met hun cadeaus en gebruikt als
kerstkaart
- 1900
- 1909
: In Berlijn nu
- 1914
: De oorlog had eigenlijk al gedaan moeten zijn volgens het augustus-
optimisme
- 1916
: Luxecadeaus maken plaats voor nuttigere cadeaus
- 1917
2
,Contextualiseren 4A: geschiedenis van het wonen
: Blijkbaar zeer koud want ze dragen allebei een mantel binnen hun
appartement
EN we zien ook hulpmiddelen om energiezuinig te koken
DUS hout, steenkool, … waren zeer duur
- 1919
: Cadeaus bestaan voornamelijk uit eten
- 1926
: Elektrische apparaten maken hun intrede
DUS ze kunnen zich wel wat permitteren
- 1935
: Elektrische radiator
- 1937
: Een volksontvanger (=een radio in bakeliet)
DUS iedereen kan nu luisteren naar Hitler
- 1940
: Het is oorlog, en koud, want zitten beide met hun
jas aan
- 1945
: Anna sterft
MAAR Anna en Richard doen ieder jaar hetzelfde
DUS mensen zijn zeer repetitief ingesteld
DUS de geschiedenis van het wonen gaat niet in grote schokken en verandert traag
1.1.3.Paul Mebes, Wöhnstrasse
Paul Mebes ontwerpt appartementen met een gezamenlijke courtyard
MAAR in welke mate is wonen fysiek, natuurlijk gedetermineerd?
→Mensen hebben het gevoel dat hun huis een veilige thuishaven is
MAAR hoe ga ik dat lezen als ontwerper?
1.2.Een horrorhuis
1.2.1.Carl en Karin Larsson
Carl en Karin wonen in Lilla Hyttnäs, Zweden
= Oorspronkelijk het buitenverblijf
MAAR wordt al snel de woning van vrouw en kinderen
Het huis wordt geleidelijk aan verbouwd
EN alle textiel wordt met de hand gemaakt door Karin
MAAR Carl schildert en tekent boeken over deze woning
: Hij toont de kamer samen met het onbevangen gebruik van die kamer
= Het vrijere leven
MAAR maakt ook een zelfportret van Carl met een clownspop in de hand
→Dit drukt een gevoel uit
= Hij voelt zich de clown in het dromerige leven van zijn vrouw
= Hij voelt zich opgesloten, wilt weg uit huis en naar Stockholm
3
, Contextualiseren 4A: geschiedenis van het wonen
DUS hij toont in zijn tekeningen vaak iets scherp, een gevaar
DUS voor Carl is die zoete woning een horrorhuis
1.2.2.Nevada, US
= German town
= Klassieke Duitse huizen worden gebouwd om te bombarderen en zo te testen wat
Wapens precies doen
MAAR dit is propaganda vanuit de VS
= Your family survival plan
1.3.Een geschiedenis van seks
Gorilla’s bestaan uit groepen
MAAR 1 mannelijke leider die als enige toegang heeft tot
de vrouwtjes
Chimpansees: iedereen heeft toegang tot iedereen
→Dus de gorilla plant sowieso voort
WANT hij is de enige
DUS geslachtsdeel doet er niet echt toe
MAAR chimpansee moeten beter zijn dan …
WANT hun sperma moet winnen om zicht voort te
planten
DUS geslachtsdeel is belangrijk
1.3.1.Een maatschappij zonder vaders of echtgenoten
In China is er een groep genaamd de ‘Na’
= Een groep zonder vaders en echtgenoten
MAAR wereldwijd is het gedrag dat een man een vrouw zoekt en er kinderen
komen
DUS deze gaan het huis uit en vormen op zich een nieuwe entiteit
MAAR bij de Na krijgen de moeders miraculeus kinderen, de dochters ook, …
en ze blijven allemaal de moeder wonen
DUS het is één grote familie
MAAR toch is er geen sprake van incest
MAAR worden er nooit over emoties gesproken?
-Hoe komen er dan kinderen?
= Het heimelijke bezoek
= Vrouwen gaan ‘slapen’, mannen klimmen een openstaand raam binnen,
en de vrouw kan weigeren of niet (=een recht)
MAAR de vraag komt op of dit allemaal Na-mannen zijn
WANT er loopt een autostrade door het gebied, dus er kunnen ook
andere mannen stoppen
4
