Samenvatting Reader Politieke sociologie

READER




1

,DE LA DÉMOCRATION EN AMRIQUE – TOCQUEVILLE
CHAPTER IV: DE L'ASSOCIATION POLITIQUE AUX ÉTATS-UNIS

HOOFDSTUK IV: POLITIEKE VERENIGING IN DE VERENIGDE STATEN

Algemene kenmerken van Amerikaanse verenigingen

 In de VS wordt het meest gebruik gemaakt van verenigingen voor diverse doeleinden
 Naast wettelijke verenigingen bv.: gemeente zijn er ook vrijwillige initiatieven

Zelfredzaamheid en wantrouwen tegenover de overheid

 Amerikaanse burgers vertrouwen op eigen kracht
 Ze zoeken enkel overheidssteun als dit onvermijdelijk is

Directe oplossingen door lokale actie

 Problemen  omstanders vormen direct een tijdelijke ‘raad’ om het probleem op te lossen
 Amerikanen verenigen zich ook voor sociaal-maatschappelijke doelen bv.: veiligheid

Verschillende soorten verenigingen

1. Politieke verenigingen: voor publieke en civiele doelen
2. Economische verenigingen: voor handel en industrie
3. Morele en religieuze verenigingen: voor zedelijkheid en geloof

Het recht op vereniging en zijn kracht

 Krachtiger dan persvrijheid: een vereniging maakt meningen en doelen concreet en verenigt
individuen met gezamenlijke belangen
 Verschillende gradaties in verenigen:
o Openbare steun uitdragen voor een idee
o Samenkomsten organiseren om plannen uit te voeren
o Vertegenwoordigers kiezen die de doelen van de vereniging nastreven.
 Representatie in verenigingen: Groepen met dezelfde doelen vormen een ‘natie binnen de natie’
en verkrijgen een eigen morele invloed
 Risico’s van het recht op vereniging: maatschappij met sterke politieke visie/richting kan dit
recht de openbare orde ondermijnen

De rol van de persvrijheid

 Persvrijheid is essentieel voor moderne democratieën.
 De pers helpt burgers om geïnformeerd en onafhankelijk te blijven.
 Verenigingsvrijheid is soms nodig om tegenwicht te bieden aan de meerderheid.

Verenigingen als tegenwicht tegen de meerderheid

 Risico van tirannie van de meerderheid: in de VS neemt een dominante partij alle macht over en
geeft posities aan de eigen aanhangers
 Noodzaak van een tegenmacht: minderheden gebruiken morele kracht om de materiële macht
van de meerderheid te balanceren.




HOOFDSTUK V: VERENIGINGEN IN HET AMERIKAANSE CIVIELE LEVEN

2

, Niet-politieke verenigingen

 Naast politieke verenigingen zijn er talrijke civiele verenigingen zonder politieke doeleinden
 Amerikaanse burgers organiseren zich voor allerlei activiteiten, zoals:
o Handel en industrie
o Religieuze en morele initiatieven
o Educatie en gezondheidszorg.

Democratie en het belang van vereniging

 In democratieën zijn burgers relatief zwak en afhankelijk van elkaar om te handelen
 Verenigingen zijn essentieel omdat ze individuele inspanningen bundelen en versterken.

Verschillen tussen democratische en aristocratische samenlevingen

Aristocratische samenlevingen Democratische samenlevingen
= een kleine groep machtige en rijke burgers = Burgers zijn onafhankelijk maar individueel
voert grote projecten zelfstandig uit. zwak, wat samenwerking noodzakelijk maakt.
Risico van afhankelijkheid van de overheid

 Als burgers niet leren om samen te werken, groeit de macht van de overheid
 Overheidsbemoeienis met kleine initiatieven  overmatige controle en afhankelijkheid

Invloed van verenigingen op de samenleving

 Verenigingen dragen bij aan vernieuwing en verspreiding van ideeën en morele waarden
 In democratische landen (zwakke maatschappelijke interactie) creëren verenigingen
noodzakelijke sociale bindingen
 Verenigingen bieden een platform voor ideevorming en discussie die essentieel zijn voor de
ontwikkeling van een vrije samenleving

Essentiële rol van verenigingen in democratieën

 Democratieën hebben verenigingen nodig als sociale en morele tegenwichten
 Zonder verenigingen zouden democratische landen terugvallen op overheidstirannie of
stagnatie

Belangrijke punten volgens Tocqueville

1. Vereniging is krachtiger dan de pers: het vormt en versterkt meningen collectief.
2. Tegenmacht tegen de meerderheid: voorkomt machtsmisbruik door de dominante groep.
3. Vereniging als sociale noodzaak in democratieën: waar individuen zwakker zijn en
samenwerking essentieel wordt
4. Risico van overheidsovername: te sterke overheid leidt tot afhankelijkheid en verlies van
burgerinitiatieven
5. In Europa neigen verenigingen naar conflict en strijd; in de VS zijn ze gericht op vreedzame
samenwerking en beïnvloeding




3