Resume
Samenvatting Blok 3.4 Pedagogische Wetenschappen EUR probleem 2
- Cours
- Établissement
Blok 3.4 Pedagogische Wetenschappen EUR: Opvoedingsproblemen in de complexe werkelijkheid. Probleem 2 over gedragsproblemen.
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
irisnoelle
Avis reçus
Aperçu du contenu
Probleem 2Leerdoel: Met welke psychopathologie hebben we te maken? →
externaliserend probleemgedrag
Video
Oppositioneel of regelovertredend gedrag: wanneer kinderen zich verzetten tegen
regels/leiding van volwassenen.
➔ Typerend voor ODD.
Delinquent gedrag: hierbij wordt expliciet de wet overtreden.
Antisociaal gedrag: als fundamentele normen of rechten van anderen geweld aan wordt
gedaan (bv bij liegen de norm om de waarheid te spreken en bij stelen het recht op eigen
bezit).
➔ Typerend voor CD.
De kenmerken ongevoeligheid en emotieloosheid hangen samen met ernstige, agressieve
en chronische vormen van antisociaal gedrag.
DSM-criteria ODD (oppositionele-opstandige stoornis):
Een patroon bestaan uit een boze/prikkelbare stemming, brutaal/ongehoorzaam gedrag of
ontevredenheid, dat tenminste 6 maanden duurt, zoals blijkt uit minsten 4 van de volgende
symptomen:
Boze/prikkelbare stemming, te weten:
- Verliest vaak zijn kalmte.
- Is vaak lichtgeraakt of snel geërgerd.
- Is vaak boos en ontevreden.
Ruziezoekend/openlijk ongehoorzaam gedrag, te weten:
- Maakt vaak ruzie met volwassenen.
- Verzet zich vaak actief tegen of weigert te voldoen aan regels en verzoeken.
- Ergert anderen vaak opzettelijk.
- Geeft anderen vaak de schuld van zijn fouten of wangedrag.
Wraakzucht, te weten:
- Hatelijk of wraakzuchtig.
DSM-criteria CD (normoverschrijdend/antisociaal-gedragsstoornis):
Een repetitief en persisterend gedragspatroon waarbij de grondrechten van anderen of
belangrijke bij de leeftijd passende maatschappelijke normen en regels worden geschonden,
zoals blijkt uit de aanwezigheid van ten minste 3 van de volgende symptomen:
Agressie jegens mensen of dieren, te weten:
- Pest, bedreigt of intimideert.
- Begint vaak met gevechten.
- Heeft een wapen gebruikt.
- Heeft mensen mishandeld.
- Heeft dieren mishandeld.
- Heeft in directe confrontatie een slachtoffer bestolen.
- Heeft iemand gedwongen tot seksuele handelingen.
,Vernieling van eigendommen, te weten:
- Heeft opzettelijk brand gesticht.
- Heeft opzettelijk eigendommen van iemand anders vernield.
Bedrog of diefstal, te weten:
- Heeft ingebroken.
- Liegt vaak.
- Heeft zonder direct contact met een slachtoffer waardevolle spullen of geld gestolen.
Ernstige overtredingen van regels, te weten:
- Komt ’s avonds en ’s nachts niet op tijd thuis.
- Is minstens 2 keer weggelopen van huis.
- Spijbelt vaak.
➔ DSM-5 biedt bovendien de mogelijkheid te specificeren als er sprake is van beperkte
prosociale emoties (de kenmerken van ongevoeligheid en emotieloosheid).
Prevalentie: in de normale populatie voor ODD tussen de 1-15% en voor CD tussen de 2-10%
(afhankelijk van de manier van meten, bv zelfrapportage of leerkrachtrapportage).
➔ De meest voorkomende psychiatrische stoornissen in de kindertijd. ODD begint
gemiddeld op jongere leeftijd dan CD en CD stijgt in prevalentie van kindertijd naar
adolescentie terwijl ODD gelijk blijft.
➔ Over het algemeen hogere prevalentie bij jongens dan bij meisjes, maar het meeste
onderzoek is wel op jongens gericht en de uitingsvormen van agressief gedrag
verschillen ook tussen jongens en meisjes. Meisjes vertonen meer relationele
agressie en indirect agressief gedrag terwijl jongens meer fysieke agressie vertonen.
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen antisociaal gedrag dat al in de kindertijd ontstaat
en antisociaal gedrag dat pas in de adolescentie ontstaat (vroege en late starters).
➔ Vroege starters hebben vaak ernstigere problemen (meer agressieve symptomen) en
vertonen meer persistent antisociaal gedrag, terwijl de late starters betere schoolse
en sociale vaardigheden en hebben een betere prognose (het blijft vaak beperkt tot
de adolescentie).
Prognose: ODD en CD-classificaties voorspellen delinquentie op latere leeftijd. Kinderen met
deze problemen hebben ook vaak groter risico op het ontwikkelen van
persoonlijkheidsstoornissen, depressie, verslaving, werkeloosheid, ziekenhuisopname, vaak
wisselen van baan, herhaalde echtscheidingen, wisselen van baan, afhankelijkheid van
sociale voorzieningen en somatische klachten.
Er is sprake van een comorbiditeit van 40-60%. ODD en CD hebben onderling een hoge
comorbiditeit, maar daarnaast ook met bv ADHD, middelenmisbruik, zwakbegaafdheid, licht
verstandelijke beperking, rekenstoornis, taalstoornissen, coördinatieontwikkelingsstoornis,
depressie, angststoornis.
Prins h11
Agressie: gedrag dat bedoeld is om een ander te schaden en deze ander ook daadwerkelijk
schaadt, waarbij de andere de schade wil vermijden.
➔ Hierbij bestaat er een onderscheid tussen alledaagse agressie (bv agressief
verdedigen bij voetbal) en agressief probleemgedrag.
, ➔ En een onderscheid tussen reactieve agressie (=reactie op een vermeende bedreiging
die gekenmerkt wordt door een sterke lichamelijke arousal en impulsief handelen) en
proactieve agressie( oftewel instrumentele agressie) (=doelgericht gedrag dat
weloverwogen wordt uitgevoerd).
Regelovertredend/oppositioneel gedrag: alle overtredingen van ouderlijke regels en de
overtreding van wetten.
➔ Bij de overtreding van wetten is er sprake van delinquent gedrag.
Ontwikkelingsverloop: gemiddeld neemt agressie in de eerste 2 jaren toe en peikt rond 2/3
jaar, dan neemt de frequentie van agressief gedrag geleidelijk af waarbij fysieke agressie
sterk afnmeet en deels wordt vervagen door verbale agressie en vervolgens ook door
indirecte relationele agressie (vooral bij meisjes). Met de leeftijd lijkt vooral de reactieve
agressie af te nemen terwijl proactieve agressie evenveel blijft voorkomen.
➔ In de studies worden steeds kleine groepen gevonden die jong beginnen met
agressie en chronisch agressief blijven als volwassene en daarbij zijn er meerdere
groepen die na de piek rond 2 jaar in hoger/lager tempo afnemen in agressie.
Wat betreft regelovertredend gedrag is er wel sprake van een toename over leeftijd. Het
model van Loeber laat zien dat zwaardere vormen van regelovertredend gedrag vrijwel altijd
vooraf worden gegaan aan mildere vormen van gelijksoortig gedrag eerder in het leven.
Hierbij wordt er onderscheid gemaakt tussen een openlijk, heimlelijk en
autoriteitsvermijdend ontwikkelingstraject.
➔ Het heeft de vorm van een driehoek, omdat er per stap omhoog steeds minder
kinderen zijn.
, Prins h11
Een voortdurende wisselwerking tussen kind en omgeving kan leiden tot een vicieuze cirkel
waarin gedrag van het kind de omgeving en de omgeving het gedrag van het kind negatief
beïnvloedt. Op zichzelf zijn risicofactoren dus nauwelijks voorspellers, dat zijn ze vooral in
samenspel met elkaar. Daarnaast is een risicofactor niet noodzakelijk de oorzaak van wat het
voorspelt (het kan dat zowel de risicofactor als de uitkomst beide het gevolg zijn van een
derde factor).
Risicofactoren voor agressief en regelovertredend gedrag:
- Kindfactoren: agressief en regelovertredend gedrag is te complex om een direct
gevolg te zijn van de expressie van één bepaald gen. Er lijkt eerder sprake te zijn van
een erfelijke verhoogde gevoeligheid (bv door intelligentie of stressgevoeligheid)
voor omgevingsinvloeden dan voor een directe erfelijkheid van probleemgedrag.
De belangrijkste kindfactor voor agressief en regelovertredend probleemgedrag is
probleemgedrag op jonge leeftijd, waarbij specifieke vormen van probleemgedrag
het beste toename van dezelfde vorm van probleemgedrag voorspellen en waarbij
het risico hoger is naarmate er meer vormen van probleemgedrag tegelijkertijd
voorkomen. Andere individuele voorspellers van gedragsproblemen zijn: sekse
(man), aandachtsproblemen, hyperactiviteit, moeilijk temperament, lage hartslag,
laag serotonineniveau in rust (neurotransmitter met inhiberende werking), lage
intelligentie en afwijkingen in waarnemings- en intepretatiefasen van sociale
informatieverwerking.
Proactive agressie wordt specifiek voorspeld door: een ongevoelig
stressresponssysteem, lage emotionaliteit (minder schuld, schaamte en empathie) en
afwijkingen in oordelen over verwerpelijk probleemgedrag.
Ernstige en gewelddadige jeugddelinquentie wordt vooral voorspeld door een
opeenstapeling van eerder genoemde factoren, drugsgebruik en geringe
schoolmotivatie en erfelijke verslavingsgevoeligheid.
- Gezin: belangrijke voorspellers in ouderlijk gedrag zijn: inconsistent hanteren van
regels, fysiek en hard straffen, gebrek aan warmte, sensitiviteit en monitoring (de
mate waarin ouders op de hoogte zijn van wat hun kind doet en bezighoudt). Hierbij
is er vaak sprake van een wisselwerking tussen ouder en kind, waarbij ze elkaars
negatieve gedrag kunnen versterken. De tijd die besteed wordt aan gezamenlijk leren
van sociaal begrip (bv regels en gedrag van anderen leren begrijpen) en sociaal
vaardig gedrag is een protectieve factor tegen later probleemgedrag. Hierbij blijken
sommige kinderen kwetsbaarder voor de effecten van een dwingende opvoeding dan
anderen.
Naast deze (proximale) gezinskenmerken die direct aan gedrag te relateren zijn, zijn
er ook nog gezinskenmerken die indirect een risico voor gedragsproblemen vormen:
conflicten tussen ouders, echtscheiding, laag inkomen en laag opleidingsniveau,
psychosociale problemen van ouders, delinquentie bij ouders en een beperkt sociaal
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur irisnoelle. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
73314 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans