Inhoud
Introductie.......................................................................................................................... 4
Praktische informatie....................................................................................................... 4
Bedrijfscommunicatie......................................................................................................... 4
Bedrijfscommunicatie in hedendaagse organisaties........................................................4
Reikwijdte en definities................................................................................................. 4
Trends in bedrijfscommunicatie....................................................................................5
Marketing vs PR............................................................................................................ 7
Overlapping tussen marketing en PR/bedrijfscommunicatie.........................................7
Geïntegreerde communicatie.......................................................................................8
Artikel: Definities en dimensies van bedrijfscommunicatie..............................................8
Introductie.................................................................................................................... 8
Definities...................................................................................................................... 9
Dimensies van PR....................................................................................................... 10
Stakeholdermanagement.............................................................................................. 12
Corporate identity en corporate reputation...................................................................15
Identiteit, imago en reputatie.....................................................................................15
Introductie tot interne communicatie................................................................................19
De interne communicatieverantwoordelijke..................................................................19
Introductie tot het domein interne communicatie..........................................................20
Definiëren van interne communicatie.........................................................................20
Doel van interne communicatie..................................................................................20
Belang van interne communicatie..............................................................................20
Rolverdeling............................................................................................................... 21
Communicatiestromen............................................................................................... 22
Soorten informatie...................................................................................................... 22
Communicatiemiddelen.............................................................................................. 23
Artikel: Hoe ervaren werknemers interne communicatie?.............................................24
Doel van het onderzoek.............................................................................................. 24
Literatuurstudie.......................................................................................................... 24
Methode..................................................................................................................... 25
Resultaten.................................................................................................................. 25
De voornaamste theorieën............................................................................................ 26
Maslow’s Hierarchy of Needs......................................................................................26
The change curve....................................................................................................... 27
Geruchten, gevoelige bedrijfscommunicatie & interne diversiteit.....................................30
Inleiding......................................................................................................................... 30
1
, Artikel: Geruchten.......................................................................................................... 30
Introductie.................................................................................................................. 30
Onderzoeksvragen...................................................................................................... 31
Methodologie.............................................................................................................. 31
Soorten geruchten...................................................................................................... 31
Effecten...................................................................................................................... 32
Strategieën................................................................................................................. 32
Verklarende variabelen............................................................................................... 32
Implicaties.................................................................................................................. 32
Gevoelige bedrijfsinformatie.......................................................................................... 33
Introductie.................................................................................................................. 33
Redenen voor geheimhouding....................................................................................34
Hindernissen............................................................................................................... 34
Aanbevelingen............................................................................................................ 35
Culturele diversiteit en interne communicatie...............................................................36
Introductie.................................................................................................................. 37
Literatuuroverzicht..................................................................................................... 37
Outcome variables...................................................................................................... 38
Methode..................................................................................................................... 38
Resultaten.................................................................................................................. 38
Conclusie.................................................................................................................... 38
Crisiscommunicatie........................................................................................................... 40
Introductie tot crisiscommunicatie.................................................................................40
Levenscyclus van een crisis........................................................................................ 41
Situational Crisis Communication Theory......................................................................42
SCCT........................................................................................................................... 42
SCCT praktisch........................................................................................................... 43
(Crisis)communicatieplan................................................................................................. 47
7 stappen van een communicatieplan...........................................................................47
Het crisiscommunicatieplan........................................................................................... 50
Componenten van een CMP........................................................................................ 51
Corporate Social Responsibility......................................................................................... 53
Introductie tot CSR........................................................................................................ 53
Geschiedenis van CSR................................................................................................ 53
Negatieve ontwikkelingen.......................................................................................... 55
Dimensies en gradaties van CSR...................................................................................56
Dimensies van effectieve CSR-communicatie................................................................60
6 dimensies van effectieve CSR-communicatie..........................................................60
Conclusie.................................................................................................................... 61
(Corporate) Branding........................................................................................................ 62
2
, Introductie tot branding................................................................................................. 62
Wat is een brand? (oorsprong, definitie).....................................................................62
Verschillende merkdefinities.......................................................................................63
Wat is het verschil met een product?.........................................................................63
Sterke merken, en merken die net ‘anders’ zijn.........................................................65
Brand equity & brand stretching....................................................................................66
Brand equity............................................................................................................... 66
Brand stretching (merkuitbreiding)............................................................................67
Sociale media en bedrijfscommunicatie............................................................................69
Introductie: bedrijfscommunicatie in tijden van social media........................................69
Artikel: Sociale media en externe bedrijfscommunicatie...............................................70
Artikel : Sociale media en interne communicatie...........................................................72
Digitale technologieën en bedrijfscommunicatie..............................................................76
Introductie..................................................................................................................... 76
Artficial Intellegence................................................................................................... 76
Argumented Reality.................................................................................................... 76
Live video streaming / conferencing...........................................................................76
Conversational agents................................................................................................ 76
Chatbots........................................................................................................................ 77
Artikel: Wanneer zijn chatbots effectieve tools voor bedrijven?..................................77
Introductie tot algoritmes.............................................................................................. 80
Artikel: Algoritmes en beïnvloeding...............................................................................80
The algorithmic persuasion framework.......................................................................81
Gastcollege Ihsane Chioua Lekhli......................................................................................84
Mijn parcours................................................................................................................. 84
Over Brussels Airport Company.....................................................................................84
Brussels Airport Press Office.......................................................................................... 85
Case: Stargate Launch................................................................................................... 85
Crisiscommunicatie........................................................................................................ 85
Case: nationale manifestatie......................................................................................... 86
3
,Introductie
Praktische informatie
Leermateriaal:
- Reader
Artikels worden besproken in de les, maar details moeten ook gekend zijn.
- Slides & notities
Examen:
- 20 meerkeuzevragen
- 2 à 3 open vragen
Bedrijfscommunicatie
Corporate communication
- Communicatie van een organisatie met alle stakeholders
- Doel: bouwen, behouden en beschermen van de bedrijfsreputatie
- Interne communicatie
Werknemers zijn ook een belangrijke stakeholder
VB: dat de medewerkers positiever staan t.o.v. van het bedrijf
- Externe communicatie
Voorbeelden:
Voorbeelden van functie bedrijfscommunicator
- Torfs: media (stakeholder) te woord staan zodat het bedrijf zo positief mogelijk
afgebeeld wordt
Gebruik maken van earned media
- Mark Zuckerburg: crisiscommunicatie
- Panos: kritiek voor weggooien van broden en koffiekoeken op de Meir
Intern: veel opstand van de medewerkers
Lekken, frustraties
Interne crisis bij de medewerkers
Extern: communiceren naar de buitenwereld over het voorval
Bedrijfscommunicatie in hedendaagse organisaties
Reikwijdte en definities
Deze lessen: public relations (PR) = bedrijfscommunicatie
- De invulling van bedrijfscommunicatie is gaandeweg gegroeid
- Tot jaren 70 : simplistische kijk op bedrijfscommunicatie
Public relations als term om communicatie met stakeholders te beschrijven
PR bestond echter grotendeels uit communicatie met de pers (“earned
media”)
Steeds meer andere stakeholders vroegen informatie aan organisaties
communicatie werd stilaan gezien als méér dan public relations
4
, Schift: media als enige stakeholder meer verschillende
stakeholders
Ontstaan van de huidige invulling van bedrijfscommunicatie
- Meer hedendaagse invulling:
Focus op de organisatie als geheel (in communicatie)
Gaat over hoe de organisatie zich presenteert aan alle key stakeholders,
zowel intern als extern
Goodwill creëren bij alle stakeholders tegelijk
Managementfunctie die verschillende subdisciplines overziet zoals
mediarelaties, interne communicatie, crisiscommunicatie,
veranderingscommunicatie, …
Definitie: « Corporate communication is a management function that offers a framework
for the effective coordination of all internal and external communication with the overall
purpose of establishing and maintaining favorable reputations with stakeholder groups
upon which the organization is dependent »
Trends in bedrijfscommunicatie
- Aanvankelijke veronderstelling: bedrijfscomm heeft directe gevolgen voor de
attitude van stakeholders en bijgevolg de reputatie van de organisatie
- Communicatie werd beschouwd als een lineair proces waarbij een bepaalde
communicatiestrategie rechtstreeks leidt tot een effect bij de stakeholders
- Effect van corporate communicatie beschouwd als voorspelbaar
- Controle kan behouden worden
- Stakeholders beschouwd als passief (passieve ontvangers)
VB: Bij een persconferentie gaan ze hier nog steeds vanuit: communicatie
overbrengen > hopen dat deze bepaald effect heeft
VB persbericht: communicatie vanuit organisatie naar een passieve
ontvanger, die de info gewoon binnenkrijgt
1900-1970: verschillende domeinen met verschillende departementen
- Geen synergie
1980-2000: positionering
- Corporate identity
- Corporate reputation
- Simplistisch
- Verkeerde premisse/aanname: bedrijfscommunicatie heeft directe gevolgen op de
attitude van de stakeholders lineair proces
VB: hoe meer je aan branding doet, hoe gunstiger de attitudes worden
Gevolg: bedrijven denken dat alles voorspelbaar en controleerbaar is
Stakeholders zijn passief
Kanalen: persconferentie, persbericht
Ik geef deze info, ik verwacht deze reactie
5
,2000-…:
- Vandaag de dag werkt dit lineaire model niet langer
Stakeholders zijn meer actief zijn geworden
Stakeholders uiten hun verwachtingen en klachten sterker
Sociale media bieden stakeholders de mogelijkheid om actief deel te
nemen aan het communicatieproces
Bedrijfscommunicatie wordt dialogischer en interactiever
Stakeholders kunnen niet zomaar worden gemanaged
Belang van ‘stakeholder engagement’
Schift: stakeholders reageren
Gedragen zich niet passief
Geen lineair proces
Wisselwerking: geen inrichtingsverkeer
Stakeholder engagement
Dialoog, interacties
Kernwaardes uitstralen
Belangrijk om in dialoog te gaan met stakeholders en ze echt te betrekken
bij de organisatie
Voorbeeld: stakeholders zijn niet passief
- New York Police Department
- Goedbedoelde pr-campagne wordt bashtag
Twittercampagne: #mynypd
- Niet gewenste uitkomst // niet voorspelbaar // stakeholders
niet passief // niet controleerbaar
Verwachting: positieve foto’s
Uitkomst: negatieve foto’s
Van geweld door de NYPD
Bashtag
Sociale media spelen grote rol
Meer hierover in de les over sociale media
Spanningsveld bedrijfscommunicatie en marketing (communicatie):
- Twee voornaamste communicatiedisciplines binnen organisaties:
Marketing
Public relations
- Historisch gezien werden deze twee domeinen als “apart” gezien
- Communicatie was heel erg gefragmenteerd
- Hoe verzoen je deze twee? Hoe verhouden ze zich t.a.v. elkaar?
6
,Marketing vs PR
- Public relations:
Relaties met het brede publiek staat centraal met het oog op een sterke
reputatie (publiek dienen; vaak via pers)
Door middel van publiciteit, hiervoor zal het bedrijf niet betalen (“earned”)
Doel: goodwill tot stand brengen bij stakeholders
- Marketing:
Het effectief op de markt brengen en verkopen van producten staat
centraal (markt dienen)
Vaak door middel van reclame, waarvoor het bedrijf betaalt (“paid”)
Doel: aan de noden van de consument voldoen om zo winst te genereren
- (a)
Geen overlap
Geen samenwerking
- (b)
Marketing kost veel geld
Dus marketing gaat nadenken over PR-
technieken zodat ze minder geld
moeten inzetten
Maar PR gaat ook piepen bij marketing
Overlapping tussen marketing en PR/bedrijfscommunicatie
- (d): zuiver bedrijfscommunicatie
- (c): zuivere marketing
- (b): zuivere marketing direct marketing
- (f): advertising niks te maken met PR
Massamedia
VB: reclame van een product van Beats
- (a): advertising overlap
Synergie
Technieken van PR en marketing
VB: corporate advertising
Het volledige bedrijf marketen, niet enkel een product
Belfius maakt reclame voor de gehele organisatie
- (e): marketing PR
Overlap
PR-technieken in een marketing-jasje
VB: branded content
L’Oréal Paris
Website over make-up om de gebruiker te informeren
Maar: verwijzing naar L’Oréal producten (gratis)
7
, Geïntegreerde communicatie
- Marketing en PR overlappen niet alleen op sommige vlakken, ze zijn ook vaak
complementair
- Die sterke link tussen marketing en PR leidt tot een noodzaak aan meer
integratie tussen beide disciplines
Integratie van departementen
- Verschillende modellen mogelijk voor integratie (modellen C-E)
- Meeste organisaties hanteren model B (al wint model E ook aan belang)
(c) & (d) & (e)
(c)
Marketing departement met daarbinnen PR, maar geen PR
departement
Geen zuiver PR
(d)
PR departement met daarbinnen marketing, maar geen eigen
marketingdepartement
Vaak bij non-profitorganisaties
Geen zuivere marketing
(e)
Geen onderscheid
Marketing = PR
Meest gehanteerde departement volgens de literatuur: (b)
In de praktijk stilaan ook meer (e)
Quizvraag:
Porter is een luxueus modemagazine, vergelijkbaar met Vogue. De uitgever van het
magazine is NET-A-PORTER, een merk dat luxekleding verkoopt. De producten in het
magazine kan je scannen om deze vervolgens via de app van het merk rechtsreeks aan
te kopen.
Van welke vorm van marketing en/of PR is dit een voorbeeld?
- Corporate advertising
- Marketing public relations
- Direct marketing
- Corporate public relations
Artikel: Definities en dimensies van
bedrijfscommunicatie
Hutton, J.G. (1999). The definition, dimensions, and domain of public relations.
Public Relations Review, 25(2), 199-214.
Introductie
- Public relations:
8