Samenvatting Immunologie
I. An introduction to immunobiology and innate immunity
1. Basic concepts in immunology
A. Principles of innate immunity
B. Principles of adaptive immunity
C. Effector mechanisms of immunity
Vaccinatie: inspuiten van een dood pathogeen (bacterie)
Voor- en nadelen van ons immuunsysteem:
+ Bescherming tegen pathogenen
- Transplantatie: matching nooit 100% IS stoot het af
- Genetisch defect in imuuncellen (IC) dood
- Overgevoeligheidsreacties ontsporen van IS
- IC vallen normale cellen aan auto-immuunziektes
CELLEN
Hematopoetische stamcel (in beenmerg) = pluripotent: kan differentiëren
tot elke cel in het lichaam
-1) CMP = Common myeloid progenitor
-RBC
-Bloedplaatjes
-Myeloïde
°Granulocyten
Neutrofielen
Eosinofielen
Basofielen
°Mastcellen
°Monocyten (MO) Macrofagen Mᶲ (via migratie naar
weefsels)
°Dendritische cellen
<10^-5 = Fagocytose en APC aan T-cellen
>10^-5 = Secretie effectormoleculen
-2) CLP = Common lymphoid progenitor
-ILC = Innate lymfoid cells
-NK = Natural Killer
-T-lymfocyt
-B-lymfocyt
, -3) Leukocyten (WBC) = Alle cellen behalve RBC en Bloedplaatjes
Dendritische cellen, macrofagen en mastcellen overal in lichaam aanwezig
-SOORTEN IS
Innate = aangeboren IS Alle WBC behalve T- en B-lymfocyten
-Breed specifieke receptoren: herkennen ganse groep bacteriën
Adaptief = verworven IS T- en B-lymfocyten
-Heel specifieke receptoren: 1/100 T-cellen worden geactiveerd
-LYMFOIDE WEEFSELS IN HET LICHAAM
-Primaire of centrale lymfoïde organen:
Beenmerg van lange en platte beenderen en thymus (enkel T-cel) HSC
differentiëren tot de verschillende hematopoëtische cellen
-Secundaire of perifere lymfoïde organen:
Milt, LK en Peyerse platen adaptief (T en B w gestimuleerd)
-Lymfe en lymfevaten:
-Vervoeren AG, in macrofagen en dendritische cellen (aff) lymfeknopen
----Recirculerende lymfocyten van de LK terug (eff) bloed
Bv: infectie voet (perifeer) DC neemt bacterie (AG) op migreert naar LK
via afferente lymfevaten AG wordt gepresenteerd aan T en B T en B-
cellen worden gestimuleerd en LK zwelt op Na stimulatie en differentiatie
verlaten B en T cellen de lymfeknoop als effectorcellen via efferente
lymfevaten
-Lymfeknoop collecteert antigenen vanuit lymfe:
Afferente lymfevaten = voeren lymfe aan met AG in fagocyterende
macrofagen en vooral in dendritische cellen
Naïeve lymfocyten komen lymfeknoop binnen vanuit de bloedstroom via
postcapillaire venules (HEV) en verlaten lymfeknoop in de lymfe via efferente
lymfevaten
-Platen van Peyer:
Collecteren AG vanuit darm via gespecialiseerde epitheelcellen (M cellen)
-Milt = collecteert antigenen vanuit bloed
-T- en B zitten op een aparte locatie
-Witte pulpa = bevat lymfocyten die arteriolen omgeven
-Rode pulpa = meerderheid: stockage en verwijderen oude RBC
2. Innate immunity: The first lines of defense
A. Anatomic barriers and initial chemical defenses
,Pathogenen kunnen het lichaam invaderen langs verschillende routes en
kunnen extra- of intracellulair voorkomen afweermechanismen nodig
-BESCHERMING
Mechanische barrière: EPITHEEL (1)
Chemische barrière: MACROFAGEN EN COMPLEMENT = INNATE (2)
-Epidermis
Verschillende epitheellagen = water-ondoordringbare laag (1)
Gedifferentieerde epitheelcellen secreteren defensines (2)
-Long/luchtwegen
Globet c secreteren slijm dat door trilharen in beweging blijft (1)
Andere pneumocyten secreteren ook defensines (2)
-Darm
Globet cellen secreteren slijm (1)
Paneth cellen secreteren defensines (2)
Influx neutrofielen, macrofagen en complement = INNATE (3)
ADAPTIEVE IC (4)
B. The complement system and innate immunity
-COMPLEMENT SYSTEEM
Sommige complementmol zijn proteasen die zelf w geactiveerd
door proteolyse:
C3 C3b: groot fragment, bindt patho + C3a: klein, vrij en solubel
=Verschillende plasmaproteïnen die interageren met elkaar om
pathogenen te doden = domino-effect:
C3 C3a + C3b C3b activ C5 C5a en C5b
Complement activeren:
1) Pathogeen activeert zelf complement = alternatieve weg
2) AL of CRP (EW) bindt op pathogeen = klassieke weg
3) MBL (mannose binding lectin) bindt op patho = lectine weg
C3a, C3b en C5a hebben receptoren op fagocyten en endotheelc
C5a is actiever dan C3a: BV w permeabel en lekken: chemotaxis
C3b bindt op patho = betere herkenning van bacterie: opsonisatie
C5b complexeert met andere EW (C6,C7,C8,C9) tot porie in
bacterie: dood
Deficiëntie v C3/vroeger complement mol: meer bact infecties
Bij deficiëntie van C5 of later complement moleculen: minder erg
, Na complement activatie bindt C3b op bacterie complex bindt
met complement receptor op fagocyten = niet voldoende voor
fagocytose C5a moet ook op C5a rec binden = fagocytose
≠ pathogenen hebben een ontsnappingsmechanisme om
complement-activatie te voorkomen
3. The induced response of innate immunity
A) Pattern recognition by cells of the innate immune system
-Pattern recognition receptors = PRRs:
Zijn innnate immuunreceptoren die ‘pathogen associated molecular patterns’
= PAMPs herkennen
-PAMPs:
Patronen van repeterende structuurmotieven van lipiden of
carbohydraten
=Zo kunnen innate IC ‘self’ onderscheiden van ‘nonself’
-Receptoren van fagocyten herkennen oppervlaktemoleculen van
pathogenen of complementfactoren gebonden op pathogenen
-Herkenning van pathogenen door macrofagen fagocytose =
fagosoom (vesikel met patho) + lysosoom (enzymes + zuur en 02 radicalen)
= fagolysosoom: afbraak
-TOLL LIKE RECEPTOREN
-Drosophila melanogaster: mutatie in 1 gen in Toll receptor = vatbaarder
voor schimmel
-Vertebraten: Toll-like receptoren (TLR-3, TLR-4, TLR-7) zitten op de meeste
IC en herkennen zowel PAMPs van bacteriën als van virussen
Sommige Toll-like rec @ CMB van bv dendritische celen en
macrofagen = detecteren extracellulaire moleculen van pathogenen
Andere zijn intracellulair @ MB van endosomen, ze
kunnen enkel moleculen van pathogenen detecteren na afbraak van
het pathogeen of als pathogeen intracellulair voorkomt (virus) 3,7
@ CMB: extracellulaire moleculen van patho: bacteriën
-Gram-positieve bacteriën: celwand = peptidoglycaan (celwandeiwitten) en
lipoteichoic acid verbindt peptidoglycaan met de bacteriële celmembraan
Peptidoglycaan kleurt kristalviolet en is dus positief bij een Gram kleuring
-Gram-negatieve bacteriën: celwand is samengesteld uit:
binnenste dunne matrix van paptidoglycaan en buitenste lipidenmembraan
uit LPS (lipopoly-saccharide) en eiwitten
LPS komt in plasma vrij en bindt aan LBP (LPS-binding protein) en
dit geheel bindt op de CD14 receptor
I. An introduction to immunobiology and innate immunity
1. Basic concepts in immunology
A. Principles of innate immunity
B. Principles of adaptive immunity
C. Effector mechanisms of immunity
Vaccinatie: inspuiten van een dood pathogeen (bacterie)
Voor- en nadelen van ons immuunsysteem:
+ Bescherming tegen pathogenen
- Transplantatie: matching nooit 100% IS stoot het af
- Genetisch defect in imuuncellen (IC) dood
- Overgevoeligheidsreacties ontsporen van IS
- IC vallen normale cellen aan auto-immuunziektes
CELLEN
Hematopoetische stamcel (in beenmerg) = pluripotent: kan differentiëren
tot elke cel in het lichaam
-1) CMP = Common myeloid progenitor
-RBC
-Bloedplaatjes
-Myeloïde
°Granulocyten
Neutrofielen
Eosinofielen
Basofielen
°Mastcellen
°Monocyten (MO) Macrofagen Mᶲ (via migratie naar
weefsels)
°Dendritische cellen
<10^-5 = Fagocytose en APC aan T-cellen
>10^-5 = Secretie effectormoleculen
-2) CLP = Common lymphoid progenitor
-ILC = Innate lymfoid cells
-NK = Natural Killer
-T-lymfocyt
-B-lymfocyt
, -3) Leukocyten (WBC) = Alle cellen behalve RBC en Bloedplaatjes
Dendritische cellen, macrofagen en mastcellen overal in lichaam aanwezig
-SOORTEN IS
Innate = aangeboren IS Alle WBC behalve T- en B-lymfocyten
-Breed specifieke receptoren: herkennen ganse groep bacteriën
Adaptief = verworven IS T- en B-lymfocyten
-Heel specifieke receptoren: 1/100 T-cellen worden geactiveerd
-LYMFOIDE WEEFSELS IN HET LICHAAM
-Primaire of centrale lymfoïde organen:
Beenmerg van lange en platte beenderen en thymus (enkel T-cel) HSC
differentiëren tot de verschillende hematopoëtische cellen
-Secundaire of perifere lymfoïde organen:
Milt, LK en Peyerse platen adaptief (T en B w gestimuleerd)
-Lymfe en lymfevaten:
-Vervoeren AG, in macrofagen en dendritische cellen (aff) lymfeknopen
----Recirculerende lymfocyten van de LK terug (eff) bloed
Bv: infectie voet (perifeer) DC neemt bacterie (AG) op migreert naar LK
via afferente lymfevaten AG wordt gepresenteerd aan T en B T en B-
cellen worden gestimuleerd en LK zwelt op Na stimulatie en differentiatie
verlaten B en T cellen de lymfeknoop als effectorcellen via efferente
lymfevaten
-Lymfeknoop collecteert antigenen vanuit lymfe:
Afferente lymfevaten = voeren lymfe aan met AG in fagocyterende
macrofagen en vooral in dendritische cellen
Naïeve lymfocyten komen lymfeknoop binnen vanuit de bloedstroom via
postcapillaire venules (HEV) en verlaten lymfeknoop in de lymfe via efferente
lymfevaten
-Platen van Peyer:
Collecteren AG vanuit darm via gespecialiseerde epitheelcellen (M cellen)
-Milt = collecteert antigenen vanuit bloed
-T- en B zitten op een aparte locatie
-Witte pulpa = bevat lymfocyten die arteriolen omgeven
-Rode pulpa = meerderheid: stockage en verwijderen oude RBC
2. Innate immunity: The first lines of defense
A. Anatomic barriers and initial chemical defenses
,Pathogenen kunnen het lichaam invaderen langs verschillende routes en
kunnen extra- of intracellulair voorkomen afweermechanismen nodig
-BESCHERMING
Mechanische barrière: EPITHEEL (1)
Chemische barrière: MACROFAGEN EN COMPLEMENT = INNATE (2)
-Epidermis
Verschillende epitheellagen = water-ondoordringbare laag (1)
Gedifferentieerde epitheelcellen secreteren defensines (2)
-Long/luchtwegen
Globet c secreteren slijm dat door trilharen in beweging blijft (1)
Andere pneumocyten secreteren ook defensines (2)
-Darm
Globet cellen secreteren slijm (1)
Paneth cellen secreteren defensines (2)
Influx neutrofielen, macrofagen en complement = INNATE (3)
ADAPTIEVE IC (4)
B. The complement system and innate immunity
-COMPLEMENT SYSTEEM
Sommige complementmol zijn proteasen die zelf w geactiveerd
door proteolyse:
C3 C3b: groot fragment, bindt patho + C3a: klein, vrij en solubel
=Verschillende plasmaproteïnen die interageren met elkaar om
pathogenen te doden = domino-effect:
C3 C3a + C3b C3b activ C5 C5a en C5b
Complement activeren:
1) Pathogeen activeert zelf complement = alternatieve weg
2) AL of CRP (EW) bindt op pathogeen = klassieke weg
3) MBL (mannose binding lectin) bindt op patho = lectine weg
C3a, C3b en C5a hebben receptoren op fagocyten en endotheelc
C5a is actiever dan C3a: BV w permeabel en lekken: chemotaxis
C3b bindt op patho = betere herkenning van bacterie: opsonisatie
C5b complexeert met andere EW (C6,C7,C8,C9) tot porie in
bacterie: dood
Deficiëntie v C3/vroeger complement mol: meer bact infecties
Bij deficiëntie van C5 of later complement moleculen: minder erg
, Na complement activatie bindt C3b op bacterie complex bindt
met complement receptor op fagocyten = niet voldoende voor
fagocytose C5a moet ook op C5a rec binden = fagocytose
≠ pathogenen hebben een ontsnappingsmechanisme om
complement-activatie te voorkomen
3. The induced response of innate immunity
A) Pattern recognition by cells of the innate immune system
-Pattern recognition receptors = PRRs:
Zijn innnate immuunreceptoren die ‘pathogen associated molecular patterns’
= PAMPs herkennen
-PAMPs:
Patronen van repeterende structuurmotieven van lipiden of
carbohydraten
=Zo kunnen innate IC ‘self’ onderscheiden van ‘nonself’
-Receptoren van fagocyten herkennen oppervlaktemoleculen van
pathogenen of complementfactoren gebonden op pathogenen
-Herkenning van pathogenen door macrofagen fagocytose =
fagosoom (vesikel met patho) + lysosoom (enzymes + zuur en 02 radicalen)
= fagolysosoom: afbraak
-TOLL LIKE RECEPTOREN
-Drosophila melanogaster: mutatie in 1 gen in Toll receptor = vatbaarder
voor schimmel
-Vertebraten: Toll-like receptoren (TLR-3, TLR-4, TLR-7) zitten op de meeste
IC en herkennen zowel PAMPs van bacteriën als van virussen
Sommige Toll-like rec @ CMB van bv dendritische celen en
macrofagen = detecteren extracellulaire moleculen van pathogenen
Andere zijn intracellulair @ MB van endosomen, ze
kunnen enkel moleculen van pathogenen detecteren na afbraak van
het pathogeen of als pathogeen intracellulair voorkomt (virus) 3,7
@ CMB: extracellulaire moleculen van patho: bacteriën
-Gram-positieve bacteriën: celwand = peptidoglycaan (celwandeiwitten) en
lipoteichoic acid verbindt peptidoglycaan met de bacteriële celmembraan
Peptidoglycaan kleurt kristalviolet en is dus positief bij een Gram kleuring
-Gram-negatieve bacteriën: celwand is samengesteld uit:
binnenste dunne matrix van paptidoglycaan en buitenste lipidenmembraan
uit LPS (lipopoly-saccharide) en eiwitten
LPS komt in plasma vrij en bindt aan LBP (LPS-binding protein) en
dit geheel bindt op de CD14 receptor
