Plenaire sessie
Sessie 1
Kroatië: civil law – Slavisch rechtsselsel
Finland: civil law – Noords of Scandinavisch rechtsstelsel
Noorwegen: civil law – Noords of Scandinavisch rechtsstelsel
VK: common law
Frankrijk: civil law – Romaans rechtsstelsel
Noordse of Scandinavische rechtsstelsels
• Noorwegen, Zweden, Finland, Denemarken en IJsland
• Afzonderlijke rechtsstelsels, geen eenvormig ‘Noords’ recht
• Maar wel gemeenschappelijke kenmerken:
o Gedeelde geschiedenis en rechtsontwikkeling: vallen uiteen in Oosters blok (Zweden en Finland)
en Westers blok (Denemarken, Noorwegen en IJsland)
o Historische vertraging om bepaalde eigenheden van civil law-stelsels over te nemen (bv. juristen
opgeleid aan de universiteiten)
§ Men deed aan eigen rechtsontwikkeling gekenmerkt door een grote rol van leken
§ Geen grote invloed van de universiteit van Bologna bijvoorbeeld
o ‘Nordic co-operation’: verregaande samenwerking leidt tot vrijwillige harmonisatie van wetgeving
§ Doel: gemeenschappelijke antwoorden bieden op gedeelde vragen, overal waar een
gezamenlijke Noordse benadering een toegevoegde waarde kan hebben
§ Driejaarlijkse bijeenkomst van juristen (eerste in 1872)
§ Nationale wetgever beslist of en hoe wetgeving eXectief wordt ingevoerd
Slavische rechtsstelsels
• Bv. Kroatië
• Centraal- en Oost-Europa, vroeger deel van communistische rechtsstelsels (gedomineerd door USSR),
nu rechtsstelsels in transitie wegens intrede Westerse rechtsconcepten, i.h.b. bij de rechtsstelsels die
deel uitmaken van de EU
• Gemeenschappelijke kenmerken door gedeelde rechtsgeschiedenis:
Rechtsbronnen
Hoogste norm
• Frakrijk, Noorwegen, Kroatië, Finland: Grondwet
• VK: de wet, primary legislation (Supremacy of Parliament)
Toetsing van de hoogste norm
• Noorwegen en Finland: elke rechter kan aan de Grondwet toetsen (er is geen Grondwettelijk Hof)
• Frankrijk en Kroatië: Grondwettelijk Hof
• VK: geen judicial review van primary legislation
• NL: geen Grondwettelijk Hof en ze toetsen ook niet (eigenlijk zoals VK)
• VS: elke rechter mag in de VS toetsen aan de Grondwet en ook het Grondwettelijk Hof
1
Sessie 1
Kroatië: civil law – Slavisch rechtsselsel
Finland: civil law – Noords of Scandinavisch rechtsstelsel
Noorwegen: civil law – Noords of Scandinavisch rechtsstelsel
VK: common law
Frankrijk: civil law – Romaans rechtsstelsel
Noordse of Scandinavische rechtsstelsels
• Noorwegen, Zweden, Finland, Denemarken en IJsland
• Afzonderlijke rechtsstelsels, geen eenvormig ‘Noords’ recht
• Maar wel gemeenschappelijke kenmerken:
o Gedeelde geschiedenis en rechtsontwikkeling: vallen uiteen in Oosters blok (Zweden en Finland)
en Westers blok (Denemarken, Noorwegen en IJsland)
o Historische vertraging om bepaalde eigenheden van civil law-stelsels over te nemen (bv. juristen
opgeleid aan de universiteiten)
§ Men deed aan eigen rechtsontwikkeling gekenmerkt door een grote rol van leken
§ Geen grote invloed van de universiteit van Bologna bijvoorbeeld
o ‘Nordic co-operation’: verregaande samenwerking leidt tot vrijwillige harmonisatie van wetgeving
§ Doel: gemeenschappelijke antwoorden bieden op gedeelde vragen, overal waar een
gezamenlijke Noordse benadering een toegevoegde waarde kan hebben
§ Driejaarlijkse bijeenkomst van juristen (eerste in 1872)
§ Nationale wetgever beslist of en hoe wetgeving eXectief wordt ingevoerd
Slavische rechtsstelsels
• Bv. Kroatië
• Centraal- en Oost-Europa, vroeger deel van communistische rechtsstelsels (gedomineerd door USSR),
nu rechtsstelsels in transitie wegens intrede Westerse rechtsconcepten, i.h.b. bij de rechtsstelsels die
deel uitmaken van de EU
• Gemeenschappelijke kenmerken door gedeelde rechtsgeschiedenis:
Rechtsbronnen
Hoogste norm
• Frakrijk, Noorwegen, Kroatië, Finland: Grondwet
• VK: de wet, primary legislation (Supremacy of Parliament)
Toetsing van de hoogste norm
• Noorwegen en Finland: elke rechter kan aan de Grondwet toetsen (er is geen Grondwettelijk Hof)
• Frankrijk en Kroatië: Grondwettelijk Hof
• VK: geen judicial review van primary legislation
• NL: geen Grondwettelijk Hof en ze toetsen ook niet (eigenlijk zoals VK)
• VS: elke rechter mag in de VS toetsen aan de Grondwet en ook het Grondwettelijk Hof
1