Samenvatting OM1 2024
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 - De aard en het proces van sociaal onderzoek.............................4
1.1 Introductie................................................................................................................. 4
1.2 Sociaal onderzoek: wat is het en waarom doen we het?...........................................4
1.3 De context van onderzoeksmethoden voor sociaal onderzoek..................................5
1.4 De belangrijkste elementen van sociaal onderzoek..................................................6
1.5 De rommeligheid van sociaal onderzoek...................................................................8
Hoofdstuk 2 - Strategieën van sociaal onderzoek.............................................8
2.1 Introductie................................................................................................................. 8
2.2 Theorie en onderzoek................................................................................................ 8
2.3 Epistemologische overwegingen.............................................................................10
2.4 Ontologische overwegingen....................................................................................12
2.5 Onderzoeksstrategie: kwantitatief en kwalitatief....................................................13
2.6 Verdere invloeden op sociaal onderzoek.................................................................13
Hoofdstuk 6 - Ethiek en politiek in sociaal onderzoek.....................................14
6.1 Introductie............................................................................................................... 14
6.2 Bestaande ethische richtlijnen................................................................................14
6.3 Nadenken over ethiek in sociaal onderzoek............................................................15
6.4 Ethische principes voor het uitvoeren van sociaal onderzoek.................................16
6.5 De moeilijkheden van ethische besluitvorming.......................................................17
6.6 Politiek in sociaal onderzoek...................................................................................19
Hoofdstuk 4 - Het plannen van een onderzoeksproject en het formuleren van
onderzoeksvragen........................................................................................21
4.3 Het starten van je project.......................................................................................22
Hoofdstuk 3: Onderzoeksontwerp.................................................................22
3.1 Introductie............................................................................................................... 22
3.2 Kwaliteitscriteria in sociaal onderzoek....................................................................23
3.3 Experimental design - Ontwerpen van een experiment..........................................24
3.4 Cross-sectioneel ontwerp........................................................................................26
3.5 Longitudinale ontwerpen......................................................................................... 27
3.6 Casestudy ontwerp.................................................................................................28
3.7 Vergelijkend ontwerp (comparative).......................................................................29
3.8 Het samenbrengen van onderzoeksstrategie en -ontwerp......................................30
Hoofdstuk 16 - De aard van kwalitatief onderzoek.........................................31
16.1 Introductie............................................................................................................. 31
16.2 Wat is kwalitatief onderzoek?................................................................................31
, 16.4 De belangrijkste stappen in kwalitatief onderzoek.............................................34
16.6 Onderzoekskwaliteit in kwalitatief oderzoek.........................................................36
Alternatieve criteria voor het evalueren van kwalitatief onderzoek..............................36
16.7 Kritiek op kwalitatief onderzoek............................................................................39
16.9 Het vergelijken van kwantitatief en kwalitatief onderzoek....................................39
Hoofdpunten.............................................................................................................. 40
Hoofdstuk 24: Gemixte methode onderzoek...................................................41
24.1 Introductie............................................................................................................. 41
24.2 Waarom methodes mixen?....................................................................................41
24.3 Hoe definitief is de kwantitatieve/kwalitatieve kloof?............................................43
Hoofdpunten................................................................................................................. 45
Hoofdstuk 7 - De aard van kwantitatief onderzoek.........................................46
7.1 Introductie............................................................................................................... 46
7.2 Wat is kwantitatief onderzoek?...............................................................................46
7.3 De belangrijkste zorgen van kwantitatieve onderzoekers.......................................46
7.4 De belangrijkste stappen in kwantitatief onderzoek................................................47
7.5 Concepten en hun meting.......................................................................................48
7.6 Betrouwbaarheid en validiteit van metingen...........................................................50
7.7 Kritiek op kwantitatief onderzoek............................................................................51
7.8 Van theorie naar praktijk......................................................................................... 52
Hoofdpunten................................................................................................................. 52
Hoofdstuk 11 - Vragen stellen.......................................................................53
11.1 Introductie.......................................................................................................... 53
11.2 Vraagformats: open of gesloten vragen? Open vragen......................................54
11.3 Type vragen.......................................................................................................... 55
11.4 Vignetvragen......................................................................................................... 56
11.5 Regels bij het opstellen van vragen Algemene principes...................................56
11.6 Pilot en pre-test je vragen.....................................................................................58
11.7 Gebruik van bestaande vragen.............................................................................58
Hoofdpunten................................................................................................................. 58
Hoofdstuk 8 - Sampling in kwantitatief onderzoek.........................................58
8.2 Wat is sampling?..................................................................................................... 58
8.3 Sampling error........................................................................................................ 60
8.4 Kanssteekproeven................................................................................................... 60
8.5 Typen van niet-kanssteekproeven...........................................................................62
8.6 Steekproefgrootte................................................................................................... 63
8.8 Limieten bij generaliseren.......................................................................................65
8.9 Fouten in survey-onderzoek en de rol van steekproeven........................................65
Hoofdpunten................................................................................................................. 65
,Hoofdstuk 17 - Steekproeftrekken bij kwalitatief onderzoek...........................66
17.1 Introductie............................................................................................................. 66
17.2 Levels van steekproeven.......................................................................................66
17.3 Wat is een doelgerichte steekproef?.....................................................................66
17.4 Veelvoorkomende vormen van doelgerichte steekproeven...................................67
17.5 Belangrijke overwegingen bij steekproeftrekken in kwalitatief onderzoek............68
Hoofdpunten................................................................................................................. 69
Hoofdstuk 19 - Interviewen in kwalitatief onderzoek......................................70
19.1 Introductie............................................................................................................. 70
19.2 Het kwalitatieve interview.....................................................................................70
19.3 Voorbereiden op een kwalitatief interview............................................................71
19.4 Het uitvoeren van een kwalitatief interview..........................................................72
19.5 Het beëindigen van een kwalitatief interview.......................................................78
19.6 Interviews over levensgeschiedenis en mondelinge geschiedenis........................79
19.7 Evaluatie van kwalitatieve interviews...................................................................79
Hoofdpunten................................................................................................................. 81
Hoofdstuk 20 – Focusgroepen.......................................................................82
20.1 Introductie............................................................................................................. 82
20.2 Wat is een focusgroep?......................................................................................82
20.3 Toepassen van focusgroepen................................................................................83
20.4 Groepsinteractie in focusgroepen.........................................................................86
20.5 Online focusgroepen.............................................................................................87
20.6 Beperkingen van focusgroepen.............................................................................88
Hoofdpunten................................................................................................................. 88
Hoofdstuk 14 - Gebruik van bestaande data..................................................90
14.1 Introductie............................................................................................................. 90
14.2 Secundaire analyse van data van andere onderzoekers.......................................90
14.3 Meta-analyse......................................................................................................... 90
14.4 Officiële statistieken..............................................................................................91
14.5 Big Data................................................................................................................ 91
Hoofdpunten................................................................................................................. 92
Hoofdstuk 15: kwantitatieve data analyse.....................................................93
15.2 benadering van kwantitatieve gegevensanalyse...................................................93
15.4 soorten variabelen................................................................................................93
15.5 univariate analyse................................................................................................. 94
15.6 Bivariate analyse................................................................................................... 96
15.7 Multivariate analyse..............................................................................................99
15.8 Statistische significantie.....................................................................................100
, Hoofdstuk 23 - Kwalitatieve data-analyse....................................................102
23.1 Introductie........................................................................................................... 102
23.2 Een overzicht van kwalitatieve data-analyse......................................................102
23.3 Analytische inductie............................................................................................ 103
23.4 Gefunceerde (grounded) theorie.........................................................................103
23.5 Coderen van kwalitatieve data............................................................................105
23.6 Thematische analyse..........................................................................................107
23.7 Narratieve (verhalende) analyse.........................................................................109
Hoofdstuk 1 - De aard en het proces van sociaal
onderzoek
1.1 Introductie
Dit boek verkent de benaderingen die sociale onderzoekers in elke fase van het onderzoek volgen.
Twee redenen waarom sociale wetenschappers dit moeten begrijpen:
- fouten en moeilijkheden vermijden die zich kunnen voordoen bij het uitvoeren van sociaal
onderzoek. Het helpt je de juiste procedures te volgen en de juiste methode voor jouw
onderzoek te kiezen uit alle manieren van sociaal onderzoek.
- onderzoeksmethoden begrijpen die worden gebruikt in het gepubliceerde werk van anderen.
1.2 Sociaal onderzoek: wat is het en waarom doen we het?
Wat is sociaal onderzoek?
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 - De aard en het proces van sociaal onderzoek.............................4
1.1 Introductie................................................................................................................. 4
1.2 Sociaal onderzoek: wat is het en waarom doen we het?...........................................4
1.3 De context van onderzoeksmethoden voor sociaal onderzoek..................................5
1.4 De belangrijkste elementen van sociaal onderzoek..................................................6
1.5 De rommeligheid van sociaal onderzoek...................................................................8
Hoofdstuk 2 - Strategieën van sociaal onderzoek.............................................8
2.1 Introductie................................................................................................................. 8
2.2 Theorie en onderzoek................................................................................................ 8
2.3 Epistemologische overwegingen.............................................................................10
2.4 Ontologische overwegingen....................................................................................12
2.5 Onderzoeksstrategie: kwantitatief en kwalitatief....................................................13
2.6 Verdere invloeden op sociaal onderzoek.................................................................13
Hoofdstuk 6 - Ethiek en politiek in sociaal onderzoek.....................................14
6.1 Introductie............................................................................................................... 14
6.2 Bestaande ethische richtlijnen................................................................................14
6.3 Nadenken over ethiek in sociaal onderzoek............................................................15
6.4 Ethische principes voor het uitvoeren van sociaal onderzoek.................................16
6.5 De moeilijkheden van ethische besluitvorming.......................................................17
6.6 Politiek in sociaal onderzoek...................................................................................19
Hoofdstuk 4 - Het plannen van een onderzoeksproject en het formuleren van
onderzoeksvragen........................................................................................21
4.3 Het starten van je project.......................................................................................22
Hoofdstuk 3: Onderzoeksontwerp.................................................................22
3.1 Introductie............................................................................................................... 22
3.2 Kwaliteitscriteria in sociaal onderzoek....................................................................23
3.3 Experimental design - Ontwerpen van een experiment..........................................24
3.4 Cross-sectioneel ontwerp........................................................................................26
3.5 Longitudinale ontwerpen......................................................................................... 27
3.6 Casestudy ontwerp.................................................................................................28
3.7 Vergelijkend ontwerp (comparative).......................................................................29
3.8 Het samenbrengen van onderzoeksstrategie en -ontwerp......................................30
Hoofdstuk 16 - De aard van kwalitatief onderzoek.........................................31
16.1 Introductie............................................................................................................. 31
16.2 Wat is kwalitatief onderzoek?................................................................................31
, 16.4 De belangrijkste stappen in kwalitatief onderzoek.............................................34
16.6 Onderzoekskwaliteit in kwalitatief oderzoek.........................................................36
Alternatieve criteria voor het evalueren van kwalitatief onderzoek..............................36
16.7 Kritiek op kwalitatief onderzoek............................................................................39
16.9 Het vergelijken van kwantitatief en kwalitatief onderzoek....................................39
Hoofdpunten.............................................................................................................. 40
Hoofdstuk 24: Gemixte methode onderzoek...................................................41
24.1 Introductie............................................................................................................. 41
24.2 Waarom methodes mixen?....................................................................................41
24.3 Hoe definitief is de kwantitatieve/kwalitatieve kloof?............................................43
Hoofdpunten................................................................................................................. 45
Hoofdstuk 7 - De aard van kwantitatief onderzoek.........................................46
7.1 Introductie............................................................................................................... 46
7.2 Wat is kwantitatief onderzoek?...............................................................................46
7.3 De belangrijkste zorgen van kwantitatieve onderzoekers.......................................46
7.4 De belangrijkste stappen in kwantitatief onderzoek................................................47
7.5 Concepten en hun meting.......................................................................................48
7.6 Betrouwbaarheid en validiteit van metingen...........................................................50
7.7 Kritiek op kwantitatief onderzoek............................................................................51
7.8 Van theorie naar praktijk......................................................................................... 52
Hoofdpunten................................................................................................................. 52
Hoofdstuk 11 - Vragen stellen.......................................................................53
11.1 Introductie.......................................................................................................... 53
11.2 Vraagformats: open of gesloten vragen? Open vragen......................................54
11.3 Type vragen.......................................................................................................... 55
11.4 Vignetvragen......................................................................................................... 56
11.5 Regels bij het opstellen van vragen Algemene principes...................................56
11.6 Pilot en pre-test je vragen.....................................................................................58
11.7 Gebruik van bestaande vragen.............................................................................58
Hoofdpunten................................................................................................................. 58
Hoofdstuk 8 - Sampling in kwantitatief onderzoek.........................................58
8.2 Wat is sampling?..................................................................................................... 58
8.3 Sampling error........................................................................................................ 60
8.4 Kanssteekproeven................................................................................................... 60
8.5 Typen van niet-kanssteekproeven...........................................................................62
8.6 Steekproefgrootte................................................................................................... 63
8.8 Limieten bij generaliseren.......................................................................................65
8.9 Fouten in survey-onderzoek en de rol van steekproeven........................................65
Hoofdpunten................................................................................................................. 65
,Hoofdstuk 17 - Steekproeftrekken bij kwalitatief onderzoek...........................66
17.1 Introductie............................................................................................................. 66
17.2 Levels van steekproeven.......................................................................................66
17.3 Wat is een doelgerichte steekproef?.....................................................................66
17.4 Veelvoorkomende vormen van doelgerichte steekproeven...................................67
17.5 Belangrijke overwegingen bij steekproeftrekken in kwalitatief onderzoek............68
Hoofdpunten................................................................................................................. 69
Hoofdstuk 19 - Interviewen in kwalitatief onderzoek......................................70
19.1 Introductie............................................................................................................. 70
19.2 Het kwalitatieve interview.....................................................................................70
19.3 Voorbereiden op een kwalitatief interview............................................................71
19.4 Het uitvoeren van een kwalitatief interview..........................................................72
19.5 Het beëindigen van een kwalitatief interview.......................................................78
19.6 Interviews over levensgeschiedenis en mondelinge geschiedenis........................79
19.7 Evaluatie van kwalitatieve interviews...................................................................79
Hoofdpunten................................................................................................................. 81
Hoofdstuk 20 – Focusgroepen.......................................................................82
20.1 Introductie............................................................................................................. 82
20.2 Wat is een focusgroep?......................................................................................82
20.3 Toepassen van focusgroepen................................................................................83
20.4 Groepsinteractie in focusgroepen.........................................................................86
20.5 Online focusgroepen.............................................................................................87
20.6 Beperkingen van focusgroepen.............................................................................88
Hoofdpunten................................................................................................................. 88
Hoofdstuk 14 - Gebruik van bestaande data..................................................90
14.1 Introductie............................................................................................................. 90
14.2 Secundaire analyse van data van andere onderzoekers.......................................90
14.3 Meta-analyse......................................................................................................... 90
14.4 Officiële statistieken..............................................................................................91
14.5 Big Data................................................................................................................ 91
Hoofdpunten................................................................................................................. 92
Hoofdstuk 15: kwantitatieve data analyse.....................................................93
15.2 benadering van kwantitatieve gegevensanalyse...................................................93
15.4 soorten variabelen................................................................................................93
15.5 univariate analyse................................................................................................. 94
15.6 Bivariate analyse................................................................................................... 96
15.7 Multivariate analyse..............................................................................................99
15.8 Statistische significantie.....................................................................................100
, Hoofdstuk 23 - Kwalitatieve data-analyse....................................................102
23.1 Introductie........................................................................................................... 102
23.2 Een overzicht van kwalitatieve data-analyse......................................................102
23.3 Analytische inductie............................................................................................ 103
23.4 Gefunceerde (grounded) theorie.........................................................................103
23.5 Coderen van kwalitatieve data............................................................................105
23.6 Thematische analyse..........................................................................................107
23.7 Narratieve (verhalende) analyse.........................................................................109
Hoofdstuk 1 - De aard en het proces van sociaal
onderzoek
1.1 Introductie
Dit boek verkent de benaderingen die sociale onderzoekers in elke fase van het onderzoek volgen.
Twee redenen waarom sociale wetenschappers dit moeten begrijpen:
- fouten en moeilijkheden vermijden die zich kunnen voordoen bij het uitvoeren van sociaal
onderzoek. Het helpt je de juiste procedures te volgen en de juiste methode voor jouw
onderzoek te kiezen uit alle manieren van sociaal onderzoek.
- onderzoeksmethoden begrijpen die worden gebruikt in het gepubliceerde werk van anderen.
1.2 Sociaal onderzoek: wat is het en waarom doen we het?
Wat is sociaal onderzoek?
