POLITIEK REDENEREN
Het politieke
• Overstijgt de concrete politiek
• Manier waarop we de samenleving richting geven - gericht op verandering,
verstoren maatschappelijke orde
= Het politieke is de architect, de stedenbouwkundige en hun critici. De vraag
is hier welk huis er nodig is, welke kamers en hoeveel en wie er toegang toe
heeft.
De politiek
• Systeem van politieke partijen, het parlement en de regering
• Bestuurt het land (best mogelijke beslissingen - want verschillende visies)
=De politiek houdt zich bezig met de uitbouw van de samenleving, het in stand
houden van wat al opgebouwd is en het opzetten van nieuwe bijhuizen.
Verantwoording
Politiek redeneren als ergotherapeut
Vb. tweede boog: belang van sociale netwerken (zie MT2 - Diversity and
Community Work)
Vb. derde boog: invloed leef- en werkomstandigheden (voorbeeld: vraag naar
toegankelijkheid voor mensen met een beperking)
Vb. vierde boog: sommige problemen zijn structureel en moeten beleidsmatig
aangepakt worden (voorbeeld: geen werk vinden door jeugdwerkloosheid)
1
,Ergotherapie
Een individueel en sociaal perspectief
Occupational therapy is the art and science of enabling engagement in everyday
living, through occupation; of enabling people to perform the occupations that
foster health and well-being; and of enabling a just and inclusive society that all
people may participate to their potential in the daily occupations of life
Gezondheid en participatie staan onder invloed van sociale, economische en
politieke omstandigheden
(zie regenboogmodel)
Evoluties in het werkveld
Ontwikkeling Community Based Rehabilitation (CBR)
Explicitering occupational justice
Het zich als beroepsgroep inzetten voor sociale veranderingen
Op een sociologisch niveau zien we verschillende geledingen in de maatschappij
en verschillende niveaus (zie micro-meso-macro) als alternatieve indeling. Deze
afbeelding toont hoe de verschillende niveaus in elkaar vervlecht zijn en op
elkaar inwerken. De individuele patiënt/cliënt is belangrijk, maar tegelijk ook
particulier. Vaak liggen moeilijkheden in de hulpverlening en activering op een
meer structureel niveau. Het is daarom van belang dat de ergotherapeut kijkt op
het niveau van de maatschappij: naar wet- en regelgeving en maatschappelijke
discours (cf. lessen diversity).
2
,Daarom, naast het mogelijk maken van het dagelijks handelen van een persoon
(en zijn systeem), moet een ergotherapeut ook gericht zijn op sociaal-
maatschappelijke veranderingen. Hiervoor is de ergotherapeut gericht op beleid.
Een belangrijke ondersteuning is hier de beroepsgroep.
Erkenning vanuit het beroep
Een ergotherapaut moet zich kunnen ‘verantwoorden’ = ACCOUNTABILITY
• Noodzaak voor reflectie en professioneel redeneren
• Vorm van professioneel redeneren, waaronder politiek redeneren
• Kritisch-emancipatorisch paradigma: ‘vereist betrokkenheid en een
kritische houding naar maatschappelijke vraagstukken en naar het eigen
handelen met als doel bij te dragen aan de emancipatie van groepen. Zie
hier volgende casus:
Vanuit de overheid is er minder budget voor huishoudelijke hulp bij kwetsbare
burgers. Bij iedereen wordt gekeken wat mensen zelf kunnen
(zelfredzaamheid), waar de omgeving (familie/buren) kan bijdragen en in het
algemeen worden minder uren beschikbaar gesteld. Wat doe je wanneer een
gemeente je als ergotherapeut vraagt bij een ouder echtpaar in een
seniorenflat te kijken op welke manier ze hun huishouden efficiënter kunnen
doen? Bij de inventarisatie van de situatie samen met het echtpaar en een
dochter wordt duidelijk dat ze het net redden met drie uren die ze nu hebben.
Er is geen budget huishoudelijke hulp in te kopen en de enige dochter kan op
dit gebied niet praktisch of financieel bijspringen. De man van het echtpaar
heeft beginnende dementie, mevrouw loopt slecht en heeft reuma.
Verschillende scenario’s zijn denkbaar: draag je zorg voor een individuele
interventie gericht op het echtpaar, zet je de omgeving meer in, werk je
samen met meerdere ouderen en familie uit de seniorenflat, zoek je contact
met vrijwilligersorganisatie, geef je de gemeente aan dat inkorten op het
huishouden op termijn tot hogere zorgkosten zal leiden en pleit je voor
doorzetten van de drie uren, of …?
professioneel redeneren
Ergotherapeuten redeneren over:
• Aspecten cliënt (motivatie en wensen, relatie met omgeving)
• Organisatorische context (tijd en middelen om met de cliënt te werken)
• Evidence (wetenschappelijke theorieën en modellen)
• Positie als ergotherapeut
Terug te vinden in vormen van professioneel redeneren (Sterke link met
reflecteren)
Politiek redeneren
• Onderscheid: kritisch-emancipatorisch paradigma
Uit ‘sociale wetenschappen’: sociologie, antropologie, politicologie
Handelen … vereist betrokkenheid en een kritische houding naar
maatschappelijke vraagstukken en naar het eigen handelen met als doel bij te
dragen aan de emancipatie van groepen.
Relatie beroepsprofiel Ergotherapeut: dimensie ‘adviseren’
Andere vromen van redeneren
Procedureel redeneren
Vanuit medische diagnose
3
, Narratief redeneren
Vanuit levensverhaal cliënt
Pragmatisch redeneren
Vanuit praktische overwegingen (regels, procedures, mogelijkheden, zowel
materiëel als kennis en opvattingen ergotherapeut)
Interactief redeneren
Vanuit betekenis ziekte en relatie met ergotherapeut
Conditioneel redeneren
Vanuit toekomstperspectief (integratief)
Ethisch redeneren
Vanuit tegenstrijdige belangen
Aan wie geeft de ergotherapeut advies?
De ergotherapeut geeft advies aan een cliënt in de ruimste zin van het woord.
Niet enkel advies ten behoeve van een persoon en zijn de directe omgeving,
maar ook aan dienstverleners, organisaties, netwerken of beleidsinstanties die
advies vragen ten behoeve van hun eigen doelgroep.
Een andere vorm van redeneren?
Staat in verband met andere vormen van redeneren
Procedureel: er is kennis nodig over medische diagnose
Pragmatisch: zicht nodig op organisatie en omgeving
Ethisch: gaat over ethische waarden zoals zelfbeschikking, gelijkheid,
rechtvaardigheid, …
…
= PERSPECTIEF
Het politieke” (tegenover “de politiek) bepaalt:
• Medische en sociale benaderingen van gezondheid en participatie
• Inzet van middelen en mogelijkheden
Politiek redeneren gaat over het begrijpen van het onstaan van ‘conflicten’
tussen groepen van mensen en ‘coöperatieve strategieën’ om conflicten te
beïnvloeden en op te lossen
(zie verder: pADL als ’middel’ = in KAART brengen)
Vraagt voortdurende kritische reflectie op persoonlijke, professionele en
politieke waarden, veronderstellingen, belangen en doelen
pADL
= political activities of daily living.
Dit benadrukt lokale omstandigheden en individuele behoeften. politiek die niet
wordt bepaald door partij-ideologieën, maar door lokale omstandigheden, de
complexiteit van verantwoording, interprofessionele relaties, gebruikers- en
zorgbehoeften, en individuele motivaties – zaken..
De focus ligt op de complexiteit van zorgbehoeften en interprofessionele relaties.
Erkenning van politiek element in het beroep
Participatie als mensenrecht
iedere mens zou de mogelijkheid moeten hebben om betrokken te zijn in
betekenisvolle activiteiten
4
Het politieke
• Overstijgt de concrete politiek
• Manier waarop we de samenleving richting geven - gericht op verandering,
verstoren maatschappelijke orde
= Het politieke is de architect, de stedenbouwkundige en hun critici. De vraag
is hier welk huis er nodig is, welke kamers en hoeveel en wie er toegang toe
heeft.
De politiek
• Systeem van politieke partijen, het parlement en de regering
• Bestuurt het land (best mogelijke beslissingen - want verschillende visies)
=De politiek houdt zich bezig met de uitbouw van de samenleving, het in stand
houden van wat al opgebouwd is en het opzetten van nieuwe bijhuizen.
Verantwoording
Politiek redeneren als ergotherapeut
Vb. tweede boog: belang van sociale netwerken (zie MT2 - Diversity and
Community Work)
Vb. derde boog: invloed leef- en werkomstandigheden (voorbeeld: vraag naar
toegankelijkheid voor mensen met een beperking)
Vb. vierde boog: sommige problemen zijn structureel en moeten beleidsmatig
aangepakt worden (voorbeeld: geen werk vinden door jeugdwerkloosheid)
1
,Ergotherapie
Een individueel en sociaal perspectief
Occupational therapy is the art and science of enabling engagement in everyday
living, through occupation; of enabling people to perform the occupations that
foster health and well-being; and of enabling a just and inclusive society that all
people may participate to their potential in the daily occupations of life
Gezondheid en participatie staan onder invloed van sociale, economische en
politieke omstandigheden
(zie regenboogmodel)
Evoluties in het werkveld
Ontwikkeling Community Based Rehabilitation (CBR)
Explicitering occupational justice
Het zich als beroepsgroep inzetten voor sociale veranderingen
Op een sociologisch niveau zien we verschillende geledingen in de maatschappij
en verschillende niveaus (zie micro-meso-macro) als alternatieve indeling. Deze
afbeelding toont hoe de verschillende niveaus in elkaar vervlecht zijn en op
elkaar inwerken. De individuele patiënt/cliënt is belangrijk, maar tegelijk ook
particulier. Vaak liggen moeilijkheden in de hulpverlening en activering op een
meer structureel niveau. Het is daarom van belang dat de ergotherapeut kijkt op
het niveau van de maatschappij: naar wet- en regelgeving en maatschappelijke
discours (cf. lessen diversity).
2
,Daarom, naast het mogelijk maken van het dagelijks handelen van een persoon
(en zijn systeem), moet een ergotherapeut ook gericht zijn op sociaal-
maatschappelijke veranderingen. Hiervoor is de ergotherapeut gericht op beleid.
Een belangrijke ondersteuning is hier de beroepsgroep.
Erkenning vanuit het beroep
Een ergotherapaut moet zich kunnen ‘verantwoorden’ = ACCOUNTABILITY
• Noodzaak voor reflectie en professioneel redeneren
• Vorm van professioneel redeneren, waaronder politiek redeneren
• Kritisch-emancipatorisch paradigma: ‘vereist betrokkenheid en een
kritische houding naar maatschappelijke vraagstukken en naar het eigen
handelen met als doel bij te dragen aan de emancipatie van groepen. Zie
hier volgende casus:
Vanuit de overheid is er minder budget voor huishoudelijke hulp bij kwetsbare
burgers. Bij iedereen wordt gekeken wat mensen zelf kunnen
(zelfredzaamheid), waar de omgeving (familie/buren) kan bijdragen en in het
algemeen worden minder uren beschikbaar gesteld. Wat doe je wanneer een
gemeente je als ergotherapeut vraagt bij een ouder echtpaar in een
seniorenflat te kijken op welke manier ze hun huishouden efficiënter kunnen
doen? Bij de inventarisatie van de situatie samen met het echtpaar en een
dochter wordt duidelijk dat ze het net redden met drie uren die ze nu hebben.
Er is geen budget huishoudelijke hulp in te kopen en de enige dochter kan op
dit gebied niet praktisch of financieel bijspringen. De man van het echtpaar
heeft beginnende dementie, mevrouw loopt slecht en heeft reuma.
Verschillende scenario’s zijn denkbaar: draag je zorg voor een individuele
interventie gericht op het echtpaar, zet je de omgeving meer in, werk je
samen met meerdere ouderen en familie uit de seniorenflat, zoek je contact
met vrijwilligersorganisatie, geef je de gemeente aan dat inkorten op het
huishouden op termijn tot hogere zorgkosten zal leiden en pleit je voor
doorzetten van de drie uren, of …?
professioneel redeneren
Ergotherapeuten redeneren over:
• Aspecten cliënt (motivatie en wensen, relatie met omgeving)
• Organisatorische context (tijd en middelen om met de cliënt te werken)
• Evidence (wetenschappelijke theorieën en modellen)
• Positie als ergotherapeut
Terug te vinden in vormen van professioneel redeneren (Sterke link met
reflecteren)
Politiek redeneren
• Onderscheid: kritisch-emancipatorisch paradigma
Uit ‘sociale wetenschappen’: sociologie, antropologie, politicologie
Handelen … vereist betrokkenheid en een kritische houding naar
maatschappelijke vraagstukken en naar het eigen handelen met als doel bij te
dragen aan de emancipatie van groepen.
Relatie beroepsprofiel Ergotherapeut: dimensie ‘adviseren’
Andere vromen van redeneren
Procedureel redeneren
Vanuit medische diagnose
3
, Narratief redeneren
Vanuit levensverhaal cliënt
Pragmatisch redeneren
Vanuit praktische overwegingen (regels, procedures, mogelijkheden, zowel
materiëel als kennis en opvattingen ergotherapeut)
Interactief redeneren
Vanuit betekenis ziekte en relatie met ergotherapeut
Conditioneel redeneren
Vanuit toekomstperspectief (integratief)
Ethisch redeneren
Vanuit tegenstrijdige belangen
Aan wie geeft de ergotherapeut advies?
De ergotherapeut geeft advies aan een cliënt in de ruimste zin van het woord.
Niet enkel advies ten behoeve van een persoon en zijn de directe omgeving,
maar ook aan dienstverleners, organisaties, netwerken of beleidsinstanties die
advies vragen ten behoeve van hun eigen doelgroep.
Een andere vorm van redeneren?
Staat in verband met andere vormen van redeneren
Procedureel: er is kennis nodig over medische diagnose
Pragmatisch: zicht nodig op organisatie en omgeving
Ethisch: gaat over ethische waarden zoals zelfbeschikking, gelijkheid,
rechtvaardigheid, …
…
= PERSPECTIEF
Het politieke” (tegenover “de politiek) bepaalt:
• Medische en sociale benaderingen van gezondheid en participatie
• Inzet van middelen en mogelijkheden
Politiek redeneren gaat over het begrijpen van het onstaan van ‘conflicten’
tussen groepen van mensen en ‘coöperatieve strategieën’ om conflicten te
beïnvloeden en op te lossen
(zie verder: pADL als ’middel’ = in KAART brengen)
Vraagt voortdurende kritische reflectie op persoonlijke, professionele en
politieke waarden, veronderstellingen, belangen en doelen
pADL
= political activities of daily living.
Dit benadrukt lokale omstandigheden en individuele behoeften. politiek die niet
wordt bepaald door partij-ideologieën, maar door lokale omstandigheden, de
complexiteit van verantwoording, interprofessionele relaties, gebruikers- en
zorgbehoeften, en individuele motivaties – zaken..
De focus ligt op de complexiteit van zorgbehoeften en interprofessionele relaties.
Erkenning van politiek element in het beroep
Participatie als mensenrecht
iedere mens zou de mogelijkheid moeten hebben om betrokken te zijn in
betekenisvolle activiteiten
4
