Internationaal Publiekrecht
Inhoudstafel
Inleiding 2
Bronnen 4
Subjecten 13
Aansprakelijkheid 19
Jurisdictie en immuniteiten 27
Vreedzame geschillenbeslechting 41
Vrede en veiligheid 46
Bescherming van het individu 49
Milieubescherming 57
Internationaal economisch recht 60
1

, Inleiding
Adviesprocedure voor int’l Zeerechttribunaal over klimaatsverandering en de oceanen
Sinds IR produceren de mensheid/industrielanden broeikasgassen
Broeikasgassen leiden tot opwarming van de aarde → oceanen functioneren als carbon sinks
(slorpen zogezegd CO2 op) waardoor de gevolgen van de opwarming worden uitgesteld, alsook
de gevolgen voor ons
Verschillende gevolgen:
1. Oceaan warmt op
2. Zeespiegel stijgt
3. Ijs van noord- en zuidpool smelt
4. Water verzuurt
5. Koraalri en gaan kapot
6. Visserij gaat ten onder
7. Moeilijker voor schaaldieren om hun schaal aan te maken door verzuring water
8. Bepaalde staten zullen onder water komen te staan
9. Klimaatveranderingen (orkanen, overvloedige regen…)
Zeerechtverdrag van de VN
- “de grondwet van de oceanen”
- deel 12 gaat over het marien milieu (milieubescherming)
- Kleine eilandstaten gaan zich hierop beroepen voor de rechtbank om bepaalde staten te
veroordelen dat ze hun verplichtingen niet nakomen en schade aanbrengen aan het maritiem
milieu
Kaderconventie klimaatverandering
2 materiële regimes van toepassing:
- zeerechtverdrag
- klimaatverdragen
Institutioneel luik: paar eilandstaten hebben samen een internationale organisatie opgericht
(COSIS: commission of small island states on climate change and international law)
Speci ek doel om te werken op internationaal rechtelijke aspecten van klimaatsveranderingen
Taak om verzoeken in te dienen tot consultatieve adviezen voor internationale rechtbanken
Filmpje meneer Brown, openingsstatement (COSIS)
- Bronnen internationaal recht:
verdragen (UNCLOS)
gewoonte
besluiten en resoluties van OI
eenzijdige rechtshandelingen (empty promises)
algemene beginselen
rechtspraak en rechtsleer
- Bedoeling mr. Brown: Zeerechtverdrag een grondwettelijke, fundamentele functie te geven
- Int’l recht is contractueel van aard, aangezien er geen internationale wetgever bestaat
Belet niet dat er verschillende soorten verdragen zijn met verschillende juridische implicaties
- Niet in o ciële tabellen opgenomen, maar zijn wel heel belangrijk → Resoluties
Creëren niet per se rechten en verplichtingen, maar wel rechtsgevolgen
- Wat maakt een belofte een juridisch bindende rechtshandeling? En wat maakt ze tot een
gewone politieke verklaring?
- Internationaal klimaatrechtregime: conference of the parties van het klimaatrechtenverdrag, alle
partijen bij verdrag die samenkomen om uitvoeringsbesluiten te maken
Zijn de bronnen die we kennen geschikt om bepaalde grote vraagstukken van internationale
gemeenschap e ciënt en billijk te behandelen?
Filmpje VK
- van oordeel dat het geen billijk proces is
2
 fi ffffi ffi
, - Systeem is niet goed genoeg en dus kan er niet helemaal worden ingegaan op wat de kleine
eilandstaten van u vragen
Filmpje Mozambique
- internationale organisaties
Staat
= subject internationaal recht
Heeft een regering, bevolking, afgebakend territorium
Welke regelgeving van BE staat vindt toepassing in welke internationale context
Vb. X vermoordt Y in land Z => welke regels van toepassing? Recht van het land waar de moord
is gepleegd (Z), waarvan het slachto er de nationaliteit heeft (Y) en waarvan de dader de
nationaliteit heeft (X)
Veel internationale jurisdictie
Filmpje Angelet, pleit voor Congo
- herstel interpreteren in de zin van vordering tot staking mogelijk maken (stoppen met vervuilen)
Kleine eilandstaten: staten, deel van een probleem, micro-staten, dekolonisatie zorgde voor een
xatie op het creëren van nieuwe staten, in plaats van al die kleine eilandjes te maken beter
samen 1 grotere staat gecreëerd
Een staat zijn keert zich eigenlijk tegen hen want ze hebben geen toegang in een naburige staat of
vasteland indien hun staatje zinkt
Internationale samenwerking
Diplomatiek recht, internationale betrekkingen, internationale organisaties…
Om de klimaatcrisis aan te kunnen pakken, moeten we samenwerken!
Mensenrechten zal overgeslaan worden
Preambule: overwegende dat, erkennende dat, beschouwend dat, rekening houderd met…
Staat voor het eerste artikel
In Zeerechtverdrag: verdrag moet geïnterpreteerd worden in het licht van de mensenrechten
Internationaal economisch recht
Systemische probleem: economie <=> ecologie
Decennialang duurzame ontwikkeling, maar vandaag is het een essentieel onderdeel geworden
van de internationale economie
Wat is internationaal recht? Hoe maken we dat e ciënt? Kunnen we het recht afdwingen? Zijn er
rechtbanken?
Essentiële kenmerken: er zijn geen internationale rechtbanken met een algemene rechtsmacht
Staten gaan alleen naar of voor een rechtbank als ze met de rechtsmacht van dat speci eke
orgaan hebben ingestemd.
3
fi ff ffi fi
, Bronnen van internationaal recht
Algemeen Les 2_02/10/23
Beperkt aantal formele rechtsbronnen
Art. 38 Statuut IGH (bevoegd voor interstaatse geschillen)
- Verdragen
- Internationaal gewoonterecht
- Algemene rechtsbeginselen
- Rechtspraak en rechtsleer
- Rechtshandeling van internationale organisaties (produceren secundair recht)
- Eenzijdige rechtshandelingen
! Niet exhaustief
- Beslissingen/resoluties IOs?
- Eenzijdige rechtshandelingen (vb. promises)
Hiërarchie
Primair/subsidiair
Rol algemene rechtsbeginselen
- Eerder om leemten op te vullen
Jus cogens (Art. 53 WVV)
- = de internationale openbare orde, regelen die door de hele internationale gemeenschap
aanvaardt worden waarvan niet van mag worden afgeweken (vb. Verbod op genocide)
Art. 103 HVN juncto Art. 25 HVN
- variant jus cogens
- In gevallen van con ict tussen verplichtingen van het Handvest en verplichtingen uit andere
verdragen, dan hebben de verplichtingen vanuit het Handvest voorrang
Tussen verdragen: Art. 30 WVV
- Opeenvolgende verdragen die betrekking hebben op dezelfde materie
Verhouding gewoonte/verdrag
Geen hiërarchie, maar …
- internationaal publiekrecht ontstaat uit de wil van soevereine staten, zij mogen regels
wijzigen zoals ze willen, mogelijk dat een gewoonteregel een verdragsregel kan wijzigen
- Geen hiërarchie is eigenlijk de regel
Kracht van precisie en het geschreven woord
Gewoonte
Constitutieve bestanddelen
Statuut IGH: “a general practice accepted as law”
- Ongeschreven regel, die bindend is
- <=> niet bindende gebruiken
2 bestanddelen:
- Praktijk
- Opinio iuris: de rechtsovertuiging, sive necessitatis = van sociale noodzaak
Praktijk
- Geldige gedragingen van subjecten van het IR
- Geldige? Indien een vertegenwoordiger iets doet waartoe hij/zij niet gemachtigd is, dan
kan je er geen gedraging uit a eiden dat in aanmerking komt als een gewoonte
- Doen of laten
- In de internationale betrekkingen maar ook intern, bv. nationale rechtspraak: IGH,
Jurisdictional Immunities of the State
- Duitsland tegen Italië, met een tussenkomst van Griekenland
- Gaat over WO II
- Italië onder Mussolini, stond aan e kant van Duitsland
- Mussolini omver geworpen en Italië naar de kant van de geallieerden
- Duitsland was Italië binnengedrongen en massamoorden gepleegd
- Oorlogsmisdaden door Duitsland begaan
- Duitsland heeft vredesverdragen afgesloten met de geallieerden, schadevergoeding
betaalt voor schendingen
- Maar met forfaitair bedrag zijn veel slachto ers niet vergoed geweest
4

fl fl ff
