REUMATOLOGIE
Inflammatoir vs niet-inflammatoir
Degeneratieve aandoeningen/ niet inflammatoir slijtage, verouderingsverschijnselen van het kraakbeen
- Inwendige factoren: endocrien, vasculair, neurologisch, leeftijd
- Uitwendige factoren: houdingsafwijkingen, post traumatisch, aangeboren afwijkingen
Inflammatoire aandoeningen gekenmerkt door ontsteking van synoviale membranen (primair probleem thv synovia) met
secundaire veranderingen aan bot en kraakbeen
- Infectieus
- Niet infectieus: idiopathisch, auto-immuun, kristalartritis
Pijn
4 typen pijn
- Mechanisch: belastings of houdingsgebonden
o Vooral savonds: na belasting, beter met rust (itt inflammatoire pijn)
o Kan ook snachts maar dan tgv houding
- Inflammatoir: nachtelijke pijn
o Pijn bij rust
o Nachtelijke pijn, verandering van houding is niet voldoende
o Ochtendstijfheid >1u
o Savonds geen pijn meer of duidelijk minder uitgesproken
- Neurogene pijn
o Vooral snachts optredend, dag nacht ritme niet duidelijk
o Pijn op verloop van zenuwgebied
- Functionele pijn = alle andere soorten pijn
Patroon van gewrichtsaantasting
Monoartritis, monoarticulair 1 gewricht
- Jicht, septiische artritis, hydrops biji artrose
- Maar kan ook manifest zijn van RA, sporiasis artritis en SpA
Oligoartritis, pauciarticulair 2-4 gewrichten
- Y patroon, type spondylopathieen (SpA)
- Asymmetrie
- Grote gewrichten (axiaal) + kleine gewrichten
Polyartritis, polyarticulair >5 gewrichten
- Z patroon, type RA
- Symmetrisch
- Distale aantasting > kleine gewrichten handen en voeten
Chronische monoartritis DD
- Infectieus: mycobacterien (TBC), fungi, lyme
- Inflammatoir: beginnende RA of SpA
- Gemengd mechanisch/inflammatoir: OA, post-traumatisch, chondromatosis, avasculaire necrose
Chronisch oligo of polyartritis
- Polyartralgie/milde synovitis treden eerder op bij systeemziekten bv SLE, SSc, OA
- Oligo of polysynovitis bij RA, spondyloartropathie en psoriasis artritis
Gewrichtspunctie
Indicaties Risico’s Contra indicaties
- Diagnostiek - Bloeding - Infectie
- Behandeling bv cortico - Allergische reactie - Prothese
inspuiten - Infectie
1
REUMATOLOGIE eindexamen 2022 – Fanny Derom
, Acute artritis
Relatie tussen artritis en infectie
- Infectieuze artritis micro-organisme is aantoonbaar in gewricht
o Bacterie waaronder TBC, virus, fungi
- Steriele artritis ontstaan in samenhang met infectie buiten gewricht
o Artritis ontstaan tijdens het beloop van een infectie
Infectieuze endocarditis
Ziekte van Whippel
o Artritis ontstaan na een infectie
Reactieve artritis na een infectie elders in het lichaam (spondyloartropathieen HLA B27 geassocieerd)
Acuut reuma (in aansluitiing op een keelinfectie met groep A streptokok)
Bacteriele (septische) artritis
Twee leeftijdspieken: <30j en >60j
2/3 van de septische artritis is voorafgaand reeds pathologisch gewricht bv artrose, inflammatoire artritus, recente HK
Bevorderende factoren: diabetes, immunosupressie, corticotherapie
Is een medische urgentie!!!
4 verwervingsmechanismen
- Via hematogene weg (septicemie): de besmetting van het gewricht gebeurt door de aanwezigheid van een bacterië in het
bloed, zelfs tijdelijk - meest frequente mechanisme
- Via directe inoculatie (penetrerend trauma, injectie, chirurgie ...).
- Via continuum vanuit omliggende weefsels (cellulitis, abces, septische bursitis ...).
- Via articulaire contaminatie van een osteomyelitis
Herstel bijna ad integrum indien snelle behandeling (< 24u), anders irreversibele articulaire destructie (> 24u)
Jicht
Plots acuut begin, meestal sochtends
Alle symptomen “acute inflammatie” roodheid, zwelling, warmte, pijn (“laken niet verdragen”)
Frequent MTP1 of een gewricht OL
Mogelijk koorts, misselijkheid en braken
Spontaan “genezing” binnen enkele dagen, maar recidiverend
Gewrichtspunctie: troebel, geel groen uitzicht, zeer vloeibaar, urinezuurkristallen, cultuur neg
Classificatie criteria
Zekerheidsdiagnose: aantonen urinezuurkristallen in synoviaal vocht of in tophus
Anders: 2 van de 4 klinische criteria
1. Typisch acuut aanval grote teen
2. Typische acute aanvallen ander gewricht
3. Klinisch aantonen van tophus
4. Genezing acute aanval binnen 48 uur na Colchicine, of NSAID
Het beste ogenblik om de urinezuurspiegel te meten is 2 tot 3 weken NA een aanval (interkritische fase)!!!
Behandeling jicht
- Acute aanval
o NSAIDs, cochicine (cave diarree)
- Onderhoudstherapie
o Allopurinol
o Feboxostat
- Dieet
Acute monoartritis = ontsteking van slechts 1 gewricht, ontstaan < 24 uur na begin van de gewrichtsklachten
Pseudojicht (chondrocalcinosis)
Neerslaan van calciumpyrofosfaat kristallen
Alle tekens van acute inflammatie
Vooral grote gewrichten: heup – knie doch ook pols, enkel, teen Soms algemene symptomen: T°, malaise
Spontane genezing langzaam (+/- 10-30 dagen), maar recidiverend
Tussenin mechanische klachten
2
REUMATOLOGIE eindexamen 2022 – Fanny Derom
Inflammatoir vs niet-inflammatoir
Degeneratieve aandoeningen/ niet inflammatoir slijtage, verouderingsverschijnselen van het kraakbeen
- Inwendige factoren: endocrien, vasculair, neurologisch, leeftijd
- Uitwendige factoren: houdingsafwijkingen, post traumatisch, aangeboren afwijkingen
Inflammatoire aandoeningen gekenmerkt door ontsteking van synoviale membranen (primair probleem thv synovia) met
secundaire veranderingen aan bot en kraakbeen
- Infectieus
- Niet infectieus: idiopathisch, auto-immuun, kristalartritis
Pijn
4 typen pijn
- Mechanisch: belastings of houdingsgebonden
o Vooral savonds: na belasting, beter met rust (itt inflammatoire pijn)
o Kan ook snachts maar dan tgv houding
- Inflammatoir: nachtelijke pijn
o Pijn bij rust
o Nachtelijke pijn, verandering van houding is niet voldoende
o Ochtendstijfheid >1u
o Savonds geen pijn meer of duidelijk minder uitgesproken
- Neurogene pijn
o Vooral snachts optredend, dag nacht ritme niet duidelijk
o Pijn op verloop van zenuwgebied
- Functionele pijn = alle andere soorten pijn
Patroon van gewrichtsaantasting
Monoartritis, monoarticulair 1 gewricht
- Jicht, septiische artritis, hydrops biji artrose
- Maar kan ook manifest zijn van RA, sporiasis artritis en SpA
Oligoartritis, pauciarticulair 2-4 gewrichten
- Y patroon, type spondylopathieen (SpA)
- Asymmetrie
- Grote gewrichten (axiaal) + kleine gewrichten
Polyartritis, polyarticulair >5 gewrichten
- Z patroon, type RA
- Symmetrisch
- Distale aantasting > kleine gewrichten handen en voeten
Chronische monoartritis DD
- Infectieus: mycobacterien (TBC), fungi, lyme
- Inflammatoir: beginnende RA of SpA
- Gemengd mechanisch/inflammatoir: OA, post-traumatisch, chondromatosis, avasculaire necrose
Chronisch oligo of polyartritis
- Polyartralgie/milde synovitis treden eerder op bij systeemziekten bv SLE, SSc, OA
- Oligo of polysynovitis bij RA, spondyloartropathie en psoriasis artritis
Gewrichtspunctie
Indicaties Risico’s Contra indicaties
- Diagnostiek - Bloeding - Infectie
- Behandeling bv cortico - Allergische reactie - Prothese
inspuiten - Infectie
1
REUMATOLOGIE eindexamen 2022 – Fanny Derom
, Acute artritis
Relatie tussen artritis en infectie
- Infectieuze artritis micro-organisme is aantoonbaar in gewricht
o Bacterie waaronder TBC, virus, fungi
- Steriele artritis ontstaan in samenhang met infectie buiten gewricht
o Artritis ontstaan tijdens het beloop van een infectie
Infectieuze endocarditis
Ziekte van Whippel
o Artritis ontstaan na een infectie
Reactieve artritis na een infectie elders in het lichaam (spondyloartropathieen HLA B27 geassocieerd)
Acuut reuma (in aansluitiing op een keelinfectie met groep A streptokok)
Bacteriele (septische) artritis
Twee leeftijdspieken: <30j en >60j
2/3 van de septische artritis is voorafgaand reeds pathologisch gewricht bv artrose, inflammatoire artritus, recente HK
Bevorderende factoren: diabetes, immunosupressie, corticotherapie
Is een medische urgentie!!!
4 verwervingsmechanismen
- Via hematogene weg (septicemie): de besmetting van het gewricht gebeurt door de aanwezigheid van een bacterië in het
bloed, zelfs tijdelijk - meest frequente mechanisme
- Via directe inoculatie (penetrerend trauma, injectie, chirurgie ...).
- Via continuum vanuit omliggende weefsels (cellulitis, abces, septische bursitis ...).
- Via articulaire contaminatie van een osteomyelitis
Herstel bijna ad integrum indien snelle behandeling (< 24u), anders irreversibele articulaire destructie (> 24u)
Jicht
Plots acuut begin, meestal sochtends
Alle symptomen “acute inflammatie” roodheid, zwelling, warmte, pijn (“laken niet verdragen”)
Frequent MTP1 of een gewricht OL
Mogelijk koorts, misselijkheid en braken
Spontaan “genezing” binnen enkele dagen, maar recidiverend
Gewrichtspunctie: troebel, geel groen uitzicht, zeer vloeibaar, urinezuurkristallen, cultuur neg
Classificatie criteria
Zekerheidsdiagnose: aantonen urinezuurkristallen in synoviaal vocht of in tophus
Anders: 2 van de 4 klinische criteria
1. Typisch acuut aanval grote teen
2. Typische acute aanvallen ander gewricht
3. Klinisch aantonen van tophus
4. Genezing acute aanval binnen 48 uur na Colchicine, of NSAID
Het beste ogenblik om de urinezuurspiegel te meten is 2 tot 3 weken NA een aanval (interkritische fase)!!!
Behandeling jicht
- Acute aanval
o NSAIDs, cochicine (cave diarree)
- Onderhoudstherapie
o Allopurinol
o Feboxostat
- Dieet
Acute monoartritis = ontsteking van slechts 1 gewricht, ontstaan < 24 uur na begin van de gewrichtsklachten
Pseudojicht (chondrocalcinosis)
Neerslaan van calciumpyrofosfaat kristallen
Alle tekens van acute inflammatie
Vooral grote gewrichten: heup – knie doch ook pols, enkel, teen Soms algemene symptomen: T°, malaise
Spontane genezing langzaam (+/- 10-30 dagen), maar recidiverend
Tussenin mechanische klachten
2
REUMATOLOGIE eindexamen 2022 – Fanny Derom
