Hoofdstuk 1 Inleiding
1.1 Opportuniteiten
- Nieuwe businessmodellen
- Innovaties
- Verhoogde efficiëntie
- Communicatie
- Bv Google, Apple, Facebook
Door data te analyseren kunnen deze grote spelers geld verdienen aan advertisement
omdat zij waardevolle info en algoritmes hebben
1.2 Risico’s
- Duur en complex (meerderheid mislukt)
o Belang van eerst nadenken, dan doen
- Afhankelijkheid van IS
o Wat als IS niet functioneren?
Bedrijven kwetsbaar: IS niet werkt bedrijf ligt plat
Bv Facebook, Instagram & Whatsappwerken niet
1.3 Enkele feiten
- Veel investeringen in IT
- Return on IT vs IT investment paradox: hoge investeringen ≠ altijd hogere productiviteit
1.4 Belang van coördinatie
- Communicatie en documentatie zeer belangrijk
1.5 Business-IT alignment
- Belangrijk concept in ontwikkelen van IS: Afstemmen en gelijk lopen van business- en IT-kant
- Visie ≠ implementatie
- Business: Strategie/doel van organisatie bepalen
- IT: Tool voor strategie/doel van organisatie te bereiken/ondersteunen
- Grootste probleem in veel bedrijven over de wereld
1.6 Onderscheid taak business en IT
- Management: Nood en probleem highlighten
- IT-experts: Precieze implementatie, aanwending technologie ‘auto’
- Bv Ford: Doel = sneller transport. Mensen kennen auto niet, manager moeten nood overbrengen naar
IT
1
,Hoofdstuk 2 Basisbegrippen
2.1 Begrippen IS
Hardware
= Alle apparatuur/machines die programma’s kunnen uitvoeren
- Fysiek kunnen vastnemen
- Groot of klein Bv datacenter; microchips
- Moderne IS vereisen soms grote hardware-investeringen Bv Google heeft 5 datacenters
Software
= Programma’s en algoritmes die ze voorstellen
- Niet fysiek kunnen vastnemen
- Niet per se grafische weergave Bv virus op pc
- Loopt op hardware
- = Ook data Bv Word, database
- Omzetting in machinetaal
Databases
= Collectie data in computersysteem georganiseerd voor makkelijke opslag, toegang en beheer
van data
- Vereist: Netwerk
Communicatie
= Verbinden van meerdere pc’s om te communiceren en data uit te wisselen
- Via netwerk
Informatietechnologie (IT)
= Hardware + Software + Databases + Communicatie + Mensen
- ≠ IS
- Tool, componenten combineren om IS op te bouwen
Informatiesysteem (IS)
= Set van onderling gerelateerde componenten die info verzamelen, verwerken, opslaan en
verspreiden om besluitvorming in organisatie te ondersteunen, gebruikmakende van IT
- Informatie = Data + nut
- Hersenen = IS? Ja: Input via ogen (rauwe data), hersenen verwerken data tot betekenis
(nut Informatie)
- Relevantie
o IT en IS belangrijkste tools die onderneming voorhanden hebben om:
Operationele & strategische besluitvormingsprocessen te ondersteunen
Efficiëntie & effectiviteit: Kosten besparen + extra inkomsten verwerven
o Bv Amazon: eerst fysieke boekenwinkel, nu grote retailer; Netflix: eerst videotheek
o Voor maatschappij:
Kleine ondernemingen & multinationals: IS gebruiken om info te bewaren,
verwerken en rapporteren om processen te ondersteunen
Aanwezig in hele maatschappij
Verandering in verwachtingen van klanten Betere en real-time
voorzieningen door gebruik van IT en IS Bv Bpost, NMBS
2
, 2.2 Begrippen informatica
Informatica
= Wetenschap van informatieverwerking met pc’s
Wetenschappelijk onderbouwen van zaken als:
- Programmeren van pc’s en ontwerp van programmeertalen
= Het maken van programma, structureren van instructies zodat machine die kan
uitvoeren in een programmeertaal (dus niet direct in machinetaal)
o Het schrijven ve programma:
Probleem definiëren
Ontwerpen van oplossing
Oplossing is meestal algoritme
Programmeren
Testen
Documenten
EN onderhoud
- Opslag van info
- Algoritmes voor oplossen van computationele problemen
- Complexiteit en schaalbaarheid van algoritmes zelf
3
, Hoofdstuk 3 Algoritmes
1. Begrip
- Reeks stappen die bepaalt hoe taak wordt uitgevoerd, hoe tot oplossing wordt gekomen
o Stappen Elementaire handelingen
o Hoe taak wordt uitgevoerd Hoe een doel wordt bereikt vanaf beginsituatie
- Bv recept, origami, wiskundige algoritmes
- Definitie binnen informatica
= Een geordende reeks ondubbelzinnige, uitvoerbare stappen die een eindig proces
beschrijven
o Toepassingsgebied: wiskunde of computeralgoritmes
o Componenten:
Geordend Volgorde stappen moet duidelijk zijn, kunnen tegelijkertijd gebeuren
Ondubbelzinnig Voor iedereen zelfde betekenis, niet anders interpreteerbaar Bv
recept: wat is zachtjes?
Uitvoerbaar Geen onmogelijke instructies Bv delen door 0
Eindig Stopconditie nodig
- Oplossingsmethode Veel gelijkaardige situaties met hetzelfde algoritme op te lossen
door gebruik te maken van methode
- vs. Programma
= Stelt algoritme voor, is representatie van algoritme
o Informele definitie: Ook mogelijk niet-eindigende stappenreeks
- vs. Proces
= Activiteit waarbij programma/algoritme wordt uitgevoerd
2. Algoritme representaties
- Algoritme = Abstract Manier vinden om dit concreet weer te geven
- Representatie vereist precies gedefinieerde primitieven:
= Bouwstenen waarmee representaties van algoritmes kunnen worden samengesteld
o Precies gedefinieerd:
Ondubbelzinnige instructies: Voldoende nauwkeurig en gedetailleerd
Vermijden communicatieproblemen: Natuurlijke talen!
Doel van definiëren in wetenschap
o Twee delen:
Syntax: Symbolische representatie Bv ‘lucht’ (5 letters’
Semantiek: Betekenis Bv gas dat overal rondom ons op wereld aanwezig is
3. Programmeertaal
= Verzameling primitieven + verzameling regels voor manier waarop primitieven kunnen
gecombineerd worden (grammatica)
Higher level Lower level
- Meer abstract hulpmiddel om - Weinig abstractie
instructies te programmeren - Niet vanzelfsprekend om te
- Makkelijker voor iedereen om te kunnen lezen
begrijpen Staat verder weg bij taal - Dichter bij pure machine taal
van machine
4
1.1 Opportuniteiten
- Nieuwe businessmodellen
- Innovaties
- Verhoogde efficiëntie
- Communicatie
- Bv Google, Apple, Facebook
Door data te analyseren kunnen deze grote spelers geld verdienen aan advertisement
omdat zij waardevolle info en algoritmes hebben
1.2 Risico’s
- Duur en complex (meerderheid mislukt)
o Belang van eerst nadenken, dan doen
- Afhankelijkheid van IS
o Wat als IS niet functioneren?
Bedrijven kwetsbaar: IS niet werkt bedrijf ligt plat
Bv Facebook, Instagram & Whatsappwerken niet
1.3 Enkele feiten
- Veel investeringen in IT
- Return on IT vs IT investment paradox: hoge investeringen ≠ altijd hogere productiviteit
1.4 Belang van coördinatie
- Communicatie en documentatie zeer belangrijk
1.5 Business-IT alignment
- Belangrijk concept in ontwikkelen van IS: Afstemmen en gelijk lopen van business- en IT-kant
- Visie ≠ implementatie
- Business: Strategie/doel van organisatie bepalen
- IT: Tool voor strategie/doel van organisatie te bereiken/ondersteunen
- Grootste probleem in veel bedrijven over de wereld
1.6 Onderscheid taak business en IT
- Management: Nood en probleem highlighten
- IT-experts: Precieze implementatie, aanwending technologie ‘auto’
- Bv Ford: Doel = sneller transport. Mensen kennen auto niet, manager moeten nood overbrengen naar
IT
1
,Hoofdstuk 2 Basisbegrippen
2.1 Begrippen IS
Hardware
= Alle apparatuur/machines die programma’s kunnen uitvoeren
- Fysiek kunnen vastnemen
- Groot of klein Bv datacenter; microchips
- Moderne IS vereisen soms grote hardware-investeringen Bv Google heeft 5 datacenters
Software
= Programma’s en algoritmes die ze voorstellen
- Niet fysiek kunnen vastnemen
- Niet per se grafische weergave Bv virus op pc
- Loopt op hardware
- = Ook data Bv Word, database
- Omzetting in machinetaal
Databases
= Collectie data in computersysteem georganiseerd voor makkelijke opslag, toegang en beheer
van data
- Vereist: Netwerk
Communicatie
= Verbinden van meerdere pc’s om te communiceren en data uit te wisselen
- Via netwerk
Informatietechnologie (IT)
= Hardware + Software + Databases + Communicatie + Mensen
- ≠ IS
- Tool, componenten combineren om IS op te bouwen
Informatiesysteem (IS)
= Set van onderling gerelateerde componenten die info verzamelen, verwerken, opslaan en
verspreiden om besluitvorming in organisatie te ondersteunen, gebruikmakende van IT
- Informatie = Data + nut
- Hersenen = IS? Ja: Input via ogen (rauwe data), hersenen verwerken data tot betekenis
(nut Informatie)
- Relevantie
o IT en IS belangrijkste tools die onderneming voorhanden hebben om:
Operationele & strategische besluitvormingsprocessen te ondersteunen
Efficiëntie & effectiviteit: Kosten besparen + extra inkomsten verwerven
o Bv Amazon: eerst fysieke boekenwinkel, nu grote retailer; Netflix: eerst videotheek
o Voor maatschappij:
Kleine ondernemingen & multinationals: IS gebruiken om info te bewaren,
verwerken en rapporteren om processen te ondersteunen
Aanwezig in hele maatschappij
Verandering in verwachtingen van klanten Betere en real-time
voorzieningen door gebruik van IT en IS Bv Bpost, NMBS
2
, 2.2 Begrippen informatica
Informatica
= Wetenschap van informatieverwerking met pc’s
Wetenschappelijk onderbouwen van zaken als:
- Programmeren van pc’s en ontwerp van programmeertalen
= Het maken van programma, structureren van instructies zodat machine die kan
uitvoeren in een programmeertaal (dus niet direct in machinetaal)
o Het schrijven ve programma:
Probleem definiëren
Ontwerpen van oplossing
Oplossing is meestal algoritme
Programmeren
Testen
Documenten
EN onderhoud
- Opslag van info
- Algoritmes voor oplossen van computationele problemen
- Complexiteit en schaalbaarheid van algoritmes zelf
3
, Hoofdstuk 3 Algoritmes
1. Begrip
- Reeks stappen die bepaalt hoe taak wordt uitgevoerd, hoe tot oplossing wordt gekomen
o Stappen Elementaire handelingen
o Hoe taak wordt uitgevoerd Hoe een doel wordt bereikt vanaf beginsituatie
- Bv recept, origami, wiskundige algoritmes
- Definitie binnen informatica
= Een geordende reeks ondubbelzinnige, uitvoerbare stappen die een eindig proces
beschrijven
o Toepassingsgebied: wiskunde of computeralgoritmes
o Componenten:
Geordend Volgorde stappen moet duidelijk zijn, kunnen tegelijkertijd gebeuren
Ondubbelzinnig Voor iedereen zelfde betekenis, niet anders interpreteerbaar Bv
recept: wat is zachtjes?
Uitvoerbaar Geen onmogelijke instructies Bv delen door 0
Eindig Stopconditie nodig
- Oplossingsmethode Veel gelijkaardige situaties met hetzelfde algoritme op te lossen
door gebruik te maken van methode
- vs. Programma
= Stelt algoritme voor, is representatie van algoritme
o Informele definitie: Ook mogelijk niet-eindigende stappenreeks
- vs. Proces
= Activiteit waarbij programma/algoritme wordt uitgevoerd
2. Algoritme representaties
- Algoritme = Abstract Manier vinden om dit concreet weer te geven
- Representatie vereist precies gedefinieerde primitieven:
= Bouwstenen waarmee representaties van algoritmes kunnen worden samengesteld
o Precies gedefinieerd:
Ondubbelzinnige instructies: Voldoende nauwkeurig en gedetailleerd
Vermijden communicatieproblemen: Natuurlijke talen!
Doel van definiëren in wetenschap
o Twee delen:
Syntax: Symbolische representatie Bv ‘lucht’ (5 letters’
Semantiek: Betekenis Bv gas dat overal rondom ons op wereld aanwezig is
3. Programmeertaal
= Verzameling primitieven + verzameling regels voor manier waarop primitieven kunnen
gecombineerd worden (grammatica)
Higher level Lower level
- Meer abstract hulpmiddel om - Weinig abstractie
instructies te programmeren - Niet vanzelfsprekend om te
- Makkelijker voor iedereen om te kunnen lezen
begrijpen Staat verder weg bij taal - Dichter bij pure machine taal
van machine
4