samenvatting personen met een beperking

Personen met een beperking

Hoofdstuk 1


1. DE UNIVERSELE VERKLARING VAN DE R ECHTEN VAN DE MENS
• 30 artikelen
• 1948 UVRM basis voor mensenrechteninstrumenten voor
• VN
• Raad van Europa
• Organisatie van Amerikaanse Staten
• Afrikaanse Unie
• Bron voor vele internationale verdragen en grondwetten -> bindend
• Minachting voor mensenrechten heeft geleid tot barbaarse handelingen
• Mensenrechten zijn een plicht van iedereen: regering, individu of maatschappelijk orgaan

2. RECHTEN VAN PERSONEN MET EEN HANDICAP
2006 New York




VN-verdrag inzake de
Rechten van Personen met een handicap



2009 België ondertekent
= bindend



3. RECHTSTREEKSE GEVOLGEN VOOR DE SECTOR PERSONEN MET EEN BEPERKING
Perspectiefplan 2020
• ‘zoveel mogelijk gewoon in de samenleving en zo weinig mogelijk uitzonderlijk en afzonderlijk’
• Ommezwaai in het beleid!
• Verschenen in 2016
• Nieuw ondersteuningsbeleid voor personen met een handicap
• Volwaardige burgers – persoonlijke autonomie
• Rechten en capaciteiten respecteren
• Deelnemen aan samenleving > samenleving helpt dit te kunnen
• Hulp- en zorgbehoevend

2 grote doelstellingen:
ZORGGARANTIE
• voor personen met een handicap met de grootste ondersteuningsnood
• lange wachtlijsten
VRAAGGESTUURDE ZORG VOOR GEÏNFORMEERDE GEBRUIKERS
• Middelen en instrumenten om zorg zelf in handen te nemen
• Betrekken bij besluitvormingsprocessen rond zorg & ondersteuning
• Informatieverlening = beter zelf keuzes maken
• Voortraject: ondersteuningsplan opstellen (evolueren)

4. HET VLAAMS AGENTSCHAP VOOR PERSONEN MET EEN HANDICAP
 Overheidsdienst die alle ondersteuning organiseert die de Vlaamse overheid besteedt aan personen met een
handicap en hun gezin
 Doel
o Participatie, integratie & gelijke kansen bevorderen
o Zo groot mogelijke autonomie en levenskwaliteit

, Personen met een beperking
 Voor wie?
o < 65 jaar bij aanvraag
o In België
o Speciale commissie ~ definitie handicap

4.1 G EHANTEERDE DEFINITIE HANDICAP
 Langdurig en belangrijk participatieprobleem
ten gevolge van :
 Samenspel tussen functiestoornissen (mentaal, psychisch, lichamelijk, zintuigelijk)
 Beperkingen bij het uitvoeren van activiteiten
 Andere persoonlijke en externe factoren

= Elk langdurig en belangrijk participatieprobleem van een persoon dat te wijten is aan het samenspel tussen
functiestoornissen van mentale, psychische, lichamelijke of zintuiglijke aard, beperkingen bij het uitvoeren van
activiteiten en persoonlijke en externe factoren.

Hoe ondersteuning vragen?
 Minderjarigen via Intersectorale toegangspoort (ITP) van Integrale Jeugdhulp
 Meerderjarigen via aanvraagprocedure VAPH

4.2 Takenpakket
 Uitwerking en evaluatie van het beleid
 Behandeling aanvragen voor tegemoetkomingen voor hulpmiddelen en aanpassingen aan de woning of
wagen en aanvragen voor het persoonsvolgend budget voor meerderjarigen
 Stelt persoonsvolgende budgetten ter beschikking en ziet toe op de besteding ervan
 Erkent en vergunt diensten en voorzieningen die personen met een handicap begeleiden of opvangen
 Stemt de vraag naar zorg en ondersteuning af op het aanbod via regionaal overleg met gebruikers, diensten
en voorzieningen.

4.2.1 Takenpakket VAPH
 Diensten en voorzieningen
 Subsidiering toekennen
 Hulpmiddelen en aanpassingen (toekenning organiseren)
 individuele materiële bijstand bv. aanpassing huis/wagen …
 Persoonsvolgende financiering (PVB)
 thuis wonen => assistentie ‘inkopen’
 Rechtstreeks toegankelijke hulp (RTH)


hoofdstuk 2


1. Begripsomschrijving
Definitie ‘mentale beperkingen’ is vaak veranderd !
 Negatieve benamingen leggen de
• Innocenti (onschuldigen) nadruk op achterstand,
• Later: debielen, idioten of imbecielen onvolledige persoonlijkheid,
• Medici praatten over ‘oligofrenen’ (psychiatrie ‘Kraeplin’). geretardeerdheid ...
• Mentaal of geestelijk gehandicapt
• In NL => ‘zwakzinnigheid’  Identiteit vormt zich vanuit
karakter, opvoeding & andere
2. Definitie mentale handicap ervaringen

, Personen met een beperking
= Een mentale handicap heeft iemand die op verstandelijk gebied beduidend beneden het gemiddelde
functioneert, wanneer dit tot uitdrukking komt tijdens de ontwikkelingsperiode en samen gaat met een tekort
in aangepast gedrag.

• Substantiële beperking in verstandelijk functioneren (verwerven en aanwenden van vaardigheden)
• Beperking in het intellectueel functioneren (IQ < 70-75)
• Onstaan tijdens ontwikkelingsfase (-18 jaar)
• Aangepast gedrag = maatstaven inzake rijping, leren, persoonlijke onafhankelijkheid en sociale
verantwoordelijkheid (cfr peergroup)

3. Mogelijke oorzaken
Biologisch factoren
• Chromosomale afwijkingen
• Stoornissen door genmutaties
• Perinatale oorzaken (zuurstof te kort, bloeduitstorting…)
• Postnatale oorzaken ( infectieziektes, trauma aan schedel/hersenen)

Sociaal-culturele factoren
• Vooral bij kinderen met een licht mentale handicap
• Sociaal-ecomische context
(slechte sociale omstandigheden leiden tot slechtere uitgangsposities bij de intrede in de school.)
• Mishandeling
• Shaken-infant
• Ondervoeding of ernstige voedinsgsstoornissen
Combinatie beide factoren werkt versterkend

4. Indeling in niveaus
4 niveaus waarop hulpverlening (onderwijs, tewerkstelling, dagbesteding, begeleiding) wordt georganiseerd

1. Lichte mentale handicap
2. Matige mentale handicap
3. Ernstige mentale handicap
4. Zeer ernstige mentale handicap
• Kijk steeds naar de persoon!

Terugkerende kenmerken
• Beperkte exploratiedrang (er is weinig nieuwsgierigheid naar nieuwe dingen en spontane ontdekkingen)
• Beperkte innerlijke aanspreekbaarheid
• Emotionele kwetsbaarheid (zich snel bedreigd of aangevallen voelen)
• Vasthouden aan het bekende (vertrouwde gewoontes en patronen, fixaties naar interesses.)

5. Indeling in ontwikkelingsdomeinen
Verschillende ontwikkelingsdomeinen:

• Cognitieve ontwikkeling
• Motorische ontwikkeling
• Sociaal-emotionele ontwikkeling
• Communicatie
• Onderwijs
• Seksuele ontwikkeling

6. Personen met een licht mentale beperking
• Grootste groep (80-85%)
• IQ 55-75