GASTRO-INTESTINAAL
SLOKDARM
SLOKDARMFUNCTIE
1) Aboraal transport van bolus en speeksel
2) Voorkomen reflux van maaginhoud
Gebeurd via:
- Peristaltiek = proximale contractie + distale relaxatie
Primair: slikken
Secundair: eten komt terug naar slokdarm doorheen sfincter
- Sfinctermechanismen
Cricofaryngeus
GES = gastro-oesofagale sfincter
- Neuronale controle
SYMPTOMEN BIJ SLOKDARMPATHOLOGIE
1) Dysfagie = slikproblemen bij vast/ vloeibaar voedsel
hoog: blijven steken
laag: niet goed kunnen inslikken
2) Odynofagie = pijn bij slikken
3) Regurgitatie = terugkomen van voeding onmiddellijk na inslikken
4) Pyrosis = branderig gevoel achter borstbeen
5) Aspiratie = voeding uit maag of slokdarm komt terug in mond en gaat dan in de longen
6) Gewichtsverlies = niet eten door pijn, slechte passage, geen eetlust
7) Bloedverlies = ontsteking van slijmvlies
8) Globusgevoel = gevoel dat iets in de keel blijft steken
9) Halitose = slechte mondgeur door ziekte
ZIEKTEN VAN DE SLOKDARM
- Motorische stoornis: achalasie
- Gastro-oesofagale refluxziekte (GERD)
- Tumoren (carcinoom, leiomyoma)
HIATUS HERNIA
Deel van maag komt in thoraxholte Asymptomatisch
Glijbreuk Soms refluxziekte bij obese mensen
Para-oesofagale hernia: deel van de maag
schuift omhoog
Therapie zelden nodig
1
, ACHALASIE
Motorische stoornis Dysfagie (vast en vloeibaar)
Progressieve ziekte Retrosternale pijn door contracties
Geen peristaltiek in slokdarm Regurgitatie
Simultane contracties Vermagering
GES dilateert niet en heeft te hoge rust tonus Nachtelijk hoesten
Progressieve obstructie slokdarm door stilstaand eten Pneumonie
Diagnose Oorzaak: denervatie inhibitorische neuronen door progressieve
- Röntgen met Barium degeneratie van ganglion cellen thv myenterische plexus in slokdarmwand
- Gastroscopie - 1°: idiopatisch (oorzaak onbekend, genetisch, auto-immuun?)
- Manometrie met hoge resolutie - 2°: ziekte van Chages (trypanosoma cruzi), sarcoidose, amyloidose
- Medicatie => gladde spieren relaxeren => sfincter open Genetische predispositie => omgeving kan immuunrespons starten in
MAAR: geen nut lichaam => ALen vallen remmende neuronen aan
- Endoscopische dilatatie: ballon in sfincter opblazen
MAAR: risico op slijmvlies kapot trekken, perforatie, infectie en
bloedingen
- Perorale oesofagomyotomie (POEM): spierlaag dicht bij sfincter
kapot snijden + mucosa sluiten met clips
- Chirurgische oesofagomytomie: spier doorsnijden
- Botulinetoxine spuiten in sfincter => relaxatie gladde spieren
2
, GERD = gastro-oesofagale refluxziekte = oesofagitis
Ontsteking mucosa in slokdarm Pyrosis
Vooral distaal dicht bij de maag Regurgitatie
Aandoening waarbij reflux symptomen geeft Retrosternale pijn
Risico: hoge BMI, roken, genetica Epigastrische pijn
Diagnose: Oorzaak:
- Endoscopie - Slokdarm te lang blootgesteld aan zure maaginhoud
- 24 uur pH-meting - Maagreflux (+/- gal)
Abrupte onset van slokdarm verzuring door individuele reflux - Zuur & pepsine => ontsteking epitheel => oppervlakkige erosies &
events ulcera ((sub)mucosa)
Lagere klaring van pH nadat reflux stopt
> te weinig speeksel
> peristaltische disfunctie
Tijd meten dat slokdarm pH < 4 is
Complicaties: Behandeling:
- Ontsteking mucosa - Algemeen (rookstop, gewichtafname,…)
- Strictuur: vernauwing slokdarm door littekenweefsel - Protonpomp inhibitoren => zuurproductie maag
- Bloedingen stoppen => minder reflux & ontsteking
- Barrett: mucosale metaplasie - Fundoplicatio van Nissen: slokdarm wegtrekken
- Kanker -> maag rond slokdarm draaien -> toenaaien
Risico: reflux verhogen bij slechte uitvoering
Enkel als PPI niet werkt
- Endoscopische procedures
3
, Oraal Faryngo-laryngaal Pulmonair Andere
Dentale Hees Chronische hoest Slaap
erosies Globus sensatie Asthma Slaapapnea
Zere keel Aspiratie Angina
Stemband irritatie, Pulmonaire fibrose
poliep of granuloma Herhaaldelijke
Posterieure laryngitis pneumonie
Klinisch spectrum
pathogenese:
4 fasen 1) Transiente relaxaties
2) Insufficiënte sfincterdruk
3) Hiatale hernia
4) Onvoldoende volume klaring (persitaltiek daalt)
5) Onvoldoende pH klaring (speeksel daalt, buffer daalt)
6) Vertraagde maaglediging
TLESR: transient lower eosophagus sphincter relaxation
= abrupte onset en offset van complete relaxatie van LES die niet
door slikken komt => reflux episode
4
SLOKDARM
SLOKDARMFUNCTIE
1) Aboraal transport van bolus en speeksel
2) Voorkomen reflux van maaginhoud
Gebeurd via:
- Peristaltiek = proximale contractie + distale relaxatie
Primair: slikken
Secundair: eten komt terug naar slokdarm doorheen sfincter
- Sfinctermechanismen
Cricofaryngeus
GES = gastro-oesofagale sfincter
- Neuronale controle
SYMPTOMEN BIJ SLOKDARMPATHOLOGIE
1) Dysfagie = slikproblemen bij vast/ vloeibaar voedsel
hoog: blijven steken
laag: niet goed kunnen inslikken
2) Odynofagie = pijn bij slikken
3) Regurgitatie = terugkomen van voeding onmiddellijk na inslikken
4) Pyrosis = branderig gevoel achter borstbeen
5) Aspiratie = voeding uit maag of slokdarm komt terug in mond en gaat dan in de longen
6) Gewichtsverlies = niet eten door pijn, slechte passage, geen eetlust
7) Bloedverlies = ontsteking van slijmvlies
8) Globusgevoel = gevoel dat iets in de keel blijft steken
9) Halitose = slechte mondgeur door ziekte
ZIEKTEN VAN DE SLOKDARM
- Motorische stoornis: achalasie
- Gastro-oesofagale refluxziekte (GERD)
- Tumoren (carcinoom, leiomyoma)
HIATUS HERNIA
Deel van maag komt in thoraxholte Asymptomatisch
Glijbreuk Soms refluxziekte bij obese mensen
Para-oesofagale hernia: deel van de maag
schuift omhoog
Therapie zelden nodig
1
, ACHALASIE
Motorische stoornis Dysfagie (vast en vloeibaar)
Progressieve ziekte Retrosternale pijn door contracties
Geen peristaltiek in slokdarm Regurgitatie
Simultane contracties Vermagering
GES dilateert niet en heeft te hoge rust tonus Nachtelijk hoesten
Progressieve obstructie slokdarm door stilstaand eten Pneumonie
Diagnose Oorzaak: denervatie inhibitorische neuronen door progressieve
- Röntgen met Barium degeneratie van ganglion cellen thv myenterische plexus in slokdarmwand
- Gastroscopie - 1°: idiopatisch (oorzaak onbekend, genetisch, auto-immuun?)
- Manometrie met hoge resolutie - 2°: ziekte van Chages (trypanosoma cruzi), sarcoidose, amyloidose
- Medicatie => gladde spieren relaxeren => sfincter open Genetische predispositie => omgeving kan immuunrespons starten in
MAAR: geen nut lichaam => ALen vallen remmende neuronen aan
- Endoscopische dilatatie: ballon in sfincter opblazen
MAAR: risico op slijmvlies kapot trekken, perforatie, infectie en
bloedingen
- Perorale oesofagomyotomie (POEM): spierlaag dicht bij sfincter
kapot snijden + mucosa sluiten met clips
- Chirurgische oesofagomytomie: spier doorsnijden
- Botulinetoxine spuiten in sfincter => relaxatie gladde spieren
2
, GERD = gastro-oesofagale refluxziekte = oesofagitis
Ontsteking mucosa in slokdarm Pyrosis
Vooral distaal dicht bij de maag Regurgitatie
Aandoening waarbij reflux symptomen geeft Retrosternale pijn
Risico: hoge BMI, roken, genetica Epigastrische pijn
Diagnose: Oorzaak:
- Endoscopie - Slokdarm te lang blootgesteld aan zure maaginhoud
- 24 uur pH-meting - Maagreflux (+/- gal)
Abrupte onset van slokdarm verzuring door individuele reflux - Zuur & pepsine => ontsteking epitheel => oppervlakkige erosies &
events ulcera ((sub)mucosa)
Lagere klaring van pH nadat reflux stopt
> te weinig speeksel
> peristaltische disfunctie
Tijd meten dat slokdarm pH < 4 is
Complicaties: Behandeling:
- Ontsteking mucosa - Algemeen (rookstop, gewichtafname,…)
- Strictuur: vernauwing slokdarm door littekenweefsel - Protonpomp inhibitoren => zuurproductie maag
- Bloedingen stoppen => minder reflux & ontsteking
- Barrett: mucosale metaplasie - Fundoplicatio van Nissen: slokdarm wegtrekken
- Kanker -> maag rond slokdarm draaien -> toenaaien
Risico: reflux verhogen bij slechte uitvoering
Enkel als PPI niet werkt
- Endoscopische procedures
3
, Oraal Faryngo-laryngaal Pulmonair Andere
Dentale Hees Chronische hoest Slaap
erosies Globus sensatie Asthma Slaapapnea
Zere keel Aspiratie Angina
Stemband irritatie, Pulmonaire fibrose
poliep of granuloma Herhaaldelijke
Posterieure laryngitis pneumonie
Klinisch spectrum
pathogenese:
4 fasen 1) Transiente relaxaties
2) Insufficiënte sfincterdruk
3) Hiatale hernia
4) Onvoldoende volume klaring (persitaltiek daalt)
5) Onvoldoende pH klaring (speeksel daalt, buffer daalt)
6) Vertraagde maaglediging
TLESR: transient lower eosophagus sphincter relaxation
= abrupte onset en offset van complete relaxatie van LES die niet
door slikken komt => reflux episode
4
