samenvatting TAB 2.2 heelkundige pathologie

TAB 2.2 HEELKUNDIGE
PATHOLOGIE
DR. MISTEANS

1. DE HEELKUNDIGE PATIËNT: ALGEMENE PRINCIPES

1.1 PREOPERATIEF RISICO OP VERHOOGDE POSTOPERATIEVE MORTALITEIT (STERFTE)

 Postoperatieve mortaliteit = belangrijkste parameters van het bepalen van de kwaliteit van
heelkundige zorgen
 Naast de ernst van de aandoening zijn er ook andere factoren
o Leeftijd, geslacht, gewicht, allergie, levensstijl (roken, drinken)
o  wordt door anamnese gekend
o Bloedonderzoek moet ook gebeuren voor operatie alles goed nakijken
o Essentieel dat de anamnese en het klinisch onderzoek goed uitgevoerd worden

1.2 TECHNIEKEN OM HET OPERATIERISICO TE VERMINDEREN

 Goede voorbereiding
 Minimale invasieve technieken  doormiddel van een scoop (minder bloeding, kleiner litteken, sneller
herstel & ontslag)
 Endoscopische benadering (da Vinci robot) (heel precies)
 Voor orthopedische ingrepen via de arthroscoop  wordt de gewrichtsholte gevuld met een
fysiologische oplossing

1.3 POSTOPERATIEVE COMPLICATIES

 Bij oudere patiënten is dit risico hoger dan bij jonge patiënten (hebben sneller bijkomende
aandoeningen)
 Shock en hypotensie
o Gevolg van bloedverlies(zeker als bloedvaten niet meer zo elastisch zijn)
 Diep veneuze trombose  DVT
o Patiënten met een verhoogde stollingsneiging (soms erfelijk)
o Oorzaken  uitdroging, tumoren, immobilisme, trauma
 Atelectase
o =samenvallen van een longsegment, een kwab of zelfs een hele long als de bijhorende
bronchus is afgesloten door een mucusprop
o Irritatie van de luchtwegen  ophoesten doet pijn
 Aspiratiepneumonie
o Ontstaat door aspiratie van de maaginhoud in de trachea  risico hoger als de maag niet
leeg is
o Patiënt moet nuchter zijn om dit te voorkomen
o Oppassen patiënten met slikstoornissen als gevolg van CVA
 Verwardheid en delirium
o Kunnen op elke leeftijd optreden  maar vaker bij ouderen
o Bij hartoperaties = risico is groter
 Decubitus




1

, o Langdurige bedlegerigheid  botontkalking

2. HEELKUNDE VAN BEENDEREN EN GEWRICHTEN

2.1 TRAUMATOLOGIE: FRACTUREN


2.1.1 SYMPTOMEN, TEKENS EN DIAGNOSTIEK VAN FRACTUREN
 Fractuur = breuk in het bot  vaak gekenmerkt door pijn, vervorming, abnormale beweeglijkheid,
botcrepitaties en functieverlies
 Meestal door de bloeding ook zwelling
 Goede radiografie = essentieel
 Osteoporose  belangrijk risicofactor van fracturen
o Sterkte bot is verminderd
o Risicofactoren (ouderdom, alcohol, roken ,vrouwelijk geslacht)
o Preventie  vitaminen D, calcium en beweging
 Diagnose gesteld door meting van de dichtheid van het bot of beenderdensitometrie door absorptie
van gammastralen


2.1.2 CLASSIFICATIE VAN FRACTUREN
 Onderverdeeld worden naar
o De richting (dwars, schuin, spiraalvormig)
o Open VS gesloten
o Anatomische plaats
 Sommige beenderen hebben bijzondere fracturen die vaak voorkomen
o Heup, knie, enkel, schouder


2.1.3 DE HELING VAN EEN FRACTUUR
 Bloedvatvoorziening speelt hier een bijzondere rol
o Bij een fractuur scheuren de vaten  hematoom, bloedcollectie ontstaan
 Fractuur meestal na 6 weken vast  gipsverband verwijderen en mobilisatie oef
 Bij kinderen herstellen fracturen zich sneller
 Aantal factoren die een heling remmen
o Fragement bewegelijk
o Fragementen geen contact met elkaar maken (weke delen er tussen)
o Infectie  risico hoog bij open fractuur


2.1.4 BEHANDELING VAN FRACTUREN: ALGEMEEN
 Behandeling hangt van de plaats, de ernst, betrokkenheid van een gewricht, toestand patiënt (coma,
shock…)
 Pijnstilling en een relatieve immobilisatie
o Bij vingers en tenen kunnen de delen ernaast dienen als natuurlijke spalk
o Andere fracturen  striktere immobilisatie
 Gipsverband  delen kunnen niet bewegen
 Sommige fracturen heelkundig behandelen
o Vereist vrijwel altijd narcose
 Complicaties ouderen




2

, o Verwardheid, luchtwegen en urineweginfectie, risico DVT


2.1.5 COMPLICATIES VAN FRACTUREN
 De heling (ontstaan van callus)
 Na de heling kan een Südeck atrofie ontstaan
 Septische artritis
o Een open trauma of operatie en hematogeen


2.1.6 BEHANDELING VAN VEEL VOORKOMENDE FRACTUREN
 Wervels
o Gevolg ernstig trauma
o Ruggenmerg beschermd houden
o Stabiele wervelfracturen  behandeld met rust gedurende enige weken
o Instabiele fracturen  terrein neurochirurgie of een orthopedisch chirurg
 Schedel
o Kan aanleiding geven tot langdurige hoofdpijn
o Kan aanleiding geven tot onomkeerbare neurologische gevolgen met zware invaliditeit
o Epiduraal hematoom  epidurale bloeding
o Subdurale bloeding  bij oudere epiduraal hematoom maar vertraagd  ontwikkeld zich in
weken  verwardheid is een teken
 Ribben
o Pijnlijk maar meestal niet ernstig
o Verband kan helpen maar belet de ademhaling
o Letten op achterliggende organen
 Clavicula
o Gevolg van een val op de schouder tijdens sporten
o Behandeld met cijfer 8 verband of met een draagdoek
 Ulna
o Veel voorkomende fractuur
o Gipsverband +/- 6 weken
 Radius
o Kan mogelijk de radiuskop breken
o Gips meestal niet nodig  draagdoek volstaat
 Pols
o Reductie onder lokale anesthesie met gipsverband volstaat
 Scaphoid
o Val op de pols
o Zwelling en pijn minder dan bij een klassiek polsfractuur
o Moet goed onderzocht worden  kan tot 12weken worden geïmmobiliseerd
 Duim
o Ski-duim
 Metacarpalen
o Gevolg van rechtstreeks impact (boksen)
o Weinig functieverlies
 Vingers
o Vinger spalken aan vinger er naast
o Mallet vingers is de aanhechting van de strekpees aan het distale kootje afgebroken




3