Samenvatting OK1: Klasmanagement

KLASMANAGEMENT
DEEL 1: OVERKOEPELENDE KADERS
HOOFDSTUK 1
Definitie klasmanagement:

- Het treffen van maatregelen en voorzieningen die noodzakelijk zijn om een omgeving in het
leven te roepen én te handhaven waarin onderwijzen én leren kunnen plaatsvinden
- Vlot ordeproblemen kunnen oplossen – beter voorkomen dan genezen

Klasmanagement en taakgerichtheid

- De taakgerichtheid van leerlingen kan gemeten worden
o De leraar creëert deze omgeving
o Wordt gemeten a.d.h.v. taakgerichte leertijd
 De tijd dat de leerlingen effectief bezig zijn
- Taakgerichtheid in schoolse context:
o De mate waarin leerlingen openstaan voor het werk dat de leraar geeft
o Kan hoog of laag zijn

Klasmanagement en goed lesgeven

- Verschillende strategieën om taakgerichtheid en leerrendement te verhogen bij lln
o Lesdoelen en leerinhoud
 Duidelijke doelen vooropstellen
 Het nut en het belang van leerinhouden benadrukken
 Leerstof laten aansluiten bij de leefwereld van jongeren
 Coherentie tussen lesonderdelen
 Kaderen van de les in het grotere geheel
o Keuze en uitvoering van werkvormen
 Activerende werkvormen hanteren/ doe – activiteiten organiseren
 Leeractiviteiten qua niveau aanpassen
 Differentiatie inbouwen
 Groepswerk organiseren
 Duidelijke instructies
 Gerichte vraagstellingen inbouwen
o Begeleiding door en de stijl van de leraar
 Hoge leerverwachting bij lln en maximaliseren van leerkansen
 Succeservaringen realiseren
 Effectieve feedback
 Positief klasklimaat
 Investeren in een positief leraar-leerlingrelaties
 Humor gebruiken/ enthousiast voor de klas staan




KLASMANAGEMENT 21-22

,Basiselementen van doeltreffend klasmanagement

- 4 basiselementen voor doeltreffend klasbeheer:
o Controle
 De leraar weet op elk moment wat er in de klas
gebeurt
 Goede klasorganisatie, houdt oogcontact/ toezicht
 Reageren op ordeverstoringen
o Tempo
 De leraar zorgt voor vlotte overgangen tussen
lesfasen
 Hoog tempo in klasactiviteiten
o Duidelijkheid
 Duidelijke lesstructuur, expliciteren van leerdoelen, duidelijke opdrachten
 Duidelijke gedragsregels, verwachtingen
o Motivatie
 Leraar neemt maatregelen om de aandacht van de lln erbij te houden
 Houdt rekening met factoren die de motivatie van leerlingen kunnen
beïnvloeden

P27 –praktische voorbeelden Redant

HOOFDSTUK 2: het ABC als uitgangspunt voor het motiveren van leerlingen
(Oorzaken) Motivatie en demotivatie

- Movere = in beweging brengen
- (de) motivatie wordt gebruikt als label om gedrag te benoemen

Motivatie bekeken vanuit een interactieperspectief

- Formule van Lewin: gedrag van mensen te beschrijven
o Goed begrip van motivatie en demotivatie

Formule Lewin: B = f (P,E)

B= behavior (het gedrag)

F = de resulante van de interactie tussen persoonskenmerken

P = person (persoonskenmerken)

E = environment (de omgeving)

Voorbeeld: Pieter geeft een opdracht aan zijn leerlingen ter voorbereiding van een geschiedenisles.
De leerlingen moeten opzoekingen doen in het plaatselijke museum. Ze geven hun werk af via het
digitale platform van de school. De deadline om in te dienen is een week voordat de les gepland is.
Enkele leerlingen leveren een prachtwerk in, terwijl het bij andere een onverzorgd werk is geworden.

 Leerlingen met een grote interesse (P) voor geschiedenis zullen zich aangesproken voelen
door de opdracht van leraar (E) om in het museum een en ander op te zoeken en zullen de
opdracht zorgvuldig uitvoeren (B). Andere leerlingen vinden geschiedenis louter iets van
namen en data (P) , zij zullen dezelfde opdracht (E) hun niet aangesproken voelen.




KLASMANAGEMENT 21-22

,  Motivatie/ demotivatie is het resultaat van een proces waarin enerzijds persoonskenmerken
en anderzijds kenmerken van de omgeving met elkaar interageren.
 Als de leraar iets wijzigt aan de omgeving of situatie, kan de aard van de interactie en de
motivatie van de lln beïnvloed worden.

Intrinsieke vs extrinsieke motivatie

Intrinsieke motivatie:

- Komt van binnenuit
- Je doet iets omdat je het leuk vind
- Wordt in verband gebracht de psychologische basisbehoeften competentie en autonomie
o Bij elke mens is een behoefte aanwezig om kennis op te doen, zich competent te
voelen en zelf te kunnen bepalen wat men doet
o Vb. een leerkracht differentieert haar toetsen. Zo gaan minder sterke leerlingen
succeservaringen opdoen – wat kan zorgen voor meer interesse voor het vak

Extrinsieke motivatie:

- Komt van buitenaf
- Gericht op een externe consequentie, een beloning – niet het bevredigen van innerlijke
behoeften

 Intrinsieke en extrinsieke motivatie vormen samen de totale motivatie voor een bepaalde
taak
 Er is een wisselwerking tussen beide vormen van motivatie

Dynamische wisselwerking tussen intrinsieke en extrinsieke motivatie

- Bij een lage intrinsieke motivatie kan de leerkracht beroep doen op extrinsieke motivatie
o Een taak, toets,.. waar de leerling weinig intrinsiek gemotiveerd voor is, kan hiervoor
extrinsieke motivatie opwekken – een beloning, leuke klasactiviteit,..
 Vb. extra punten geven voor attitude
- Het aanspreken van extrinsieke motivatie kan aanleiding geven tot het ontwikkelen van
intrinsieke motivatie die afhankelijk afwezig of zwak was
- Te veel extrinsieke motivatie = het omgekeerde effect
o De lln doen iets omdat ze er extra zakgeld voor krijgen (intrinsieke motivatie neemt
terug af)

De drie basisbehoefte: autonomie, betrokkenheid competentie

 Mensen zijn meer gemotiveerd wanneer er ingespeeld wordt op de 3 basisbehoeften
Autonomie:

- Bij elke mens is een behoefte aanwezig om zelf te kunnen bepalen wat men doet
- Lln hebben nood aan psychologische vrijheid en keuze
o Wanneer het lijkt dat ze meer controle hebben over wat er geleerd wordt – meer
motivatie
 Vb. leerkracht geeft leerlingen de keuze om de opdrachten alleen of in groep
te maken




KLASMANAGEMENT 21-22