REP102A
STRAFRECHT
Louise van Loon
2021-2022
,DEEL I: BELANGRIJKE BEGRIPPEN
Hoofdstuk 0. Inleiding
Waarom straft het recht?
Om mensen af te schrikken.
Functies van de straf:
0. Algemene preventieve functie
1. Bijzondere preventieve functie
2. Vergeldende functie
3. Verzoenende functie
4. Beschermende functie
5. Resocialiserende functie
1. Algemeen preventieve functie
= afschrikwekkende functie van de straf ten aanzien van ons allemaal, mogelijke overtreders
van de wet.
Straf als middel om criminaliteit in de maatschappij te voorkomen.
Vb. gevangenisstraf, boetes
2. Bijzonder preventieve functie
= straf als afschrikking voor de dader zelf op wie de straf wordt toegepast.
Straf als middel om te voorkomen dat de delinquent zelf opnieuw strafbaar gedrag vertoont.
Vb.
Verschil algemene en bijzondere functie
Algemene werkt ten opzichte van ons allemaal en het is een middel om de criminaliteit in de
kiem te smoren en bijzondere werkt voor iemand die al een misdrijf heeft begaan en dus al
gestraft is en die dat vervelend vond en zodanig hij zijn gedrag zal veranderen in de
toekomst en dat gedrag ook nooit meer zal stellen.
3. Vergeldende functie
= het onrecht dat door misdrijf verzoorzaakt werd, vergoeden.
Hoe? Door aan dader sanctie op te leggen die ‘pijn’ doet.
- Fysieke pijn
- Financiële pijn
- Morele pijn: publicatie van vonnis of arrest (=> vernederend)
Vb.
,4. Verzoenende functie
= door de straf wordt het leed dat door het misdrijf werd veroorzaakt hersteld.
Straf als middel om rechtsvaardigheid te bewerkstelligen en als symbool om de
maatschappelijke orde te herstellen.
Vb.
5. Beschermende functie
= straf als middel om de maatschappij te beschermen tegen gevaarlijk gedrag.
Vb. lange gevangenisstraffen
6. Resocialiserende functie
= straf als middel voor de dader om te resocialiseren, dit is om op een aangepaste manier
terug in de maatschappij te kunnen worden opgenomen.
Straf als actief instrument om gedragsveranderingen bij de dader tot strand te brengen.
Vb. enkelband
Hoofdstuk 1. Belangrijke begrippen
Wat is strafrecht?
Strafrecht:
Materieel strafrecht
o Algemeen strafrecht
o Bijzonder strafrecht
Formeel strafrecht
Strafuitvoeringsrecht
Strafrecht in brede zin is de tak van het publiekrecht met rechtsregels over:
Misdrijven en straffen
Bevoegde rechtbanken
Opsporing van en het onderzoek naar misdrijven
Uitvoering van straffen
Strafrecht in enge zin is de tak van het puvliekrecht met rechtsregels over:
Gedragingen die onder bepaalde voorwaarden en omstandigheden tegenover
bepaalde personen, misdrijven uitmaken.
Straffen die kunnen worden opgelegd.
De strafrechtelijke logica die rechtbanken moeten volgen om de straf te bepalen.
.1. Begrip
Publieke recht
Misdrijven
Straffen en maatregelen
Strafrechtelijke logica
, Publiek recht
= heeft betrekking op de burger / personen die de wet zouden kunnen overtreden.
Verhouding tussen overheid en burgers.
Overheid wordt vertegenwoordigd door OM (syn. Het parket) en die gaat in naam van
overheid verdachten voor de rechtbank brengen volgens de procedure die afgesproken is in
de wet en we hebben verticale relatie tussen overheid en verdachten. Dat maakt het publiek
recht.
OM verdachte NIET slachtoffer verdachte
Misdrijven
= gedragingen die door de wet wordt omschreven en waarop een straf is gesteld.
Het strafrecht:
- Beschrijft die gedragingen
- Bepaald onder welke voorwaarden die gedragingen strafbaar zijn.
Straffen
Leed = pijn
= een leed dat door de wet bepaald en door de rechterlijke macht opgelegd wordt als
sanctie van een gepleegd misdrijf.
Het strafrecht:
- Beschrijft de straffen
- Bepaalt minima en maxima per misdrijf
- Bepaalt omstandigheden die de bestraffing kunnen verzwaren of verzachten of
wegnemen.
Verwar straffen niet met:
- Reacties voor jeugddelicten van minderjarigen (maatregelen en sancties)
- De beveiligingsmaatregel voor de ‘geestesstoorden’, de internering
Strafrechtelijke logica
= specifieke logica om te bepalen of er een misdrijf is en zo ja, welke de straf is.
Strafrechtelijke constructies:
- Rechtsvaardigingsgronden
- Poging tot een misdrijf
- Mededaderschap en medeplichtigheid
- Verzwarende omstandigheden
- Schulduitsluitingsgronden
- Gronden van niet toerekeningsvatbaarheid
- Verschoningsgronden
- Verzachtende omstandigheden
STRAFRECHT
Louise van Loon
2021-2022
,DEEL I: BELANGRIJKE BEGRIPPEN
Hoofdstuk 0. Inleiding
Waarom straft het recht?
Om mensen af te schrikken.
Functies van de straf:
0. Algemene preventieve functie
1. Bijzondere preventieve functie
2. Vergeldende functie
3. Verzoenende functie
4. Beschermende functie
5. Resocialiserende functie
1. Algemeen preventieve functie
= afschrikwekkende functie van de straf ten aanzien van ons allemaal, mogelijke overtreders
van de wet.
Straf als middel om criminaliteit in de maatschappij te voorkomen.
Vb. gevangenisstraf, boetes
2. Bijzonder preventieve functie
= straf als afschrikking voor de dader zelf op wie de straf wordt toegepast.
Straf als middel om te voorkomen dat de delinquent zelf opnieuw strafbaar gedrag vertoont.
Vb.
Verschil algemene en bijzondere functie
Algemene werkt ten opzichte van ons allemaal en het is een middel om de criminaliteit in de
kiem te smoren en bijzondere werkt voor iemand die al een misdrijf heeft begaan en dus al
gestraft is en die dat vervelend vond en zodanig hij zijn gedrag zal veranderen in de
toekomst en dat gedrag ook nooit meer zal stellen.
3. Vergeldende functie
= het onrecht dat door misdrijf verzoorzaakt werd, vergoeden.
Hoe? Door aan dader sanctie op te leggen die ‘pijn’ doet.
- Fysieke pijn
- Financiële pijn
- Morele pijn: publicatie van vonnis of arrest (=> vernederend)
Vb.
,4. Verzoenende functie
= door de straf wordt het leed dat door het misdrijf werd veroorzaakt hersteld.
Straf als middel om rechtsvaardigheid te bewerkstelligen en als symbool om de
maatschappelijke orde te herstellen.
Vb.
5. Beschermende functie
= straf als middel om de maatschappij te beschermen tegen gevaarlijk gedrag.
Vb. lange gevangenisstraffen
6. Resocialiserende functie
= straf als middel voor de dader om te resocialiseren, dit is om op een aangepaste manier
terug in de maatschappij te kunnen worden opgenomen.
Straf als actief instrument om gedragsveranderingen bij de dader tot strand te brengen.
Vb. enkelband
Hoofdstuk 1. Belangrijke begrippen
Wat is strafrecht?
Strafrecht:
Materieel strafrecht
o Algemeen strafrecht
o Bijzonder strafrecht
Formeel strafrecht
Strafuitvoeringsrecht
Strafrecht in brede zin is de tak van het publiekrecht met rechtsregels over:
Misdrijven en straffen
Bevoegde rechtbanken
Opsporing van en het onderzoek naar misdrijven
Uitvoering van straffen
Strafrecht in enge zin is de tak van het puvliekrecht met rechtsregels over:
Gedragingen die onder bepaalde voorwaarden en omstandigheden tegenover
bepaalde personen, misdrijven uitmaken.
Straffen die kunnen worden opgelegd.
De strafrechtelijke logica die rechtbanken moeten volgen om de straf te bepalen.
.1. Begrip
Publieke recht
Misdrijven
Straffen en maatregelen
Strafrechtelijke logica
, Publiek recht
= heeft betrekking op de burger / personen die de wet zouden kunnen overtreden.
Verhouding tussen overheid en burgers.
Overheid wordt vertegenwoordigd door OM (syn. Het parket) en die gaat in naam van
overheid verdachten voor de rechtbank brengen volgens de procedure die afgesproken is in
de wet en we hebben verticale relatie tussen overheid en verdachten. Dat maakt het publiek
recht.
OM verdachte NIET slachtoffer verdachte
Misdrijven
= gedragingen die door de wet wordt omschreven en waarop een straf is gesteld.
Het strafrecht:
- Beschrijft die gedragingen
- Bepaald onder welke voorwaarden die gedragingen strafbaar zijn.
Straffen
Leed = pijn
= een leed dat door de wet bepaald en door de rechterlijke macht opgelegd wordt als
sanctie van een gepleegd misdrijf.
Het strafrecht:
- Beschrijft de straffen
- Bepaalt minima en maxima per misdrijf
- Bepaalt omstandigheden die de bestraffing kunnen verzwaren of verzachten of
wegnemen.
Verwar straffen niet met:
- Reacties voor jeugddelicten van minderjarigen (maatregelen en sancties)
- De beveiligingsmaatregel voor de ‘geestesstoorden’, de internering
Strafrechtelijke logica
= specifieke logica om te bepalen of er een misdrijf is en zo ja, welke de straf is.
Strafrechtelijke constructies:
- Rechtsvaardigingsgronden
- Poging tot een misdrijf
- Mededaderschap en medeplichtigheid
- Verzwarende omstandigheden
- Schulduitsluitingsgronden
- Gronden van niet toerekeningsvatbaarheid
- Verschoningsgronden
- Verzachtende omstandigheden
