Inhoudsopgave Verzekeringsrecht
Inleiding (niet te kennen) ............................................................................................................... 5
Deel I. Regels gemeenschappelijk aan alle soorten verzekeringen .................................................. 9
Hoofdstuk I. De verzekeringsovereenkomst ....................................................................................... 9
Afdeling 1. Begripsomschrijving .................................................................................................... 9
Afdeling 2. Wezenlijke bestanddelen van de verzekeringsovereenkomst .................................... 9
1. Het risico .............................................................................................................................................. 9
A. Kanscontract ................................................................................................................................. 10
B. Kwalificatie als verzekering ........................................................................................................... 10
2. Het verzekerbaar belang .................................................................................................................... 11
3. De premie........................................................................................................................................... 12
A. Tariefvrijheid ................................................................................................................................. 12
B. Segmentatie .................................................................................................................................. 12
4. De verzekeringsprestatie ................................................................................................................... 13
Afdeling 3. Verzekering tegen premie versus onderlinge verzekering ........................................ 13
Afdeling 4. Toepasselijke wetgeving ............................................................................................ 14
Hoofdstuk II. Totstandkoming van de verzekeringsovereenkomst .................................................. 14
Afdeling 1. Gemeenrechtelijke beginselen .................................................................................. 14
Afdeling 2. Het verzekeringsvoorstel, de verzekeringsaanvraag en de voorafgetekende polis .. 14
Hoofdstuk III. Bewijs en interpretatie van de verzekeringsovereenkomst ....................................... 16
Afdeling 1. Bewijs ........................................................................................................................ 16
Afdeling 2. Interpretatie .............................................................................................................. 16
Hoofdstuk IV. Verplichtingen van de verzekeringnemer .................................................................. 17
Afdeling 1. Juiste opgave van het risico ....................................................................................... 17
1. Spontane mededelingsplicht.............................................................................................................. 17
2. Gekende omstandigheden ................................................................................................................. 17
3. Vragenlijst .......................................................................................................................................... 17
4. Sancties .............................................................................................................................................. 17
Hypothese 1: Opzettelijke onjuiste opgave van het risico, kwade trouw ......................................... 18
Hypothese 2: Onopzettelijke onjuiste opgave van het risico, goede trouw ..................................... 19
Afdeling 2. Betaling van de premie .............................................................................................. 20
1. Wanneer? Tijdstip .............................................................................................................................. 20
2. Door wie? Schuldenaar ...................................................................................................................... 20
3. Aan wie? Schuldeiser ......................................................................................................................... 20
4. Kenmerken premieschuld .................................................................................................................. 21
5. Sanctionering ..................................................................................................................................... 21
A. Sanctie 1: Schorsing dekking ......................................................................................................... 22
B. Sanctie 2: Opzegging ..................................................................................................................... 22
Afdeling 3. Aangifte van risicoverzwaring ................................................................................... 22
1. Begrip/principe .................................................................................................................................. 22
2. Mededelingsplicht risicoverzwaring .................................................................................................. 22
3. Sancties bij niet (te late) mededeling ................................................................................................. 23
4. Risicovermindering ............................................................................................................................ 23
Afdeling 4. Maatregelen ter voorkoming en beperking van de shade-reddingskosten .............. 23
1. Beperking van de ontstane schade .................................................................................................... 23
2. Voorkoming van schadegeval ............................................................................................................ 24
Afdeling 5. Melding van schadegeval .......................................................................................... 25
Hoofdstuk V. Verplichting van de verzekeraar ................................................................................. 25
Afdeling 1. De verzekeringsprestatie ........................................................................................... 25
1. Te leveren bewijs ............................................................................................................................... 25
2. Uitsluitingen ....................................................................................................................................... 25
1
,Verzekeringsrecht 2021-2022
3. Verval van recht ................................................................................................................................. 26
4. Bewijslast inzake uitsluiting en verval van recht ................................................................................ 26
Afdeling 2 Bevrijdingsgronden..................................................................................................... 26
1. Opzet .................................................................................................................................................. 26
2. Grove schuld ...................................................................................................................................... 27
3. Oorlog, burgeroorlog, gelijkaardige feiten en catastrofale risico’s .................................................... 28
4. Terrorisme .......................................................................................................................................... 29
Hoofdstuk VI. Einde van de overeenkomst ....................................................................................... 30
Afdeling 1. Duur ........................................................................................................................... 30
1. Algemene regel .................................................................................................................................. 30
2. Tariefwijziging .................................................................................................................................... 30
3. Eenzijdige wijziging polisvoorwaarden .............................................................................................. 30
4. Afwijking maximumduur .................................................................................................................... 31
5. Latere afwijkingen .............................................................................................................................. 31
Afdeling 2. Opzegging na schadegeval ........................................................................................ 31
Afdeling 3. Nietigheid en ontbinding ........................................................................................... 32
Afdeling 4. Insolventie verzekeringnemer ................................................................................... 32
1. Faillissement ...................................................................................................................................... 32
2. Gerechtelijke reorganisatie ................................................................................................................ 33
3. Vereffening ........................................................................................................................................ 33
Hoofdstuk VII. Contentieux/geschillenbeslechting ........................................................................... 34
Afdeling 1. Verjaring .................................................................................................................... 34
1. Welke vorderingen? ........................................................................................................................... 34
2. Vertrekpunt ........................................................................................................................................ 34
3. Schorsing en stuiting .......................................................................................................................... 35
Afdeling 2. De territoriaal bevoegde rechtbank .......................................................................... 35
Afdeling 3. Scheidsrechterlijke bedingen (arbitrage) .................................................................. 35
Hoofdstuk VIII. Medeverzekering en herverzekering ....................................................................... 36
Afdeling 1. Mederverzekering ..................................................................................................... 36
Afdeling 2. Herverzekering .......................................................................................................... 37
Deel II. Regels eigen aan de verschillende soorten van verzekeringen .......................................... 38
Hoofdstuk I. Regels eigen aan schadeverzekeringen (zaak en aansprakelijkheidsverzekeringen) ... 38
Afdeling 1. Verzekerbaar belang ................................................................................................. 38
Afdeling 2. Indemnitair beginsel .................................................................................................. 38
Afdeling 3. Indeplaatsstelling (subrogatie) .................................................................................. 38
1. Algemeen ........................................................................................................................................... 38
2. Wettelijke regeling ............................................................................................................................. 39
3. Tegenwerpelijke excepties ................................................................................................................. 39
Afdeling 4. Oververzekering ........................................................................................................ 39
1. Oververzekering te kwader trouw ..................................................................................................... 39
2. Oververzekering te goeder trouw ...................................................................................................... 40
Afdeling 5. Samenloop of pluraliteit van verzekeringen.............................................................. 40
1. Begrip ................................................................................................................................................. 40
2. Welke verzekeraar aanspreken? ........................................................................................................ 40
3. Verdeling van de schadelast .............................................................................................................. 40
Afdeling 6. Onderverzekering ...................................................................................................... 41
Afdeling 7. Overgang ingevolge van overlijden ........................................................................... 42
1. Algemene regel .................................................................................................................................. 42
2. Overeenkomsten intuitu personae .................................................................................................... 42
Hoofdstuk II. Regels eigen aan zaakverzekeringen .......................................................................... 42
Afdeling 1. Waardebepaling ........................................................................................................ 42
Afdeling 2. Overdracht onder de levenden ................................................................................. 43
1. Onroerende goederen ....................................................................................................................... 43
2. Roerende goederen ........................................................................................................................... 43
2
,Verzekeringsrecht 2021-2022
Afdeling 3. Zakelijke subrogatie (ten voordele van hypothecaire bevoorrechte schuldeisers) ... 43
Afdeling 4. Voorrecht van de verzekeraar ................................................................................... 44
Hoofdstuk I. De brandverzekering .................................................................................................... 45
Afdeling 1. Aard van de brandverzekeringovereenkomst ........................................................... 45
Afdeling 2. Toepasselijke wetgeving ...................................................................................................... 45
I. Toepassingsgebied van het KB van 24 december 1992 ...................................................................... 45
II. Uitsluitingen ....................................................................................................................................... 46
Afdeling 3. De verzekerde risico’s ................................................................................................ 46
I. Brand (basisrisico) ............................................................................................................................... 46
II. Bijkomende dekkingen ....................................................................................................................... 46
A. Verplichte bijkomende dekkingen ................................................................................................ 46
1. De Wet betreffende de verzekeringen 2014 .......................................................................... 46
B. Facultatieve bijkomende dekkingen ........................................................................................... 49
Afdeling 4. De verzekerde persoon ............................................................................................. 49
Afdeling 5. De duur en wijziging van de verzekeringsovereenkomst (zie deel 1) ........................ 50
Afdeling 6. De minimumwaarborgen .......................................................................................... 50
I. Verzekerde risico’s en verzekerde personen ...................................................................................... 50
II. Waardering van het verzekerde goed ................................................................................................ 50
III. Oververzekering en onderverzekering .............................................................................................. 50
A. De overdraagbaarheidsclausule .................................................................................................... 50
B. De evenredigheidsregel ................................................................................................................ 50
IV. Omvang van de vergoeding .............................................................................................................. 51
A. Algemeen ...................................................................................................................................... 51
B. Nieuw- of herbouwwaarde ........................................................................................................... 52
C. Aangenomen waarde of andere waarden..................................................................................... 52
D. Vrijstelling (franchise) ................................................................................................................... 53
V. Uitkeringstijdstip van de vergoeding ................................................................................................. 53
3
, Verzekeringsrecht 2021-2022
Facultatieve leerstof
Afdeling 1. Algemeenheden – Toepasselijke wetgeving ............................................................. 55
Afdeling 2. De verzekering van het huurrisico ............................................................................. 55
I. Huuraansprakelijkheid bij brand ......................................................................................................... 55
II. Bijzondere bepalingen ....................................................................................................................... 56
A. Onderverzekering ......................................................................................................................... 56
B. Omvang en uitkeringstijdstip van de vergoeding .......................................................................... 56
C. Rechtstreekse vordering ............................................................................................................... 56
Afdeling 3. De verzekering tegen het verhaal van derden .......................................................... 57
I. Het verhaal van derden ....................................................................................................................... 57
II. Bijzondere bepalingen (zelf lezen) ..................................................................................................... 57
A. Over- en onderverzekering ........................................................................................................... 57
B. Omvang en uitkeringstijdstip van de vergoeding .......................................................................... 58
C. Rechtstreekse vordering ............................................................................................................... 58
Afdeling 1. Preventie van branden en ontploffingen .................................................................. 59
Afdeling 2. De objectieve aansprakelijkheid en overeenkomstige verplichte verzekering inzake
brand en ontploffing .................................................................................................................... 59
I. Objectieve aansprakelijkheid .............................................................................................................. 59
II. Verplichte aansprakelijkheidsverzekering ......................................................................................... 60
A. Eigen recht van de slachtoffers/toegang – vergoeding slachtoffers ............................................. 60
B. Excepties tegen benadeelde ......................................................................................................... 60
C. Verjaring – subrogatie van de verzekeraar ................................................................................... 60
III. Sancties ............................................................................................................................................. 61
Hoofdstuk II. Gezinsaansprakelijkheid ............................................................................................. 61
Afdeling 1. Aard van de verzekering ............................................................................................ 61
Afdeling 2. Toepasselijke wetgeving ............................................................................................ 61
I. De wet van 4 april 2014 betreffende de verzekeringen ...................................................................... 61
II. Het koninklijk besluit van 12 januari 1984 ......................................................................................... 62
A. Minimumdekking .......................................................................................................................... 62
B. Toepassingsgebied ........................................................................................................................ 62
Afdeling 3. De verzekerde risico’s ................................................................................................ 62
I. Burgerlijke aansprakelijkheid buiten overeenkomst m.b.t. het privéleven ........................................ 62
II. Mogelijke bijkomende dekkingen ...................................................................................................... 63
III. Uitsluitingen (verplichte en facultatieve) .......................................................................................... 64
A. Verplichte ...................................................................................................................................... 64
B. Facultatieve ................................................................................................................................... 65
Afdeling 4. De verzekerde personen ........................................................................................... 66
I. De verzekeringnemer en samenwonende echtgeno(o)t(e) ................................................................ 66
II. De bij de verzekeringnemer inwonende personen ............................................................................ 66
III. Huispersoneel en gezinshelpers ........................................................................................................ 67
IV. Bewakers van kinderen en dieren van de verzekeringnemer ........................................................... 67
Afdeling 5. De omvang van de vergoeding .................................................................................. 67
I. Lichamelijke schade ............................................................................................................................ 67
II. Stoffelijke schade – vrijstelling ........................................................................................................... 68
III. Reddingskosten ................................................................................................................................. 68
Afdeling 6. Andere aspecten (leiding geschil, verjaring).............................................................. 68
4