1
Ziek van gezondheid
Proloog
Gezondheidscultuur
Soms zijn we gezond, maar meestal niet:
Nu zijn er een aantal grote gezondheidsproblemen: (malaria, aids, kanker, ..)
Deze problemen zijn belangrijk maar we mogen het volgende ook niet vergeten:
W-Europese samenleving streeft meer dan ooit naar gezondheid. à niet langer een gegeven
maar ook een norm/ideaal waarnaar we streven en nooit zeker van zijn dat we het bereikt
hebben.
We lijken steeds minder te weten waarvoor dat gezondheid echt staat.
‘welke cholesterolwaarde is gezond?’ ‘is faalangst een ziekte of gewoon menselijk gedrag?’
Leidraad doorheen het boek:
Worden we ziek door onze ongezondere levensstijl? Of doordat we steeds meer en meer
streven naar gezondheid?
Gezond zijn; slank, fit, gezond leven is een maatschappelijke norm geworden. Dit is een
onmiskenbare druk die wij voelen.
Gezondheid = (psychisch) aanpassen aan constant veranderende samenleving.
Gevolg van deze levensstijl
=Medicalisering
-menselijk gedrag uit medisch standpunt bekijken : menselijk gedrag wordt pathologisch
(abnormaal) à nooit gezond genoeg -> altijd beetje ziek
Streven naar gezondheid maakt ons ziek -> permanent ziek -> druk vd. gezondheidscultuur
naar gezonde norm -> streven naar gezondheid…
The worried well
, 2
Wat gezondheid betekent blijkt steeds te veranderen à extra eisen
Ziekte staat voorop, gezondheid is meer een symbool geworden voor een onbereikbaar
streefdoel.
Hoe kunnen we dat streefdoel een beetje naderen?
Zachte kant van de evolutie:
Adviezen van gezondheid experten opvolgen. Deze zijn overal aanwezig. Mensen met
hogere inkomens kunnen zich dit sneller permitteren.
Harde kant van de evolutie:
Farmaceutische middelen in ons dagdagelijkse leven:
o overdiagnose & consequenties van bepaalde ziektes of stoornissen
o overmatig/ overbodig gebruik van medicijnen
Preventie toont ook die dubbele kant aan:
1. ziektes vroegtijdig oplossen & genezen
2. groeiende onrust van de gezonde mensen (Ben ik niet ziek?)
the worried well : we voelen ons goed maar toch twijfelen we aan onze
gezondheid. Dit is het grijze terrein.
medicalisering gepaard met farmacologisering
=bestrijden van ziektes met medicijnen.
We grijpen veel te snel naar medicijnen. En dit is ongezond : “eerst medicijn, dan stoornis”
Transient mental illness (Hacking)
= bepaalde (mentale) ziektes typisch voor bepaalde tijdsperiode. We willen nagaan wat dat
de verbanden zijn tussen ziektes & ons tijdsgewricht.
De ontwikkeling is zorgwekkend : worden ziek van het streven naar gezondheid à foute
manier van omgaan met ziekte & gezondheid.
Beter dan goed
Oorzaken van frequente medische stoornissen zoals: depressie, angststoornissen, autisme,
ADHD worden gesitueerd in het individu en niet in de samenleving.
, 3
neoliberale samenleving = enkel beste is genoeg, streven naar winst, geld, geluk.
=> meritocratie: samenleving gericht op meetbare prestaties, we willen altijd BETER zijn.
Work in progress
Ook ons persoonlijke identiteit is hier subject van
= streven naar opgelegd iets “wie we zijn is wat we horen te worden” Het streven naar iets
worden dan zich erbij neerleggen.
Deze mentaliteit is ook zo geworden op het vlak van gezondheid : better than well.
Wanneer zijn we gezond?
Wanneer we niet meer ziek zijn. De vraag is dan : wanneer zijn we gezond genoeg om niet
meer ziek zijn?
Doordat gezondheid een norm geworden is die we nastreven, is de realiteit eerder het
volgende : we zijn zolang ziek tot we gezond zijn.
Gezondheid is hoe langer hoe meer een onbereikbaar punt. Bv de gedachte dat er telkens
licht is aan het einde van de tunnel.
De vraag is hier niet dan hoe of je uit de tunnel geraakt, maar hoe je erin geraakt bent.
Dit is geen dagdagelijkse gedachte die ons bezighoud, wel het volgende:
o the worried well (mensen op zoek naar medicatie voor uitgevonden probleem)
o Female sexual dysfunction( soms geen zin in seks)
o Prolonged grief disorder (lang rouwen om het verlies van een naaste)
Ook op fysiek vlak hebben we nieuwe normen & waarden voor het streven naar
onbereikbare idealen. We hebben nog nooit zoveel te maken gehad met obesitas en
overgewicht en het ideale is net het omgekeerde.
Ook hier zijn we nooit fit genoeg en streven we steeds naar beter en beter. = oneindige
logica waarvan we de principes van aanvaarden -> blij zijn met wat je al bereikt hebt is een
foute attitude.
Dernier effort= de juiste attitude à alles geven voor LAATSTE inspanning -> steeds weer
nieuwe inspanning, laatste inspanning => ultiem doel schuift mee op na elke inspanning
want het is nooit goed genoeg -> steeds meer inspanning leveren om het ideaal te bereiken.
Gezondheid en macht
Ziek van gezondheid
Proloog
Gezondheidscultuur
Soms zijn we gezond, maar meestal niet:
Nu zijn er een aantal grote gezondheidsproblemen: (malaria, aids, kanker, ..)
Deze problemen zijn belangrijk maar we mogen het volgende ook niet vergeten:
W-Europese samenleving streeft meer dan ooit naar gezondheid. à niet langer een gegeven
maar ook een norm/ideaal waarnaar we streven en nooit zeker van zijn dat we het bereikt
hebben.
We lijken steeds minder te weten waarvoor dat gezondheid echt staat.
‘welke cholesterolwaarde is gezond?’ ‘is faalangst een ziekte of gewoon menselijk gedrag?’
Leidraad doorheen het boek:
Worden we ziek door onze ongezondere levensstijl? Of doordat we steeds meer en meer
streven naar gezondheid?
Gezond zijn; slank, fit, gezond leven is een maatschappelijke norm geworden. Dit is een
onmiskenbare druk die wij voelen.
Gezondheid = (psychisch) aanpassen aan constant veranderende samenleving.
Gevolg van deze levensstijl
=Medicalisering
-menselijk gedrag uit medisch standpunt bekijken : menselijk gedrag wordt pathologisch
(abnormaal) à nooit gezond genoeg -> altijd beetje ziek
Streven naar gezondheid maakt ons ziek -> permanent ziek -> druk vd. gezondheidscultuur
naar gezonde norm -> streven naar gezondheid…
The worried well
, 2
Wat gezondheid betekent blijkt steeds te veranderen à extra eisen
Ziekte staat voorop, gezondheid is meer een symbool geworden voor een onbereikbaar
streefdoel.
Hoe kunnen we dat streefdoel een beetje naderen?
Zachte kant van de evolutie:
Adviezen van gezondheid experten opvolgen. Deze zijn overal aanwezig. Mensen met
hogere inkomens kunnen zich dit sneller permitteren.
Harde kant van de evolutie:
Farmaceutische middelen in ons dagdagelijkse leven:
o overdiagnose & consequenties van bepaalde ziektes of stoornissen
o overmatig/ overbodig gebruik van medicijnen
Preventie toont ook die dubbele kant aan:
1. ziektes vroegtijdig oplossen & genezen
2. groeiende onrust van de gezonde mensen (Ben ik niet ziek?)
the worried well : we voelen ons goed maar toch twijfelen we aan onze
gezondheid. Dit is het grijze terrein.
medicalisering gepaard met farmacologisering
=bestrijden van ziektes met medicijnen.
We grijpen veel te snel naar medicijnen. En dit is ongezond : “eerst medicijn, dan stoornis”
Transient mental illness (Hacking)
= bepaalde (mentale) ziektes typisch voor bepaalde tijdsperiode. We willen nagaan wat dat
de verbanden zijn tussen ziektes & ons tijdsgewricht.
De ontwikkeling is zorgwekkend : worden ziek van het streven naar gezondheid à foute
manier van omgaan met ziekte & gezondheid.
Beter dan goed
Oorzaken van frequente medische stoornissen zoals: depressie, angststoornissen, autisme,
ADHD worden gesitueerd in het individu en niet in de samenleving.
, 3
neoliberale samenleving = enkel beste is genoeg, streven naar winst, geld, geluk.
=> meritocratie: samenleving gericht op meetbare prestaties, we willen altijd BETER zijn.
Work in progress
Ook ons persoonlijke identiteit is hier subject van
= streven naar opgelegd iets “wie we zijn is wat we horen te worden” Het streven naar iets
worden dan zich erbij neerleggen.
Deze mentaliteit is ook zo geworden op het vlak van gezondheid : better than well.
Wanneer zijn we gezond?
Wanneer we niet meer ziek zijn. De vraag is dan : wanneer zijn we gezond genoeg om niet
meer ziek zijn?
Doordat gezondheid een norm geworden is die we nastreven, is de realiteit eerder het
volgende : we zijn zolang ziek tot we gezond zijn.
Gezondheid is hoe langer hoe meer een onbereikbaar punt. Bv de gedachte dat er telkens
licht is aan het einde van de tunnel.
De vraag is hier niet dan hoe of je uit de tunnel geraakt, maar hoe je erin geraakt bent.
Dit is geen dagdagelijkse gedachte die ons bezighoud, wel het volgende:
o the worried well (mensen op zoek naar medicatie voor uitgevonden probleem)
o Female sexual dysfunction( soms geen zin in seks)
o Prolonged grief disorder (lang rouwen om het verlies van een naaste)
Ook op fysiek vlak hebben we nieuwe normen & waarden voor het streven naar
onbereikbare idealen. We hebben nog nooit zoveel te maken gehad met obesitas en
overgewicht en het ideale is net het omgekeerde.
Ook hier zijn we nooit fit genoeg en streven we steeds naar beter en beter. = oneindige
logica waarvan we de principes van aanvaarden -> blij zijn met wat je al bereikt hebt is een
foute attitude.
Dernier effort= de juiste attitude à alles geven voor LAATSTE inspanning -> steeds weer
nieuwe inspanning, laatste inspanning => ultiem doel schuift mee op na elke inspanning
want het is nooit goed genoeg -> steeds meer inspanning leveren om het ideaal te bereiken.
Gezondheid en macht
