Inleiding in de pediatrie
Inleiding in pediatrie
De impact bij een kind: ziekte kan veel groter zijn dan bij volwassen
Zorgprogramma voor kinderen
Een zorgprogramma is het geheel van specifieke en op elkaar afgestemde activiteiten en maatregelen,
gericht op het verlenen van bepaalde diensten met als doel bepaalde effecten te bewerkstelligen ten
behoeve van een gespecificeerde doelgroep met overeenkomstige problematiek of zorgbehoefte. (De
Boer, 2001)
- Op het juiste moment de juiste zorgen
- Richt zich op diagnose, behandeling en opvolging
- Onderscheid tussen:
o Basiszorgprogramma voor kinderen
o Gespecialiseerde zorgprogramma voor kinderen
o Tertiaire zorgprogramma voor kinderen
- Werken multidisciplinair en transversaal
- Gericht op:
o Groepen van patiënten met dezelfde pathologie
o Organisatorisch of functioneel aspect van een instelling
- Voldoen aan karakteristieken of parameters
- Controle door inspectie of audits in ziekenhuizen
- Centralisatie van verschillende pediatrische ziekenhuisactiviteiten
Handvest Kind en Ziekenhuis en het zorgprogramma
Artikel 1
- Kinderen worden niet in een ziekenhuis opgenomen als de zorg die zij nodig hebben thuis, in
dagbehandeling of poliklinisch kan worden verleend.
Artikel 2
- Kinderen hebben het recht hun ouders of verzorgers altijd bij zich te hebben.
- Nacht, onderzoeken, toedienen narcose OK, REA, …
- Wij kunnen het niet wijgeren dat de ouders erbij zijn -> enkel heel uitzondering als ouder het
belemmert
Artikel 3
- Ouders wordt accommodatie en de mogelijkheid tot overnachting naast het kind aangeboden
zonder dat daar kosten voor in rekening worden gebracht. Ouders worden geholpen en
gestimuleerd bij het kind te blijven en deel te nemen aan de verzorging en verpleging van het
kind.
- Aanwezigheid ouders = stimuleren om delen van de zorg op zich te nemen
- Moet altijd toegelaten – recht om bij u kind te blijven
1
,Artikel 4
- Kinderen en ouders hebben recht op informatie. De informatie wordt aangepast aan leeftijd en
bevattingsvermogen van het kind. Maatregelen worden genomen om pijn, lichamelijk
ongemak en emotionele spanningen te verlichten.
- Informatie aan kinderen steeds in aanwezigheid ouders ( indien mogelijk)
Juiste informatie kan het zorgen voor rust en kan ingrepen minder pijnlijk/angstaanjagend
maken
- Info aanpassen aan beide – eerst kind en dan vragen aan ouders of ze exatr info nodig hebben
of ze iets niet begrijpen
Artikel 5
- Kinderen en ouders hebben recht op alle informatie die noodzakelijk is voor het geven van
toestemming voor onderzoeken, ingrepen en behandelingen. Kinderen worden beschermd
tegen overbodige behandelingen en onderzoeken en tegen oneigenlijk gebruik van
persoonlijke gegevens.
- Kinderen worden nooit bij een volwassen gelegd
Artikel 6
- Kinderen worden in het ziekenhuis gehuisvest en verzorgd samen met kinderen in dezelfde
leeftijds- en/of ontwikkelingsfase. Kinderen worden niet samen met volwassenen verpleegd. Er
bestaat geen leeftijdsgrens voor bezoekers.
Artikel 7
- Kinderen hebben recht op mogelijkheden om te spelen, zich te vermaken en onderwijs te
genieten al naar gelang hun leeftijd en lichamelijke conditie. Kinderen hebben recht op verblijf
in een stimulerende veilige omgeving waar voldoende toezicht is en die berekend is op
kinderen van alle leeftijdscategorieën.
- Altijd recht om te spelen – buiten als ze besmettelijk zijn dan krijgen ze aangepast gerief om te
spelen
Artikel 8
- Kinderen worden behandeld en verzorgd door medisch, verpleegkundig en ander personeel
dat speciaal voor de zorg aan kinderen is opgeleid. Het beschikt over de kennis en de ervaring
die nodig zijn om ook aan de emotionele eisen van het kind en het gezin tegemoet te komen.
- Het postgraduaat doen
Artikel 9
- Kinderen hebben recht op verzorging en behandeling door zoveel mogelijk dezelfde personen,
die onderling optimaal samenwerken.
- Zorgen dat kinderen dezelfde zien – altijd dezelfde VPK
Artikel 10
- Kinderen hebben het recht met tact en begrip te worden benaderd en behandeld. Hun privacy
wordt te allen tijde gerespecteerd
- Heel belangrijk!
2
,Visie op verpleegkundige zorgverlening aan kinderen
- Kinderen zijn in ontwikkeling naar volwassenheid
- Ontwikkelingsniveau is bepalend, niet de leeftijd
- Kind in zijn totaliteit bekijken
o Waar komen ze vandaag
- Kind en ouders zijn één
- Komt uit een zorgsysteem keert daarna terug
- Kan verantwoordelijkheid niet altijd dragen
o Kinderen kunnen de verantwoordelijkheid niet dragen – die ligt bij de ouders
- Van 0 – 15 j
- Tis continue aanpassing
Kind op pediatrie
- Emotioneel belastend voor het gezin = Hele puzzel voor het gezin als kind moet worden
opgenomen
- Van veilig, vertrouwd milieu in onbekende bedreigende wereld
- Ontwikkelingsonderbreking: Als kind opgenomen, soms gaan kinderen even stilstaan in
ontwikkeling en even niet meer kunnen stappen
=>
- Angstreductie door goede voorbereiding, aangepaste informatie => de rest volgt vanzelf
- Stressniveau zo laag mogelijk en coöperatie maximaal
Pediatrie = Je tijd nemen om tijd te winnen
Opname van een kind voor poliklinische zorg en dagbehandeling
Soorten opnames
- Acute opname: proberen voor te bereiden voor zo ver het nog mogelijk is
- Geplande opname: makkelijker om voor te bereiden aangezien het is gepland wanneer het si
Polikliniek en dagbehandeling bij kinderen
- Evolutie behandeltijd
- Therapeutisch klimaat
- Ruimten: zo kind vriend mogelijk maken
- Mogelijkheid tot spel, recreatie en ontwikkeling naargelang de leeftijd
- Kind ondergaat een onderzoek of behandeling zonder enige vorm van ziekenhuisverpleging
- Omvang is zeer divers:
o Aantal bezoeken
o Aantal specialismen
o Soorten ziektebeelden
Veel meer zien deze soort, want iedereen wordt rapper naar huis gestuurd => veel minder
belastend als dat thuis gebeurt.
3
, Dagbehandeling
- Kind wordt in 1 dag opgenomen, onderzocht, behandeld (al dan niet onder narcose),
verpleegd en ontslagen
- Optimale kwaliteit medische-, verpleegkundige- en psychosociale zorg
- Opname indicaties:
o Kleine ingrepen
o Diagnostische test
o Geneesmiddelentoediening
o Onderzoek: intoleranties
o Verpleegkundige interventies
o Heel veel tand operaties
Hierbij: duidelijk uitleggen aan ouders => het is en blijft 1 dag
Criteria voor dagbehandeling bij kinderen
- Gescheiden van volwassenen: zelf de route naar OK proberen om volwassen te vermijden
- Contact vermijden met ernstig zieke en infectieuze kinderen
- Kindvriendelijke aanpak en ouderbegeleiding
- Max. 2 VPK
- Ouder aanwezig pre- & postoperatief bij ontwaken: een kind die in paniek inslaapt gaat ook in
paniek ontwaken
- Optimale pijnbestrijding: pijn vermijden zo maximaal als kan
- Informatie aan kind en ouder
- Vooraf consult arts verantwoording anesthesie in dagbehandeling: wat wel melden en wat niet
melden
- Voorlichtingsmateriaal ter voorbereiding ingreep, onderzoek
- Aanwezigheid pedagogisch medewerker aangeraden
Verblijf op kinderafdeling
- Onderzoekskamer: zo kleurrijk als iets
- Kamer: proberen kleur te brengen, maar niet te donker
Waar worden kinderen opgenomen
- Neonatologie: N* (net iets te vroeg geboren zijn) , NICU (echt hulp nodig)
- Pediatrie = E diensten
- Chirurgisch dagcentrum
- PICU = IZP
o Veel kinderen met RSV (in winter)
- Brandwondencentrum
- Kinderpsychiatrie = K dienst
- Kinderrevalidatie
- Spoedgevallen
- Nierdialyse
- Kinder-hemato-oncologie
4
Inleiding in pediatrie
De impact bij een kind: ziekte kan veel groter zijn dan bij volwassen
Zorgprogramma voor kinderen
Een zorgprogramma is het geheel van specifieke en op elkaar afgestemde activiteiten en maatregelen,
gericht op het verlenen van bepaalde diensten met als doel bepaalde effecten te bewerkstelligen ten
behoeve van een gespecificeerde doelgroep met overeenkomstige problematiek of zorgbehoefte. (De
Boer, 2001)
- Op het juiste moment de juiste zorgen
- Richt zich op diagnose, behandeling en opvolging
- Onderscheid tussen:
o Basiszorgprogramma voor kinderen
o Gespecialiseerde zorgprogramma voor kinderen
o Tertiaire zorgprogramma voor kinderen
- Werken multidisciplinair en transversaal
- Gericht op:
o Groepen van patiënten met dezelfde pathologie
o Organisatorisch of functioneel aspect van een instelling
- Voldoen aan karakteristieken of parameters
- Controle door inspectie of audits in ziekenhuizen
- Centralisatie van verschillende pediatrische ziekenhuisactiviteiten
Handvest Kind en Ziekenhuis en het zorgprogramma
Artikel 1
- Kinderen worden niet in een ziekenhuis opgenomen als de zorg die zij nodig hebben thuis, in
dagbehandeling of poliklinisch kan worden verleend.
Artikel 2
- Kinderen hebben het recht hun ouders of verzorgers altijd bij zich te hebben.
- Nacht, onderzoeken, toedienen narcose OK, REA, …
- Wij kunnen het niet wijgeren dat de ouders erbij zijn -> enkel heel uitzondering als ouder het
belemmert
Artikel 3
- Ouders wordt accommodatie en de mogelijkheid tot overnachting naast het kind aangeboden
zonder dat daar kosten voor in rekening worden gebracht. Ouders worden geholpen en
gestimuleerd bij het kind te blijven en deel te nemen aan de verzorging en verpleging van het
kind.
- Aanwezigheid ouders = stimuleren om delen van de zorg op zich te nemen
- Moet altijd toegelaten – recht om bij u kind te blijven
1
,Artikel 4
- Kinderen en ouders hebben recht op informatie. De informatie wordt aangepast aan leeftijd en
bevattingsvermogen van het kind. Maatregelen worden genomen om pijn, lichamelijk
ongemak en emotionele spanningen te verlichten.
- Informatie aan kinderen steeds in aanwezigheid ouders ( indien mogelijk)
Juiste informatie kan het zorgen voor rust en kan ingrepen minder pijnlijk/angstaanjagend
maken
- Info aanpassen aan beide – eerst kind en dan vragen aan ouders of ze exatr info nodig hebben
of ze iets niet begrijpen
Artikel 5
- Kinderen en ouders hebben recht op alle informatie die noodzakelijk is voor het geven van
toestemming voor onderzoeken, ingrepen en behandelingen. Kinderen worden beschermd
tegen overbodige behandelingen en onderzoeken en tegen oneigenlijk gebruik van
persoonlijke gegevens.
- Kinderen worden nooit bij een volwassen gelegd
Artikel 6
- Kinderen worden in het ziekenhuis gehuisvest en verzorgd samen met kinderen in dezelfde
leeftijds- en/of ontwikkelingsfase. Kinderen worden niet samen met volwassenen verpleegd. Er
bestaat geen leeftijdsgrens voor bezoekers.
Artikel 7
- Kinderen hebben recht op mogelijkheden om te spelen, zich te vermaken en onderwijs te
genieten al naar gelang hun leeftijd en lichamelijke conditie. Kinderen hebben recht op verblijf
in een stimulerende veilige omgeving waar voldoende toezicht is en die berekend is op
kinderen van alle leeftijdscategorieën.
- Altijd recht om te spelen – buiten als ze besmettelijk zijn dan krijgen ze aangepast gerief om te
spelen
Artikel 8
- Kinderen worden behandeld en verzorgd door medisch, verpleegkundig en ander personeel
dat speciaal voor de zorg aan kinderen is opgeleid. Het beschikt over de kennis en de ervaring
die nodig zijn om ook aan de emotionele eisen van het kind en het gezin tegemoet te komen.
- Het postgraduaat doen
Artikel 9
- Kinderen hebben recht op verzorging en behandeling door zoveel mogelijk dezelfde personen,
die onderling optimaal samenwerken.
- Zorgen dat kinderen dezelfde zien – altijd dezelfde VPK
Artikel 10
- Kinderen hebben het recht met tact en begrip te worden benaderd en behandeld. Hun privacy
wordt te allen tijde gerespecteerd
- Heel belangrijk!
2
,Visie op verpleegkundige zorgverlening aan kinderen
- Kinderen zijn in ontwikkeling naar volwassenheid
- Ontwikkelingsniveau is bepalend, niet de leeftijd
- Kind in zijn totaliteit bekijken
o Waar komen ze vandaag
- Kind en ouders zijn één
- Komt uit een zorgsysteem keert daarna terug
- Kan verantwoordelijkheid niet altijd dragen
o Kinderen kunnen de verantwoordelijkheid niet dragen – die ligt bij de ouders
- Van 0 – 15 j
- Tis continue aanpassing
Kind op pediatrie
- Emotioneel belastend voor het gezin = Hele puzzel voor het gezin als kind moet worden
opgenomen
- Van veilig, vertrouwd milieu in onbekende bedreigende wereld
- Ontwikkelingsonderbreking: Als kind opgenomen, soms gaan kinderen even stilstaan in
ontwikkeling en even niet meer kunnen stappen
=>
- Angstreductie door goede voorbereiding, aangepaste informatie => de rest volgt vanzelf
- Stressniveau zo laag mogelijk en coöperatie maximaal
Pediatrie = Je tijd nemen om tijd te winnen
Opname van een kind voor poliklinische zorg en dagbehandeling
Soorten opnames
- Acute opname: proberen voor te bereiden voor zo ver het nog mogelijk is
- Geplande opname: makkelijker om voor te bereiden aangezien het is gepland wanneer het si
Polikliniek en dagbehandeling bij kinderen
- Evolutie behandeltijd
- Therapeutisch klimaat
- Ruimten: zo kind vriend mogelijk maken
- Mogelijkheid tot spel, recreatie en ontwikkeling naargelang de leeftijd
- Kind ondergaat een onderzoek of behandeling zonder enige vorm van ziekenhuisverpleging
- Omvang is zeer divers:
o Aantal bezoeken
o Aantal specialismen
o Soorten ziektebeelden
Veel meer zien deze soort, want iedereen wordt rapper naar huis gestuurd => veel minder
belastend als dat thuis gebeurt.
3
, Dagbehandeling
- Kind wordt in 1 dag opgenomen, onderzocht, behandeld (al dan niet onder narcose),
verpleegd en ontslagen
- Optimale kwaliteit medische-, verpleegkundige- en psychosociale zorg
- Opname indicaties:
o Kleine ingrepen
o Diagnostische test
o Geneesmiddelentoediening
o Onderzoek: intoleranties
o Verpleegkundige interventies
o Heel veel tand operaties
Hierbij: duidelijk uitleggen aan ouders => het is en blijft 1 dag
Criteria voor dagbehandeling bij kinderen
- Gescheiden van volwassenen: zelf de route naar OK proberen om volwassen te vermijden
- Contact vermijden met ernstig zieke en infectieuze kinderen
- Kindvriendelijke aanpak en ouderbegeleiding
- Max. 2 VPK
- Ouder aanwezig pre- & postoperatief bij ontwaken: een kind die in paniek inslaapt gaat ook in
paniek ontwaken
- Optimale pijnbestrijding: pijn vermijden zo maximaal als kan
- Informatie aan kind en ouder
- Vooraf consult arts verantwoording anesthesie in dagbehandeling: wat wel melden en wat niet
melden
- Voorlichtingsmateriaal ter voorbereiding ingreep, onderzoek
- Aanwezigheid pedagogisch medewerker aangeraden
Verblijf op kinderafdeling
- Onderzoekskamer: zo kleurrijk als iets
- Kamer: proberen kleur te brengen, maar niet te donker
Waar worden kinderen opgenomen
- Neonatologie: N* (net iets te vroeg geboren zijn) , NICU (echt hulp nodig)
- Pediatrie = E diensten
- Chirurgisch dagcentrum
- PICU = IZP
o Veel kinderen met RSV (in winter)
- Brandwondencentrum
- Kinderpsychiatrie = K dienst
- Kinderrevalidatie
- Spoedgevallen
- Nierdialyse
- Kinder-hemato-oncologie
4