Samenvatting functieleer: onderzoeken en experimenten

Functieleer deel 1



onderzoeken, studies en experimenten
1. Psychologie als wetenschap & functieleer als basisdomein psy
1.1 Oorspronkelijke definitie vanuit traditionele opvatting over geest-lichaam-probleem
●​ pupil grootte
○​ licht
○​ interesse
■​ gebruikt in media
1.2 Hedendaagse definitie van uit visie op complexiteit van de psychologie
●​ Rorschach inktvlekken test
○​ Hermann Rorschach
○​ 1921
○​ gebaseerd op kinderspel 19e eeuw
○​ essentiële veronderstelling
■​ elke betekenis in betekenisloze prikkel moet vn persoon komen
○​ inktvlekken =/= afbeelding bestaande dingen
○​ kritische elementen
■​ vorm, sym, bew, achtergrond, kleur, schaduw,..
●​ = verwant aan pareidolia
○​ reflectie v persoonlijkheid / persoonlijke kenmerken
●​ Hawthorne onderzoek
○​ 1920
○​ medewerkers tel onderdelen in elkaar zetten
○​ omstandigheden normaal: 48 uur en vast salaris zonder rust
○​ Hypothese
■​ verbeterde werkomstandigheden
= + arbeidstevredenheid = + productie
○​ verklaring
■​ meer aandacht krijgen dan gewend
○​ beperkingen
■​ plausibele verklaringen =/= altijd juist
■​ altijd controle nodig
■​ meerdere alternatieve verklaringen
■​ niet enkel zoeken naar bevestiging hypothese
—> hypothese weerleggen
■​ Verborgen factoren moeilijk te achterhalen
■​ operationalisatie nodig
●​ Betula studie
○​ 1988-heden
○​ zweedse studie over succesvol ouder worden
○​ doel = achterhalen welke factoren bepalen of mensen succesvol ouder
worden of juist niet
○​ basisopzet
■​ grootschalig populatie onderzoek
■​ combinatie van longitudinaal en cross sectioneel design
■​ heel veel factoren bevraagd en gemeten
○​ cognitieve en niet cognitieve variabelen ( overige )


1

,Functieleer deel 1


1.6 belangrijkste stromingen in de psychologie in de 19e en 20e eeuw
1.6.3 gestaltpsychologie
●​ remembering: a study in experimental and social psychology
○​ 1932
○​ Frederic C bartlett
■​ reproduceert patroon van de vorige
■​ patroon veranderd constant
●​ door wat wordt onthouden




●​ Maluma-takete-effect
○​ 1929
○​ Wolfgang Köhler
○​ in gestalte psychology ( boek )
○​ eenvoudige figuren = vrij spontaan genoemd als ‘maluma’ / ‘takete’
■​ basisvorm van synthesie
●​ iedereen beschikt dit onbewust in geringe mate
■​ spontaan klank en vorm koppelen
○​ vrij universeel verschijnsel
■​ kan toepassing hebben in marketing
●​ Probleemoplossend denken: gestaltvorming
○​ out of the box —> buiten vierkant tekenen maar denkt niet aan

1.6.4 behaviorisme
●​ Little Albert
○​ 1932
○​ John Broadbus Watson
○​ Pavloviaanse conditionering
■​ Rat —> ontploffing —> schrik
●​ angst wordt gelinkt aan de rat ipv het geluid
○​ aangeleerde schrikreactie → ook bij gelijkaardige stimuli ( hond, pels…)
○​ Klassieke conditionering
■​ US=rat & UCS= lawaai




2

, Functieleer deel 1


●​ De hond van Pavlov
○​ 1900
○​ Ivan Pavlov
○​ uitleg
■​ hond hoort eten in bak
■​ al speekselafscheiding voor eten ziet
○​ essentie
■​ als neutrale stimul. samen aangeboren = met betekenisvol stimul.
→ de neutrale stimul lokt een nieuwe respons uit ( bv: speeksel)
—> aangeleerd
■​ 3 fasen ( meer op schema visies)
●​ UCS → UCR ( voedsel → speekselafscheiding )
●​ CS+UCS → UCR ( bel + voedsel → speekselafscheiding)
●​ CS → CR ( bel → speekselafscheiding )
●​ skinner box
○​ 1950+-
○​ Skinner
○​ verfijnt methode en concepten van Thorndike ‘puzzle box’
○​ getest: duiven die door juiste respons graantje kunnen oppikken
■​ zo beloning krijgen
■​ Law of effect (leerprincipe)

●​ Pingpongende duiven
○​ 1940-1950
○​ Skinner
○​ duiven leerden gedrag door operante conditionering
○​ proces
1.​ duiven kregen beloning voor eenvoudige handelingen
2.​ beloond voor het pikken tegen een bal, waardoor deze bewoog.
3.​ beloond voor "overslaan" v bal naar andere duif
—> ontstaan pingpongachtige interactie
○​ result
●​ gedragsverandering




3