Kwantitatieve methoden in
pedagogisch onderzoek
Inleiding: zie slides
Waarom methoden?
Evidence-informed handelen: ‘wetenschappelijk’
- Methode: Gaat om de weg afgelegd van de probleemstelling om antwoord te krijgen, niet
om inhoud van het onderzoek
- Methodologie: leer van wetenschappelijke methoden -> geldige kennis
- Academische opleiding -> wetenschap (om masterproef te schrijven)
o Activiteit
o Competentie = bewijs evalueren (tgv kennisexplosie)
Evalueren of onderzoek geldig is/ bruikbaar is voor komend onderzoek
Kwantitatieve methoden in Pedagogisch onderzoek (Les
1)
Kwantitatief, kwalitatief en gemengd onderzoek
= verschil in visie op werkelijkheid, mens en maatschappij
Per stroming is er een bepaald design en methode
Alle 3 de stromingen worden gebruikt in pedagogisch onderzoek
Paradigma Onderzoeksdesign Methode
(Post) positivisme: Experimenteel = Gestructureerd en
natuurwetenschappen = Correlationeel systematisch
werkelijkheid is objectief - Zo veel mogelijk Test
storende factoren Vragenlijst
Algemene wetten achterhalen controleren interview/observatie …
d.m.v. Verklaren-toetsen (van
Kwantitatief
hypothese)
Veralgemenen
(statistiek)
Interpretivisme/ Naturalisme, = open (zo grip op unieke)
Constructivisme: fenomenologie, Kleine groepen
geesteswetenschappen: hermeneutisch, symbolisch Semi-gestructureerde of
menselijk gedrag is niet altijd te interactionisme, etnografie, open interviews
veralgemenen (unieke situaties grounded theory Open observatie
& mensen) Veldwerk …
Kwalitatief
Begrijpen (van fenomeen)
Subjectiviteit
, Kritisch-Emancipatorisch: Actie-, Participatorisch-, = combi van methoden
werkelijkheid moet veranderen Emancipatorisch onderzoek Groepsprocessen,
(wetenschap gebruiken om Feminisme, Procesevaluatie discoursanalyse,
bepaalde groepen kansen te beleidsanalyse, doelgerichte
Gemengd
geven + verandering te weeg interventieplanning
brengen)
Veranderen
Kwantitatieve onderzoekscyclus, Probleemstelling
(HB: H1 + H2)
Het onderzoeksproces
- Doel: m.b.v. empirische gegevens inzicht in probleem krijgen
- Bv: Helpt Rilatine® om beter te studeren?
1) Probleemstelling
o Toename rilatinegebruik studenten; helpt het?
2) Theoretisch kader (wat al geweten?)
o Rilatine → neurotransmitter dopamine; amfetamine; werkt bij ADHD
3) Onderzoeksvragen en hypothesen (wat onderzocht zal worden)
o Inname van rilatine verbetert geheugen en aandacht
4) Onderzoeksontwerp
o Steekproef: 20 studenten – goed?
o Instrumenten: Tests voor geheugen en aandacht – bloeddruk, hartslag
o Opzet: Experimenteel ontwerp - twee groepen rilatine/placebo (= gecontroleerd)
5) Gegevensverzameling
6) Gegevensanalyse (adhv statistiek zien of resultaat toeval is)
o Aandacht: 348 vs. 345ms; Geheugen: 85 vs. 85 woorden
7) Interpretatie (uit resultaat komt inspiratie voor verder onderzoek)
o Rilatine geen invloed op studeergedrag → hoe komt dit?
8) Rapportering (in bv wetenschappelijk tijdschrift)
Rapport:
Probleemstelling
Theoretisch kader
Onderzoeksvragen en hypothesen
Onderzoeksontwerp
Gegevensverzameling
,Gegevensanalyse
Interpretatie
Verwachtingen ingelost? Verbetering van onderzoek?
Rapportering
Verwijzing van gebruikte bronnen
De empirische cyclus (De Groot)
Hypothetisch-Deductief Model
o Grondslag van theoretisch onderzoeksproces= van klacht tot diagnose
o Hypothese toetsen: theorie staat centraal
Probleem?
Theoretisch kader waarin
probleem geplaatst wordt
(algemene wetten)
- Zo voorspelling
afleiden
Operationaliseren = testbaar Voorspelling omzetten in
maken; d.m.v. methode en hypothese (=toetsbaar)
instrumenten
Gegevens verzamelen om na
te gaan of hypothese klopt
Cyclisch= cyclus opnieuw Info toevoeg aan wetten ->
doorlopen zo nieuw onderzoek
- Telkens nieuwe mogelijk
onderzoeken
- Bv: agressie bij kleuters
o Uit inductie voorspellen
o Operationalisatie: confrontatie met fysieke straffen concreet maken d.m.v.
vragenlijsten
- Oefening 1.1
o Pas de verschillende stappen uit de empirische cyclus toe op de eerste studie
van Mueller & Oppenheimer. Geef voor elke stap uit de empirische cyclus aan
hoe deze in de studie tot uiting komt.
o Pas de verschillende stappen uit de empirische cyclus toe op de studie van
Bakker et al. Geef voor elke stap uit de empirische cyclus aan hoe deze in de
studie tot uiting komt.
MAAR: deductief model verondersteld duidelijke theorie, maar er is niet altijd een theorie
Inductief model (exploratief onderzoek ook cyclisch)
o Werkelijkheid → theorie (bottom-up)
o Wanneer geen duidelijk wetenschappelijk kader bekend is
o
, Herhaling om theorie te verfijnen
Deductieve methode
Overzicht
1. Probleemstelling Observatie
2. Theoretisch kader Inductie
3. Onderzoeksvragen en hypothesen
4. Onderzoeksontwerp Deductie
5. Gegevensverzameling Toetsing
6. Gegevensanalyse
7. Interpretatie Evaluatie
8. Rapportering
1. Probleemstelling (Observatie)
Het onderwerp/probleem
o Hoe kom ik aan een onderwerp/probleem?
Theorie/praktijk
o Uitvoerbaar en onderzoekbaar (ethische commissie)
Bv: kids van ouders scheiden om gevolgen te onderzoeken: niet ethisch
Doelstelling (Waarom? Waartoe?)
o Relevantie
Praktijk probleem oplossen
Fundamenteel theoretisch belang
o Deductief vs. inductief?
= Toetsen vs. Theorie vinden
Vraagstelling (wat?)
o Op welk soort onderzoeksvraag wil ik een antwoord geven?
Beschrijvend: bv frequentie Correlationeel
Relationeel: samenhang/verband onderzoek
Causaal: oorzaak, gevolg Experimenteel
Evaluerend: effect van de interventie onderzoek (causaliteit)
!!! Bepaalt het onderzoeksdesign & conclusies die je kan trekken !!!
o Daarom onderzoeksvraag goed omschrijven
- Oefening 1.2
o Om welk soort vraagstelling(en) gaat het bij volgende problemen
In dit onderzoek willen we onderzoeken in welke mate en op welke wijze
kenmerken van de cliënten, de begeleiders, de werking en de
organisatie van een setting samenhangen met de kwaliteit van leven bij
personen met ernstige meervoudige beperkingen.
pedagogisch onderzoek
Inleiding: zie slides
Waarom methoden?
Evidence-informed handelen: ‘wetenschappelijk’
- Methode: Gaat om de weg afgelegd van de probleemstelling om antwoord te krijgen, niet
om inhoud van het onderzoek
- Methodologie: leer van wetenschappelijke methoden -> geldige kennis
- Academische opleiding -> wetenschap (om masterproef te schrijven)
o Activiteit
o Competentie = bewijs evalueren (tgv kennisexplosie)
Evalueren of onderzoek geldig is/ bruikbaar is voor komend onderzoek
Kwantitatieve methoden in Pedagogisch onderzoek (Les
1)
Kwantitatief, kwalitatief en gemengd onderzoek
= verschil in visie op werkelijkheid, mens en maatschappij
Per stroming is er een bepaald design en methode
Alle 3 de stromingen worden gebruikt in pedagogisch onderzoek
Paradigma Onderzoeksdesign Methode
(Post) positivisme: Experimenteel = Gestructureerd en
natuurwetenschappen = Correlationeel systematisch
werkelijkheid is objectief - Zo veel mogelijk Test
storende factoren Vragenlijst
Algemene wetten achterhalen controleren interview/observatie …
d.m.v. Verklaren-toetsen (van
Kwantitatief
hypothese)
Veralgemenen
(statistiek)
Interpretivisme/ Naturalisme, = open (zo grip op unieke)
Constructivisme: fenomenologie, Kleine groepen
geesteswetenschappen: hermeneutisch, symbolisch Semi-gestructureerde of
menselijk gedrag is niet altijd te interactionisme, etnografie, open interviews
veralgemenen (unieke situaties grounded theory Open observatie
& mensen) Veldwerk …
Kwalitatief
Begrijpen (van fenomeen)
Subjectiviteit
, Kritisch-Emancipatorisch: Actie-, Participatorisch-, = combi van methoden
werkelijkheid moet veranderen Emancipatorisch onderzoek Groepsprocessen,
(wetenschap gebruiken om Feminisme, Procesevaluatie discoursanalyse,
bepaalde groepen kansen te beleidsanalyse, doelgerichte
Gemengd
geven + verandering te weeg interventieplanning
brengen)
Veranderen
Kwantitatieve onderzoekscyclus, Probleemstelling
(HB: H1 + H2)
Het onderzoeksproces
- Doel: m.b.v. empirische gegevens inzicht in probleem krijgen
- Bv: Helpt Rilatine® om beter te studeren?
1) Probleemstelling
o Toename rilatinegebruik studenten; helpt het?
2) Theoretisch kader (wat al geweten?)
o Rilatine → neurotransmitter dopamine; amfetamine; werkt bij ADHD
3) Onderzoeksvragen en hypothesen (wat onderzocht zal worden)
o Inname van rilatine verbetert geheugen en aandacht
4) Onderzoeksontwerp
o Steekproef: 20 studenten – goed?
o Instrumenten: Tests voor geheugen en aandacht – bloeddruk, hartslag
o Opzet: Experimenteel ontwerp - twee groepen rilatine/placebo (= gecontroleerd)
5) Gegevensverzameling
6) Gegevensanalyse (adhv statistiek zien of resultaat toeval is)
o Aandacht: 348 vs. 345ms; Geheugen: 85 vs. 85 woorden
7) Interpretatie (uit resultaat komt inspiratie voor verder onderzoek)
o Rilatine geen invloed op studeergedrag → hoe komt dit?
8) Rapportering (in bv wetenschappelijk tijdschrift)
Rapport:
Probleemstelling
Theoretisch kader
Onderzoeksvragen en hypothesen
Onderzoeksontwerp
Gegevensverzameling
,Gegevensanalyse
Interpretatie
Verwachtingen ingelost? Verbetering van onderzoek?
Rapportering
Verwijzing van gebruikte bronnen
De empirische cyclus (De Groot)
Hypothetisch-Deductief Model
o Grondslag van theoretisch onderzoeksproces= van klacht tot diagnose
o Hypothese toetsen: theorie staat centraal
Probleem?
Theoretisch kader waarin
probleem geplaatst wordt
(algemene wetten)
- Zo voorspelling
afleiden
Operationaliseren = testbaar Voorspelling omzetten in
maken; d.m.v. methode en hypothese (=toetsbaar)
instrumenten
Gegevens verzamelen om na
te gaan of hypothese klopt
Cyclisch= cyclus opnieuw Info toevoeg aan wetten ->
doorlopen zo nieuw onderzoek
- Telkens nieuwe mogelijk
onderzoeken
- Bv: agressie bij kleuters
o Uit inductie voorspellen
o Operationalisatie: confrontatie met fysieke straffen concreet maken d.m.v.
vragenlijsten
- Oefening 1.1
o Pas de verschillende stappen uit de empirische cyclus toe op de eerste studie
van Mueller & Oppenheimer. Geef voor elke stap uit de empirische cyclus aan
hoe deze in de studie tot uiting komt.
o Pas de verschillende stappen uit de empirische cyclus toe op de studie van
Bakker et al. Geef voor elke stap uit de empirische cyclus aan hoe deze in de
studie tot uiting komt.
MAAR: deductief model verondersteld duidelijke theorie, maar er is niet altijd een theorie
Inductief model (exploratief onderzoek ook cyclisch)
o Werkelijkheid → theorie (bottom-up)
o Wanneer geen duidelijk wetenschappelijk kader bekend is
o
, Herhaling om theorie te verfijnen
Deductieve methode
Overzicht
1. Probleemstelling Observatie
2. Theoretisch kader Inductie
3. Onderzoeksvragen en hypothesen
4. Onderzoeksontwerp Deductie
5. Gegevensverzameling Toetsing
6. Gegevensanalyse
7. Interpretatie Evaluatie
8. Rapportering
1. Probleemstelling (Observatie)
Het onderwerp/probleem
o Hoe kom ik aan een onderwerp/probleem?
Theorie/praktijk
o Uitvoerbaar en onderzoekbaar (ethische commissie)
Bv: kids van ouders scheiden om gevolgen te onderzoeken: niet ethisch
Doelstelling (Waarom? Waartoe?)
o Relevantie
Praktijk probleem oplossen
Fundamenteel theoretisch belang
o Deductief vs. inductief?
= Toetsen vs. Theorie vinden
Vraagstelling (wat?)
o Op welk soort onderzoeksvraag wil ik een antwoord geven?
Beschrijvend: bv frequentie Correlationeel
Relationeel: samenhang/verband onderzoek
Causaal: oorzaak, gevolg Experimenteel
Evaluerend: effect van de interventie onderzoek (causaliteit)
!!! Bepaalt het onderzoeksdesign & conclusies die je kan trekken !!!
o Daarom onderzoeksvraag goed omschrijven
- Oefening 1.2
o Om welk soort vraagstelling(en) gaat het bij volgende problemen
In dit onderzoek willen we onderzoeken in welke mate en op welke wijze
kenmerken van de cliënten, de begeleiders, de werking en de
organisatie van een setting samenhangen met de kwaliteit van leven bij
personen met ernstige meervoudige beperkingen.
