College Bloedgroepen

Samenvatting Hematologie Bloedgroepen
Bloedgroepen zijn erfelijk

bloed:
 Rode bloedcel  heeft antigenen
 In het plasma zitten de antistoffen

Antigeen A  antistoffen B

Binding geeft agglutinatie
 Klontering is irreversibel




Bloedtransfusiecommissie: waarin alle belangrijke disciplines die verantwoordelijk zijn voor de
bloedtransfusies in het ziekenhuis zijn vertegenwoordigd.
 Het beleid is gericht op veilig, zuinig en efficiënt gebruik van bloedproducten

Tijdlijn:
 1665 dierenbloed geven aan mensen
 1678 dierenbloed geven aan mensen verboden
 1800 mensen krijgen bloed van mensen
 1800 transfusie effectief als je bloedverlies aanvult
 1890 citraat voorkomt bloedstolling en is niet toxisch
 1900 Karl Landsteiner bloedgroepen ontdekt
 1921 eerste bloedtransfusiedienst van onbetaalde

,  vrijwillige donors (Engeland)
 1930 Karl Landsteiner krijgt erkenning en de Nobelprijs
 1930 eerste bloedtransfusiedienst in Nederland
 1940 “moderne” bloedbank
 1950 klinisch chemici registratie vastgelegd
 1956 eerste analist als hulp vd. Internist in Dokkum

De gezamenlijke lymfocyten zijn verantwoordelijk voor de specifieke immunologische afweer na
immunisatie.

Stoffen die het lichaam tot productie van antistoffen aan zetten, noemen we antigenen.

In de bloedgroepenserologie zijn alleen immuunglobulinen van de klassen A, G en M van belang. IgD
en IgE antistoffen tegen bloedgroepen zijn nog nooit waargenomen.
 IgG: De enige antistof die de placenta kan passeren. Zijn klein genoeg.
o Na transfusie vb. anti Kell anti c
o Zwangerschap: vb. anti A
 IgM: Kunnen de placenta niet passeren. Zijn te groot.
o Natuurlijk voorkomend: anti A en anti B





Aan de oppervlakte van menselijke bloedcellen bevinden zich antigenen die tot de vorming van
antistoffen aanleiding kunnen geven = bloedgroepen.
 = naam voor rode bloedcelantigenen

Bloedgroepantigenen komen voor op trombocyten, leukocyten en erytrocyten. Zij kunnen ook
antistoffen vormen.


Bloedgroepen:
Genotype Zygoten Fenotype Bloedgroep
AA Homo A A
AO Hetero A A
BB Homo B B
BO Hetero B B
OO Homo O O
AB Hetero AB AB

, Genotype alleen door middel van DNA onderzoek vaststellen. Fenotype is de bloedgroep die wordt
bepaald op het lab.

Homo en Hetero:
 Allel dat op beide chromosomen aanwezig is, zijn hetzelfde = homo
o Fya pos en Fyb neg of Fya neg en Fyb pos
 Allel op ene chromosoom is anders dan allel op andere chromosoom = hetero
o Fya pos en Fyb pos
o Homozygote rode bloedcellen in een celpanel geven een sterkere reactie dan
heterozygote cellen.
 Het screening 3 celpanel bevat overwegend homozygote rode bloedcellen = voorwaarde in
de bloedtransfusie
 Dit 3 celpanel bevat de meest immunogene bloedgroepen

bloedgroepenantistoffen:
 Xeno: Gericht tegen een andere diersoort (dier)
 Allo: Gericht tegen een ander individu (mens)
 Auto: Gericht tegen jezelf
 Regulair: Natuurlijk voorkomend anti A en anti B
 Irregulair: Na transfusie en zwangerschap
 Natuurlijk: Uit darmbacteriën van jezelf (IgM)
 Immuun: Na contact met bloed van iemand anders (IgG)
 Complete: IgM groot, reageren al alleen met zout
 Incomplete: IgG klein,
 Hemolysinen: Hebben een complement nodig om ery te lyseren

Immuunglobulinen terminologie:
 Regulaire antistoffen: natuurlijk voorkomend; anti-A en anti-B (IgM)
 Irregulaire antistoffen: immuun-antistoffen die het gevolg zijn van een voorafgaande
immunisatie (meestal IgG)
 Complete antistoffen: agglutineren; zijn in staat om ery’s direct te agglutineren (IgM)
 Incomplete antistoffen: kunnen zonder hulpmiddelen ery’s niet direct agglutineren (IgG)

Bloed bewaren:
 Rode bloedcellen (RBC): spiegelen en 5 weken houdbaar. Bewaren bij 4 graden in een
bewaakte koelkast
 Plaatjes (PLT): houdbaar al swingend 7 dagen, op tafel leggen dan 4 uur
 Plasma: bevroren -30 graden, houdbaarheid is 2 jaar

Theorie in de praktijk:
 Als je een RBC met bloedgroep A geeft aan een persoon met bloedgroep 0. Wat gebeurt er
dan? De hele bloedzak wordt afgebroken.
Waarom? Bloedgroep 0 heeft antistoffen anti A en anti B in het plasma zitten.
 Als je een RBC met bloedgroep 0 geeft aan een persoon met bloedgroep A. wat gebeurt er
dan? Niets.
Waarom? Bloedgroep 0 heeft geen antigeen A en geen antigeen B op de rode cellen.