AANSPRAKELIJKHEIDSRECHT STAPPENPLANNEN LEH 1 T/M 8
LEEREENHEID 2
Stappenplan onrechtmatige daad
Ezelsbruggetje à Oma’s Thee Smaakt Cool en Rijk
- Onrechtmatige daad (daad) - Schade
- Onrechtmatigheid - Causaal verband
- Toerekenbaarheid - Relativiteitseis
1. Daad = doen of nalaten
ARREST STRUIKELENDE BROODBEZORGER voor zuiver nalaten
1. Dreiging van ernstig geestelijk of lichamelijk letsel
2. Concrete kennis van de gevaarlijke situatie
3. De mogelijkheid en noodzaak om daadwerkelijk iets te doen(waarschuwen of helpen)
4. Reële verhouding tussen moeite en kosten en het gevaar
2. Onrechtmatigheid art. 6:162 lid 2 BW (is de daad onrechtmatig)?
§ Inbreuk op een recht [direct en opzettelijk] lichamelijke integriteit ARREST
ZWIEPENDE TAK
§ Doen of nalaten in strijd met wettelijke plicht ARREST MAAS/WILLEMSE
§ Doen of nalaten in strijd met ongeschreven recht in maatschappelijk verkeer betaamt
[maatschappelijke zorgvuldigheidsnorm]
2a Er is sprake van gevaltype gevaarzetting hierbij is iemand verantwoordelijk voor het
ontstaan van een gevaarlijke situatie waarbij schade dreigt voor personen of zaken zonder
dat daarbij voorzorgsmaatregelen zijn getroffen. Toets bij ‘ongeschreven recht in
maatschappelijk verkeer’ op kelderluik factoren
ARREST KELDERLUIK > Ezelsbruggetje à Willem Kookt Elke Maandag
- Mate van waarschijnlijkheid van onoplettendheid
- Kans op ongeluk
- Ernst van de gevolgen
- Moeilijkheidsgraad van nemen van maatregelen
à Is er voldaan aan de vereisten
2b Toets dan kenbaarheidsvereiste uit ARREST TAXUSSTRUIK was het een objec-ef
kenbaar gevaar? is het gevaar kenbaar of had het gevaar kenbaar moeten zijn, zo niet is er
geen onrechtmatigheid
2c Toets rechtvaardigingsgronden, zo ja is er geen onrechtmatigheid
2d Soms van toepassing
ARREST JETBLAST De gezichtspunten:
- het moet gaan om naar verwachting effectieve maatregel (moet gevaar verminderen)
- tegen een concreet voorzienbaar gevaar.
3. Toerekenbaarheid art, 6:162 lid 3 BW (is de daad toerekenbaar?)
§ Schuld ARREST MEPPELSE REE [meest passende oplossing] kan verweten worden
§ Wet
§ In verkeer geldende opvattingen
4. Schade art. 6:95 BW (is er schade?)
Vermogensschade en ander nadeel, benoem immateriële en materiele schade
, 5. Causaal verband
Conditio sine qua non: schade moet het directe gevolg zijn van de gedraging. Als de
gedraging niet plaatsvond was er geen schade
6. Relativiteitseis art. 6:163 BW
Kijk naar doel en strekking van de norm, wie wordt beschermd en tegen welke schade. De
geschonden norm strekt tot bescherming van belanghebbenden ARREST TANDARTSEN,
DUWBAK LINDA, IRAANSE VLUCHTELINGE
7. Conclusie Benoem punt 1 t/m 6
LEEREENHEID 3
Eisen omkering bewijslast ARREST TROMBOSE, HEEL/KORVER
§ Geschonden norm strekt tot het voorkomen van een specifiek gevaar betreffende
het ontstaan van de schade
§ Dit gevaar wordt door de normschending in het algemeen in aanmerkelijke mate
vergroot
§ De benadeelde maakt aannemelijk dat in het concrete geval juist het gevaar
waartegen de norm beoog te beschermen, zich heeft verwezenlijkt.
Deelregels Brunner
§ Naarmate het gevolg waarschijnlijker is: Toerekening is eerder gerechtvaardigd
als het gevolg volgens ervaringsregels waarschijnlijker is.
§ Dichtheid van de causaliteit: Toerekening is eerder gerechtvaardigd naarmate het
gevolg minder verwijderd is van de onrechtmatige daad.
§ Schending van verkeers- en veiligheidsnormen: Bij schending van normen die zijn
opgesteld om ongevallen te voorkomen, is een ruime toerekening van dood- en
letselschade gerechtvaardigd.
§ Mate van schuld: Naarmate de schuld aan het schadeveroorzakend gebeuren
groter is, is een ruimere toerekening van schade gerechtvaardigd.
§ Aard van de schade: Schade door dood of letsel wordt eerder toegerekend dan
zaakschade, die weer eerder wordt toegerekend dan vermogensschade.
§ Aard van de aansprakelijkheid: De aard van de aansprakelijkheid kan meebrengen
dat schade ruim dan wel beperkt moet worden toegerekend. Voorbeelden hiervan
zijn aansprakelijkheid zonder schuld, wat in principe leidt tot een beperktere
toerekening.
LEEREENHEID 4
Stappenplan verkeersaansprakelijkheid
1. Eisen art. 185 WVW
Ezelsbruggetje à Meneer Slak Overstak Opvallend
- Gemotoriseerde betrokken bij ongeval door ongemotoriseerde
- Ongemotoriseerde claimt schade
- Ongeval vindt plaats op de openbare weg
- Geen sprake van overmacht, mag rechtens geen enkel verwijt zijn er moet goed
geanticipeerd zijn op anderen ARREST ABP/WINTERHUR
à conclusie, er is wel/geen sprake van aansprakelijkheid o.g.v. art. 185 WVW
2. Benoem eigen schuld art. 6:101 BW
3. Billijkheidscorrectie à benoem leeftijd en wel/geen opzet
LEEREENHEID 2
Stappenplan onrechtmatige daad
Ezelsbruggetje à Oma’s Thee Smaakt Cool en Rijk
- Onrechtmatige daad (daad) - Schade
- Onrechtmatigheid - Causaal verband
- Toerekenbaarheid - Relativiteitseis
1. Daad = doen of nalaten
ARREST STRUIKELENDE BROODBEZORGER voor zuiver nalaten
1. Dreiging van ernstig geestelijk of lichamelijk letsel
2. Concrete kennis van de gevaarlijke situatie
3. De mogelijkheid en noodzaak om daadwerkelijk iets te doen(waarschuwen of helpen)
4. Reële verhouding tussen moeite en kosten en het gevaar
2. Onrechtmatigheid art. 6:162 lid 2 BW (is de daad onrechtmatig)?
§ Inbreuk op een recht [direct en opzettelijk] lichamelijke integriteit ARREST
ZWIEPENDE TAK
§ Doen of nalaten in strijd met wettelijke plicht ARREST MAAS/WILLEMSE
§ Doen of nalaten in strijd met ongeschreven recht in maatschappelijk verkeer betaamt
[maatschappelijke zorgvuldigheidsnorm]
2a Er is sprake van gevaltype gevaarzetting hierbij is iemand verantwoordelijk voor het
ontstaan van een gevaarlijke situatie waarbij schade dreigt voor personen of zaken zonder
dat daarbij voorzorgsmaatregelen zijn getroffen. Toets bij ‘ongeschreven recht in
maatschappelijk verkeer’ op kelderluik factoren
ARREST KELDERLUIK > Ezelsbruggetje à Willem Kookt Elke Maandag
- Mate van waarschijnlijkheid van onoplettendheid
- Kans op ongeluk
- Ernst van de gevolgen
- Moeilijkheidsgraad van nemen van maatregelen
à Is er voldaan aan de vereisten
2b Toets dan kenbaarheidsvereiste uit ARREST TAXUSSTRUIK was het een objec-ef
kenbaar gevaar? is het gevaar kenbaar of had het gevaar kenbaar moeten zijn, zo niet is er
geen onrechtmatigheid
2c Toets rechtvaardigingsgronden, zo ja is er geen onrechtmatigheid
2d Soms van toepassing
ARREST JETBLAST De gezichtspunten:
- het moet gaan om naar verwachting effectieve maatregel (moet gevaar verminderen)
- tegen een concreet voorzienbaar gevaar.
3. Toerekenbaarheid art, 6:162 lid 3 BW (is de daad toerekenbaar?)
§ Schuld ARREST MEPPELSE REE [meest passende oplossing] kan verweten worden
§ Wet
§ In verkeer geldende opvattingen
4. Schade art. 6:95 BW (is er schade?)
Vermogensschade en ander nadeel, benoem immateriële en materiele schade
, 5. Causaal verband
Conditio sine qua non: schade moet het directe gevolg zijn van de gedraging. Als de
gedraging niet plaatsvond was er geen schade
6. Relativiteitseis art. 6:163 BW
Kijk naar doel en strekking van de norm, wie wordt beschermd en tegen welke schade. De
geschonden norm strekt tot bescherming van belanghebbenden ARREST TANDARTSEN,
DUWBAK LINDA, IRAANSE VLUCHTELINGE
7. Conclusie Benoem punt 1 t/m 6
LEEREENHEID 3
Eisen omkering bewijslast ARREST TROMBOSE, HEEL/KORVER
§ Geschonden norm strekt tot het voorkomen van een specifiek gevaar betreffende
het ontstaan van de schade
§ Dit gevaar wordt door de normschending in het algemeen in aanmerkelijke mate
vergroot
§ De benadeelde maakt aannemelijk dat in het concrete geval juist het gevaar
waartegen de norm beoog te beschermen, zich heeft verwezenlijkt.
Deelregels Brunner
§ Naarmate het gevolg waarschijnlijker is: Toerekening is eerder gerechtvaardigd
als het gevolg volgens ervaringsregels waarschijnlijker is.
§ Dichtheid van de causaliteit: Toerekening is eerder gerechtvaardigd naarmate het
gevolg minder verwijderd is van de onrechtmatige daad.
§ Schending van verkeers- en veiligheidsnormen: Bij schending van normen die zijn
opgesteld om ongevallen te voorkomen, is een ruime toerekening van dood- en
letselschade gerechtvaardigd.
§ Mate van schuld: Naarmate de schuld aan het schadeveroorzakend gebeuren
groter is, is een ruimere toerekening van schade gerechtvaardigd.
§ Aard van de schade: Schade door dood of letsel wordt eerder toegerekend dan
zaakschade, die weer eerder wordt toegerekend dan vermogensschade.
§ Aard van de aansprakelijkheid: De aard van de aansprakelijkheid kan meebrengen
dat schade ruim dan wel beperkt moet worden toegerekend. Voorbeelden hiervan
zijn aansprakelijkheid zonder schuld, wat in principe leidt tot een beperktere
toerekening.
LEEREENHEID 4
Stappenplan verkeersaansprakelijkheid
1. Eisen art. 185 WVW
Ezelsbruggetje à Meneer Slak Overstak Opvallend
- Gemotoriseerde betrokken bij ongeval door ongemotoriseerde
- Ongemotoriseerde claimt schade
- Ongeval vindt plaats op de openbare weg
- Geen sprake van overmacht, mag rechtens geen enkel verwijt zijn er moet goed
geanticipeerd zijn op anderen ARREST ABP/WINTERHUR
à conclusie, er is wel/geen sprake van aansprakelijkheid o.g.v. art. 185 WVW
2. Benoem eigen schuld art. 6:101 BW
3. Billijkheidscorrectie à benoem leeftijd en wel/geen opzet
