KINDERWENS 2
Inhoudsopgave
Kinderwens 2: Endocrinologie … 2
Kinderwens 2: Slechtnieuwsgesprek en basishouding communicatie … 14
Kinderwens 2: Seksualiteit en verminderde vruchtbaarheid … 20
Kinderwens 2: Vruchtbaarheidsproblematiek … 28
Kinderwens 2: Fertiliteit en oncologie … 48
1
,Kinderwens 2: Endocrinologie
→ voldoende vocht in lichaam houden =
vasopressine = ADH = vochtbalans blijft op peil
→ oxytocine = knuffelhormoon = contracties uterus
+ voldoende melk in lactatieperiode
→ regulerende hormonen: andere hormonen
stimuleren voor aanmaak
→ hypofyse: werkt regulerend + andere organen
sturen zodat ze weten welke hormonen ze moeten
aanmaken
→ lobus anterior VS posterior (= oxytocine en
vasopressine
→ boven nieren: bijnieren = hormoonaanmaak
→ pancreas = alvleesklier = suikerproductie
→ in hersenen → epifyse = melanine aanmaak (pigment)
→ darmen, nieren en geslachtsorganen = ook hormoonaanmaak
HYPOFYSE
Hypopituïtarisme
● definitie
- gedeeltelijk of volledig
functieverlies van de voorkwab
→ = te weinig hormonen worden aangemaakt
→ voorkwab werkt minder of niet (deel dat
minder werkt bepaalt welke hormonen minder
gestimuleerd worden)
● etiologie
- centrale oorzaak
- probleem aansturing vanuit hypothalamus
→ of te wel werkt hypothalamus niet goed oftewel is er iets mis in de communicatie
→ soms aangeboren oftewel bij O2 tekort tijdens of net na een bevalling
2
, - lokale oorzaak
- congenitaal, peri/postpartale ischemie (syndroom van Sheehan),
tumor, bloeding, infectie, aneurysma, chirurgie of radiotherapie
→ syndroom van Sheehan: te weinig O2, geen hormonen stimuleren)
● presentatie
- afhankelijk van welke hormonen betrokken zijn
● GH deficiëntie
- Vermoeidheid, spierzwakte, verminderde interesse, …
● LH en FSH deficiëntie
- Opvliegers, amenorrree, verminderd schaamhaar, erectiele dysfunctie,
moeilijkheid met borstvoeding, …
→ klachten zoals menopauze
● TSH deficiëntie
- Vermoeidheid, gewichtstoename, droge huid, constipatie, koude
gevoel, …
● ACTH deficiëntie
- Vermoeidheid, lage BD, nausea, overgeven, verwarring, …
● ADH deficiëntie (diabetes insipidus)
- Polydipsie, polyurie, Na en K afwijkingen, …
● Prolactine deficiëntie: moeilijkheid met borstvoeding te geven
● diagnose
- labowaarden van hormonen van hypofyse en perifere klieren
- beeldvorming (MRI of CT)
→ kijken of er een bloeding was, tumor, bloedklonter…
● behandeling
- oorzakelijke behandeling
- tumor
- chirurgisch verwijdering
- medicatie
- radiotherapie
- substitutie van hormonen
Acromegalie
● definitie
- overmatige groei van weefsels als gevolg van te hoge productie
groeihormoon
● etiologie
- overmatige stimulatie
- iatrogene oorzaak (medicatie)
- tumorale oorzaak (hypofyse adenoom)
● symptomen
3
, ● diagnose
- bloedonderzoek
- CT of MRI
● behandeling
- chirurgische ingreep
- radiotherapie
Prolactinoom
● = benigne tumor van de hypofyse
● Symptomen
- Door hyperprolactinemie
- Galactorroe = melkafgifte bij mannen of vrouwen die niet zogen
- Amenorroe, verminderd libido, erectiele dysfunctie, impotentie
- Door massa effect
- Hoofdpijn, visusstoornis, uitval craniale zenuw, hypopituïtarisme
● diagnose
- bloedonderzoek
- CT of MRI
● behandeling
- chirurgische ingreep
- radiotherapie
SCHILDKLIER
4
Inhoudsopgave
Kinderwens 2: Endocrinologie … 2
Kinderwens 2: Slechtnieuwsgesprek en basishouding communicatie … 14
Kinderwens 2: Seksualiteit en verminderde vruchtbaarheid … 20
Kinderwens 2: Vruchtbaarheidsproblematiek … 28
Kinderwens 2: Fertiliteit en oncologie … 48
1
,Kinderwens 2: Endocrinologie
→ voldoende vocht in lichaam houden =
vasopressine = ADH = vochtbalans blijft op peil
→ oxytocine = knuffelhormoon = contracties uterus
+ voldoende melk in lactatieperiode
→ regulerende hormonen: andere hormonen
stimuleren voor aanmaak
→ hypofyse: werkt regulerend + andere organen
sturen zodat ze weten welke hormonen ze moeten
aanmaken
→ lobus anterior VS posterior (= oxytocine en
vasopressine
→ boven nieren: bijnieren = hormoonaanmaak
→ pancreas = alvleesklier = suikerproductie
→ in hersenen → epifyse = melanine aanmaak (pigment)
→ darmen, nieren en geslachtsorganen = ook hormoonaanmaak
HYPOFYSE
Hypopituïtarisme
● definitie
- gedeeltelijk of volledig
functieverlies van de voorkwab
→ = te weinig hormonen worden aangemaakt
→ voorkwab werkt minder of niet (deel dat
minder werkt bepaalt welke hormonen minder
gestimuleerd worden)
● etiologie
- centrale oorzaak
- probleem aansturing vanuit hypothalamus
→ of te wel werkt hypothalamus niet goed oftewel is er iets mis in de communicatie
→ soms aangeboren oftewel bij O2 tekort tijdens of net na een bevalling
2
, - lokale oorzaak
- congenitaal, peri/postpartale ischemie (syndroom van Sheehan),
tumor, bloeding, infectie, aneurysma, chirurgie of radiotherapie
→ syndroom van Sheehan: te weinig O2, geen hormonen stimuleren)
● presentatie
- afhankelijk van welke hormonen betrokken zijn
● GH deficiëntie
- Vermoeidheid, spierzwakte, verminderde interesse, …
● LH en FSH deficiëntie
- Opvliegers, amenorrree, verminderd schaamhaar, erectiele dysfunctie,
moeilijkheid met borstvoeding, …
→ klachten zoals menopauze
● TSH deficiëntie
- Vermoeidheid, gewichtstoename, droge huid, constipatie, koude
gevoel, …
● ACTH deficiëntie
- Vermoeidheid, lage BD, nausea, overgeven, verwarring, …
● ADH deficiëntie (diabetes insipidus)
- Polydipsie, polyurie, Na en K afwijkingen, …
● Prolactine deficiëntie: moeilijkheid met borstvoeding te geven
● diagnose
- labowaarden van hormonen van hypofyse en perifere klieren
- beeldvorming (MRI of CT)
→ kijken of er een bloeding was, tumor, bloedklonter…
● behandeling
- oorzakelijke behandeling
- tumor
- chirurgisch verwijdering
- medicatie
- radiotherapie
- substitutie van hormonen
Acromegalie
● definitie
- overmatige groei van weefsels als gevolg van te hoge productie
groeihormoon
● etiologie
- overmatige stimulatie
- iatrogene oorzaak (medicatie)
- tumorale oorzaak (hypofyse adenoom)
● symptomen
3
, ● diagnose
- bloedonderzoek
- CT of MRI
● behandeling
- chirurgische ingreep
- radiotherapie
Prolactinoom
● = benigne tumor van de hypofyse
● Symptomen
- Door hyperprolactinemie
- Galactorroe = melkafgifte bij mannen of vrouwen die niet zogen
- Amenorroe, verminderd libido, erectiele dysfunctie, impotentie
- Door massa effect
- Hoofdpijn, visusstoornis, uitval craniale zenuw, hypopituïtarisme
● diagnose
- bloedonderzoek
- CT of MRI
● behandeling
- chirurgische ingreep
- radiotherapie
SCHILDKLIER
4