Leerdoelen Nucleaire Geneeskunde P3
vNG 03-02
- De student begrijpt het doel en de uitvoering van een dynamische skeletscintigrafie
Een dynamisch skeletscintigrafie bestaat uit 3 fasen. Met dit onderzoek wordt beoogd om aan te
kunnen tonen of er oseomyelitis (ontsteking van het bot of beenmerg), maar ook ontstekingen in
gewrichten aanwezig is.
Voor dit onderzoek wordt her nuclide Tc-99m gebruikt omdat deze een korte halveringstijd (4-6 uur)
heeft en een gunstige energiepiek (140 KeV) heeft. Aan deze nuclide wordt het farmacon
difosfaatcomplex gekoppeld.
De eerste fase begint direct na het inspuiten van het radiofarmacon. De eerste fase is de perfusiefase
duurt 1 tot 2 minuten. Aan de hand van een dynamische opname vanaf injectie van de activiteit kan de
arteriële vaatvoorziening worden afgebeeld in de omgeving van de te beoordelen botstructuur.
Asymmetrische perfusie kan daarmee onderscheiden worden als oorzaak van asymmetrische activiteit
verdeling in de botten bij de latefaseopname. Ook kan via de dynamische opname gecontroleerd
worden waar de vascultuur loopt en daarmee eventuele stase van activiteit in bloedvaten worden
gedifferentieerd van hyperemische gebieden in de weke delen. Er wordt bij deze fase een matrix van
64x64 gebruikt omdat de doorbloedingssnelheid hoog is moeten de dynamische frames kort zijn. Er
worden
- Thorax/abdomen: 1 sec/frame
- Handen en voeten: 3 sec/frame
- Elleboog, knieën: 2 sec/frame
- Mandibula, heupen: 1 sec/frame
Fase 2 is de blood-pool-fase. Deze opname is statisch en duurt
120 seconden. De matrix voor deze opname is 128x128. De
opname wordt gestart tussen de 2 en 10 minuten na het inspuiten
van het farmacon. Hier opvolgend wordt na enkele minuten een
stratische blood-pool-opname vervaardigd. Hiermee kan worden
bepaald of een verhoogde bot uptake ter plaatse gepaard gaat
met verhoogde uptake in de weke delen. In deze fase is er nog
geen uptake van het radiofarmacon in het bot en wordt een indruk
van de lokale vaatdoorlaatbaarheid verkregen, die verhoogd kan zijn bij bijvoorbeeld een infectie of
ontsteking. Een heupprothese zal bij loslating een verhoogde uptake in de late fase tonen; dan is een
positieve blood-pool-fase suggestief voor een infetie als oorzaak.
Fase 3 is de late fase. Bij deze opname wordt gekeken naar de opstapeling van de osteoblasten. dit is
de opname waarbij selectief naar de osteoblastische activiteit gekeken wordt op basis van de mate van
oseoïdvorming.
(bij metastasen hoeven fase 1 en 2 niet, want verschillende typen bot tumoren lijden tot verschillen in
de vascularisatie en dit kan in de 3 fase opnamen de differentiaaldiagnose 9weteschappelijke methode
om uit een lijst van mogelijke aandoeningen waarnaan een bepaalde patient zou kunnen lijden een
diagnose te stellen) verkleinen, want bijna alle maligne primaire bottumoren veroorzaken hyperemie
(bloedaandrang, overmatig bloedgehalte van een orgaan of een lichaamsdeel))
,Leerdoelen Nucleaire Geneeskunde P3
vNG 03-03
- De student kan het dynamische skeletscintigrafie uitvoeren en de gemaakte keuzes
onderbouwen.
vNG 03-04
- De student kan bij het onderzoek dynamische skelet, de verschillende keuzes van de
acquisitieparameters kiezen en beargumenteren. (o.a.: stopconditie, matrix, energiepiek,
energiewindow, collimator etc.)
Stopconditie:
Matrix:
Fase 1: In deze fase wordt een matrix van 64x64 gebruikt om zo een betere opnamen te krijgen van
perfussiefase. Door een klein matrix te gebruiken worden er meer counts per pixel waargenomen
waardoor er een beter beeld ontstaat. Zou er een grotere matrix worden gebruikt, van bijvoorbeeld
128x128, dan zijn er te weinig counts per pixel aanwezig waardoor het geen mooie opnamen wordt
aangezien de opnametijd van deze opnamen niet langer dan 2 minuten duurt.
Fase 2: Bij deze fase wordt een matrix van 128x128 gebruikt. Deze fase duurt langer dan de eerste
fase waardoor het mogelijk is om een grotere matrix te nemen. De tijd die er per frame is uitgezet is ook
langer waardoor dus meer counts per pixel kunnen worden waargenomen. Zo wordt er een mooier
beeld gegenereerd
Fase 3: Deze fase heeft net als de 2e fase een matrix van 128x128. In deze fase wordt gekeken
naar de opstapeling van de osteoblasten.
Radiofarmacon: er wordt gebruik gemaakt van Tc-99m difosfaatcomplex.
Energiepiek: Er wordt het farmacon Tc-99m gebruik wat een energiepiek van 140 kEv heeft. Tc-99m
wordt gebruikt zodat er minderstraling in de patiënt blijft hangen.
Energiewindow: Het energiewindow is 20% om zo geen last te hebben van de comptonbrug en
energieen die hoger of lager dan de energie piek zijn.
Collimator: Voor deze opnamen wordt een LEAP collimator gebruikt omdat de energiepiek een energie
van 140 kEv heeft.
vNG 03-05
- De student kan de principes van een renogram verklaren.
Renografie wordt gedaan om te onderzoeken of er een obstructie, een blokkade, is in de nier en wordt
bij het onderzoek de nuclide Tc-99m of I-123 gebruikt. Bij Tc-99m kan het farmacon MAG3 of DTPA. Bij
I-123 wordt het farmacon OIH toegediend. Maar in het algemeen wordt Tc-99m-MAG3 het meest
gebruikt.
Als er wordt gecontroleerd op reflux wordt er een uur van te voren een plasmiddel toegediend →
LAXIS. De patiënt moet altijd een halve liter water drinken voor het onderzoek. Na ongeveer een uur
wordt het farmacon ingespoten en dan kan je heel mooi de opname zien.
Ook de renografie bestaat uit 3 fases.
Fase 1: perfusie → tijd: 0-60 sec → 60 frames → dus
1 s / frame
Fase 2: extractie (bloedfiltering) → tijd: 2-5 min. → 12
frames → 20 s / frame
Fase 3: excretie (uitscheiding) → tijd: 5-20 min. →
<20 frames → 30 s / frame
, Leerdoelen Nucleaire Geneeskunde P3
Verschillende soorten renografie:
- Standaard renografie
o 30 minuten vooraf een halve liter water drinken
o Patiënt goed uit laten plassen vlak voor de acquisitie
o Acquisitie (20-30 minuten)
- Renografie met LASIX (furosemide)- bij obstructie
o 30 minuten voor of gelijk met het radiofarmacon of tijdens het scintigrafie
o 30 minuten vooraf halve liter water drinken
o Patiënt goed laten plassen, vlak voor de aqcuisitie
o Acquisitie (20-30 minuten), halverwege LASIX
- Renografie met captopril – bij NAS
o 60 minuten voor scintigrafie (bloeddruk vooraf controleren)
o 60 minuten voor acquisitie:
▪ Bloeddruk meten
▪ Toedienen Captopril
o 30 minuten na Captopril:
▪ Bloeddruk meten
▪ ½ liter water drinken
o Patiënt goed laten uit plassen vlak voor acquisitie
o Acquisitie (20-30 minuten)
Kritische punten:
- Controleren medicatie van de patiënt
- Lege blaas bij aanvraag acquisitie
- Nieren + blaas geheel in beeld
- Bolustoediening → klein volume, korte toedientijd
- Op juiste moment acquisitie starten
- Duur acquisitie voldoenden
- Stilliggen
Stappen processing
- Visuele controle:
o Staat alles erop? / heeft het lang genoeg geduurd?
o Niet bewogen?
o Waar ROI’s tekenen?
- Kwantificering → TA-curve
o Bepalen afbeeldingen voor tekenen ROI’s
o Tekenen ROI’s
o TA-curve maken en bewerken
vNG 03-06
- De student kan de gemaakte keuzes t.b.v. de acquisitie van een renografie onderbouwen.
Matrix: 64 x 64 of 128 x 128, er word gebruik gemaakt van een kleine matrix omdat de teltijd per fase
redelijk kort is, een korte teltijd betekent weinig counts per pixel dus is er ook een kleine matrix nodig.
Fase 1: 60 frames van 1 seconden per frame → duurt dus 1 minuut
Fase 2 : 12 frames van 5 seconden per frame → duurt dus 1 minuut
Fase 3: 54 frames van 20 seconden per frame → duurt dus meestal ongeveer 18 minuten
Radiofarmacon: er wordt gebruik gemaakt van Tc-99m MAG3.
Energiepiek: Er wordt het farmacon Tc-99m gebruik wat een energiepiek van 140 kEv heeft. Tc-99m
wordt gebruikt zodat er minderstraling in de patiënt blijft hangen.
Energiewindow: Het energiewindow is 20% om zo geen last te hebben van de comptonbrug en
energieen die hoger of lager dan de energie piek zijn.
vNG 03-02
- De student begrijpt het doel en de uitvoering van een dynamische skeletscintigrafie
Een dynamisch skeletscintigrafie bestaat uit 3 fasen. Met dit onderzoek wordt beoogd om aan te
kunnen tonen of er oseomyelitis (ontsteking van het bot of beenmerg), maar ook ontstekingen in
gewrichten aanwezig is.
Voor dit onderzoek wordt her nuclide Tc-99m gebruikt omdat deze een korte halveringstijd (4-6 uur)
heeft en een gunstige energiepiek (140 KeV) heeft. Aan deze nuclide wordt het farmacon
difosfaatcomplex gekoppeld.
De eerste fase begint direct na het inspuiten van het radiofarmacon. De eerste fase is de perfusiefase
duurt 1 tot 2 minuten. Aan de hand van een dynamische opname vanaf injectie van de activiteit kan de
arteriële vaatvoorziening worden afgebeeld in de omgeving van de te beoordelen botstructuur.
Asymmetrische perfusie kan daarmee onderscheiden worden als oorzaak van asymmetrische activiteit
verdeling in de botten bij de latefaseopname. Ook kan via de dynamische opname gecontroleerd
worden waar de vascultuur loopt en daarmee eventuele stase van activiteit in bloedvaten worden
gedifferentieerd van hyperemische gebieden in de weke delen. Er wordt bij deze fase een matrix van
64x64 gebruikt omdat de doorbloedingssnelheid hoog is moeten de dynamische frames kort zijn. Er
worden
- Thorax/abdomen: 1 sec/frame
- Handen en voeten: 3 sec/frame
- Elleboog, knieën: 2 sec/frame
- Mandibula, heupen: 1 sec/frame
Fase 2 is de blood-pool-fase. Deze opname is statisch en duurt
120 seconden. De matrix voor deze opname is 128x128. De
opname wordt gestart tussen de 2 en 10 minuten na het inspuiten
van het farmacon. Hier opvolgend wordt na enkele minuten een
stratische blood-pool-opname vervaardigd. Hiermee kan worden
bepaald of een verhoogde bot uptake ter plaatse gepaard gaat
met verhoogde uptake in de weke delen. In deze fase is er nog
geen uptake van het radiofarmacon in het bot en wordt een indruk
van de lokale vaatdoorlaatbaarheid verkregen, die verhoogd kan zijn bij bijvoorbeeld een infectie of
ontsteking. Een heupprothese zal bij loslating een verhoogde uptake in de late fase tonen; dan is een
positieve blood-pool-fase suggestief voor een infetie als oorzaak.
Fase 3 is de late fase. Bij deze opname wordt gekeken naar de opstapeling van de osteoblasten. dit is
de opname waarbij selectief naar de osteoblastische activiteit gekeken wordt op basis van de mate van
oseoïdvorming.
(bij metastasen hoeven fase 1 en 2 niet, want verschillende typen bot tumoren lijden tot verschillen in
de vascularisatie en dit kan in de 3 fase opnamen de differentiaaldiagnose 9weteschappelijke methode
om uit een lijst van mogelijke aandoeningen waarnaan een bepaalde patient zou kunnen lijden een
diagnose te stellen) verkleinen, want bijna alle maligne primaire bottumoren veroorzaken hyperemie
(bloedaandrang, overmatig bloedgehalte van een orgaan of een lichaamsdeel))
,Leerdoelen Nucleaire Geneeskunde P3
vNG 03-03
- De student kan het dynamische skeletscintigrafie uitvoeren en de gemaakte keuzes
onderbouwen.
vNG 03-04
- De student kan bij het onderzoek dynamische skelet, de verschillende keuzes van de
acquisitieparameters kiezen en beargumenteren. (o.a.: stopconditie, matrix, energiepiek,
energiewindow, collimator etc.)
Stopconditie:
Matrix:
Fase 1: In deze fase wordt een matrix van 64x64 gebruikt om zo een betere opnamen te krijgen van
perfussiefase. Door een klein matrix te gebruiken worden er meer counts per pixel waargenomen
waardoor er een beter beeld ontstaat. Zou er een grotere matrix worden gebruikt, van bijvoorbeeld
128x128, dan zijn er te weinig counts per pixel aanwezig waardoor het geen mooie opnamen wordt
aangezien de opnametijd van deze opnamen niet langer dan 2 minuten duurt.
Fase 2: Bij deze fase wordt een matrix van 128x128 gebruikt. Deze fase duurt langer dan de eerste
fase waardoor het mogelijk is om een grotere matrix te nemen. De tijd die er per frame is uitgezet is ook
langer waardoor dus meer counts per pixel kunnen worden waargenomen. Zo wordt er een mooier
beeld gegenereerd
Fase 3: Deze fase heeft net als de 2e fase een matrix van 128x128. In deze fase wordt gekeken
naar de opstapeling van de osteoblasten.
Radiofarmacon: er wordt gebruik gemaakt van Tc-99m difosfaatcomplex.
Energiepiek: Er wordt het farmacon Tc-99m gebruik wat een energiepiek van 140 kEv heeft. Tc-99m
wordt gebruikt zodat er minderstraling in de patiënt blijft hangen.
Energiewindow: Het energiewindow is 20% om zo geen last te hebben van de comptonbrug en
energieen die hoger of lager dan de energie piek zijn.
Collimator: Voor deze opnamen wordt een LEAP collimator gebruikt omdat de energiepiek een energie
van 140 kEv heeft.
vNG 03-05
- De student kan de principes van een renogram verklaren.
Renografie wordt gedaan om te onderzoeken of er een obstructie, een blokkade, is in de nier en wordt
bij het onderzoek de nuclide Tc-99m of I-123 gebruikt. Bij Tc-99m kan het farmacon MAG3 of DTPA. Bij
I-123 wordt het farmacon OIH toegediend. Maar in het algemeen wordt Tc-99m-MAG3 het meest
gebruikt.
Als er wordt gecontroleerd op reflux wordt er een uur van te voren een plasmiddel toegediend →
LAXIS. De patiënt moet altijd een halve liter water drinken voor het onderzoek. Na ongeveer een uur
wordt het farmacon ingespoten en dan kan je heel mooi de opname zien.
Ook de renografie bestaat uit 3 fases.
Fase 1: perfusie → tijd: 0-60 sec → 60 frames → dus
1 s / frame
Fase 2: extractie (bloedfiltering) → tijd: 2-5 min. → 12
frames → 20 s / frame
Fase 3: excretie (uitscheiding) → tijd: 5-20 min. →
<20 frames → 30 s / frame
, Leerdoelen Nucleaire Geneeskunde P3
Verschillende soorten renografie:
- Standaard renografie
o 30 minuten vooraf een halve liter water drinken
o Patiënt goed uit laten plassen vlak voor de acquisitie
o Acquisitie (20-30 minuten)
- Renografie met LASIX (furosemide)- bij obstructie
o 30 minuten voor of gelijk met het radiofarmacon of tijdens het scintigrafie
o 30 minuten vooraf halve liter water drinken
o Patiënt goed laten plassen, vlak voor de aqcuisitie
o Acquisitie (20-30 minuten), halverwege LASIX
- Renografie met captopril – bij NAS
o 60 minuten voor scintigrafie (bloeddruk vooraf controleren)
o 60 minuten voor acquisitie:
▪ Bloeddruk meten
▪ Toedienen Captopril
o 30 minuten na Captopril:
▪ Bloeddruk meten
▪ ½ liter water drinken
o Patiënt goed laten uit plassen vlak voor acquisitie
o Acquisitie (20-30 minuten)
Kritische punten:
- Controleren medicatie van de patiënt
- Lege blaas bij aanvraag acquisitie
- Nieren + blaas geheel in beeld
- Bolustoediening → klein volume, korte toedientijd
- Op juiste moment acquisitie starten
- Duur acquisitie voldoenden
- Stilliggen
Stappen processing
- Visuele controle:
o Staat alles erop? / heeft het lang genoeg geduurd?
o Niet bewogen?
o Waar ROI’s tekenen?
- Kwantificering → TA-curve
o Bepalen afbeeldingen voor tekenen ROI’s
o Tekenen ROI’s
o TA-curve maken en bewerken
vNG 03-06
- De student kan de gemaakte keuzes t.b.v. de acquisitie van een renografie onderbouwen.
Matrix: 64 x 64 of 128 x 128, er word gebruik gemaakt van een kleine matrix omdat de teltijd per fase
redelijk kort is, een korte teltijd betekent weinig counts per pixel dus is er ook een kleine matrix nodig.
Fase 1: 60 frames van 1 seconden per frame → duurt dus 1 minuut
Fase 2 : 12 frames van 5 seconden per frame → duurt dus 1 minuut
Fase 3: 54 frames van 20 seconden per frame → duurt dus meestal ongeveer 18 minuten
Radiofarmacon: er wordt gebruik gemaakt van Tc-99m MAG3.
Energiepiek: Er wordt het farmacon Tc-99m gebruik wat een energiepiek van 140 kEv heeft. Tc-99m
wordt gebruikt zodat er minderstraling in de patiënt blijft hangen.
Energiewindow: Het energiewindow is 20% om zo geen last te hebben van de comptonbrug en
energieen die hoger of lager dan de energie piek zijn.
