Samenvatting Religie, zingeving en levensbeschouwing (RZL)

SAMENVATTING RELIGIE,
ZINGEVING EN
LEVENSBESCHOUWING
TERMINOLOGIE VAN RZL

RELIGIE

= een levensbeschouwing waarin verbondenheid centraal straat en waarin het
mysterie-karakter van de werkelijkheid of het leven wordt erkend
 Mensen gaan hun visie, waarden, levenskeuzen en handelingskaders situeren
in een soort ‘mensoverstijgende, ervaarbare grondzin’ van het leven

GODSDIENST

= een levensbeschouwing waarin ‘geloven in God’ als betekenisvol wordt ervaren
en een doorslaggevende rol speelt in het beantwoorden van de vraag naar
zingeving  Er bestaan verschillende godsdiensten
waarin God op een verschillende manier betekenis krijgt

 Een godsdienst is dus een religie maar onderscheidt zich hiervan door de
aanwezigheid en concrete benoeming van een God

ZINGEVING

= alles wat te maken heeft met de vraag wat zin, betekenis, waarde of kwaliteit
geeft aan het leven en hoe je daarmee kunt omgaan
 Een plaats zoeken in het omringd milieu door
betekenisgeving

Zingeving omvat 2 componenten:

 Passieve component
o Je ontdekt iets dat je als zinvol ervaart
o Het overkomt je
 Actieve component
o Je moet iets ondernemen om je leven zinvol te kunnen ervaren
o De keuzes die je maakt, hoe je met gebeurtenissen en ervaringen
omgaat, …  Heeft invloed op of je er in slaagt je leven als
zinvol te ervaren

SPIRITUALITITEIT

= de vaardigheid om open te staan voor het andere dat aan mij verschijnt en om
er zich mee te verbinden
 Heeft te maken met voelen, verbeelding en
waardering

, Een betrokkenheid die betekenis geeft aan de ontmoeting met een zelfstandig
ander, geraakt worden en erdoor in beweging gezet worden

LEVENSBESCHOUWING MET EEN KLEINE L

= je hoogstpersoonlijke kijk op het leven, je ontwikkelt een levensbeschouwing
door wat je meemaakt en hoe je daar betekenis en waarde aan geeft
 de antwoorden die je jezelf geeft op de vraag naar
zingeving

 Je kunt niet geen levensbeschouwelijke overtuigingen hebben, datgene waar
je niet in gelooft zegt iets over jouw persoonlijke levensovertuiging (je gelooft
dan dat er niets is waarin je kunt geloven als het op zingeving aankomt)

LEVENSBESCHOUWING MET EEN GROTE L

= een min of meer samenhangend geheel van verhalen, bronnen, ideeën,
praktijken, tradities en rituelen. Samen vormen deze het antwoord de
levensvragen van mensen  Gedeeld geheeld van
opvattingen, overtuigingen en de daarmee verbonden praktijken

 Op niveau van cultuur en gemeenschap  lange ontstaansgeschiedenis
 Overstijgen het niveau van het individu
 Je kan je persoonlijke levensbeschouwing beïnvloeden door
Levensbeschouwingen

Functies van Levensbeschouwing

 Zin geven aan het leven
 Zorgen voor structuur en veiligheid in het leven
 Steun en troost geven in moeilijke tijden
 Levenswaarden aanrijken
 Handelingsmodellen voorleven
 Een bron van inspiratie zijn
 …

NORMATIEVE PROFESSIONALITEIT

= elk professioneel handelen heeft behalve technische en communicatieve
kwaliteiten ook een morele kant
 De morele en ethische
verantwoordelijkheid die leraren hebben

Onderdelen uit de definitie:

 Professioneel handelen
o De activiteiten die we verrichten binnen het professioneel kader van
ons beroep
 Technische kwaliteiten
o De verrichtte activiteiten moeten van voldoende technische
kwaliteit voldoen

,  Communicatieve kwaliteiten
o Op een correcte, professionele manier communiceren met anderen
 Voor de klas met de lln
 Met ouders, collega’s, directie




MET HART EN ZIEL VOOR DE KLAS
= handelen naar jouw waarden en motieven, wordt ervaren als consistent en
authentiek  Handelen naar wat er voor jou echt toedoet, de
binnen- en buitenwereld zijn verbonden

DE VERSCHILLENDE ELEMENTEN VAN DE NORMATIEVE PROFESSIONALITEIT



Institutionele
identiteit




Normatieve
professionalitei
t

Professionele Persoonlijke identiteit
identiteit

INSTITUTIONELE IDENTITEIT
= de identiteit van de instelling (de school), ze verwachten dat jij de waarden en
normen waar zij voor staan waarmaakt
 Hun pedagogisch plan en
levensbeschouwelijke visie

PERSOONLIJKE IDENTITEIT
= je persoonlijke kijk op het leven, jouw waarden en normen die door de jaren
heen steeds veranderen

PROFESSIONELE IDENTITEIT
= de waarden en normen die je als leerkracht geacht wordt te hebben en die je
geacht wordt waar te maken binnen je beroep
 Bepaal je niet geheel zelf, ze zijn collectief

, NORMATIEVE PROFESSIONALITEIT: DE CONTEXT

= een verzameling van externe factoren die een invloed hebben op wie je bent
en hoe je handelt

DE CONTEXT EN WIE JIJ BENT

 Door echt stil te staan bij wat invloed heeft op jou, kunnen we ook de tijd
nemen om na te gaan wat jij echt denkt en gelooft

Je maakt elke dag keuzes vanuit overtuigingen die je zelf hebt opgebouwd of
hebt meegekregen  Door deze te onderzoeken kan je bewuster kiezen welke
waardevol zijn en welke niet  Op basis van dat ‘onderzoek’ kun je
beter stilstaan bij welke keuzes je maakt

We worden vanaf de geboorte omring door een veelzijdige context die op
(on)zichtbare manieren invloed uitoefent op ons leven

 De waarden en normen die we van onze ouders meekrijgen
 De overtuigingen van de vriendenkring waarin je je bevindt
 De culturele en maatschappelijke invloeden van het land waarin we leven
 De kansen en uitdagingen die daaruit voortvloeien
o Kansen: hebben vaak een positieve impact of vormen
een positieve mogelijkheid in ons leven
o Uitdagingen: hebben vaan een moeilijke impact op ons leven: ze
dagen ons uit om alert te zijn, bewust keuzes te maken en vragen
vaak overwinning van ons uit

CONCLUSIE CONTEXT

De context waarin we leven vormt onze persoonlijke identiteit op een
diepgaandere manier dan we vaak vermoeden
 Belangrijk als
leerkracht om deze invloeden te begrijpen en inzicht te krijgen in hoe we vanuit
deze betekenisgeving in contact treden met de andere

 Belangrijk om de context van lln te begrijpen zodat je weet waar bepaald
gedrag van komt en hoe je hiermee moet omgaan

 Je ondersteunt de groei van de lln door het onderwijzen van vakinhoud
 Je draagt bij aan hun persoonsvorming
o Kritische, empathische, veerkrachtige wereldburgers