belangrijke begrippen HISTOLOGIE
epithelen
microvilli Uitstulpingen van het oppervlak van de cel, celmembraan
wordt hele sterk geplooid dus krijg je veel meer opp. van de
cel in contact met het lumen van je orgaan.
(in LM spreken we van staafjeszoom)
glycocalyx Koolhydraatketens van membraaneiwitten (vormen een laagje
thv celmembraan waar antibacteriële eigenschappen aan
toegediend worden.)
stereocilia lange, niet bewegelijke uitsteeksels van het celmembraan die
qua uiterlijk lijken op microvilli maar langer zijn en specifieke
functies hebben, zijn ook onbeweeglijk
Cilia (trilharen) Zijn dunne, bewegelijke uitsteeksels van het celmembraan die
ritmisch kunnen bewegen (slagbeweging), ze worden gebruikt
om slijm, vloeistof of deeltjes over het celoppervlak te
plaatsen.
dyneïne Een motorproteïne dat zorgt voor koppeling en ontkoppeling
met naastliggende MT, dat zorgt dat elk doublet wandelt over
het naastliggende, waardoor de afbuiging kan plaatsvinden in
cilia.
flagella Lange, bewegelijke uitsteeksels van het celoppervlak die
gebruikt worden voor voortbeweging. (enkel bij spermatozoa)
occludensverbinding Een occludensverbinding (ook wel tight junction genoemd) is
een nauwe verbinding tussen naburige cellen die ervoor zorgt
dat er geen stoffen tussen die cellen kunnen doorsijpelen.
Adhaerensverbindingen Adhaerensverbindingen (ook wel zonula adhaerens)
Zonula adhaerens zijnverbindingen tussen cellen die zorgen voor stevige
mechanische hechting.
Macula adhaerens Macula adhaerens, ook wel een desmosoom genoemd, is een
type cel-celverbinding dat zorgt voor sterke, puntvormige
hechting tussen cellen.
basaalmembraan Grensslaag tussen epitheel en onderliggend bindweefsel
(lamina propria) aangemaakt door epitheelcellen en
bindweefselcellen
filaggrine Filaggrine is een belangrijk structureel eiwit in de huid, dat
helpt om de huidbarrière stevig en waterdicht te maken.
Cornified enveloppe Een onmisbare eiwitmantel rond dode huidcellen die zorgt
voor een sterke, waterdichte huidbarrière.
corneocyten Dode cellen
Exocriene klier Exocriene klieren gaan secreet produceren dat ongeveer ter
plaatse wordt gebruikt, door proliferatie en uitstulping van het
bedekkend epitheel wordt het secreet via afvoergangen
afgevoerd naar de buitenwereld.
Endocriene klier Endocriene klieren produceren hormonen die je terug vindt
thv de bloedbaan en gaan doorheen ons lichaam vervoerd
worden
Sereuze kliercel Sereuze kliercellen zijn exocriene kliercellen, die een sereus
product secreteren dat voornamelijk eiwitrijk is. Ze hebben
ronde celkernen met veel euchromatine, uitgebreid RER, goed
ontwikkeld GA en de eiwitten zitten in ronde secretiegranulen
thv apex.
Muceuze kliercel Muceuze kliercellen zijn exocriene kliercellen die bestaan vnl
uit glycoproteïnen met een relatief hoog gehalte aan
, suikergroepen. Ze hebben een groot secretiegranula in
apicale cytoplasma, afgeplatte weggedrukte celkernen en
RER zit aan de basale kant.
Merocriene De meest voorkomende secretiewijze waar bij de granula
secretiewijze uitgescheiden worden aan apicale membraan via proces te
vergelijken met exocytose, de cellen worden niet beschadigd.
Vb. speekselklieren
Holocriene Het secreetproduct wordt verzameld in gehele celcytoplasma,
secretiewijze de cellen gaan openbarsten en afsterven, dus de cellen gaan
mee op in het secretieproduct.
Vb. talgklieren
Apocriene secretiewijze Kliercellen verzamelen secreetproduct nabij celapex, het
secreet en de apicale deel worden afgesnoerd dus verlies van
een deel cytoplasma en celmembraan.
Vb. melkproducerende borstkliercellen
Myo-epitheelcellen Epitheliale afgeleide cellen die actine en myosine filamenten
bevatten, waardoor ze contractiel zijn.
Neuro-epitheelcellen Gespecialiseerde epitheelcellen die een zintuigelijke of
zenuwfunctie hebben.
urotheel Het urotheel is een speciaal type epitheelweefsel dat de
binnenkant bekleedt van de urinewegen, waaronder de
nierbekkens, urineleiders (ureters), blaas en het gedeelte van
de urethra dat de blaas verlaat.
bindweefsel
mesenchymcellen Mesenchymcellen zijn onvolledig gedifferentieerde,
stervormige stamcellen die voorkomen in het embryonale
bindweefsel (mesenchym).
proteoglycanen Centrale eiwitketen met hierop glycosaminoglycanen
gebonden.
glycosaminoglycanen GAG zijn lineaire polysacchariden die opgebouwd zijn uit
lange ketens van dissachariden elk bestaande uit een
uronzuur (glucuronzuur of iduronzuur) en een hexosamine.
glycoproteïnen Glycoproteïnen zijn eiwitten waaraan suikergroepen gebonden
zijn. Ze spelen een rol bij interacties tussen cellen en de
hechting van cellen aan vezels of andere componenten van de
EM.
matrixreceptoren Matrixreceptoren komen voor op het opp. van de cellen en
kunnen hiermee binden aan bv collageen, fibronectine of
GAGs, intracellulair zijn ze meestal verbonden met het
cytoskelet, door ontkoppeling en koppeling van integrines
kunnen cellen over het substraat bewegen en de omgeving
verkennen.
Tropocollageen Tropocollageen is de basiseenheid van collageen, opgebouwd
uit 3 polypeptideketens die samen een 3-voudige helix vormen
van ong 280nm lang.
dermatoparaxie Dermatoparaxie is een zeldzame aangeboren
bindweefselaandoening die leidt tot extreme huidfragiliteit.
Ehlers danlos Ehlers-Danlos syndroom (EDS) is een groep erfelijke
syndroom bindweefselaandoeningen die vooral gekenmerkt worden door:
Hyperelastische (rekbare) huid
Hypermobiele gewrichten (gewrichtslaxiteit)
Verhoogde kwetsbaarheid van weefsels zoals huid,
epithelen
microvilli Uitstulpingen van het oppervlak van de cel, celmembraan
wordt hele sterk geplooid dus krijg je veel meer opp. van de
cel in contact met het lumen van je orgaan.
(in LM spreken we van staafjeszoom)
glycocalyx Koolhydraatketens van membraaneiwitten (vormen een laagje
thv celmembraan waar antibacteriële eigenschappen aan
toegediend worden.)
stereocilia lange, niet bewegelijke uitsteeksels van het celmembraan die
qua uiterlijk lijken op microvilli maar langer zijn en specifieke
functies hebben, zijn ook onbeweeglijk
Cilia (trilharen) Zijn dunne, bewegelijke uitsteeksels van het celmembraan die
ritmisch kunnen bewegen (slagbeweging), ze worden gebruikt
om slijm, vloeistof of deeltjes over het celoppervlak te
plaatsen.
dyneïne Een motorproteïne dat zorgt voor koppeling en ontkoppeling
met naastliggende MT, dat zorgt dat elk doublet wandelt over
het naastliggende, waardoor de afbuiging kan plaatsvinden in
cilia.
flagella Lange, bewegelijke uitsteeksels van het celoppervlak die
gebruikt worden voor voortbeweging. (enkel bij spermatozoa)
occludensverbinding Een occludensverbinding (ook wel tight junction genoemd) is
een nauwe verbinding tussen naburige cellen die ervoor zorgt
dat er geen stoffen tussen die cellen kunnen doorsijpelen.
Adhaerensverbindingen Adhaerensverbindingen (ook wel zonula adhaerens)
Zonula adhaerens zijnverbindingen tussen cellen die zorgen voor stevige
mechanische hechting.
Macula adhaerens Macula adhaerens, ook wel een desmosoom genoemd, is een
type cel-celverbinding dat zorgt voor sterke, puntvormige
hechting tussen cellen.
basaalmembraan Grensslaag tussen epitheel en onderliggend bindweefsel
(lamina propria) aangemaakt door epitheelcellen en
bindweefselcellen
filaggrine Filaggrine is een belangrijk structureel eiwit in de huid, dat
helpt om de huidbarrière stevig en waterdicht te maken.
Cornified enveloppe Een onmisbare eiwitmantel rond dode huidcellen die zorgt
voor een sterke, waterdichte huidbarrière.
corneocyten Dode cellen
Exocriene klier Exocriene klieren gaan secreet produceren dat ongeveer ter
plaatse wordt gebruikt, door proliferatie en uitstulping van het
bedekkend epitheel wordt het secreet via afvoergangen
afgevoerd naar de buitenwereld.
Endocriene klier Endocriene klieren produceren hormonen die je terug vindt
thv de bloedbaan en gaan doorheen ons lichaam vervoerd
worden
Sereuze kliercel Sereuze kliercellen zijn exocriene kliercellen, die een sereus
product secreteren dat voornamelijk eiwitrijk is. Ze hebben
ronde celkernen met veel euchromatine, uitgebreid RER, goed
ontwikkeld GA en de eiwitten zitten in ronde secretiegranulen
thv apex.
Muceuze kliercel Muceuze kliercellen zijn exocriene kliercellen die bestaan vnl
uit glycoproteïnen met een relatief hoog gehalte aan
, suikergroepen. Ze hebben een groot secretiegranula in
apicale cytoplasma, afgeplatte weggedrukte celkernen en
RER zit aan de basale kant.
Merocriene De meest voorkomende secretiewijze waar bij de granula
secretiewijze uitgescheiden worden aan apicale membraan via proces te
vergelijken met exocytose, de cellen worden niet beschadigd.
Vb. speekselklieren
Holocriene Het secreetproduct wordt verzameld in gehele celcytoplasma,
secretiewijze de cellen gaan openbarsten en afsterven, dus de cellen gaan
mee op in het secretieproduct.
Vb. talgklieren
Apocriene secretiewijze Kliercellen verzamelen secreetproduct nabij celapex, het
secreet en de apicale deel worden afgesnoerd dus verlies van
een deel cytoplasma en celmembraan.
Vb. melkproducerende borstkliercellen
Myo-epitheelcellen Epitheliale afgeleide cellen die actine en myosine filamenten
bevatten, waardoor ze contractiel zijn.
Neuro-epitheelcellen Gespecialiseerde epitheelcellen die een zintuigelijke of
zenuwfunctie hebben.
urotheel Het urotheel is een speciaal type epitheelweefsel dat de
binnenkant bekleedt van de urinewegen, waaronder de
nierbekkens, urineleiders (ureters), blaas en het gedeelte van
de urethra dat de blaas verlaat.
bindweefsel
mesenchymcellen Mesenchymcellen zijn onvolledig gedifferentieerde,
stervormige stamcellen die voorkomen in het embryonale
bindweefsel (mesenchym).
proteoglycanen Centrale eiwitketen met hierop glycosaminoglycanen
gebonden.
glycosaminoglycanen GAG zijn lineaire polysacchariden die opgebouwd zijn uit
lange ketens van dissachariden elk bestaande uit een
uronzuur (glucuronzuur of iduronzuur) en een hexosamine.
glycoproteïnen Glycoproteïnen zijn eiwitten waaraan suikergroepen gebonden
zijn. Ze spelen een rol bij interacties tussen cellen en de
hechting van cellen aan vezels of andere componenten van de
EM.
matrixreceptoren Matrixreceptoren komen voor op het opp. van de cellen en
kunnen hiermee binden aan bv collageen, fibronectine of
GAGs, intracellulair zijn ze meestal verbonden met het
cytoskelet, door ontkoppeling en koppeling van integrines
kunnen cellen over het substraat bewegen en de omgeving
verkennen.
Tropocollageen Tropocollageen is de basiseenheid van collageen, opgebouwd
uit 3 polypeptideketens die samen een 3-voudige helix vormen
van ong 280nm lang.
dermatoparaxie Dermatoparaxie is een zeldzame aangeboren
bindweefselaandoening die leidt tot extreme huidfragiliteit.
Ehlers danlos Ehlers-Danlos syndroom (EDS) is een groep erfelijke
syndroom bindweefselaandoeningen die vooral gekenmerkt worden door:
Hyperelastische (rekbare) huid
Hypermobiele gewrichten (gewrichtslaxiteit)
Verhoogde kwetsbaarheid van weefsels zoals huid,
