Samenvatting burgerlijk procesrecht

Inhoud
Deel I. Kader – Bezorgdheid over de Rechtspraak..................................................4
Deel II. Inleiding – methodiek – basisbeginselen..................................................17
Hoofdstuk 1: inleiding........................................................................................ 17
Hoofdstuk 2: bronnen van burgerlijk procesrecht..............................................22
Afdeling 1: grondwet...................................................................................... 22
Afdeling 2: gerechtelijk wetboek....................................................................23
Afdeling 3: bijzondere wetten.........................................................................23
Afdeling 4: rechtspraak.................................................................................. 24
Afdeling 5: rechtsleer..................................................................................... 24
Afdeling 6: internationale verdragen en verordeningen.................................25
Afdeling 7: gebruiken..................................................................................... 25
Afdeling 8: algemene beginselen van behoorlijke procesvoering...................25
Hoofdstuk 3: karaktertrekken............................................................................ 40
Hoofdstuk 4: toepassingsgebied.......................................................................41
Afdeling 1: personeel toepassingsgebied.......................................................42
Afdeling 2: materieel toepassingsgebied.......................................................42
Afdeling 3: toepassing in de tijd.....................................................................42
Afdeling 4: toepassing in de ruimte................................................................47
Hoofdstuk 5: procesrechtsmisbruik...................................................................47
Deel III. Basisbegrippen........................................................................................ 49
Hoofdstuk 1: kernbegrippen.............................................................................. 49
Afdeling 1: geschil.......................................................................................... 49
Afdeling 2: rechtsvordering............................................................................ 50
Afdeling 3: eis en verweer.............................................................................. 51
Afdeling 4: de partij........................................................................................ 55
Begrip......................................................................................................... 55
Vereisten om partij te kunnen zijn...............................................................56
Hoofdstuk 2: verloop van het geding................................................................61
Afdeling 1: fase 1 – voorbereiding en inleiden van het geding.......................61
Afdeling 2: scharnierpunt 1 – inleidingszitting................................................68
Afdeling 3: fase 2 – in staat stellen van de zaak............................................70
Afdeling 4: scharnierpunt 2 – pleitzitting........................................................78
Afdeling 5: fase 3 – (advies OM), beraad en uitspraak...................................80
Hoofdstuk 3: werking van een gerechtelijke uitspraak......................................85
Afdeling 1: inter partes................................................................................... 85

1

, Afdeling 2: ten aanzien van derden................................................................94
Hoofdstuk 4: tussengeschillen...........................................................................96
Afdeling 1: begrip........................................................................................... 96
Afdeling 2: soorten incidenten.......................................................................96
Hoofdstuk 5: uitgaven en kosten – gerechtskosten.........................................107
Deel IV. Bevoegdheid.......................................................................................... 112
Hoofdstuk 1: materiële bevoegdheid..............................................................113
Hoofdstuk 2: territoriale bevoegdheid.............................................................117
Hoofdstuk 3: bevoegdheidsincidenten in eerste aanleg..................................117
Hoofdstuk 4: bevoegdheidsincidenten in hoger beroep..................................120
Hoofdstuk 5: afwikkeling bevoegdheidsincident..............................................120
Afdeling 1: afwijzing..................................................................................... 120
Afdeling 2: gegrond...................................................................................... 120
Afdeling 3: incidenten binnen de schoot van één rechtscollege...................121
Deel V. Sancties.................................................................................................. 121
Hoofdstuk 1: de sanctieregeling in het burgerlijk procesrecht........................121
Afdeling 1: geen nietigheid zonder uitdrukkelijke wettekst..........................123
Afdeling 2: belangenschade.........................................................................124
Afdeling 3: herstel van bewezen belangenschade.......................................125
Afdeling 4: regularisatie van de (ontbrekende) handtekening......................127
Afdeling 5: dekking van de nietigheid..........................................................128
Afdeling 6: nodeloze kosten.........................................................................129
Afdeling 7: het schrappen van art.867 Ger.W...............................................129
Afdeling 9: nietigheid en de Taalwet Gerechtszaken....................................129
Afdeling 10: rechtsgevolgen van nietigheid.................................................129
Hoofdstuk 2: termijnen en hun sanctieregeling...............................................130
Deel VI. Uitlegging, verbetering, herstel.............................................................134
Deel VII. Spoedprocedures.................................................................................. 137
Hoofdstuk 1: kortgeding.................................................................................. 137
Hoofdstuk 2: rechtspleging op eenzijdig verzoekschrift..................................143
Deel VIII. Invordering onbetwiste geldschulden..................................................144
Hoofdstuk 1: toepassingsgebied.....................................................................145
Hoofdstuk 2: procedureverloop.......................................................................145
Hoofdstuk 3: enkele cijfergegevens................................................................147
Deel IX. Rechtsmiddelen..................................................................................... 147
Hoofdstuk 1: algemene beginselen.................................................................147
Hoofdstuk 3: het verzet................................................................................... 150


2

, Afdeling 1: algemeen................................................................................... 150
Afdeling 2: verstek....................................................................................... 150
Begrip....................................................................................................... 151
Gevolgen................................................................................................... 152
Afdeling 3: verzet......................................................................................... 153
Hoofdstuk 4: het hoger beroep........................................................................155
Afdeling 1: algemeen................................................................................... 155
Afdeling 2: bijzondere toelaatbaarheidsvereisten........................................155
Afdeling 3: uitbreiding aantal procespartijen in beroep................................169
Afdeling 4: uitgelokt hoger beroep...............................................................170
Afdeling 5: hoger beroep in onsplitsbare geschillen.....................................171
Afdeling 6: procedure................................................................................... 172
Afdeling 7: gevolgen.................................................................................... 174
Hoofdstuk 5: voorziening in cassatie...............................................................179
Hoofdstuk 6: derdenverzet.............................................................................. 182




3

, Samenvatting procesrecht –
burgerlijk procesrecht
Deel I. Kader – Bezorgdheid over de
Rechtspraak
 5 bezorgdheden:
1) Vertrouwen van de burger in justitie
- Is onze RS een loterij?
o Digitaliseren kan van RS minder een loterij maken:
digitaliseren kan meten van al wat meetbaar is (hoelang
duurt een zaak, wat is de norm & wat is de afwijking…)  op
die manier loterij verhinderen
o Jubel – R. Valkeneers
 Feiten: man giet zwavelzuur over gezicht van vrouw 
politiediensten in stad Luik wisten dat man gevaarlijk
was door verwittigingen  politie ondernam geen actie
 hiertegen procedure
 Uitspraken:
 RB van eerste aanleg: geen vergoeding voor
vrouw want geen causaal verband  politie had
schade nooit kunnen verhinderen gelet op
criminele ingesteldheid van man
 HvB: beroep aangetekend door vrouw  onzeker
dat schade vermeden kon worden MAAR wel
verlies op kans van 50%  50% van schade
vergoeden
 HvC: verbreekt uitspraak HvB
 Opnieuw naar HvB: verlies van kans van 80% 
80% van schade vergoeden
 Opnieuw naar HvC: uitspraak HvB opnieuw
verbroken
 Uiteindelijk opnieuw naar HvB: 100% vergoeding
voor geleden schade  fout van politie staat in
causaal verband met schade
 De feiten bewegen dus niet MAAR de 3
verschillende HvB’en doen wel over zelfde
zaak uitspraak op een verschillende
manier
 Er is dus sprake van een grote
rechtelijke vrijheid
 Dat leidt tot een groot maatschappelijk
prijskaartje (oa rechtszekerheid
aangetast)
- Enkele grafieken:



4